Ime i prezime: Matični broj: Grupa: Datum:

Слични документи
Sveučilište J.J. Strossmayera Fizika 2 FERIT Predložak za laboratorijske vježbe Lom i refleksija svjetlosti Cilj vježbe Primjena zakona geometrijske o

Microsoft Word - 26ms281

Sveučilište J.J. Strossmayera Fizika 2 FERIT Predložak za laboratorijske vježbe Određivanje relativne permitivnosti sredstva Cilj vježbe Određivanje r

Toplinska i električna vodljivost metala

Problem površine - odredeni integral Matematika 2 Erna Begović Kovač, Literatura: I. Gusić, Lekcije iz Matematike 2

Microsoft Word - VALJAK.doc

untitled

4.1 The Concepts of Force and Mass

(Microsoft Word - VI\212ESTRUKI INTEGRALI- zadaci _ I deo_.doc)

Microsoft Word - Kvalif_Zadaci_Rjesenja_TOI.docx

Sveučilište J.J. Strossmayera Fizika 2 FERIT Predložak za laboratorijske vježbe Cilj vježbe Određivanje specifičnog naboja elektrona Odrediti specifič

Ponovimo Grana fizike koja proučava svijetlost je? Kroz koje tvari svjetlost prolazi i kako ih nazivamo? IZVOR SVJETLOSTI je tijelo koje zr

1

(Microsoft Word - Dr\236avna matura - kolovoz vi\232a razina - rje\232enja)

Stokesov teorem i primjene Stokesov teorem - iskaz pogledati u predavanjima (Teorem 21.7.) Zadatak 1 Izračunajte ukupni fluks funkcije F kroz plohu D,

Nastavna cjelina: 6. Sukladnost i sličnost Nastavne jedinice: -SUKLADNOST DUŽIN I KUTOVA -SUKLADNOST TROKUTA -SIMETRALA DUŽINE, KUTA I SREDNJICA TROKU

Microsoft Word - Andrea Gelemanovic i Martina Hrkovac - Dvodimenzionalna valna jednadzba.doc

1. Realni brojevi

Microsoft Word - integrali IV deo.doc

IV 3. Prostor matrica datog tipa nad poljem. Neka je dato polje (F, +, ) i neka su m, n N. Pravougaona šema mn skalara iz polja F, koja se sastoji od

(Microsoft Word - Dr\236avna matura - lipanj vi\232a razina - rje\232enja)

(Microsoft Word - Vietove formule. Rastavljanje kvadratnog trinoma na lenear\205)

Microsoft Word - GEOMETRIJA 3.4..doc

Univerzitet u Nišu Prirodno - matematički Fakultet Departman za matematiku Višestruko osiguranje - Master rad - Mentor: dr Marija Milošević Niš, Mart

Microsoft Word - 16ms321

PLB146 Manual

Petar Stipanovid :: Rješenja 2. pismenog ispita iz MMF1 2010/ I2-1 Ako su Φ = r sin πφ + θ ; F = r 2 sin θ r + r cos φ θ + cos θ φ; M = log 2

T E O R I J A G R A F O V A Do sada smo koristili grafove za predstavljanje relacija. Međutim, teorija grafova je samostalni i važan deo matematike. G

Elektronika 1-RB.indb

Microsoft PowerPoint - IS_G_predavanja_ [Compatibility Mode]

4.1 The Concepts of Force and Mass

Microsoft Word - 26ms441

Microsoft PowerPoint - Odskok lopte

Microsoft Word - V03-Prelijevanje.doc

I PROSINAC I I 2018 I 18 III. (ciljane) IZMJENE I DOPUNE PROSTORNOG PLANA UREĐENJA GRADA SENJA I. TEKSTUALNI DIO - ODREDBE ZA PROVOĐENJE I URBANISTICA

Zad.RGS.2012za sajt [Compatibility Mode]

Valovi 1. Transverzalni valni impuls koji se širi užetom u trenutku t = 0 opisan je jednadžbom y = a3 a 2 x 2, gdje je a = 1 m (x i y takoder su izraž

OD MONOKRISTALNIH ELEKTRODA DO MODELÂ POVRŠINSKIH REAKCIJA

(Microsoft Word - MATB - kolovoz osnovna razina - rje\232enja zadataka)

