eglasilo IZVJEŠĆE O STOČARSKOJ PROIZVODNJI Svibanj SADRŽAJ JEDINSTVENI REGISTAR DOMAĆIH ŽIVOTINJA ISPORUČENE KOLIČINE MLIJEKA o Kravlje mlijeko o Ovčje mlijeko o Kozje mlijeko KONTROLA OCJENJIVANJA NA LINIJI KLANJA (KOLK) o Goveda o Svinje o Ovce U eglasilu objavljujemo podatke iz baze Jedinstvenog registra domaćih životinja o broju krava, ovaca, koza, svinja i kopitara za trenutno razdoblje. U sklopu Jedinstvenog registra domaćih životinja (JRDŽ) obuhvaćeni su sljedeći registri: Registar stočarskih farmi, Registar goveda, Registar svinja, Registar ovaca i koza te Registar kopitara. JRDŽ je ustrojen u svrhu kvalitetnije provedbe mjera zaštite zdravlja ljudi i životinja od zaraznih i nametničkih bolesti, kontrole prometa domaćih životinja, kontrole sustava potpora u stočarstvu (danas su baze podataka JRDŽ-a sastavni dio IACS-a) te provedbe sustava ocjene kvalitete trupova i polovica na liniji klanja. JRDŽ se kontinuirano nadograđuje novim informatičkim aplikacijama koje omogućuju pristup širem spektru informacija o pojedinim farmama te čini podlogu za utvrđivanje stanja u stočarskom sektoru RH. Baze podataka sadrže podatke o broju, vrsti i pasminama stoke na pojedinim lokacijama u RH i proizvodne podatke pojedinih grla. IMPRESSUM eglasilo Glavni i odgovorni urednik: Doc. dr. sc. Zdravko Barać Urednički odbor: Ivana Vicković Lončarević, dipl. ing. Željka Fatović, dipl. ing. Tomislav Anđelić, dr. vet. med. Tatjana Štimac, dipl. oec. MINISTARSTVO POLJOPRIVREDE Ulica grada Vukovara 78, Zagreb Iz Središnjeg laboratorija za kontrolu kvalitete mlijeka donosimo podatke o isporučenim količinama kravljeg, ovčjeg i kozjeg mlijeka, broju isporučitelja, prosječnoj mjesečnoj i godišnjoj isporuci te kvaliteti kravljeg mlijeka. U Središnjem laboratoriju za kontrolu kvalitete mlijeka (SLKM) utvrđuje se kvaliteta svježeg sirovog mlijeka (kemijski sastav, higijenska kvaliteta odnosno broj somatskih stanica i broj mikroorganizama te moguće prisustvo različitih rezidua u mlijeku), temeljem čega se određuje kvalitativna klasa mlijeka, koja je temelj za formiranje cijene mlijeka. Uz razvoj novih analitičkih metoda posebna pozornost poklanja se redovitim akreditacijama (HRN EN ISO/IEC 17025) sustava i analitičkih metoda. U dijelu kontrole ocjenjivanja na liniji klanja životinja (KOLK) donosimo podatke o količinama obrađenih i klasiranih goveđih, svinjskih i ovčjih trupova. Sustavi kontrole ocjenjivanja su tijekom vremena prilagođeni aktualnim propisima koji su u potpunosti usklađeni s propisima Europske unije u području klasiranja goveđih, svinjskih i ovčjih trupova i polovica. Sustavi su akreditirani inspekcijsko tijelo prema normi HR EN ISO/IEC 17020:2005. MINISTARSTVO POLJOPRIVREDE,
