Kabinet Zaštitnika 020/241-642 Savjetnici 020/225-395 Centrala 020/225-395 Fax: 020/241-642 E-mail: ombudsman@t-com.me www.ombudsman.co.me Broj: 01-339/19-2 Podgorica, 28.06.2019. godine KM/KM Zaštitnik ljudskih prava i sloboda Crne Gore, u skladu sa odredbom člana 41 st. 1 Zakona o Zaštitniku/ci ljudskih prava i sloboda Crne Gore ("Službeni list Crne Gore", br. 046/10, 040/11, 018/14, 042/17), nakon završenog postupka ispitivanja povrede ljudskih prava i sloboda po pritužbi X.X. iz Gusinja, daje M I Š LJ E NJ E I UVOD 1. Pritužbu je podnio X.X. zbog diskriminacije po osnovu nacionalne pripadnosti u postupku zapošljavanja u JU Centar za socijalni rad za opštine Plav i Gusinje. Ukazao je na nezastupljenost albanskog manjinskog naroda u strukturi zaposlenih u Centru za socijalni rad za opštine Plav i Gusinje, pozivajući se na čl. 79 st. 1 tč. 10 Ustava Crne Gore kojim se pripadnicima manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica jemči pravo na srazmjernu zastupljenost u javnim službama, organima državne vlasti i lokalne samouprave. 2. Podnosilac je u pritužbi u bitnom naveo da se prijavio na javni oglas za potrebe ovog Centra objavljenog dana 19.04.2019. godine za dva (2) radna mjesta stručni saradnik na određeno vrijeme; da u Centru ima 20 zaposlenih na neodređeno vrijeme i dva (2) zaposlena na određeno vrijeme, od čega nijedan zaposleni nije albanske nacionalnosti; da je ispunjavao sve uslove oglasa, ali da nije primljen u radni odnos. Uz pritužbu je dostavio određenu dokumentaciju. II ISPITNI POSTUPAK 3. U cilju utvrđivanja pravno relevantnih činjenica i okolnosti, Zaštitnik je, saglasno odredbama člana 35 Zakona o Zaštitniku/ci, pokrenuo postupak i aktom br. 01-339/19-1 od 04.06.2019. godine tražio izjašnjenje na navode iz pritužbe od JU Centar za socijalni rad za opštine Plav i Gusinje. Zahtjevom je traženo izjašnjenje o osnovanosti navoda iz pritužbe, obrazloženje razloga i kriterijuma koje je direktorica Centra cijenila prilikom donošenja odluke o prijemu u radni odnos po raspisanom javnom oglasu. U kontekstu ispitivanja povrede prava na jednakost, a u vezi sa čl. 79 st. 1 tč. 10 Ustava Crne Zaštitnik ljudskih prava i sloboda Crne Gore, 81000 Podgorica, Ul. Svetlane Kane Radević 3
Gore, traženo je i dostavljanje podataka o nacionalnoj strukturi zaposlenih u Centru za socijalni rad za opštine Plav i Gusinje, odnosno zastupljenosti albanskog manjinskog naroda. 4. Aktom br. 02-1170 od 12.06.2019. godine Centar za socijalni rad se izjasnio u bitnom navodeći: - Da je JU Centar za socijalni rad za opštine Plav i Gusinje raspisao javni oglas dana 19.04.2019. godine u sredstvima javnog informisanja za dva radna mjesta i to stručni saradnik na određeno vrijeme; - Da je među više kandidata koji su se javili na oglas, i nakon obavljenih razgovora sa prijavljenim kandidatima, utvrđeno da dva (2) kandidata posjeduju radno iskustvo u oblasti socijalne i dječije zaštite, što je bitno uticalo pri donošenju odluke, a koji su ujedno ispunjavali u potpunosti uslove oglasa; - Da prilikom raspisivanja oglasa nije predviđeno izjašnjavanje o nacionalnoj opredijeljenosti za navedene poslove; - Da je u JU Centar za socijalni rad za opštine Plav i Gusinje zaposlen 21 radnik od čega 19 u stalnom radnom odnosu i 2 na određeno vrijeme Crnogorskih državljana. III UTVRĐENE ČINJENICE 5. Na osnovu sprovedenog ispitnog postupka, pritužbe, izjašnjenja, a imajući u vidu činjenice utvrđene u predmetu 01-784/18 koji je formiran po službenoj dužnosti, a po inicijativi - otvorenom pismu X.X. iz Gusinja, kojim je ukazao na nezastupljenost albanskog