Microsoft Word - 24ms221

Microsoft Word - 24ms241

(Microsoft Word - Dr\236avna matura - studeni osnovna razina - rje\232enja)

Microsoft Word - MATRICE ZADACI ii deo

MLADI NADARENI MATEMATIČARI Marin Getaldic Uvod u nejednakosti Nejednakosti su područje koje je u velikoj mjeri zastupljeno na matematički

Zadatak 1 U jednodimenzionalnoj kutiji, širine a, nalazi se 1000 neutrona. U t = 0, stanje svake čestice je ψ(x, 0) = Ax(x a). a) Normirajte valnu fun

Ortogonalni, Hermiteovi i Jacobijevi polinomi Safet Penjić Naučno-istraživački rad* koji je razvijen kao parcijalno ispunjenje obav

Pitanja za pripremu i zadaci za izradu vježbi iz Praktikuma iz fizike 1 ili Praktikuma iz osnova fizike 1, I, A za profesorske

Microsoft Word - FINALNO.doc

Algebarski izrazi (4. dio)

SVEUČILIŠTE U ZAGREBU PRIRODOSLOVNO MATEMATIČKI FAKULTET MATEMATIČKI ODSJEK Valentina Zemlić LAPLACEOVA TRANSFORMACIJA Diplomski rad Voditelj rada: do

Microsoft Word - predavanje8

Republika Srbija MINISTARSTVO PROSVJETE, NAUKE I TEHNOLOŠKOG RAZVOJA ZAVOD ZA VREDNOVANJE KVALITETA OBRAZOVANJA I ODGOJA PROBNI ZAVRŠNI ISPIT školska

Microsoft Word - 6ms001

PowerPointova prezentacija

Numerička matematika 11. predavanje dodatak Saša Singer web.math.pmf.unizg.hr/~singer PMF Matematički odsjek, Zagreb NumMat 2019, 11. p

User reference guide

(Microsoft Word - EKSTREMUMI FUNKCIJA VI\212E PROMENLJIVIH _ii deo_.doc)

8 2 upiti_izvjesca.indd

Sveučilište J.J. Strossmayera u Osijeku Odjel za matematiku Sveučilišni preddiplomski studij matematike Zlatko Trstenjak Određeni integral i primjene

Microsoft Word - Dopunski_zadaci_iz_MFII_uz_III_kolokvij.doc

Талесова 1 теорема и примене - неки задаци из збирке Дефинициjа 1: Нека су a и b две дужи чиjе су дужине изражене преко мерне jединице k > 0, тако да

(Microsoft Word - RE\212AVANJE SISTEMA JEDNACINA _metoda det._)

28. фебруар године СЛУЖБЕНИ ГЛАСНИК ОПШТИНЕ АРИЉЕ Број 6 Ариље, 28. фебруар године Година MMXIX Број 6 САДРЖАЈ 1. Одлука

Microsoft Word - INTEGRALI ZADACI - v deo

11. јануар године СЛУЖБЕНИ ГЛАСНИК ОПШТИНЕ АРИЉЕ Број 3 Ариље, 11. јануар године Година MMXIX Број 3 САДРЖАЈ 1. Оглас за

Република Србија МИНИСТАРСТВО ПРОСВЕТЕ, НАУКЕ И ТЕХНОЛОШКОГ РАЗВОЈА ЗАВОД ЗА ВРЕДНОВАЊЕ КВАЛИТЕТА ОБРАЗОВАЊА И ВАСПИТАЊА ТЕСТ МАТЕМАТИКА школска 2015/

4

Microsoft Word - INTEGRALI ZADACI - v deo

Microsoft Word - 09_Frenetove formule

Microsoft Word - 15ms261

MATEMATIKA viša razina MATA.29.HR.R.K1.24 MAT A D-S MAT A D-S029.indd :30:29

Microsoft Word - 11ms201

Natjecanje 2016.