BROJ KRAVA NA DAN 3.5. JEDINSTVENI REGISTAR DOMAĆIH ŽIVOTINJA Županija Broj Broj goveda svih B r o j k r a v a gospodarstava kategorija 2.travnja 3.svibnja Razlika Zagrebačka 3.153 44.065 11.233 11.115 118 Krapinsko-zagorska 1.714 8.143 4.063 4.070 7 Sisačko-moslavačka 2.089 32.677 13.570 13.784 214 Karlovačka 1.749 15.779 6.852 6.826 26 Varaždinska 887 7.259 2.850 2.855 5 Koprivničko-križevačka 3.555 65.301 19.976 19.922 54 Bjelovarsko-bilogorska 3.392 67.709 22.420 22.404 16 Primorsko-goranska 262 1.742 834 845 11 Ličko-senjska 1.655 17.109 7.421 7.541 120 Virovitičko-podravska 842 20.318 5.004 5.022 18 Požeško-slavonska 564 9.882 3.753 3.777 24 Brodsko-posavska 846 15.690 5.211 5.284 73 Zadarska 475 6.390 3.137 3.225 88 Osječko-baranjska 1.596 85.752 22.341 22.310 31 Šibensko-kninska 674 6.136 3.096 3.146 50 Vukovarsko-srijemska 1.217 30.232 9.762 9.787 25 Splitsko-dalmatinska 1.145 10.997 4.245 4.383 138 Istarska 798 8.093 3.692 3.691 1 Dubrovačko-neretvanska 172 1.809 856 876 20 Međimurska 489 8.714 2.966 2.993 27 Grad Zagreb 424 3.020 989 988 1 Ukupno 27.698 466.817 154.271 154.844 573 BROJ UVEZENIH I IZVEZENIH GOVEDA Uvoz Uvoz Uvoz Izvoz Uvoz Izvoz Siječanj 5.571 5.571 5.529 3.852 9.621 6.332 Veljača 7.138 7.138 7.237 4.032 11.765 4.555 Ožujak 11.795 11.795 9.314 3.329 12.787 2.664 Travanj 10.357 10.357 9.791 4.126 9.457 3.099 Svibanj 10.711 10.711 11.165 2.774 Lipanj 10.666 10.666 10.930 3.534 Srpanj 10.100 10.100 10.094 4.917 Kolovoz 9.332 9.332 11.243 4.498 Rujan 13.053 13.053 14.635 5.351 Listopad 11.251 11.251 15.611 4.233 Studeni 12.881 12.881 13.293 4.287 Prosinac 8.962 8.962 8.986 3.891 Ukupno 121.680 121.680 127.828 48.824 Broj uvezenih i izvezenih goveda za travanj je privremeni podatak radi propisanog roka za upis podataka u JRDŽ. 2
BROJ OVACA I KOZA NA DAN 3.5. Županija Broj gospodarstava O v c e K o z e Razlika ukupno ovaca i 2.travnja 3.svibnja 2.travnja 3.svibnja koza Zagrebačka 1.182 24.445 25.434 2.481 2.415 923 Krapinsko-zagorska 633 5.232 5.471 838 852 253 Sisačko-moslavačka 2.409 42.063 42.253 2.804 2.741 127 Karlovačka 1.361 29.414 30.500 1.960 2.022 1.148 Varaždinska 351 3.819 3.946 4.710 4.946 363 Koprivničko-križevačka 849 10.898 11.128 2.081 2.138 287 Bjelovarsko-bilogorska 2.533 58.637 59.514 3.828 3.901 950 Primorsko-goranska 1.009 39.039 39.657 1.856 1.969 731 Ličko-senjska 2.045 81.395 83.306 2.948 2.957 1.920 Virovitičko-podravska 948 23.953 24.441 1.429 1.445 504 Požeško-slavonska 938 21.826 22.174 1.308 1.341 381 Brodsko-posavska 647 16.862 17.522 817 854 697 Zadarska 2.012 111.181 111.770 14.570 14.188 207 Osječko-baranjska 1.130 40.069 40.500 2.253 2.232 410 Šibensko-kninska 1.356 58.313 59.995 9.014 9.098 1.766 Vukovarsko-srijemska 699 19.275 19.650 1.266 1.295 404 Splitsko-dalmatinska 1.353 50.801 54.212 15.073 15.484 3.822 Istarska 813 17.157 17.557 3.541 3.543 402 Dubrovačko-neretvanska 330 6.586 6.701 2.716 2.728 127 Međimurska 123 843 836 4.404 4.261 150 Grad Zagreb 132 2.667 3.205 563 571 546 Ukupno 22.853 664.475 679.772 80.460 80.981 15.818 Broj gospodarstava = broj lokacija na