Rezerve uglja u svetu

Транскрипт

1 Geološke rezerve uglja u svetu po stratigrafskoj pripadnosti Tercijar Kreda Jura Tercijar Jura Kreda Perm Perm Karbon Karbon %

2 Generalno, oko 15% kopna svih kontinenata zauimaju ugljonosne formacije. Coal DOKAZANE REZERVE Proved reserves at end 2008 Anthracite Suband bituminous Share Million tonnes bituminous and lignite T o t al of total US % Canada % M exico % Total North America % Brazil % Colombia % Venezuela % Other S. & Cent. America % Total S. & Cent. America % Bulgaria % Czech Republic % Germany % Greece % Hungary % Kazakhstan % Poland % Romania % Russian Federation % Spain % Turkey % Ukraine % United Kingdom Other Europe & Eurasia % Total Europe & Eurasia % South Africa % Zimbabwe % Other Africa % Middle East % Total Middle East & Africa % Australia % China % India % Indonesia % Japan New Zealand % North Korea % Pakistan % South Korea Thailand % Vietnam Other Asia Pacific Total Asia Pacific % Total World % of which: European Union % OECD % Former Soviet Union % Other EMEs % * More than 500 years. Source of reserves data: World Energ Less than 0.05%. N o t es: Proved reserves of coal Generally taken to be those quantities that geological and engineering information indicates with reasonable certainty can be recovered in the future from kn deposits under existing economic and operating conditions. Reserves-to-production (R/P) ratio If the reserves remaining at the end of the year are divided by the production in that year, the result is the length of time that those remaining reserves wou NAJBOGATIJE DRŽAVE SAD 28,9 % Rusija 19,0 % Kina 13,9 % Australija 9,2 % Preostalih 30,4 %: Australija, Indija, JAR, Ukraina i Poljska.

3 PROIZVODNJA Godišnja proizvodnja u svetu iznosi oko 3 x 10 9 tce Production* Change 2008 over M illion tonnes oil equivalent US % Canada % M exico % Total North America % Brazil % Colombia % Venezuela % Other S. & Cent. America % Total S. & Cent. America % Bulgaria % Czech Republic % France % Germany % Greece % Hungary % Kazakhstan % Poland % Romania % Russian Federation % Spain % Turkey % Ukraine % United Kingdom % Other Europe & Eurasia % Total Europe & Eurasia % Total M iddle East % South Africa % Zimbabwe % Other Africa % Total Africa % Australia % C hina % India % Indonesia % Japan % New Zealand % Pakistan % South Korea % Thailand % Vietnam % Other Asia Pacific % Total Asia Pacific % T o tal Wo rld % of which: European Union % OECD % Former Soviet Union % Other EM Es % * Commercial solid fuels only, i.e. bituminous coal and anthracite (hard coal), and lignite and brown (sub-bituminous) coal. Less than 0.05%. Notes: Growt h rates are adjusted for leap years.

4

5 Coal Proved reserves at end 2008 Anthracite Suband bituminous M illion tonnes bituminous and lignite To t al R/P ratio US Canada M exico Total North America Total World A. Istočna ili Apalačka provincija je najstarija i najekstenzivnije razvijana ugljonosna provincija u SAD, a ugalj je karbonske starosti. Ova provincija sadrži 2/5 nacionalnih rezervi kamenih ugljeva kao i praktično sav antracit. Rang uglja raste od zapada ka istoku provincije, pa tako mrki i kameni ugljevi prelaze u antracite. Slojevi uglja su obično 0,5-3,5 m. Nekada je otkopavano podzemnom eksploatacijom, a danas se eksploatišu površinskim kopovima. B. Interior provincija obuhvata veći broj izolovanih basena sa karbonskim kamenim ugljem nižeg ranga, sa dosta sumpora (3-5 %). Arkoma basen ima ugljeve višeg ranga, uključujući poluantracite sa malo sumpora. U istočnom delu provincije, ugljeni slojevi su debljine 0.5 do 2,5 m, a dva sloja (Sprinfild i Herin ugljevi) su regionalno rasprostranjeni na više hiljada km 2. Ovi slojevi daju 90 % proizvodnje u ovom regionu. Zapadni deo karakterišu tanji slojevi (do 1,5 m), takoñe vrlo rasprostranjeni, a eksploatišu se isključivo površinski.

