Izvorni znanstveni članak Original scientific paper Šesnaest godina liječenja prirođenih srčanih bolesti odraslih: iskustvo iz Kliničkog bolničkog cen

Величина: px
Почињати приказ од странице:

Download "Izvorni znanstveni članak Original scientific paper Šesnaest godina liječenja prirođenih srčanih bolesti odraslih: iskustvo iz Kliničkog bolničkog cen"

Транскрипт

1 Izvorni znanstveni članak Original scientific paper Šesnaest godina liječenja prirođenih srčanih bolesti odraslih: iskustvo iz Kliničkog bolničkog centra Ljubljana, Slovenija Sixteen Years of Systematic Management of Adult Congenital Heart Disease The experience of the University Medical Centre Ljubljana, Slovenia Mirta Koželj 1,2*, Katja Prokšelj 1,2, Jure Dolenc 1, Andraž Cerar 1, Tomaž Podnar 1,2 1 Klinički bolnički centar Ljubljana, Ljubljana, Slovenija 2 Medicinski fakultet Sveučilišta u Ljubljani, Ljubljana, Slovenija 1 University Medical Centre Ljubljana, Ljubljana, Slovenia 2 Faculty of Medicine, University of Ljubljana, Ljubljana, Slovenia SAŽETAK: Opisano je liječenje 1623 odrasla bolesnika s prirođenim srčanim bolestima tijekom 16-godišnjeg razdoblja u Kliničkom bolničkom centru Ljubljana. Prosječna dob bolesnika pri prvoj prezentaciji bila je 32 ± 14,8 godina. Predočujemo distribuciju dijagnoza prirođenih srčanih bolesti, način liječenja i smrtnost. Tijekom spomenutog razdoblja smrtnost je bila 3,82 %. Spektar dijagnoza i stopa mortaliteta u Sloveniji sukladna je podatcima iz Europskog registra srčanih bolesti. Tim specijalista za prirođene srčane greške vodi brigu i o trudnicama sa srčanim bolestima. SUMMARY: The management of 1623 adult patients with congenital heart disease in a 16-year followup period at the University Medical Centre Ljubljana is described herein. The mean patient age at the time of admission was 32±14.8 years (mean ± standard deviation; SD). The distribution of congenital heart disease, treatment, and mortality is presented. During the observation period, the mortality rate was 3.82%. The spectrum of congenital heart disease and the mortality rate in Slovenia correspond with data from the European Heart Survey. Care of pregnant women with heart disease is carried out by the same team of specialists as is care of patients with congenital heart disease. KLJUČNE RIJEČI: prirođene srčane bolesti, odrasli. KEYWORDS: congenital heart disease, adults. CITATION: Cardiol Croat. 216;11(1-2): DOI: *ADDRESS FOR CORRESPONDENCE: Mirta Koželj, Department of Cardiology, University Medical Centre Ljubljana, Zaloška 7, 1525 Ljubljana, Slovenia. / Phone: ; Fax: ; mirta.kozelj@kclj.si ORCID: Mirta Koželj, Katja Prokšelj, RECEIVED: January 28, 216 ACCEPTED: February 11, 216 UVOD Prirođena srčana bolest (PSB) najčešća je prirođena anomalija i pojavljuje se u oko,8 % novorođenčadi. Veliki napredak u pedijatrijskoj kardijalnoj kirurgiji i intervencijskoj kardiologiji, postignut u nekoliko posljednjih desetljeća rezultirao je povećanjem broja bolesnika s PSB-om koji prežive do odrasle dobi. Zbog toga smo suočeni s novom populacijom odraslih koji žive s PSB-om. Unatoč tomu, dosta je vremena i napora utrošeno dok prirođena srčana bolest odraslih (PSBO) nije prepoznata kao novo područje kardiologije. Procijenjeno je da oko 2,3 milijuna odraslih u Europi živi s nekom od PSB. Ovo je mnogo više od pedijatrijske populacije s istim problemom kakve je oko 1,9 milijuna. Štoviše, ovaj će broj očekivano rasti. U ovom trenu u Europi živi više odraslih nego djece s PSB-om 1. Imajući u vidu ove brojeve, mora biti prepoznata potreba vezana za ovo, specijalno područne kardiologije. Liječnici koji specijaliziraju kardiologiju u odraslih bolesnika nedovoljno su educi- INTRODUCTION Congenital heart disease (CHD) is the most common inborn defect and occurs in approximately.8% of neonates. Major advances in pediatric heart surgery and pediatric interventional cardiology made in recent decades have resulted in a marked increase in the number of patients with congenital heart disease who survive into adulthood. We are therefore now faced with a new population of adults who live with congenital heart disease. Despite this, a significant period of time and effort passed before adult congenital heart disease (ACHD) was recognized as a new field of cardiology. In Europe, it is currently estimated that a population of approximately 2.3 million adults live with CHD, which is significantly greater than the pediatric CHD population of about 1.9 million. What is more, these numbers are expected to rise. There are now more adults than children with CHD in Europe ;11(1-2):38.