kojima se drže ovce i koze; Broj ovaca i broj koza = ukupan broj grla svih kategorija BROJ SVINJA NA DAN 3.5. Županija Broj gospodarstava B r o j s v i nj a 11.travnja 3.svibnja Razlika Bjelovarsko-bilogorska 5.856 83.375 83.868 493 Brodsko-posavska 6.297 145.710 143.173 2.537 Dubrovačko-neretvanska 61 279 265 14 Grad Zagreb 1.027 9.394 9.368 26 Istarska 1.933 9.085 9.078 7 Karlovačka 4.034 22.707 22.709 2 Koprivničko-križevačka 5.558 104.843 104.821 22 Krapinsko-zagorska 9.833 44.649 45.052 403 Ličko-senjska 532 2.553 2.564 11 Međimurska 3.464 66.788 66.315 473 Osječko-baranjska 9.835 360.398 359.712 686 Požeško-slavonska 3.461 43.257 40.765 2.492 Primorsko-goranska 222 1.056 1.054 2 Sisačko-moslavačka 7.223 62.372 62.378 6 Splitsko-dalmatinska 3.424 14.163 14.163 0 Šibensko-kninska 107 1.609 1.649 40 Varaždinska 7.590 69.940 69.505 435 Virovitičko-podravska 5.469 53.912 53.736 176 Vukovarsko-srijemska 8.145 207.195 207.211 16 Zadarska 290 1.792 1.814 22 Zagrebačka 8.726 116.869 119.769 2.900 Ukupno 93.087 1.421.946 1.418.969 2.977 Broj gospodarstava = broj lokacija na kojima se drže svinje; Broj svinja = ukupan broj grla svih kategorija temeljen na Godišnjoj dojavi brojnog stanja svinja odnosno VPG-u 3
BROJ KOPITARA NA DAN 3.5. Županija Broj posjednika Broj konja Broj magaraca Razlika ukupno kopitara Nepoznato 12 322 23 2 Zagrebačka 615 2.275 169 8 Krapinsko-zagorska 267 671 26 0 Sisačko-moslavačka 591 5.300 146 24 Karlovačka 280 896 92 14 Varaždinska 239 506 58 2 Koprivničko-križevačka 293 819 40 3 Bjelovarsko-bilogorska 424 1.381 162 2 Primorsko-goranska 192 1.581 96 6 Ličko-senjska 246 1.167 147 55 Virovitičko-podravska 159 502 58 12 Požeško-slavonska 167 534 30 2 Brodsko-posavska 371 1.590 99 11 Zadarska 153 238 376 9 Osječko-baranjska 565 1.734 48 3 Šibensko-kninska 223 214 508 6 Vukovarsko-srijemska 414 994 31 1 Splitsko-dalmatinska 373 585 574 29 Istarska 498 1.126 699 11 Dubrovačko-neretvanska 79 137 227 0 Međimurska 118 316 28 1 Grad Zagreb 210 580 21 3 Ukupno 6.489 23.468 3.658 80 Broj posjednika = broj fizičkih i pravnih osoba koje drže kopitare Županija Nepoznato odnosi se na kopitare čiji vlasnici još nisu evidentirani u Registru Farmi. 4
ISPORUČENE KOLIČINE I EU KVALITETA MLIJEKA KRAVLJE MLIJEKO ISPORUČENA KOLIČINA KRAVLJEG MLIJEKA (kg) G O D I N A /20 18. 1. 42.668.737 39.487.371 39.487.371 40.681.989 40.681.989 38.014.391 38.014.391 93,44 2. 41.586.333 37.340.073 76.827.444 37.119.555 77.801.544 35.306.774 73.321.165 95,12 3. 44.375.519 42.842.016 119.669.460 41.005.933 118.807.477 39.993.368 113.314.533 97,53 4. 43.430.658 42.077.214 161.746.674 40.594.883 159.402.360 39.014.245 5. 44.529.993 43.451.201 205.197.875 41.487.176 200.889.536 6. 41.261.599 40.755.203 245.953.078 37.613.573 238.503.109 7. 40.936.781 40.335.248 286.288.326 38.055.888 276.558.997 8. 40.101.064 38.877.135 325.165.461 35.930.775 312.489.772 9. 