manjinskog naroda u strukturi zaposlenih u Centru za socijalni rad za opštine Plav i Gusinje, proizilazi: - Da u Centru za socijalni rad za opštine Plav i Gusinje nema zaposlenih pripadnika albanske nacionalnosti; - Da se X.X., koji se izjašnjava kao Albanac, prijavio na javni oglas kojim je u sredstvima javnog informisanja, 19.04.2019. godine, oglašena potreba za popunom dva (2) slobodna radna mjesta - stručni/a saradnik/ca na određeno vrijeme; - Da je X.X. ispunjavao uslove oglasa, a da su Odlukom o prijemu u radni odnos na određeno radno vrijeme br. 02-1026 od 17.05.2019. godine primljene Y.Y. i Q.Q.; - Da je Centar za socijalni rad, na osnovu dokumentacije priložene uz prijave na javni oglas i obavljenih razgovora, utvrdio da Y.Y. i Q.Q. posjeduju i radno iskustvo u socijalnoj i dječijoj zaštiti, koje je cijenjeno kao prednost pri rješavanju po pristiglim prijavama kandidata/kinja. IV RELEVANTNO PRAVO A. Domaće pravo: 6. Ustav Crne Gore ( Službeni list Crne Gore, br. 1/2007, 38/2013) određuje: Crna Gora jemči i štiti prava i slobode. Prava i slobode su nepovredivi. 2
Svako je obavezan da poštuje prava i slobode drugih. (čl. 6) Zabranjena je svaka neposredna ili posredna diskriminacija, po bilo kom osnovu. Neće se smatrati diskriminacijom propisi i uvođenje posebnih mjera koji su usmjereni na stvaranje uslova za ostvarivanje nacionalne, rodne i ukupne ravnopravnosti i zaštite lica koja su po bilo kom osnovu u nejednakom položaju. Posebne mjere se mogu primjenjivati samo dok se ne ostvare ciljevi zbog kojih su preduzete. (čl. 8) Prava i slobode ostvaruju se na osnovu Ustava i potvrđenih međunarodnih sporazuma. Svi su pred zakonom jednaki, bez obzira na bilo kakvu posebnost ili lično svojstvo. (čl. 17) Pripadnicima manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica jemče se prava i slobode koja mogu koristiti pojedinačno i u zajednici sa drugima: 10) na srazmjernu zastupljenost u javnim službama, organima državne vlasti i lokalne samouprave. (čl. 79 st. 1 tč. 10) 7. Zakon o zabrani diskriminacije ("Službeni list Crne Gore", br. 046/10, 040/11, 018/14, 042/17) propisuje: Zabranjen je svaki oblik diskriminacije, po bilo kom osnovu. Diskriminacija je svako pravno ili faktičko pravljenje razlike ili nejednako postupanje, odnosno propuštanje postupanja prema jednom licu, odnosno grupi lica u odnosu na druga lica, kao i isključivanje, ograničavanje ili davanje prvenstva nekom licu u odnosu na druga lica, koje se zasniva na rasi, boji kože, nacionalnoj pripadnosti, društvenom ili etničkom porijeklu, vezi sa nekim manjinskim narodom ili manjinskom nacionalnom zajednicom, jeziku, vjeri ili uvjerenju, političkom ili drugom mišljenju, polu, promjeni pola, rodnom identitetu, seksualnoj orijentaciji i/ili interseksualnim karakteristikama, zdravstvenom stanju, invaliditetu, starosnoj dobi, imovnom stanju, bračnom ili porodičnom stanju, pripadnosti grupi ili pretpostavci o pripadnosti grupi, političkoj partiji ili drugoj organizaciji, kao i drugim ličnim svojstvima. (čl. 2 st. 1 i 2) Propise i posebne mjere koji su usmjereni na stvaranje uslova za ostvarivanje nacionalne, rodne i ukupne ravnopravnosti i zaštite lica koja su po bilo kom osnovu u nejednakom položaju mogu donositi, odnosno uvoditi i sprovoditi, u okviru svojih nadležnosti i ovlašćenja državni organi, organi državne uprave, organi jedinica lokalne samouprave, javna preduzeća i druga pravna lica koja vrše javna ovlašćenja (u daljem tekstu: organi), kao i druga pravna i fizička lica. Mjere iz stava 1 ovog člana primjenjuju se srazmjerno potrebama i mogućnostima i traju do ostvarenja ciljeva koji su tim mjerama utvrđeni. (čl. 5) Zabranjena je diskriminacija po nekom od osnova iz člana 2 stav 2 ovog zakona lica koja traže zaposlenje, kao i zaposlenih, odnosno lica koja po nekom drugom osnovu obavljaju rad kod poslodavca. (čl. 16 st. 1) 3
