UNIVERZITET U NOVOM SADU EKONOMSKI FAKULTET U SUBOTICI SOFIJA ADŽIĆ REGIONALNA EKONOMIJA EVROPSKE UNIJE ISPITNA PITANJA Školska 2012/2013 godina Verzija 2.0 Subotica, septembar 2012.
REGIONALNA EKONOMIJA EVROPSKE UNIJE ISPITNA PITANJA I. GRUPA PITANJA 1. Koja značenja ima pojam regionalni problemski trougao i šta je njegova ekonomska suština? 2. Koji metodološki pristup treba koristiti u procesu donošenja odluka na relaciji: Region Država u zavisnosti od (njihovog) stepena slobode u odlučivanju? 3. Koji se fenemološki pristupi koriste za tumačenje suštine regionalnog problema? 4. Regionalizacija kao faktor globalizacije. 5. Šta je suština (evropskog) koncepta decentralizacije i regionalizacije? 6. Osnovna načela regionalizacije. 7. Klasifikacija regiona prema polovima rasta. 8. Šta je predmet istraživanja prostorne ekonomije? 9. Šta je predmet istraživanja regionalne ekonomije? 10. Zašto je potrebna regionalna ekonomska politika? 11. Mikroekonomske osnove regionalne ekonomske politike 12. Makroekonomske osnove regionalne ekonomske politike. 13. Koji su ključni ekonomski razlozi za formulisanje i realizaciju Zajedničke regionalne politike Evropske unije? 14. Koji su razlozi za, a koji protiv primene aktivnih verzija regionalnih ekonomskih politika u praksi javne regulacije privrede i privrednog razvoja? 15. Na osnovu čega se vrši izbor ciljeva regionalne politike i određivanje njihove hijerarhije prioriteta? 16. Koji su razlozi, a koji protiv određivanja ciljeva regionalne ekonomske politike prema konceptu Radnik radnom mestu? 17. Koji su razlozi, a koji protiv određivanja ciljeva regionalne ekonomske politike prema konceptu Radno mesto radniku? 18. Koji su ključni ekonomski razlozi za primenu aktivnih verzija regionalnih politika u praksi javne regulacije privrede i privrednog razvoja? 19. Kako se mehanizmi (mere i instrumenti) budžetske politike koriste za realizaciju ciljeva 20. Kako mehanizmi za povećanje mobilnosti faktora proizvodnje deluju na realizaciju ciljeva 21. Kako se mehanizmi (mere i instrumenti) politike cena koriste za realizaciju ciljeva regionalne politike? 22. O kojim faktorima treba voditi računa prilikom izbora konkretnog seta mehanizama (mera i instrumenata) regionalnih politika? 23. Koji principi se koriste za evaluaciju rezultata regionalne ekonomske politike. 24. Koji su osnovni problemi observacije rasta pokreta prema regionalizaciji i decentralizaciji kao integrisanog političkog, ekonomskog, socijalnog i tehnološkog procesa? 25. Koja su osnovna obeležja evolucije Zajedničke regionalne politike Evropske unije? 26. Koja značenja ima paradigma Evropa regiona? 27. Koje su nadležnosti regiona u državama-članicama Evropske unije u kojima se primenjuje koncept političke (institucionalne) regionalizacije? 28. Koja načela i kriterijumi se koriste za NUTS i LAU klasifikaciju? 29. Koja područja pokriva regionalna statistika Evropske unije? 30. Koja se osnovni principi koriste za izbor regiona kao područja intervencije Zajedničke regionalne politike Evropske unije prema EUROSTAT-ovoj koncepciji prostorne klasifikacije? 2