37.821.199 37.518.746 362.684.207 34.714.167 347.203.939 10. 38.086.567 38.541.209 401.225.416 35.695.039 382.898.978 11. 36.402.309 36.747.060 437.972.476 34.461.960 417.360.938 12. 38.444.940 38.800.742 476.773.218 36.097.292 453.458.230 Ukupno 489.645.699 476.773.218 453.458.230 Količina mlijeka za mjesec travanj godine je procijenjen podatak. BROJ ISPORUČITELJA KRAVLJEG MLIJEKA G O D I N A / 1. 7.954 6.666 5.977 5.275 88,25 2. 7.896 6.648 5.903 5.222 88,46 3. 7.717 6.611 5.854 5.186 88,59 4. 7.609 6.557 5.792 5. 7.496 6.535 5.771 6. 7.415 6.476 5.714 7. 7.255 6.385 5.657 8. 7.138 6.329 5.588 9. 7.016 6.232 5.510 10. 6.917 6.163 5.457 11. 6.811 6.078 5.389 12. 6.719 5.983 5.316 God. prosjek 7.329 6.389 5.661 Godišnji prosjek izračunat je kao aritmetička sredina broja isporučitelja po mjesecima. 5
PROSJEČNA GODIŠNJA ISPORUKA KRAVLJEG MLIJEKA PO ISPORUČITELJU (kg) Godina 2010. 2011. 2012. 2013. 2014. 2015. (/) Godišnje po 35.338 40.977 46.050 45.732 52.256 58.703 66.813 74.629 80.107 107,34 isporučitelju Prosječna godišnja isporuka mlijeka po gospodarstvu izračunata je na temelju ukupne godišnje isporučene količine mlijeka (kg) u odnosu na prosječan broj isporučitelja mlijeka za navedenu godinu. PROSJEČNA MJESEČNA ISPORUKA KRAVLJEG MLIJEKA PO ISPORUČITELJU (kg) G O D I N A / 1. 5.364 5.924 6.806 7.207 105,88 2. 5.267 5.617 6.288 6.761 107,52 3. 5.750 6.480 7.005 7.712 110,09 4. 5.708 6.417 7.009 5. 5.941 6.649 7.189 6. 5.565 6.293 6.583 7. 5.643 6.317 6.727 8. 5.618 6.143 6.430 9. 5.391 6.020 6.300 10. 5.506 6.254 6.541 11. 5.345 6.046 6.395 12. 5.722 6.485 6.790 Prosjek 5.568 6.220 6.672 UDIO KRAVLJEG MLIJEKA 1. RAZREDA U RH PO MJESECIMA OD 2011. GODINE Godina Broj isporučitelja Količina mlijeka (kg) Udio 1. razreda (%) U d i o m l i j e k a 1. r a z r e d a p o m j e s e c i m a ( % EU k v a l i t e t e ) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 2011. 17.366 626.407.108 92,0 90,1 92,4 93,0 92,2 92,2 91,0 90,4 90,6 91,5 92,7 93,3 94,1 2012. 14.874 602.356.733 93,4 94,7 94,8 95,2 94,2 92,6 91,4 91,8 92,5 93,0 93,0 93,4 94,6 2013. 12.639 503.851.844 95,0 95,0 95,7 95,9 95,2 94,0 90,7 94,9 95,1 95,0 95,5 96,2 96,8 2014. 11.092 522.694.451 96,1 97,3 97,5 97,6 96,5 96,6 96,3 96,2 95,9 94,5 93,5 94,7 96,4 2015. 9.948 513.406.175 95,9 97,0 96,8 96,9 96,9 95,6 95,0 94,5 94,6 95,1 95,5 96,0 96,5 8.371 489.645.699 96,0 96,8 96,8 96,7 96,3 96,6 95,7 94,3 94,6 95,4 96,0 96,5 96,7 7.026 476.773.218 96,3 97,1 97,5 97,7 96,9 96,8 95,4 96,0 96,0 95,8 95,2 96,1 95,2 6.193 453.458.230 96,5 97,0 97,5 97,8 96,5 96,4 95,9 96,0 95,4 95,4 95,6 96,7 97,1 97,8 98,1 97,8 Podaci su podložni promjenama sukladno procedurama Središnjeg laboratorija za kontrolu kvalitete mlijeka (SLKM). Udio mlijeka I. razreda računa se temeljem količina I. razreda u odnosu na ukupne količine otkupljenog mlijeka u istom razdoblju. Mlijeko I. razreda 100. 000 mikroorganizama i 400.000 somatskih stanica. 6