8. Zakon o manjinskim pravima i slobodama ("Službeni list Republike Crne Gore", br. 031/06, 051/06, 038/07, Službeni list Crne Gore", br. 002/11, 008/11, 031/17) propisuje: Manjinski narodi i druge manjinske nacionalne zajednice imaju pravo na srazmjernu zastupljenost u javnim službama, organima državne vlasti i lokalne uprave. O zastupljenosti pripadnika manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica, u smislu stava 1 ovog člana, staraju se nadležni organi zaduženi za kadrovska pitanja, u saradnji sa savjetima manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica. (čl. 25) 9. Zakon o radu ("Službeni list Crne Gore", br. 049/08, 026/09, 088/09, 026/10, 059/11, 066/12, 031/14, 053/14, 004/18) propisuje: Zabranjena je neposredna i posredna diskriminacija lica koja traže zaposlenje, kao i zaposlenih, s obzirom na pol, rođenje, jezik, rasu, vjeru, boju kože, starost, trudnoću, zdravstveno stanje, odnosno invalidnost, nacionalnost, bračni status, porodične obaveze, seksualno opredjeljenje, političko ili drugo uvjerenje, socijalno porijeklo, imovno stanje, članstvo u političkim i sindikalnim organizacijama ili neko drugo lično svojstvo. (čl. 5) Ne smatra se diskriminacijom pravljenje razlike, isključenje ili davanje prvenstva u odnosu na određeni posao kada je priroda posla takva ili se posao obavlja u takvim uslovima da karakteristike povezane sa nekim od osnova iz čl. 5 i 6 ovog zakona predstavljaju stvarni i odlučujući uslov obavljanja posla i da je svrha koja se time želi postići opravdana. (čl. 9 st. 1) 10. Zakon o Zaštitniku/ci ljudskih prava i sloboda Crne Gore ("Službeni list Crne Gore", br. 046/10, 040/11, 018/14, 042/17) propisuje: Zaštitnik/ca u vršenju svoje funkcije djeluje na način što: ukazuje, upozorava, kritikuje, predlaže ili preporučuje. (čl. 20 st. 1) Zaštitnik/ca je institucionalni mehanizam za zaštitu od diskriminacije. (čl. 27 st. 1) Nakon završetka ispitivanja povrede ljudskih prava i sloboda Zaštitnik daje mišljenje o tome da li je, na koji način i u kojoj mjeri došlo do povrede ljudskih prava i sloboda. (čl. 41 st. 1) B. Međunarodno pravo: 11. Protokol broj 12 uz Evropsku konvenciju o zaštiti ljudskih prava i osnovnih sloboda određuje: 1. Uživanje svih prava određenih zakonom osiguraće se bez diskriminacije po bilo kom osnovu kao što je pol, rasa, boja kože, jezik, vjera, političko ili drugo mišljenje, nacionalno ili socijalno porijeklo, pripadnost nacionalnoj manjini, imovina, rođenje ili drugi status. 2. Niko ne smije biti diskriminisan od strane javnih tijela na bilo kojoj osnovi kako je navedeno u stavu 1. (čl.1) 12. Okvirna konvencija za zaštitu nacionalnih manjina Savjeta Evrope (1994) određuje: 4
1. Strane ugovornice se obavezuju da će pripadnicima nacionalnih manjina garantovati ravnopravnost pred zakonom i jednaku zakonsku zaštitu. U tom smislu zabranjena je bilo kakva diskriminacija na osnovu pripadnosti nacionalnoj manjini. 2. Strane ugovornice se obavezuju da usvoje, gdje je potrebno, odgovarajuće mjere kako bi u svim oblastima ekonomskog, društvenog, političkog i kulturnog života obezbijedile punu i stvarnu jednakost pripadnika nacionalne manjine i pripadnika većine. U tom pogledu će voditi računa o specifičnim uslovima pripadnika nacionalnih manjina. 