(Microsoft Word vje\236ba - LIMES FUNKCIJE.doc)

ЗАДАЦИ ИЗ МАТЕМАТИКЕ ЗА ПРИПРЕМАЊЕ ЗАВРШНОГ ИСПИТА

48. РЕПУБЛИЧКО ТАКМИЧЕЊЕ ИЗ ФИЗИКЕ УЧЕНИКА СРЕДЊИХ ШКОЛА ШКОЛСКЕ 2009/2010. ГОДИНЕ I РАЗРЕД Друштво Физичара Србије Министарство Просвете Републике Ср

4.1 The Concepts of Force and Mass

Sveučilište u Zagrebu

Microsoft PowerPoint - 5. Predavanje-w2.pptx

Zadatak 1 U jednodimenzionalnoj kutiji, širine a, nalazi se 1000 neutrona. U t = 0, stanje svake čestice je ψ(x, 0) = Ax(x a). a) Normirajte valnu fun

Sveučilište u Zagrebu Prirodoslovno- matematički fakultet Biološki odsjek Marija Čuček Učinak olova na fotosintetsku učinkovitost i pigmente u lišajev

Одлука о изменама и допуни Одлуке о општим правилима за извршавање инстант трансфера одобрења 1. У Одлуци о општим правилима за извршавање инстант тра

(Microsoft Word - Dr\236avna matura - lipanj osnovna razina - rje\232enja)

Microsoft Word - KRIVOLINIJSKI INTEGRALI zadaci _I deo_.doc

Зборник радова 6. Међународне конференције о настави физике у средњим школама, Алексинац, март Одређивање коефицијента пригушења у ваздуху

MAT B MATEMATIKA osnovna razina MATB.38.HR.R.K1.20 MAT B D-S

Trougao Bilo koje tri nekolinearne tačke određuju tacno jednu zatvorenu izlomljenu liniju. Trougaona linija je zatvorena izlomljena linija određena sa

Interpretacija čuda pomoću teorije determinističkog kaosa (Jerko Kolovrat, KBF Split; Marija Todorić, PMF Zagreb) Postoje razne teme koje zaokupljaju

ISPIT_02_X_2014_R

Zadaci s rješenjima, a ujedno i s postupkom rada biti će nadopunjavani tokom čitave školske godine

Slide 1

7. Spregnuta njihala Eksperimentalni postav i izvođenje mjerenja 1. Eksperimentalni postav Za mjerenje kuta njihala u vremenu koristi se potenciometar

Priručnik za rukovanje Daikin klima uređaj CTXA15A2V1BW FTXA20A2V1BW FTXA25A2V1BW FTXA35A2V1BW FTXA42A2V1BW FTXA50A2V1BW CTXA15A2V1BS FTXA20A2V1BS FTX

(Microsoft Word - Dr\236avna matura - lipanj osnovna razina - rje\232enja)

Microsoft Word - Domacii zadatak Vektori i analiticka geometrija OK.doc

WIDE_Combined_UK.book

Транскрипт:

Lom i refleksij svjetlosti Cilj vježbe Primjen zkon geometrijske optike (lom i refleksij svjetlosti). Određivnje žrišne dljine tnke leće direktnom metodom. 1. Teorijski dio Zrcl i leće su objekti poznti iz svkodnevnog život. Njpozntije zrclo je rvno zrclo, u kkvo gledmo svkog jutr. Tkođer postoje i sfern zrcl, kkv se koriste npr. n oštrim cestovnim križnjim, te u bnkm, trgovinm itd. Dok zrcl odbijju svjetlost, leće propuštju svjetlost. Sferne leće mogu fokusirti svjetlost (konvergentne ili konveksne leće) ili rsipti svjetlost (divergentne ili konkvne leće). Čest upotreb leć je u optičkim pomglim (npr. nočlm) koj se koriste u svkodnevnom životu. Kmere i filmski projektori tkođer koriste leće z povećnje i formirnje slike n ekrnu. U ovom eksperimentu će se proučiti nek osnovn svojstv, prije sveg bikonveksnih leć (konvergentnih), te osnovni prmetri koji je definirju. Svojstv leće Lećom zovemo prozirno tijelo, ogrničeno s dvije površine od kojih br jedn im polumjer zkrivljenosti rzličit od beskončnosti. Ako su joj grnične površine sfernog oblik, leće je sfern. N sl. 2. su prikzne rzne oblici sfernih leć. Prem oblicim grničnih površin nprvljen je podjel n: bikonveksnu, bikonkvnu, konvekskonkvnu. plnkonveksnu i plnkonkvnu leću retrospektivno. Slik 1. Rzličite vrste leć 1 1 1 n 1 1 Jedndžb leće glsi: b r1 r2 gdje su r1 i r2 lgebrske vrijednosti polumjer zkrivljenosti sfernih površin koje grde leću dok je n psolutni indeks lom leće, je udljenost predmet od tjemen leće, b je udljenost slike od tjemen leće. (1) 1