ISPORUČENA KOLIČINA OVČJEG MLIJEKA (kg) OVČJE MLIJEKO / 1. 78.183 93.538 93.538 112.187 112.187 85.724 85.724 76,41 2. 205.967 184.022 277.560 209.513 321.700 176.659 262.383 84,32 3. 316.257 264.463 542.023 268.221 589.921 243.285 505.668 90,70 4. 631.185 537.745 1.079.768 544.383 1.134.304 5. 677.671 641.914 1.721.682 606.015 1.740.319 6. 503.960 442.925 2.164.607 395.901 2.136.220 7. 335.190 309.531 2.474.138 274.770 2.410.990 8. 238.790 226.179 2.700.317 183.823 2.594.813 9. 93.880 106.315 2.806.632 87.722 2.682.535 10. 7.144 9.156 2.815.788 18.230 2.700.765 11. 1.944 2.817.732 14.671 2.715.436 12. 8.930 9.129 2.826.861 22.275 2.737.711 Ukupno 3.097.157 2.826.861 2.737.711 ISPORUČENA KOLIČINA KOZJEG MLIJEKA (kg) KOZJE MLIJEKO / 1. 1.316 1.316 2.100 2.100 315 315 15,00 2. 96.061 109.898 111.214 122.660 124.760 121.567 121.882 99,11 3. 339.222 358.437 469.651 360.183 484.943 370.975 492.857 103,00 4. 500.688 516.943 986.594 538.832 1.023.775 5. 596.558 637.218 1.623.812 649.797 1.673.572 6. 593.493 603.549 2.227.361 609.937 2.283.509 7. 569.580 590.933 2.818.294 603.410 2.886.919 8. 530.968 539.926 3.358.220 525.627 3.412.546 9. 427.157 434.957 3.793.177 424.294 3.836.840 10. 282.733 310.978 4.104.155 308.886 4.145.726 11. 99.349 112.118 4.216.273 109.383 4.255.109 12. 6.040 4.180 4.220.453 666 4.255.775 Ukupno 4.041.849 4.220.453 4.255.775 7
KLASIRANJE TRUPOVA GOVEDA, SVINJA I OVACA NA LINIJI KLANJA- KONTROLA OCJENJIVANJA NA LINIJI KLANJA (KOLK) GOVEDA BROJ KLAONIČKI OBRAĐENIH I KLASIRANIH GOVEĐIH TRUPOVA SVIH KATEGORIJA 1. 12.757 12.757 13.139 13.139 13.739 13.739 13.430 13.430 2. 13.493 26.250 12.774 25.913 12.225 25.964 13.117 26.547 3. 15.557 41.807 14.329 40.242 16.051 42.015 14.326 40.873 4. 14.919 56.726 14.128 54.370 14.256 56.271 15.865* 56.738* 5. 16.210 72.936 15.566 69.936 15.500 71.771 6. 15.840 88.776 15.376 85.312 15.716 87.487 7. 17.346 106.122 16.560 101.872 16.188 103.675 8. 18.229 124.351 16.897 118.769 16.276 119.951 9. 16.810 141.161 16.635 135.404 15.109 135.060 10. 15.886 157.047 16.202 151.606 16.660 151.720 11. 15.912 172.959 15.201 166.807 15.570 167.290 12. 17.481 190.440 15.672 182.479 15.236 182.526 Ukupno 190.440 182.479 182.526 *Podaci su podložni promjenama sukladno procedurama Odjela za kontrolu ocjenjivanja na liniji klanja - KOLK UKUPAN BROJ KLASIRANIH GOVEĐIH TRUPOVA PO KATEGORIJAMA Kategorija 1. 1. 30.04. RH Uvoz RH Uvoz RH Uvoz A - mladi bikovi 71.074 2.531 73.196 2.600 22.261 1.219 B - bikovi 3.391 187 3.181 108 837 120 C - volovi 8 14 D - krave 22.208 41 19.680 36 5.813 3 E - junice 24.847 2.427 28.650 1.246 10.354 76 V - telad u dobi < od 8. mj. 41.215 11.390 40.856 9.984 12.839 2.136 Z- mlađa junad (8-12) 3.039 121 2.877 98 1.060 20 Ukupno 165.782 16.697 168.454 14.072 53.164 3.574 8