2 Koželj M, Prokšelj K, Dolenc J, Cerar A, Podnar T rani u području PSB-a. Glavni fokus njihove edukacije jesu koronarna bolest srca, zatajivanje srca i aritmije. U isto vrijeme pedijatrijski kardiolozi ne pokrivaju dostatno potrebe odraslih bolesnika s PSB-om. Velika raznolikost PSB-a rezultira različitim tipovima kliničkih problema, kako u djece, tako i u odraslih. Bolesti koje se pojavljuju u kasnijoj dobi, kao što su arterijska hipertenzija i koronarna bolest srca imaju važnu ulogu u prirodnom tijeku PSB-a i njezinu pogoršanju. Zbog svega navedenog, bolesnici s PSBO-om traže posebnu, integriranu brigu, uzimajući u obzir i posebna stanja, kao što su trudnoća, nekardiokirurški operacijski zahvati i sl. Spektar PSB-a, kao i kasne komplikacije također se mijenjaju zahvaljujući poboljšanju kirurških tehnika. Stoga je jasno da za učinkoviti liječenje bolesnika s PSBO-om trebamo kardiologe specijalno educirane za PSB koji se mogu nositi sa svim ovim posebnim zahtjevima. Potrebni su i posebni centri za liječenje PSBO-a. Briga o bolesnicima s PSBO-om treba biti koordinirana iz regionalnog ili nacionalnog centra za PSBO. Jedan takav centar trebao bi voditi brigu o populaciji od oko 5 do 1 milijuna stanovnika 2. Najvažnije aktivnosti takvoga, specijaliziranog centra jesu: inicijalna procjena stanje bolesnika sa sumnjom na PSB ili već dokazanom bolešću, praćenje i trajna briga za bolesnike s umjerenim ili kompleksnim PSB-om, provođenje kirurških ili intervencijskih postupaka, procjenu rizika i potporu pri nekardiokirurškim operacijskim zahvatima, trudnoći te provoditi edukaciju i istraživanja u tom području. ORGANIZACIJA SKRBI ZA BOLESNIKE S PRIROĐE- NIM SRČANIM BOLESTIMA ODRASLIH U SLOVENIJI Od godine bolesnici s PSBO-om sustavno su liječeni u Kliničkom bolničkom centru Ljubljana, koji je jedini specijalizirani centar za liječenje PSBO-a u Sloveniji. Slovenija ima 2 millijuna stanovnika. Procijenjena prevalencija PSBO-a u Europi je oko 15 bolesnika na milijuon stanovnika te je očekivani broj takvih bolesnika u Sloveniji oko 3. Stopa je nataliteta u Sloveniji 2 godišnje. Uzimajući u obzir činjenicu da je incidencija PSB-a 1 %, a preživljenje oko 9 %, godišnje je u Sloveniji oko 18 novih bolesnika s PSB-om. U timu za PSBO pri KBC-u Ljubljana rade četiri kardiologa, dva pedijatra, jedan kardiovaskularni kirurg i jedan radiolog te se po potrebi priključuju ginekolog i medicinski genetičar. Kao rezultat takve organizacije i timskog rada, postignut je veliki napredak u rezultatima liječenja. KBC Ljubljana jedini je specijalizirani centar za PSBO u Sloveniji koji je opremljen svim potrebnim sadržajima: odrasla i pedijatrijska kardiologija, neinvazivna i invazivna kardiologija, intervencijska kardiologija, elektrofiziologija, kao i poliklinika. Rutinski kirurški zahvati izvode se samostalno, no kod kompleksnijih zahvata ovisimo o gostujućem kirurgu iz inozemstva koji je specijaliziran za PSBO. Centar ima i organiziranu posebnu brigu za liječenje trudnica sa srčanim bolestima u suradnji s ginekologom i medicinskim genetičarom. Kontinuitet skrbi za bolesnika na prijelazu iz pedijatrijske u odraslu dob provodi se u vrijeme najveće stabilnosti bolesti, u dobi od 18 godina. Trajne konzultacije s pedijatrijskim kardiologom koji je liječio