II. GRUPA PITANJA 31. Kako se koristi metoda opštih pokazatelja za formulisanje ciljeva i akcija regionalne razvojne politike u srednjem roku? 32. Kako se primenjuje šift-šare metoda u regionalnoj analizi? 33. Koja su osnovna obeležja regionalnih dispariteta u EU-27? 34. Koji su osnovni uzroci i posledice regionalnih dispariteta u EU-15? 35. Kako je izvedeno institucionalno uređenje regionalizacije i regionalnog razvoja u državamačlanicama CEEC-10? 36. Koja značenja ima Rostovljeva teorija faza razvoja na regionalnu analizu privrednog rasta? 37. Kako se koristi Harod Dommarov model u regionalnoj analizi i koncipiranju sadržaja ciljeva i akcija 38. Kako se vrši regionalna analiza na osnovu Solovljevog modela privrednog rasta i koje su njegove implikacije na operacionalizaciju 39. Kako se primenjuje neo-klasična teorija rasta u regionalnoj analizi. 40. Koje su opšte (zajedničke) implikacije klasičnih teorija privrednog rasta na operacionalizaciju regionalnih politika?ž 41. Koja značenja ima teorija kumulativnih efekata na regionalnu analizu? 42. Koja značenja ima teorija velikog podsticaja na regionalnu analizu i koncipiranje sadržaja ciljeva i akcija 43. Koji su osnovni aspekti primene teorije neuravnoteženog (neizbalansiranog) razvoja u regionalnoj analizi i koncipiranju sadržaja ciljeva i akcija 44. Koje su implikacije osnovnih teorija zavisnosti na regionalnu analizu faktora privrednog rasta?ž 45. Zašto je teorija endogenog rasta ključna teorijska osnova za formulisanje i implementaciju aktuelnih koncepata regionalne politike u savremenim tržišnim privredama? 46. Kako rastući prinosi na obim i nesavršena konkurencija utiču na alokaciju ekonomskih aktivnosti? 47. Koje značenje imaju pojmovi interne i eksterne ekonomije obima i koje implikacije imaju na lokaciju ekonomskih aktivnosti? 48. Kako troškovi spoljne trgovine utiču na (prostornu) lokaciju ekonomskih aktivnosti? 49. Koje implikacije ima neo-klasična teorije trgovine na regionalnu analizu i koncipiranje sadržaja ciljeva i akcija 50. Koji su podsticajni, a koji ograničavajući faktori razvoja aglomeracija ekonomskih aktivnosti? 51. Šta su to (makro) klasteri i koja je njihova uloga u koncipiranje sadržaja ciljeva i akcija 52. U čemu je privlačnost velikih gradova na formiranje aglomeracija ekonomskih aktivnosti? 53. Koje su osnovne implikacije teorija nove ekonomske geografije na regionalnu analizu i koncipiranje sadržaja ciljeva i akcija 54. Koje metodologije se koriste za analizu regionalnih dispariteta u Evropskoj uniji? 55. Koja značenja imaju fenomeni u trouglu: Kohezija Konveregencija Integracija u određivanju težišta delovanja Zajedničke regionalne politike Evropske unije? 56. Na kojim principima se zasniva koncipiranje i implementacija Zajedničke regionalne politike Evropske unije i koja su njihova konkretna značenja? 57. Kakvu strukturu ima aktuelni nstitucionalni okvir za realizaciju Zajedničke regionalne politike Evropske unije? 58. Koje su osnovne reforme (i zašto) izvedene u fazi pripreme Zajedničke regionalne politike Evropske unije za budžetski period od 2007. do 2013. godine (objašnjenje dati u kontekstu ciljeva Zajedničke regionalne politike Evropske unije za budžetski period od 2007. do 2013. godine)? 3
59. Kako je izvršena raspodela sredstava Strukturnih fondova i Kohezionog fonda za realizaciju osnovnih ciljeva Zajedničke regionalne politike Evropske unije u budžetskom periodu od 2007. do 2013. godine? 60. Kojim elementima je dopunjena metodologija za implementaciju Zajedničke regionalne politike Evropske unije u budžetskom periodu od 2007. do 2013. godine? III. GRUPA PITANJA 61. Koje su veze Zajedničke regionalne politike sa drugim oblicima Zajedničkih politika Evropske unije? 62. Zašto Evropsku uniju od osnivanja obeležavaju (česte) promene sadržaja ciljeva i akcija Industrijske i Tehnološke politike i kakve su bile njihove implikacije na Zajedničku Regionalnu politiku? 63. Kakva se struktura industrijskog sistema formira u okviru Evropske unije i koje su njene implikacije na problem regionalne konvergencije? 