SVINJE BROJ TRUPOVA SVIH KATEGORIJA SVINJA KLASIRANIH KROZ SUSTAV KOLK 1. 79.372 79.372 81.002 81.002 85.710 85.710 82.417 82.417 2. 79.239 158.611 68.968 149.970 64.759 150.469 72.557 154.974 3. 100.091 258.702 75.725 225.695 84.062 234.531 75.878 230.852 4. 83.999 342.701 70.647 296.342 70.656 305.187 88.561* 319.413* 5. 87.781 430.482 77.089 373.431 78.327 383.514 6. 85.792 516.274 76.282 449.713 68.483 451.997 7. 80.926 597.200 70.531 520.244 79.022 531.019 8. 98.578 695.778 89.366 609.610 85.217 616.236 9. 91.277 787.055 78.890 688.500 85.441 701.677 10. 88.275 875.330 88.644 777.144 94.369 796.046 11. 102.075 977.405 91.341 868.485 93.955 890.001 12. 149.656 1.127.061 131.978 1.000.463 143.155 1.033.156 Ukupno 1.127.061 1.000.463 1.033.156 *Podatak je podložan promjenama sukladno procedurama sustava KOLK BROJ TRUPOVA KATEGORIJA T1 I T2 KLASIRANIH KROZ SUSTAV KOLK 1. 62.784 62.784 65.698 65.698 66.688 66.688 65.457 65.457 2. 60.519 123.303 51.685 117.383 52.801 119.489 57.516 122.973 3. 65.888 189.191 58.984 176.367 63.912 183.401 60.699 183.672 4. 61.219 250.410 50.895 227.262 55.625 239.026 63.659* 247.331* 5. 59.787 310.197 58.968 286.230 59.954 298.980 6. 61.853 372.050 58.980 345.210 52.063 351.043 7. 59.362 431.412 52.745 397.955 61.007 412.050 8. 64.349 495.761 61.001 458.956 60.234 472.284 9. 62.607 558.368 55.784 514.740 59.540 531.824 10. 63.616 621.984 60.004 574.744 65.229 597.053 11. 75.708 697.692 65.862 640.606 70.843 667.896 12. 83.073 780.765 71.693 712.299 72.071 739.967 Ukupno 780.765 712.299 739.967 T1 - tovljenici ; T2 - tovljenici > od 120 kg; *Podatak je podložan promjenama sukladno procedurama sustava KOLK BROJ KLASIRANIH SVINJSKIH TRUPOVA PO KATEGORIJAMA OD 1. 1. DO 30.04. Kategorije svinja Broj klasiranih svinjskih trupova RH Masa svinjskih trupova(kg) UVOZ (klanje unutar 72 sata) Broj klasiranih svinjskih trupova Masa svinjskih trupova(kg) Odojci -O 15.772 234.520 40.592 620.163 Prasad -PR 6.085 199.561 4.828 129.636 Utovljene svinje-t1 235.506 21.729.489 5 283 Utovljene svinje većih zavr. tež. -T2 11.820 1.658.869 Krmače-K 3.885 657.049 Mladi nerastovi-n 6 419 Stariji nerastovi i kastrati-nk 914 95.125 Ukupno 273.988 24.575.032 45.425 750.082 9
OVCE BROJ KLAONIČKI OBRAĐENIH I KLASIRANIH OVČJIH TRUPOVA SVIH KATEGORIJA 1. 5.053 5.053 4.916 4.916 5.600 5.600 4.520 4.520 2. 5.668 10.721 5.905 10.821 5.737 11.337 6.183 10.703 3. 13.041 23.762 6.111 16.932 18.141 29.478 6.900 17.603 4. 7.453 31.215 20.496 37.428 8.407 37.885 20.276 37.879 5. 8.551 39.766 10.427 47.855 11.288 49.173 6. 8.286 48.052 10.075 57.930 10.196 59.369 7. 8.647 56.699 9.418 67.348 10.324 69.693 8. 11.299 67.998 12.086 79.434 13.253 82.946 9. 7.751 75.749 8.973 88.407 10.560 93.506 10. 6.826 82.575 7.342 95.749 10.088 103.594 11. 3.918 86.493 5.584 101.333 4.908 108.502 12. 8.712 95.205 9.488 110.821 9.421 117.923 Ukupno 95.205 110.821 117.923 Detaljniji podaci iz sustava ocjene na liniji klanja dostupni su na http://hpa.mps.hr/ (baze podataka) 10