bolesnika su moguće, pa i poželjne. Given these numbers, it must be recognized that there is a need for a special field of cardiology for ACHD. Cardiologists who specialize in adult patients have in fact become increasingly unfamiliar with CHD. The main focus in cardiology today is on coronary artery disease, heart failure, and arrhythmias. At the same time, pediatric cardiology does not adequately cover the needs of adults who live with CHD. The great diversity in CHD results in various types of clinical problems arising not only in children, but also in adults. Diseases that develop at an advanced age, such as arterial hypertension and coronary artery disease, have a significant impact on the natural history of CHD and its deterioration. Therefore, ACHD patients require special integrated care, while also taking into account other medical conditions such as pregnancy, non-cardiac surgery, etc. The spectrum of CHD and late complications are now also changing due to the development of improved surgical techniques. It is therefore clear that cardiologists who are specially trained in CHD and aware of all these special issues are needed for the effective management of ACHD patients. Furthermore, special centers for ACHD are also required. The care of patients with ACHD should be coordinated by regional or national ACHD centers. Approximately one such center should be created to serve a population of 5 to 1 million people 2. The most important activities of specialized centers are: initial assessment of suspected or already detected CDH, the follow-up and continuing care of patients with moderate and severe complex lesions, further surgical and percutaneous interventions, risk assessment and support for noncardiac surgery, pregnancy, and training and research activities. THE ORGANIZATION OF CARE FOR ADULT CON- GENITAL HEART DISEASE IN SLOVENIA Since 1998, patients with ACHD have been systematically managed at the University Medical Centre Ljubljana (UMC), which is the only specialized center for ACHD in Slovenia. Slovenia has 2 million inhabitants. The estimated prevalence of ACHD in Europe is approximately 15 patients/1 million inhabitants, so the expected number of patients with ACHD in Slovenia is 3. The birth rate in Slovenia is 2 newborns per year. If taking into consideration that there is a near 1% incidence in CHD and a survival rate of approximately 9%, then it follows that there are about 18 new CHD patients in Slovenia each year. Our ACHD team works hand in hand with four cardiologists, two pediatricians, one cardiovascular surgeon, and one radiologist. If necessary, we also work with obstetricians and geneticists. As a result of this organization and cooperative work, we have seen great benefits in treatment results. UMC Ljubljana is the only specialized center for ACHD in Slovenia that is equipped with all required facilities: adult and pediatric cardiology, non-invasive and invasive cardiology, intervention cardiology, electrophysiology, and an outpatient clinic. Routine surgical procedures are performed independently, but we depend on a visiting foreign surgeon who is specialized in CHD for more complex procedures. The center for ACHD has also organized special care for the treatment 216;11(1-2):39.