3. Mjere usvojene shodno stavu 2. neće se smatrati aktom diskriminacije. (čl. 4) 13. Konvencija MOR-a br. 111 o zabrani diskriminacije u oblasti zapošljavanja i zanimanja (1958) određuje: Diskriminacija je bilo kakvo razlikovanje, izuzimanje ili davanje prednosti izvršeno na osnovu rase, vjere, političkog mišljenja, nacionalnog ili socijalnog porijekla, koje rezultira poništenjem ili ugrožavanjem jednakih mogućnosti ili tretmana u zaposlenju ili zanimanju. 14. Direktiva Savjeta 2000/43/EZ od 29. juna 2000. o sprovođenju principa jednakog postupanja prema osobama bez obzira na njihovo rasno ili etničko porijeklo određuje: Svrha ove Direktive jeste utvrditi okvir za borbu protiv diskriminacije na osnovu rasnog ili etničkog porijekla s ciljem ostvarenja principa jednakog postupanja u državama članicama. (čl. 1) U okvirima ovlašcénja prenesenih na Zajednicu, ova direktiva se primjenjuje na sve osobe, kako u javnom tako i u privatnom sektoru, uključujucí javna tijela, s obzirom na: (a) uslove za pristup zapošljavanju, samostalnim djelatnostima i radu, uključujucí i kriterijume za odabir i uslove pri zapošljavanju, bez obzira na granu djelatnosti te na svim nivoima profesionalne hijerarhije, uključujucí i napredovanje [...] (čl. 3, st. 1 (a)) S ciljem osiguravanja potpune jednakosti u praksi, načelo jednakog postupanja ne sprječava državu članicu da zadrži ili usvoji posebne mjere radi sprječavanja ili nadoknade zbog nepovoljnog položaja povezanog s rasnim ili etničkim porijeklom. (čl. 5) 5
V ZAKLJUČNA OCJENA 15. Činjenično-pravni osnov koji je dao povoda za podnošenje pritužbe kvalifikuje djelo kao navodnu povredu prava na jednakost pri zapošljavanju po osnovu nacionalne pripadnosti, a u vezi sa povredom ustavne garancije kojom se pripadnicima manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica jemči pravo na srazmjernu zastupljenost u javnim službama, organima državne vlasti i lokalne samouprave. Imajući to u vidu, Zaštitnik je donio mišljenje saglasno materijalnom pravu koje garantuje jednakost u pravima i pred zakonom bez obzira na lična svojstva pojedinaca i uređuje primjenu posebnih mjera radi stvaranja uslova za ostvarivanje nacionalne ravnopravnosti. 16. Prema pritužbi i dokumentaciji dostavljenoj uz nju, te izjašnjenju Centra za socijalni rad za opštine Plav i Gusinje, a imajući u vidu činjenice utvrđene u predmetu 01-784/18 koji je formiran po otvorenom pismu X.X., proizilazi da u ovoj javnoj ustanovi nema zaposlenih lica koja su se izjasnila da pripadaju albanskom manjinskom narodu, te da je X.X., po nacionalnosti Albanac, ispunjavao uslove javnog oglasa od 19.04.2019. godine, za razliku od kandidata/kinja koji/e u prethodnom periodu nijesu ispunjavali/e uslove za zasnivanje radnog odnosa u ovoj ustanovi, a izjašnjavali/e su se da pripadaju albanskom manjinskom narodu. Na osnovu podataka Zavoda za statistiku Crne Gore, a prema popisu stanovništva iz 2011. godine, u opštini Plav bilo je 2475 Albanaca, odnosno 18.88 % od ukupnog broja stanovnika ove opštine, što prema Zakonu o manjinskim pravima i slobodama čini značajan dio u stanovništvu jedinice lokalne samouprave. 1 17. Zaštitnik najprije podsjeća da se posebnim mjerama ili afirmativnom akcijom, kao izuzetkom od opšteg principa jednakog postupanja, ne krše antidiskriminacioni propisi, pod uslovom da za pravljenje razlike u tretmanu postoji objektivno i razumno opravdanje, odnosno da je usmjerena ka ostvarenju legitimnog cilja, te da su upotrijebljena sredstva proporcionalna i srazmjerna cilju. Srazmjernom, proporcionalnom, pravovremenom i kontinuiranom primjenom posebnih mjera osnažuje se borba protiv etničke odnosno nacionalne diskriminacije u svim njenim pojavnim oblicima i štetnim posljedicama koje izaziva. 