6 Coal Proved reserves at end 2008 Anthracite Suband bituminous M illion tonnes bituminous and lignite To t al R/P ratio US Canada M exico Total North America Total World C. Severna provincija Velikih Ravnica ima ležišta uglja kredne do tercijarne starosti. Područje obuhvata delove Vajominga, Montane, Severne i Južne Dakote. Prvenstveno su zastupljeni mrki ugljevi velike debljine, obično preko 30 m, sa malo sumpora, a otkopavaju se površinski. Rang uglja raste od istoka ka zapadu. U Willingstone basenu su meki mrki ugljevi, u Powder River i drugim tercijarnim basenima su mrki ugljevi višeg ranga. Kredni ugljevi severne Montane su već kameni. D. Provincija Stenovitih planina (Rocky Mountains) obuhvata ugljeve akumulirane u seriji intermontanskih basena. Kredni su kameni i mrki višeg ranga, a tercijarni su mrki višeg i nižeg ranga. Slojevi su debeli 3-10 m, neki su strukturno poremećeni, a neki i izmenjeni pod dejstvom magmatskih intruzija. Imaju malo sumpora, a površinski se eksploatišu.

7 E. Provincija Pacifičke obale obuhvata ležišta uglja zapadno od Stenovitih planina, kao i ona na Aljasci. Ugalj je tercijarne starosti, a nalazi se u malim raštrkanim basenima, od Kalifornije na jugu do Sietla na severu. Slojevi uglja su tektonizirani i metamorfisani. Na Aljasci su otkrivena brojna ležišta mrko-kamenih ugljeva. Ovo područje još nije u potpunosti istraženo, ali su procene da sadrži oko 10 % svetskih bilansnih rezervi uglja. Coal Proved reserves at end 2008 Anthracite Suband bituminous M illion tonnes bituminous and lignite To t al R/P ratio US Canada M exico Total North America Total World F. Provincija Gulf Coast ravnice sadrži tercijarne meke mrke ugljeve (lignite). Eksploatacija se vrši na velikim površinskim kopovima, a koristi se za termoelektrane.

8 Najveći ugljonosni region se nalazi u zapadnoj Kanadi, a prostire se od južnog Saskačevana, preko Alberte do Britanske Kolumbije. Ugljevi pod ravnicama su srazmerno neporemećeni tercijarni i mezozojski (gornjojurski donjokredni) mrki ugljevi višeg i nižeg ranga, dok se u planinskim područjima javljaju prvenstveno mezozojski kameni ugljevi. Debljina slojeva uglja obično iznosi 3-5 m. U Britanskoj Kolumbiji su otkriveni jako tektonizirani mezozojski kameni ugljevi i antraciti, zajedno sa mladjim tercijarnim lignitima.

9 U istočnoj Kanadi, eksploatišu se kameni ugljevi karbona (veliki ugljenokopi «Minto» u Novom Brunsviku tanak ugljeni sloj 0,5 m koji se koristi za termoelektranu, i «Sidnej» u Novoj Škotskoj koji se sada otkopava isključivo u podmorju, a takoñe uglavnom snabdeva termoelektrane). U severnoj Kanadi, ugljevi su otkriveni u području Jukona i Severozapadnim teritorijama. Iste su starosti kao i oni u zapadnoj Kanadi tj. to su mezozojski kameni ugljevi, često veoma tektonizirani, kao i tercijarni mrki ugljevi. Mezozojski se javljaju prvenstveno na teritoriji Jukona, a tercijarni kako u Jukonu, tako i u Severnim Teritorijama, uključujući kanadska Arktička ostrva. Na njima su inače otkriveni i stariji (devonski) ugljevi.