64. Šta je ekonomska suština paradigmi kreativno društvo i inovativna privreda i koje su njihove implikacije na koncipiranje sadržaja i ciljeva 65. Koje su implikacije evropskog koncepta održivog razvoja na koncipiranje sadržaja i ciljeva 66. Koje su osnovne implikacije Zajedničke industrijske politike (Lisabonske agende iz marta 2000. godine) na reformu Regionalne, Strukturne i Kohezione politike Evropske unije za budžetski period od 2007. do 2013. godine 67. Koji su rezultati Zajedničke industrijske politike (Lisabonske agende iz marta 2000. godine) i koje su njihove implikacije na struktuiranje Zajedničke regionalne politike Evropske unije u budućnosti? 68. Koji su osnovni trendovi u prostornom razvoju Evropske unije i koje su njihove implikacije na (prostorno) planiranje (poseban naglasak staviti na razvoj novog modela veza između prostornog planiranja i regionalne politike)? 69. Kako se vrši struktuiranje regionalne politike održivog prostornog razvoja prema okvirima i elementima ESDP? 70. Šta označava pojam evropeizacija prostornog planiranja i koje su njegove implikacije na Zajedničku regionalnu politiku Evropske unije? 71. Koja je procedura (metodologija) koristi za pripremu i izradu konkretnih prostornih planova i kako se koriste u programiranju regionalnog razvoja? 72. Kako je struktuiran regionalni okvir za održivi prostorni razvoj industrije? 73. Koji su osnovni rezultati Zajedničke regionalne politike Evropske unije? 74. Koju ulogu ima Zajednička regionalna politika Evropske unije u povećanju infrastrukturne udobnosti, zaštite životne sredine, komunitarne saradnje i upravljačkih kapaciteta? 75. Koju ulogu ima Zajednička regionalna politika Evropske unije u unapređenju humanog kapitala, preduzetništva i resursa za generisanje i implementaciju inovacija? 76. Koje su osnovne kontroverze u vrednovanju rezultata Zajedničke regionalne politike Evropske unije i kakve su njihove implikacije? 77. Koja iskustva regionalne politike Velike Britanije su ugrađena u aktuelnu koncepciju Zajedničke regionalne politike Evropske unije? 78. Kako obezbediti veći nivo harmonizacije između opštih načela Zajedničke ekonomske politike i konkretnih ciljeva Zajedničke regionalne politike u okvirima kompleksnih socijalnoekonomskih i razvojnih procesa na lokalnom i regionalnom nivou u Evropskoj uniji? 79. Koja su osnovna obeležja aktuelne koncepcije formulisanja i realizacije Regionalne, Strukturne i Kohezione politike Evropske unije? 80. Koje su osnovne implikacije implementacije Reformskog ugovora iz Lisabona na Zajedničku regionalnu politiku Evropske unije? 4
81. Koje su osnovne implikacije prvog i drugog talasa globalne finansijske krize na razvoj evropskih integracija i problem ublažavanja regionalnih dispariteta? 82. Sa kojim izazovima globalizacije se suočavaju regioni Evropske unije i koje su njihove implikacije na regionalne politike u Evropskoj uniji u dugom roku? 83. Kakve posledice će imati neravnomerna regionalna demografska tranzicija na regionalne politike u Evropskoj uniji? 84. Kakve reprekusije će imati klimatske promene na regionalne politike u Evropskoj uniji? 85. Na kojim načelima treba da se zasniva dobra (uspešna) Regionalna, Strukturna i Koheziona politika? 86. Koja su osnovna finansijska i institucionalna ograničenja za realizaciju aktuelnog modela Zajedničke regionalne politike Evropske unije i koje su opcije za njihovo preovladavanje? 87. Koji su osnovni pristupi problemu regionalizacije Srbije? 88. Koju osnovu treba koristititi u analizi pozitivnih i negativnih aspekata regionalizacije Srbije? 89. Kako je izvedena institucionalizacija Srbije u sklopu priprema za evropske integracije? 90. Koji su ključni ekonomski aspekti regionalizacije Srbije? 5