3 Sixteen Years of Systematic Management of Adult Congenital Heart Disease The experience of the University Medical Centre Ljubljana, Slovenia Broj je bolesnika izgubljenih u praćenju u Sloveniji zanemariv zahvaljujući činjenici da su svi pedijatrijski bolesnici s PSBom liječeni u pedijatrijskom odjelu iste ustanove i izravno se transferiraju na kardiološki odjel za odrasle. REZULTATI U razdoblju od 16 godina, između i 214., liječena su 1623 odrasla bolesnika s PSBO-om. Među njima bila je 921 bolesnica (56,7 %). Prosječna dob pri prijmu bila je 32 ± 14,8 godina. Najmlađi je bolesnik bio u dobi od 16 godina, a dva najstarija imala su 8 godina jedan muškarac s neoperiranim atrijskim septalnim defektom i jedna žena s restriktivnim ventrikulskim septalnim defektom. Slika 1 prikazuje broj pregledanih bolesnika u poliklinici. Uključeni su samo prvi pregledi, a ne i kontrole. Broj se pacijanata postupno povećavao, a sada je prosječan broj novih pacijanata 95 godišnje. Od ta 1623 bolesnika, u 446 njih (27,4 %) PSB je prvi put dijagnosticiran u odrasloj dobi. Broj se kasno dijagnosticiranih bolesnika konstantan u promatranom razdoblju. Očekivano, većina bolesnika koji dolaze u polikliniku mlađa je od 3 godina. Samo je trećina bila starija od 3 godina u trenutku prvog posjeta. Zanimljivo da je vrlo mali broj bolesnika u grupi do 3 godina starosti prvi puta dijagnosticiran u odrasloj dobi (9,5 %). U grupi bolesnika s više od 3 godina, međutim, situacija je posve različita postotak bolesnika s PSB-om dijagnosticiranim prvi put u odrasloj dobi dramatično raste (63,7 %) (slika 2). Ovaj rezultat govori u prilog dobre pedijatrijske kardiološke skrbi u Sloveniji u proteklih 3 godina. U skupini bolesnika bez cijanoze atrijski septalni defekt (ASD) bio je najčešća malformacija (31,8 %). ASD je i najčešća anomalija otkrivena u odrasloj dobi. Ovakav rezultat ne iznenađuje i sukladan je rezultatima Europskog registra za PSB. 3 Očekivano, najčešća cijanotična srčana bolest jest Fallotova tetralogija. Razočaravajuća je činjenica da naša grupa obuhvaća čak 45 bolesnika s Eisenmengerovim sindromom. U samo nekoliko ovakvih bolesnika dijagnoza je postavljena u odrasloj dobi (slika 3). of pregnant women with heart disease, in cooperation with obstetricians and geneticists. Transfer to adult care is carried out during a period of medical stability at the age of 18. Continuous consultation with the referring pediatric cardiologist is possible and even desirable after the transfer. The number of patients lost to follow-up is very low in Slovenia because all pediatric patients with CHD are treated at the Department of Paediatrics, UMC Ljubljana, and are directly transferred to the Department of Cardiology in Ljubljana. RESULTS Over a period of 16 years between 1998 and 214, 1623 adult patients with CHD were admitted. Of these, 921 patients were women (56.7%). The mean age at the time of admission was 32±14.8 (mean ± standard deviation; SD) years. The youngest patient was 16 years old, the oldest two patients were 8 years old one man with an unoperated atrial septal defect and one woman with restrictive ventricular septal defect. Figure 1 displays the number of patients who visited our outpatient clinic. Only first referrals are included, follow-up visits are not. The number of patients rose gradually, with there now being an average number of 95 new patients per year. Of these 1623 patients, 446 (27.4%) were diagnosed in adulthood. The percentage of patients diagnosed late in adulthood remained constant throughout the observation period. As expected, the majority of patients came to the outpatient clinic before the age of 3. Only one third of the patients who came to the outpatient clinic were over the age of 3 at the time of their first visit. It is especially interesting that very few patients in the younger group were first diagnosed in adulthood (9.5%). However, in the group of patients over the age of 3, the situation is completely different the percentage of patients who first had their CHD diagnosed in adulthood rose dramatically (63.7%) (Figure 2). These results indicate good quality pediatric cardiologic care in Slovenia over the last 3 years. N pts!"#$ ;11(1-2): FIGURE 1. The number of patients who visited the outpatient clinic. Only first referrals are included. The trend line is in red adulthood childhood < >7 FIGURE 2. The age range of patients registered at our center; patients diagnosed in childhood (blue bars) and patients first diagnosed in adulthood (yellow bars).