10 Ležišta uglja su rasporeñena širom Latinske Amerike i značajno učestvuju u svetskim rezervama kamenog uglja. Većinom su tercijarne starosti, reñe mezozojskе, dok su paleozojski ugljevi uglavnom prisutni samo u Brazilu i Urugvaju. Meksiko veći broj manjih ležišta kredne starosti, kameni do antraciti, tektonski vrlo složeni slojevi manje debljine (do 2 m), uz granicu sa Teksasom. Kosta Rika tercijarni mrki ugljevi debljine slojeva do 1 m. Široko su rasprostranjena i ležišta treseta (do 2 m debljine). Venecuela tercijarni kameni ugljevi nižeg ranga sa malo sumpora, severno od reke Orinoko. Ima i do 30 slojeva deljine do 15 m..

11 Kolumbija kredni i tercijarni ugljevi, tektonski vrlo poremećeni, a ranga od lignita do antracita. Najsevernije ležište «El Cerrejon» (zapadno od basena Marakaibo) je jedno od najznačajnijih ležišta Južne Amerike. Preko 50 slojeva visoko-kvalitetnog tercijarnog kamenog uglja debljine 1 do preko 25 m. Blagi pad ugljonosne serije ka istoku. Izvoz. Ekvador mala ležišta lignita u tercijarnoj sekvenci Amazonskog basena, Pacifičke obale i intramontanskih basena u Andima. Mrki ugljevi debljine do 5 m, sa dosta pepela i sumpora. Peru Mezozojski kameni ugljevi i antraciti u okviru Andskih Kordiljera, od severa ka jugu kroz čitav Peru. Jaka tektonska i magmatska izmenjenost. Lokalni značaj.

12 Brazil više ugljonosnih područja: Gornji Amazon na zapadu (tercijarni ligniti), severoistočni Brazil (karbonski antracit) i GLAVNO područje - južni Brazil do granice sa Urugvajem (područje sa uljnim šejlovima Irati). U ovom području su karbonsko-permski kameni ugljevi nižeg ranga sa brojnim slojevima do 3 m debljine. Bolivija antraciti perma i ligniti tercijara. Čile 4 područja od severa ka jugu: mezozojski, jako ubrani tanki sočivasti antraciti, zatim tercijarni kameni nižeg ranga, pa mrki i na kraju kvalitetni kredno-tercijarni mrki ugljevi debljine do 7 m (12 slojeva). Argentina niz basena u Andskim Kordiljerima i predgorju. Ugljevi karbonske permo-trijaske, jurske i tercijarne starosti (od severa ka jugu). Tercijarni su od ekonomskog značaja (br. 5 i 6) a kameni su (visok geotermički gradijent) i mrki na jugu.

13 Ležišta uglja se nalaze u čitavom nizu basena, a starosti su od paleozoika (karbona), preko mezozoika do tercijara. Prostiru se od Velike Britanije na zapadu, do Turske na istoku. Prisutan je čitav dijapazon ugljeva različitog ranga od mekih mrkih do antracita, a eksploatišu se preko 160 godina! Albanija: male dispergovane i lokalne pojave mrkog uglja. Austrija: veći broj malih ležišta u zapadnom delu zemlje, sva ležišta strukturno složena. Antraciti i kameni. Tercijarni ligniti i mrki u Štajerskoj. Malo rudarenja. Belgija: karbonsko ležište Kempen na severu je jedino eksploataciono područje (podzemno). Antraciti i kameni, do 2 m. Bosna i Hercegovina: mrki ugalj Sarajevo- Zenica, Kakanj. Bugarska: Mrki ugljevi tercijara, do 20 m, strukturno malo poremećeni. Većina rudnika je na zapadu zemlje, sa jednim značajnim ležištem na istoku. Na istoku, na obali Crnog mora, ugljeni slojevi su u većim dubinama i višeg su ranga (kameni).