2 18. Zaštitnik stoji na stanovištu da se prijave za zasnivanje radnog odnosa imaju vrednovati objektivno i mjerljivim indikatorima, te da se jedino pod tim okolnostima pripadniku/ci ciljne grupe u podređenom položaju (što se prima facie argumentuje statističkim pokazateljem o nezastupljenosti albanskog manjinskog naroda), može dati prednost u odnosu na druge kandidate/kinje 3 u istoj ili sličnoj činjeničnopravnoj situaciji. Ustavno pravo na srazmjernu zastupljenost pripadnika manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica u javnim službama, organima državne vlasti i lokalne samouprave obavezuje organe i službe zadužene za kadrovska pitanja da prate zastupljenost pripadnika manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica, kako bi se stvorili početni uslovi za primjenu posebnih mjera tamo gdje podaci ukazuju na podzastupljenost i potrebu ispravljanja nejednakosti. 1 Vidjeti link https://www.monstat.org/userfiles/file/popis2011/saopstenje/saopstenje(1).pdf 2 ESLJP, predmet Jersild protiv Danske, presuda od 23. septembra 1994. godine, stav 30 3 ESP, Hellmut Marschall protiv Land Nordrhein-Westfalen, predmet C-409/95 (1997) ECR I -6363, od 11. novembra 1997. godine 6
19. Okvirna konvencija za zaštitu nacionalnih manjina obavezuje države ugovornice na razvoj pune i efikasne ravnopravnosti između pripadnika nacionalne manjine i pripadnika preovlađujućeg stanovništva. U tom smislu, izraženi su zahtjevi da ugovornice usvoje posebne mjere koje uzimaju u obzir specifične uslove ciljne grupe u podređenom položaju, koje treba da budu "odgovarajuće" tj. u skladu s načelom proporcionalnosti, da bi se izbjeglo kršenje prava drugih kao i diskriminacija protiv drugih. To načelo zahtijeva, između ostalog, da posebne mjere ne prekorače po svom trajanju ili domašaju mjeru potrebnu da bi se postigao cilj pune i efikasne ravnopravnosti. 20. U okolnostima da posebne mjere nijesu u suprotnosti sa načelima ravnopravnosti i nediskriminacije, njihovom adekvatnom primjenom može se obezbijediti pripadnicima nacionalnih manjina stvarna ravnopravnost koja, između ostalog, pretpostavlja i srazmjernu zastupljenost u organima javne vlasti. Zaštitnik podsjeća da primjena posebnih mjera nije kratkoročan proces, već ukazuje na obavezu da organi i kadrovske službe zadužene za praćenje ovih pitanja dosljedno i na statistici zasnovano preduzimaju kontinuirane mjere radi stvaranja uslova za ostvarivanje nacionalne ravnopravnosti. To je između ostalih i obaveza Centra za socijalni rad za opštine Plav i Gusinje, koji treba da, ne kršeći načelo jednakosti pred zakonom i na zakonu zasnovanim uslovima, u postupcima zasnivanja radnog odnosa pazi sa dužnom pažnjom na zastupljenost pripadnika albanskog manjinskog naroda. 21. U predmetu odlučivanja Centar za socijalni rad se izjasnio da prilikom raspisivanja oglasa nije bilo predviđeno izjašnjavanje o nacionalnoj pripadnosti, odnosno da su u ovoj ustanovi zaposleni crnogorski državljani. S tim u vezi, Zaštitnik opet ponavlja, da se srazmjerna zastupljenost može postići isključivo u slučaju praćenja nacionalne strukture zaposlenih i prijavljenih kandidata/kinja, koji se o ovom pitanju žele izjasniti. Na drugi način se nije moguće odrediti prema ovom pitanju, pa je nesporna obaveza Centra za socijalni rad da u svakom pojedinačnom slučaju zasnivanja radnog odnosa pristupi stvaranju pretpostavki za sprovođenje mjera u odnosu na zastupljenost manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica u ukupnoj strukturi zaposlenih. 