4 Koželj M, Prokšelj K, Dolenc J, Cerar A, Podnar T Ukupno 6 bolesnika bilo je podvrgnuto kirurškoj korekciji u djetinjstvu, a 141 u odrasloj dobi. Sedamsto šezdeset devet bolesnika nije bilo operirano jer za to nije bilo potrebe ili su odbili operativni zahvat. Stotinu jedanaest bolesnika liječeno je intervencijski perkutanim tehnikama (ASD secundum, otvoreni ductus ateriosus, koarktacija aorte). U tri je pacijenta poduzeta transplantacija: jedna transplantacija srca i pluća (pacijent s pulmonalnom atrezijom) te dvije transplantacije srca (srčano popuštanje nakon operacije Fallotove tetralogije i pacijent s Ebsteinovom anomalijom). Ukupno su 62 bolesnika (3,8 %) umrla tijekom 16-godišnjeg razdoblja (2,3 na godišnje). Prosječna dob u vrijeme smrti bila je 48,4 ± 17,1 godina (raspon dobi 2 do 83). Podatci su sukladni onima iz Europskog registra za PSBO, gdje je smrtnost bila 2,8% u petogodišnjem praćenju 3. U osmogodišnjem praćenju u CONCOR nizozemskom registru za PSBO smrtnost je iznosila 2,8%, a prosječna dob u vrijeme smrti 48,8 godina (raspon dobi 2 do 91) 4. Iznenađujuće, najčešća je dijagnoza bila ASD (1 bolesnika), slijedi Eisenmengerov sindrom (9 bolesnika) i kompleksne cijanotične greške (9 bolesnika) (slika 4). Prosječna dob u vrijeme smrti bolesnika s ASD-om bila je 68,4 ± 3,5 godina. U svih takvih bolesnika, osim u jednog, dijagnoza je postavljena u odrasloj dobi. Nijedan nije bio kirurški liječen, a većina je umrla od zatajivanja srca. Jedan je smrtni ishod bio povezan s trudnoćom u bolesnice s Eisenmengerovim sindromom. BRIGA ZA TRUDNICE SA SRČANOM BOLESTI Briga za trudnice uključena je u liječenje bolesnika s PSBOom jer je većina trudnica sa srčanom bolesti upravo iz skupine s PSB-om. Tijekom sedam godina (između 27. i 214. godine) bilo je liječeno 187 trudnica sa srčanom bolešću. Većina je bolesnica bila iz ljubljanske regije, ali trudnice s kompleksnim greškama i iz drugih područja Slovenije također rađaju u Ljubljani. Integrirani tim kardiologa, ginekologa i anesteziologa vodi skrb o takvim bolesnicama. Samo se u dviju bolesnica među njih 187 razvilo popuštanje srca u vrijeme trudnoće (u oba slučaja bolesnice s kardiomi- In the acyanotic group, atrial septal defect (ASD) was the most common cardiac malformation (31.8%). Atrial septal defect was also the abnormality most often detected in adulthood. These results are not surprising and they correspond to the results of the European Heart Survey on CHD 3. As expected, the most common abnormality in the cyanotic group is tetralogy of Fallot. It was disappointing that there were still 45 patients with Eisenmenger syndrome in our group. Very few patients were diagnosed late in adulthood (Figure 3). Overall, 6 patients underwent surgical corrections in childhood and 141 patients were operated in adulthood. 769 patients had never been operated, either because there was no need or because they refused the operation. 111 patients were treated percutaneously (atrial septal defect secundum, patent ductus arteriosus, coarctation of aorta). Three patients received transplantations: one heart and lung transplantation (a patient with pulmonary atresia) and two heart transplantations (heart failure after tetralogy of Fallot and Ebstein s anomaly). A total of 62 patients (3.8%) died during the 16-year study period (2.3 patients per per year). The mean age at the time of death was 48.4±17.1 years (range: 2-83). The data are in agreement with the findings of the European Heart Survey on ACHD, where the mortality rate was 2.8% at 5-year followup 3. At the 8-year follow-up of the CONCOR Dutch Registry for ACHD, the mortality rate was also 2.8% and the mean age at the time of death was 48.8 (range: ) 4. Surprisingly, the most common diagnosis in our group was ASD (1 patients), followed by Eisenmenger syndrome (9 patients) and complex cyanotic anomalies (9 patients) (Figure 4). The mean age at the time of death in the patients with ASD was 68.4±3.5 years. All but one of these patients were diagnosed in adulthood. None had ever been surgically treated and the majority died of congestive heart failure. One death was related to pregnancy with Eisenmenger syndrome ASD VSD AV septal defect LVOT diseases PDA CoAo vascular abnormal Ebstein tric valv disease RVOT diseases CCTGA TGA adulthood childhood TOF Eisenmenger complex cyanotic FIGURE 3. Types of congenital heart disease; patients diagnosed in childhood (blue bars) and patients first diagnosed in adulthood (yellow bars). ASD = atrial septal defect, VSD = ventricular septal defect, AV = atrioventricular, LVOT = left ventricular outflow tract, PDA = patent ductus arteriosus, CoAo = aortic coartation, RVOT = right ventricular outflow tract, CCTGA = congenitally corrected transposition of great arteries, TGA = tetralogy of Fallot. 216;11(1-2):41.