14 Češka: Mrki tercijarni ugljevi, tektonski malo poremećeni, slojevi debljine i do 30 m. Danska: Male rezerve tercijarnih lignita kod Herninga, napuštena proizvodnja. Francuska: Na severu se nalaze dva velika karbonska basena sa kamenim ugljem, u kojima slojevi dostižu do oko 2 m debljine, jako su tektonizirani, a eksploatacija je podzemna. U Provansalskoj oblasti - na jugu - nalaze se ligniti koji su srazmerno neporemećeni i koji se koriste u termoelektranama. Grčka: Širom zemlje se eksploatišu tercijarni ligniti. Glavna ležišta su smeštena na severu Grčke u području Florine, Amindaeona i Ptolamaisa, gde slojevi lignita dostižu do m. Ugalj je kvalitetan u pogledu sadržaja pepela i sumpora, eksploatacija je površinska, a korišćenje u termoelektranama. Holandija: Karbonska ugljonosna serija u većoj dubini, ispod mlañih sedimenata, ali su slojevi pretanki za eksploataciju. Hrvatska: antraciti Istre.

15 Irska: Karbonski antraciti (na jugu) i kameni ugljevi (na severozapadu). 4 glavna ugljenokopa. Italija: Karbonski ugljevi u strukturno kompleksnim područjima Alpa i Sardinije. U Apeninima i Sardiniji se nalaze i tercijarni mrki ugljevi, a lokalno su vulkanski metamorfisani. Mala proizvodnja. Mañarska: Kameni mezozojski ugalj se eksploatiše na severozapadu Mañarske u području oko Meček planine. Strukturno složeno područje, jako ubrano i izrasedano, sa magmatskim intruzijama. Slojevi uglja lošeg kvaliteta i strmog pada, ali lokalno značajne debljine (preko 5 m). Na severu zemlje se eksploatišu i mrki ugljevi i ligniti mezozojske i tercijarne starosti. Nemačka: Kameni ugljevi su rasprostranjeni u karbonskim basenima zapadne Nemačke, u području Ahena, Rura, Sarske oblasti i donje Saksonije (antraciti). Od posebnog značaja su, meñutim, tercijarni mrki ugljevi koji predstavljaju najveće eksploataciono područje mrkog uglja u svetu, a nalaze se u tri glavna basena: Rajnskom, Lajpciškom i Lausiškom (19, 20 i 21). Reč je o visokokvalitetnim ugljevima, a sa slojevima koji dostižu i do 90 m debljine uz neznatnu strukturnu poremećenost. Ogromni ugljenokopi za termoenergetsku potrošnju.

16 Poljska: Velike rezerve i duga tradicija eksploatacije uglja. Kameni ugljevi deponovani u tri glavna basena, različite strukturne složenosti: Donje Šleski ugljevi, Gornje Šleski ugljevi - na jugu zemlje i Lublinski ugljevi na istoku a koji danas imaju najveću perspektivu zbog ogromnih rezervi. Osim kamenih ugljeva, u centralnoj i zapadnoj Poljskoj su otkriveni i mrki ugljevi tercijarne starosti, sa slojevima do 70 m debljine. Koriste se za termoelektrane, a nižeg su kvaliteta. Portugalija: Mala proizvodnja. Karbonski antraciti na severu i nekoliko manjih basena sa lignitima. Rumunija: Mrki ugljevi, neporemećeni, u nekoliko slojeva na severu zemlje, do 30 m ukupna debljina. Na jugu (Banat) ima i nešto paleozojskih kamenih ugljeva. Slovačka: Glavna ugljonosna serija Slovačke je karbonska (rudnik 8), a predstavlja kontinuitet čuvenih Šleskih ugljeva na jugu Poljske. Strukturnotektonska graña je vrlo kompleksna ali serija ima više slojeva od kojih neki prelaze debljinu od 10 m. Slovenija: Mrki ugalj u Posavini.