22. I pored činjenice da se u predmetu odlučivanja Centar za socijalni rad nije izjasnio o nacionalnoj strukturi zaposlenih, u predmetu 01-784/18 dostavio je izjašnjenje br. 02-2243 od 12.12.2018. godine u kom je potvrdio da u Centru za socijalni rad za opštine Plav i Gusinje nema zaposlenih lica albanske nacionalnosti. U odnosu na to izjašnjenje Zaštitnik zapaža da je ovaj Centar pratio nacionalnu strukturu zaposlenih, odnosno prijavljenih kandidata/kinja, a da u postupku zapošljavanja po javnom oglasu od 19.04.2019. godine takvu praksu nije slijedio, što ga ne oslobađa odgovornosti za nepreduzimanje mjera na postizanju srazmjerne zastupljenosti. 23. Nesporno je da je Centar u obrazloženju Odluke o prijemu u radni odnos istakao razloge prijema dvije kandidatkinje, odnosno da je posjedovanje radnog iskustva u socijalnoj i dječijoj zaštiti cijenjeno kao prednost pri rješavanju po pristiglim prijavama kandidata/kinja. Međutim, nije poznato da je javnim oglasom ovaj uslov bio predviđen kao eliminatorni, pa je Centar imao opravdane razloge da razmotri prijem kandidata čija nacionalnost nije zastupljena, a koji je u svemu zadovoljavao uslove tražene javnim oglasom. Obaveza je organa da paze na zastupljenost manjinskih naroda posebno tamo gdje pripadnik podzastupljene grupe ima jednake ili bolje kvalifikacije, stručne ili radne sposobnosti nego drugi/e kandidati/kinje. 7
24. U konkretnom slučaju Centar za socijalni rad nije postupao u cilju praćenja i primjene posebnih zakonskih mjera, niti je učinio vjerovatnim da je posjedovanje radnog iskustva u socijalnoj i dječijoj zaštiti pretežni kriterijum za zasnivanje radnog odnosa, odnosno izvršavanje poslova i zadataka radnog mjesta stručni/a saradnik/ca. U tom smislu, Centar za socijalni rad nije dokazao da je priroda posla radnog mjesta stručni/a saradnik/ca takva ili se posao obavlja u takvim uslovima da karakteristike, kakve su radno iskustvo u socijalnoj i dječijoj zaštiti, predstavljaju stvarni i odlučujući uslov obavljanja posla, odnosno da je svrha koja se želi postići takvim razlikovanjem opravdana. 25. Kako je Centar za socijalni rad propustio da dokaže da usljed Odluke o prijemu u radni odnos br. 02-1026 od 17.05.2019. godine nije došlo do povrede jednakosti u pravima i pred zakonom, Zaštitnik konstatuje da je podnosilac pritužbe doveden u nejednak položaj bez razumnog i objektivnog opravdanja. Konsekventno, Zaštitik primjećuje da Odlukom, odnosno izjašnjenjem nijesu iznijeti razlozi koji bi opravdali nepreduzimanje mjera na zapošljavanju podnosioca pritužbe, čija nacionalnost nije zastupljena u strukturi zaposlenih, i pored činjenice što Albanci čine značajan dio u stanovništvu jedinice lokalne samouprave. Imajući u vidu da podnosilac, prema raspoloživim podacima, nije preispitivao odluku u sudskom postupku, a da Zaštitnik nije ovlašćen da mijenja, ukida ili poništava akte organa, to za sve buduće slučajeve PREPORUČUJE Centru za socijalni rad za opštine Plav i Gusinje Da u svim budućim postupcima za zasnivanje radnog odnosa sa dužnom pažnjom pazi na zastupljenost albanskog manjinskog naroda u ukupnoj strukturi zaposlenih, te da na bazi statistike, a saglasno načelu jednakosti i posebnim mjerama, preduzima radnje na uspostavljanju uslova za srazmjernu zastupljenost Albanaca. Centar za socijalni rad je dužan da, u roku od 30 dana od dana prijema mišljenja, dostavi izvještaj o radnjama i mjerama planiranim radi izvršenja preporuke. Dostaviti: ZAMJENIK ZAŠTITNIKA LJUDSKIH PRAVA I SLOBODA CRNE GORE mr Siniša Bjeković - Podnosiocu pritužbe - Centru za socijalni rad za opštine Plav i Gusinje - a/a 8