Veeeeeliki brojevi

Транскрипт

1 Matematička gimnazija Nedelja informatike decembar 2016.

2 Uvod Postoji 10 tipova ljudi na svetu, oni koji razumeju binarni sistem, oni koji ne razumeju binarni sistem i oni koji nisu očekivali šalu u ternarnom sistemu. Slika:

3 Uvod Kako računari sabiraju brojeve?... i kako ih oduzimaju?

4 Sabiranje Slika: 1-bitni kompletni sabirač

5 Sabiranje Slika: 4-bitni sabirač

6 Oduzimanje Celi brojevi se u računaru čuvaju zapisani u komplementu dvojke Ako je D = 0, onda je S = A + B, a ako je D = 1, onda je S = B A = B + A + 1 Slika: 4-bitni sabirač/oduzimač

7 Zašto veeeeeliki brojevi? Kriptografija Visoka preciznost Racionalne brojeve možemo implementirati kao razlomke čiji su brojilac i imenilac veeeeeliki brojevi Overflow Slika:

8 Write in C Slika: Sabiranje velikih brojeva

9 Russian Peasant Multiplication Slika: Množenje velikih brojeva

10 Problem? Složenost ovog jako jednostavnog pristupa je O(n 2 ), što je potpuno neprihvaljtivo za veeeeeelike brojeve Da li možemo bolje? Naravno!

11 Polinomi Svaki broj se može predstaviti kao polinom tako što će baza brojnog sistema biti nezavisna promenljiva tog polinoma, a cifre broja koeficijenti tog polinoma. 123 = = A(10) za A(x) = 1 x x x = = B(10) za B(x) = 4 x x x 0 A(x)B(x) = 4 x x x x 0 A(10)B(10) = = =

12 Diskretna Furijeova transformacija Diskretna Furijeova transformacija je zapravo preslikavanje između vektora â j = n 1 a k ωn jk, j = 0,..., n 1 k=0 ω n = e i 2π n i 2 = 1

13 Diskretna Furijeova transformacija Diskretnu Furijeovu transformaciju možemo zapisati i u matričnom obliku Ova matrica se naziva Vandermondeova matrica i obeležava se kao V n

14 Diskretna Furijeova transformacija - uprošćeno Algoritam diskretne Furijeove transformacije se zasniva na evaluiranju polinoma p(x) = a 0 + a 1 x + + a n 1 x n 1 u n-tim kompleksnim korenima jedinice ω 0 n, ω 1 n,..., ω n 1 n â k = p(ω k n), k = 0, 1,..., n 1 Nadalje možemo predpostaviti da je n stepen dvojke jer uvek možemo polinom dopuniti vodećim koeficijentima koji su nule

15 n-ti kompleksni koreni jedinice ωn n = 1, ωn n+k = ω k ω n 2 n = 1, ω n 2 +k n = ωn k

16 DFT - algoritam Divide&Conquer strategija Podelimo p(x) na dva polinoma p 0 (x) i p 1 (x) p 0 (x) = a 0 + a 2 x + + a n 2 x n 2 1 p 1 (x) = a 1 + a 3 x + + a n 1 x n 2 1 p(x) = p 0 (x 2 ) + xp 1 (x 2 )??? Profit!

17 DFT - algoritam

18 DFT - algoritam â k+ n = â[0] 2 k ωnâ k [1] k = â [0] k + ω k+ n 2 n â [1] k â k+ n 2 = p 0(ω 2k n ) + ω k+ n 2 n p 1 (ω 2k n ) â k+ n 2 = p o(ω 2k+n n ) + ω k+ n 2 n p 1 (ω n 2k + n) â k+ n 2 = p(ωk+ n 2 n ) Neka je T (n) složenost Recursive-DFT algoritma T (n) = 2T ( n 2 ) + Θ(n) T (n) = Θ(nlog 2 (n))

19 Inverzna diskretna Furijeova transformacija Da li je moguće odrediti koeficijente polinoma p(x) = a a n 1 x n 1 ukoliko znamo vrednosti tog polinoma u tačkama ω 0 n,..., ω n 1 a = Vn 1 â n?

20 Inverzna diskretna Furijeova transformacija Dakle, možemo primeniti Recursive-DFT algoritam tako što ćemo a zameniti sa â, â sa a, ω n sa ωn 1 = ωn n 1 i pomnožiti dobijeni vektor sa 1 n (Teorema o konvoluciji): Neka su a i b vektori dužine n, gde je n stepen dvojke. a b = DF T 1 2n (DF T 2n(a) DF T 2n (b)), gde su vektorima a i b dopisane nule sa leve strane do dužine 2n, a predstavlja skalarni proizvod vektora.

21 That s all folks! Hvala na pažnji!