1 n 1 1 Budući d je: f r1 r2 jedndžb leće, končno, prelzi u oblik: 1 1 1 1 f b gdje je f žrišn dljin leće. Recipročn vrijednost žrišne dljine izržene u metrim je jkost leće i mjeri se u dioptrijm (Dpt). j N sl. 2. i 3. prikzno je kko se pomoću bikonveksne, odnosno bikonkvne leć stvr sliku predmet. 1 f (2) (3) (4) Slik 2. Položj slike kod konvergentne leće Slik 3. Položj slike kod divergentne leće Kod konveksne (konvergentne) leće zrke koje pdju okomito n leću konvergirju u žrišnoj točki (sl. 2.). Kod konkvne leće zrke koje pdju okomito n leću divergirju iz žrišne točke, te se stog još nziv i divergentnom lećom (sl. 3.). Zrk koj putuje prlelno s prvcem koji spj žrišne točke će proći kroz žrišnu (foklnu) točku s druge strne konveksne leće (sl. 4). 2

Slik 4. Prlelne zrke kod konvergentne leće Slik koj se formir s te strne leće je reln i obrnut te se može opziti n zslonu. Kod konkvne leće, zrk će psti n žrišnu točku s strne leće koj je bliž objektu, te će formirti virtulnu i usprvnu sliku koj se ne može opziti n zstoru (sl. 5). Slik 5. Prlelne zrke kod divergentne leće U ob slučj, zrk koj prolzi središtem leće se neće zkrenuti. Ako je udljenost slike od leće pozitivn, govorimo o relnoj slici, ko je negtivn td je slik virtuln. Po konvenciji je žrišn dljin pozitivn z konveksne leće, negtivn z konkvne leće. Povećnje leće zovemo omjerom između veličine slike y i veličine predmet : y (5) y Kd je povećnje negtivno, slik je obrnut, kd je pozitivno, slik je usprvn. Povećnje leće tkođer možemo rčunti pomoću sljedeće relcije: b, (6) gdje je udljenost predmet od leće, b udljenost slike od leće. y 3

Eksperimentlni dio Mjerenje žrišne dljine tnke konvergentne leće Direktn metod Eksperimentlni postv sstoji se od: tnke bikonveksne leće (žrišne dljine između 10 i 20 cm), optičke klupe s držčem leće te držčem zstor, žrulje, svjetlosnog izvor: zslon u obliku strelice, zstor. N optičku klupu postvi se leć n pokretnom nosču. S jedne strne leće postvljen je svijetli predmet (pukotin u obliku strelice koj je obsjn svjetlošću), s druge strne neprozirn zstor n kojem nlzimo oštr lik predmet. Određuju se udljenost predmet do leće i udljenost leće do slike predmet b. Žrišn dljin leće izrčunv se prem relciji: 1 1 1 f b, (7) gdje je udljenost predmet od tjemen leće, b je udljenost slike od tjemen leće. Slik 6. Eksperimentlni postv Preuređivnjem relcije (7) može se dobiti relcij koj prikzuje linernu ovisnost f b : 1 1, (8) b f gdje je -1 odsječk prvc n y osi, 1/f koeficijent smjer prvc. Prem tome, iz koeficijent smjer ovog prvc (8) može se odrediti f žrišn dljin korištene leće. 4

Potrebn oprem z izvođenje vježbe Mgnetsko polje Zemlje: - Optičk klup - Konvergentn leć - Predmet u obliku strelice - Žrulj 25 W i grlo z žrulju E14 - Klizči i stege Postupk pri mjerenju sstoji se od nekoliko kork: 1. kork: Provjerite eksperimentlni postv. 2. kork: Postvite zstor 65 cm od svjetlosnog izvor predmet 3. kork: Pomicnjem leće od predmet prem zstoru pronđite položj u kojem leć dje oštru sliku predmet. 4. kork: N skli optičke klupe očitjte udljenost između predmet i leće - i udljenost između slike i leće b. 5. kork: Mjerenje ponovite 5 put povećvjući pritom udljenost zstor od predmet z 1 cm. 5