17 Srbija:- Značajne rezerve mekih mrkih ugljeva. Španija: Glavni basen sa kamenim ugljem su u regionu Leona, na severu zemlje (50). Osim njih, na istoku i jugu zemlje otkriveni su i mrki ugljevi kredne i tercijarne starosti koji se eksploatišu za termoelektrane. Turska: Ima značajne rezerve kako karbonskog kamenog uglja, tako i tercijarnog mrkog uglja. Glavni kameni ugljevi su Zonguldak ugljevi na severnoj obali (59) gde je zastupljena kvalitetna serija sa velikim brojem slojeva do 10 m debljine. Tercijarni ugljevi su šire rasprostranjeni duž Turske, a najvažnije ležište je Elbistan (60) na jugoistoku, gde je razvijen jedan sloj lignita debeo 84 m, mada nižeg kvaliteta. Velika Britanija: Ugljonosni baseni su rasprostranjeni širom zemlje. Po sredi su karbonski kameni ugljevi i antraciti (u Južnom Velsu). Škotski ugljevi su dali poseban doprinos i imaju dugu tradiciju eksploatacije. Jorkširsko-Notingemska ležišta su najznačajnija. Osim kamenih karbonskih ugljeva, otkriveni su i tercijarni mrki ugljevi, posebno u Severnoj Irkoj.

18 U Africi su prvenstveno zastupljeni kameni ugljevi, i to prvo stariji - karbonske starosti - otkriveni na severnoj obali, u Maroku na zapadu i u Egiptu na istoku, a zatim nešto mlañi karbonsko-permski, koji su i mnogo značajniji, poznati kao regionalno rasprostranjena ležišta uglja Karroo formacije širom centralne i južne Afrike. Karroo formacija je deponovana na Gondvani koja se razdvojila u mezozoiku, pa otuda sličnosti izmeñu Afričkih Gondvana ugljeva sa onima iz Indije ili Južne Amerike. Prisutni su i mrki ugljevi, ali imaju manji značaj. Maroko: karbonski kameni ugalj, a ima i lignita. Egipat: Karbonski mrki i kameni ugljevi na Sinajskom poluostrvu (aktivni rudnici). Mali, Nigerija, Kamerun: Kredno-tercijarni ligniti. Etiopija: Tercijarni mrki ugljevi na Etiоpijskom Platou, sa slojevima do 15 m debljine. Puno pepela, malo sumpora. Zair, Tanzanija, Zambija, Zimbabve: Karbonskopermski Karroo ugljevi sa uobičajnom debljinom slojeva uglja od par metara ili reñe do 8 m (Zimbabve). Promenjiv kvalitet, često izrasedani.

19 Bocvana: Velike rezerve Karroo kamenog uglja duž istočne granice zemlje. Slojevi debeli 2-10 m. Srazmerno su neporemećeni, ali sa puno pepela i sumpora. Zbog svog nepovoljnog geografskog položaja, nije izvoznik uglja. Angola: tercijarni ligniti. Mozambik: Karroo formacija, jako izrasedana, u grupi basena na prekambrijumskoj podlozi. Slojevi uglja izdanjuju u dugačkim zonama južno od jezera Malavi. Dostižu do 4 m debljine. Madagaskar: U južnom delu ostrva otkriven je kameni ugalj Karroo serije koja leži preko prekambrijumske podloge. Slojevi uglja do 7 m debljine. Takoñe su otkriveni i tercijarni ligniti u severnom delu ostrva. Južnoafrička Republika: Serija basena na severu i istoku zemlje. Glavni je Karoo basen (27) koji je ekonomski veoma značajan. Debljina ugljenih slojeva dostiže 5 m, a malo su tektonski poremećeni. Kameni ugalj sa dosta pepela i malo sumpora. Aktivni rudnici su brojni: Istočni Transval, Utreht i dr., a većinom su sa podzemnom eksploatacijom. Basen u celini ima veliku godišnju proizvodnju, kako za termoelektrane, tako i za dobijanje tečnih goriva. Ovaj region je i veliki izvoznik uglja.

20 Zajednica nezavisnih država (Rusija) je treća država u svetu po proizvodnji uglja. Ima ogromne rezerve svih rangova uglja, koji su rasprostranjeni širom cele zemlje. Debele ugljonosne formacije su starosti od paleozoika (karbon-perma), preko mezozoika (trijas, jura i kreda) do kenozoika. Očuvani su u nizu velikih sedimentnih basena, koji su generalno od zapada ka istoku mlañi. Većina starijih basena su strukturno-tektonski poremećeni, pa ih karakterišu strmi slojevi i ekstenzivna izrasedanost (centralni i istočni Sibir).