5 Sixteen Years of Systematic Management of Adult Congenital Heart Disease The experience of the University Medical Centre Ljubljana, Slovenia pts other, 1 CMP, 4 Marfan, 6 CoA, 3 compl cyan, 9 ASD, 1 Eisenmenger, 9 Ebstein, 5 TOF, 6 CARE FOR PREGNANT WOMEN WITH HEART DISEASE Care of pregnant women a part of the treatment of patients with ACHD because the majority of women with heart disease have congenital heart disease. Over a period of 7 years between 27 and 214, 187 pregnant women with heart disease were treated. These patients were mainly from the Ljubljana region, but patients with more complex lesions also came to our center from other parts of Slovenia and also give birth in Ljubljana. An integrated team of ACHD cardiologists, obstetricians, and anesthetists treated of these patients. FIGURE 4. Mortality by main diagnosis. ASD = atrial septal defect, TOF = tetralogy of Fallot, compl.cyan. = complex cyanotic congenital heart disease, CoA = aortic coarctation, CMP = familiar cardiomyopathy. Only two patients out of 187 developed heart failure during pregnancy (both had cardiomyopathy). The percentage of caesarean sections was 45.3%. There were no emergency caesarean sections for cardiac-related reasons in our group. This indicates good preparation for delivery. There was no maternal mortality during pregnancy and in the follow-up period. The frequency of miscarriage (3.9%) and fetal mortality (.8%) were in accordance with the results of the Registry on Pregnancy and Cardiac Disease (ROPAC) for developed countries 5. CONCLUSIONS opatijom). Učestalost carskog reza bila je je 45,3 %. Nije bilo urgentnih operacija carskog reza zbog kardioloških razloga. To upućuje na to da su porođaji bili dobro pripremljeni. Nije registrirana smrtnost majke tijekom trudnoće i u poslijeporođajnom razdoblju. Učestalost pobačaja (3,9 %) i smrtnost čeda (,8 %) u skladu su s rezultatima ROPAC registra za razvijene zemlje 5. ZAKLJUČAK U Sloveniji je uspješno organizirana skrb za bolesnike s PS- BO-om sukladno europskim preporukama. Razdoblje od 16 godina praćenja odraslih bolesnika s PSB-om upućuje na pojavnost takvih bolesti u Sloveniji. Spektar dijagnoza i liječenja PSBO-a sukladni su podatcima iz europskog registra. Smrtnost bolesnika s PSBO-om unutar je predviđenih granica i ističe važnost specijalizirane brige za odrasle bolesnike s PSB-om. Uključena je i briga za trudnice sa srčanim bolestima, uz pažljivo praćenje koje provodi isti tima specijalista, uključujući i ginekologa. In Slovenia, we managed to organize care for patients with ACHD according to European recommendations. The 16-year follow-up of adult patients with CHD reflected the relative frequency of CHD in Slovenia. The spectrum of ACHD and the treatment was in agreement with European Heart Survey data. The mortality rate of patients with ACHD was within anticipated limits and emphasized the importance of specialized care for adults with CHD. Treatment of pregnant women with heart disease was included in the management of ACHD under the surveillance of the same team of specialists, also including obstetricians. LITERATURE 1. Kahr PC, Diller GP. Almanac 214: Congenital Heart Disease. Cardiol Croat. 215;1(1-2): DOI: 2. Baumgartner H, Bonhoeffer P, De Groot NM, de Haan F, Deanfield JE, Galie N, et al; Task Force on the Management of Grown-up Congenital Heart Disease of the European Society of Cardiology (ESC); Association for European Paediatric Cardiology (AEPC); ESC Committee for Practice Guidelines (CPG). ESC Guidelines for the management of grown-up congenital heart disease (new version 21). Eur Heart J. 21;31: DOI: 3. Engelfriet P, Boersma E, Oechslin E, Tijssen J, Gatzoulis MA, Thilén U, et al. The spectrum of adult congenital heart disease in Europe: Morbidity and mortality in a 5 year follow-up period. The Euro Heart Survey on adult congenital heart disease. Eur Heart J. 25;26: DOI: 4. Verheugt CL, Uiterwaai C, van der Velde ET, Meijboom FJ, Pieper PG, van Dijk AP, et al. Mortality in adult congenital heart disease. Eur Heart J. 21;31: DOI: 5. Krieger EV, Stout KK. Progress: The ROPAC multinational registry advances our understanding of an important outcome in pregnant women with heart disease. Heart. 214;(3): DOI: 216;11(1-2):42.