Ime i prezime: Mtični broj: Grup: Dtum: Direktn metod Rd u lbortoriju A1. zdtk Pronđite oštru sliku predmet n ztoru i očitjte s optičke klupe udljenost od predmet do leće - i udljenost od leće do zstor - b. Popunite tblicu 1. Broj mjerenj b f m m m Tblic 1. 1 2 3 4 5 A2. zdtk ) Prem relciji (7) izrčunjte vrijednost žrišne dljine leće i popunite tblicu 1. Prikžite smo jedn izrčun! b) Prem relciji (6) izrčunjte povećnje leće i popunite tblicu 1. Prikžite smo jedn izrčun! A3. zdtk ) Izmjerite veličinu predmet i veličinu slike i upišite vrijednosti u tblicu 2. Tblic 2. y m y m b) Prem relciji (5) izrčunjte povećnje leće. Popunite tblicu 2. 6

Ime i prezime: Mtični broj: Grup: Dtum: Anliz i rsprv rezultt mjerenj A4. zdtk Izrčunjte mksimlnu psolutnu, mksimlnu reltivnu pogrešku i srednju kvdrtnu pogrešku pri eksperimentlnom određivnju žrišne dljine leće (f) relcij (8). Udljenost položj predmet od leće je (=0,340,01) m, položj slike u odnosu n leću (b=0,300,01) m. Končne rezultte upišite u tblicu 3. Izrčun: mksimln psolutn pogrešk mksimln reltivn pogrešk srednj kvdrtn pogrešk Tblic 3. Rezultti sttističke nlize slučjnih pogrešk pri posrednom određivnju žrišne dljine leće Rezultt mjerenj izržen MAKSIMALNOM APSOLUTNOM pogreškom Rezultt mjerenj izržen MAKSIMALNOM RELATIVNOM pogreškom Rezultt mjerenj izržen SREDNJOM KVADRATNOM pogreškom 7

A5. zdtk Provjer teorijske ovisnosti prikzne relcijom = f (b). ) U priloženi grfički prikz unesite mjerene vrijednosti udljenosti predmet i b udljenosti slike od leće. 0,8 0,7 0,6 b / m 0,5 0,4 0,3 0,2 0,20 0,22 0,24 0,26 0,28 0,30 0,32 0,34 0,36 / m b) Promtrjući gornji grf. prikz usporedite rezultte mjerenj s teorijskom ovisnošću f ( b). Riječim obrzložite! 8

A6. zdtk ) Koristeći relciju (8) i podtke iz tblice 1, prerčunjte rezultte mjerenj kko bi dobili linernu ovisnost između izmjerenih podtk. Popunite tblicu 4. m Tblic 4. / b f b b) Obrdite podtke u MS Excel-u (MNK) i prikžite grfičku ovisnost. Ulijepite grf: A7. zdtk ) Npišite jedndžbu prvc u eksplicitnom obliku: y =. b) Koristeći dobivenu jedndžbu prvc i relciju (8) izrčunjte žrišnu dljinu leće Izrčun: f. f = 9

A8. zdtk Procijenite točnost mjerenj tko d izrčunte reltivnu pogrešku pri određivnju žrišne dljine leće. Obrzložite odgovor! (Prihvćen vrijednost žrišne dljine korištene leće je 0.16 m.) A9. zdtk Nvedite koje bi pogreške (slučjne) njviše mogle utjecti n rezultte mjerenj u ovom eksperimentu? A10. zdtk Slik dobiven konkvnim zrclom četiri put je mnj od predmet. Ako se predmet pomkne z 5 cm prem zrclu, slik će biti dvput mnj od predmet. Kolik je žrišn dljin zrcl? A11. zdtk Odredite položj, veličinu i nrv slike koju dje konvergentn leć žrišne dljine 20 cm ko je predmet visok 2 cm i udljen od leće 10 cm. ) Zdtk riješite rčunski. b) Zdtk riješite grfički. 10

A12. zdtk Izrčunjte mksimlnu psolutnu i mksimlnu reltivnu pogrešku pri izrčunvnju žrišne dljine leće ko je udljenost između predmet i leće 27.5 0.2 cm, udljenost između leće i slike predmet 37.5 0.2 cm. A13. zdtk Grfički odredite žrišnu dljinu leće iz eksperiment koristeći dobivene vrijednosti z, udljenost predmet od tjemen leće, i b, udljenost slike od tjemen leće u mjerilu 1:4. 11