21 Glavna područja sa proizvodnjom kamenog uglja su Donski, Kuznjetski, Karaganda (Kazahstan), Pečorski, Južno Jakutski i manje Narjungrijski basen (1-5 i 10), a ostali su generalno izvori mrkog uglja (Ekibastuzski - Kazahstan, Kansko-Ačinski, Moskovski i Dnjeparski basen). Devonska ležišta sadrže ugljene slojeve debele 1-3 m, nastale od psilofita u paralskim uslovima, a u centralnom Kazahstanu (3) i u sklopu Kuznjetskog basena (2). Karbonska ležišta su znatno većeg ekonomskog značaja (oko 10 % rezervi uglja) i to: u evropskom delu zemlje (Donski i Kuznjetski basen), u centralnom Sibiru (Tunguski basen velike crne površine Srednjosibirske visoravni - bez broja manje istraženo) i Kazahstanu (Karaganda basen). Permska ležišta imaju najveći ekonomski značaj (skoro 40 % rezervi uglja), a uglavnom je to visokokvalitetni koksni ugalj. Najpoznatiji je Pečorski basen na severu, Kazahstanski baseni na jugu, a posebno Kuznjetski basen (2) kao i Tunguski basen na istoku (centralni Sibir). Trijaska ležišta, tačnije trijasko-jurska nemaju veći značaj. Javljaju se u području Urala. Jurska ležišta zahvataju velike površine, od Krima i Kavkaza na zapadu, preko Urala, Kazahstana i Sibira, do krajnjih istočnih granica Rusije. Najpoznatiji baseni su: Kansko-Ačinski (7), Irkutski (južno od Tunguskog) i Južno Jakutski (br. 5 - poznat i kao Aldanski). Kredna ležišta uglja se uglavnom nalaze u istočnoj Rusiji i nemaju veći značaj. Ima i kamenih i mrkih. Tercijarni ugljevi imaju manji značaj u odnosu na paleozojska i mezozojska. Poznatiji ugljonosni baseni su u Ukrajini (Dnjeparski paleogeni ugalj), Moldavski (sarmat i pont), Južni Ural (eocenmiocen), Kamčatka (paleogen i neogen, mada i kreda).

22 Južna Azija (Indijski subkontinent) Region od Irana za zapadu do Bangladeša na istoku. Kameni ugljevi su paleozojske (karbonskopermske), mezozojske (jurske) i kenozojske starosti, a mrki su kenozojski i svuda su prisutni. Paleozojski Gondvana ugljevi su otkriveni u Indiji, Pakistanu i Bangladešu, mezozojski u Iranu, Avganistanu, Pakistanu i Indiji. Najvažniji su Gondvana ugljevi u Indiji, koji predstavljaju 98 % tamošnjih rezervi uglja, a koriste se za termoelektrane i metalurgiju. Kameni ugljevi se nalaze u preko 14 zasebnih basena smeštenih na severoistoku i istoku Indije. Debljina ugljenih slojeva dostiže do 30 m, sa jednim izuzetno debelim slojem od čak 134 m u ležištu Singrauli (12). Slojevi uglja su izrasedani, ali ne i značajnije tektonizirani. Tercijarni ugljevi se nalaze na jugu (17) ali i na severu u planinskom području gde su veoma tektonski poremećeni. Negde su i oblika sočiva sa maksimalnom debljinom od 33 m. Mrki su do kameni, sa dosta sumpora. Lokalno se koriste (na jugu) za termoelektrane.

23 Na Dalekom istoku ima 13 zemalja sa poznatim ležištima uglja, ali svakako najznačjnija je Kina. Kina ima ogromne rezerve ugljeva svih rangova. Glavni rudnici se nalaze u istočnoj polovini zemlje, a protežu se od severne do južne granice. Eksploatacija je intenzivna, a tradicionalno se vrši u podzemnim rudnicima. U poslednjih par decenija sve je više površinskih ugljenokopa. U severnom delu, nalazi se serija basena sa paleozojskim i mezozojskim sedimentima koji su srazmerno neporemećeni. Uglavnom su to kameni ugljevi i antraciti, a ima i mrkih. Ugljonosne serije imaju brojne slojeve od kojih neki prelaze i 100 m. U centralnom delu istočne Kine, nalaze se kvalitetni koksni ugljevi, debljine slojeva do 10 m, neporemećeni, sa malo pepela i sumpora, i to je glavno područje izvoza kamenog uglja. U jugoistočnoj Kini, baseni sadrže slojeve debele do oko 12 m, malo tektonski poremećene, a po sredi su kameni koksni ugljevi sa veoma niskim sadržajem sumpora. Na severozapadu Kine je specifično veliko ležište jurskog mrko-kamenog uglja (21).

24 Mongolija ima ležišta uglja uglavnom na severu zemlje, a po sredi su jako tektonizirani paleozojski antraciti i kameni ugljevi višeg ranga, rasprostranjeni u manjim izolovanim ležištima. Ima i krednih kamenih ugljeva do 25 m debljine (62). Severna i Južna Koreja: imaju paleozojske, mezozojske (jurske) i kenozojske ugljeve. Indonezija: tercijarni ugljevi, ranga od lignita do kamenih (blizu površinski magmatski uticaji). Značajne rezerve : Sumatra, Borneo, Java i dr. Filipini: serija tercijarnih basena sa ugljonosnim serijama. Pretežno mrki ugljevi, mada ima i lokalnih uticaja skorašnje magmatske aktivnosti. Slični ugljevi su i na Tajvanu. Vijetnamski ugljevi su kameni mezozojski (trijaski) ugljevi. Nalaze se u okviru 4 basena duž jednog pojasa E-W severno od Hanoja. Najznačajniji je severoistočni basen (86) u kome se eksploatiše 6 slojeva debljine do 8 m. Tajland ima skoro sve tercijarne mrke ugljeve, kao i nešto mezozojskih kamenih. Najvažniji je severozapadni basen (79) gde slojevi dostižu do 30 m. Burma: bez većeg značaja. Tercijarni ligniti i mezozojski kameni ugalj lošijeg kvaliteta. Japan: ima raznovrsne ugljevi starosti od perma preko mezozoika do tercijara. Eksploatišu se samo tercijarni, ostali nemaju veći značaj. Reč je o kamenim ugljevima i antracitima dobrog kvaliteta.

25 Australija je jedan od glavnih prozivoñača uglja u svetu. Glavnina rezervi uglja se nalazi u istočnoj Australiji posebno u Kvinslendu, ali i Viktoriji (na jugu), a manja ležišta su i u Zapadnoj Australiji i na Novom Zelandu (kredno-terciarni mrki ugalj). Australijski ugljevi su paleozojski kameni, mezozojski mrki i kenozojski ligniti. Sve rezerve kamenog uglja su paleozojske (permske) starosti, a široko su rasprostranjeni, posebno na istočnoj strani Australije. Nešto mezozojskih ugljeva je prisutno u Kvinslendu (mrki, kod Brizbejna-7), a značajno ležište tercijarnog lignita je u Viktoriji na jugu (8- Gipsland basen, sa slojevima i do 300 m!! visokog kvaliteta). Lignit se intenzivno koristi za termoelektrane. Kameni ugljevi su uglavnom strukturno neporemećeni, koksni, sa debljinom slojeva do 30 m (Kvinslend). Eksploatacija je uglavnom površinska, ali negde i podzemna (Sidnejski basen, inače najznačajniji 6). Na Antarktiku su otkriveni kredni ugljevi različitog kvaliteta (ostrvo James Ros), kao i pojave na Transantarktičkim planinama). Područje je zakonom zaštićeno.

26 HVALA NA PAŽNJI!!!!!