ISSN СТАТИСТИКА СТАНОВНИШТВА ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ POPULATION STATISTICS ANNUAL RELEASE 25. IV Број/No. 115/19 РОЂЕНИ И УМРЛИ У РЕПУБ

ISSN СТАТИСТИКА СТАНОВНИШТВА ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ POPULATION STATISTICS ANNUAL RELEASE 25. IV Број/No. 115/19 РОЂЕНИ И УМРЛИ У РЕПУБ ISSN 2490-2950 2018 ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ POPULATION STATISTICS ANNUAL RELEASE 25. IV 2019. Број/No. 115/19 РОЂЕНИ И УМРЛИ У РЕПУБЛИЦИ СРПСКОЈ BIRTHS AND DEATHS IN REPUBLIKA SRPSKA Благи раст броја живорођених

Више

ISSN СТАТИСТИКА СТАНОВНИШТВА ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ POPULATION STATISTICS ANNUAL RELEASE 25. IV Број/No. 121/18 РОЂЕНИ И УМРЛИ У РЕПУБ

ISSN СТАТИСТИКА СТАНОВНИШТВА ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ POPULATION STATISTICS ANNUAL RELEASE 25. IV Број/No. 121/18 РОЂЕНИ И УМРЛИ У РЕПУБ ISSN 2490-2950 2017 ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ POPULATION STATISTICS ANNUAL RELEASE 25. IV 2018. Број/No. 121/18 РОЂЕНИ И УМРЛИ У РЕПУБЛИЦИ СРПСКОЈ BIRTHS AND DEATHS IN REPUBLIKA SRPSKA Благи пад броја живорођених

Више

ISSN СТАТИСТИКА СТАНОВНИШТВА ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ POPULATION STATISTICS ANNUAL RELEASE 25. IV Број/No. 107/17 РОЂЕНИ И УМРЛИ У РЕПУБ

ISSN СТАТИСТИКА СТАНОВНИШТВА ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ POPULATION STATISTICS ANNUAL RELEASE 25. IV Број/No. 107/17 РОЂЕНИ И УМРЛИ У РЕПУБ ISSN 2490-2950 2016 ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ POPULATION STATISTICS ANNUAL RELEASE 25. IV 2017. Број/No. 107/17 РОЂЕНИ И УМРЛИ У РЕПУБЛИЦИ СРПСКОЈ BIRTHS AND DEATHS IN REPUBLIKA SRPSKA Благи раст броја живорођених

Више

untitled

untitled ПОКАЗАТЕЉИ КВАЛИТЕТА РАДА СТАЦИОНАРНИХ ЗДРАВСТВЕНИХ УСТАНОВА У БЕОГРАДУ ЗА ПЕРИОД..-3... ГОДИНЕ -КАРДИОХИРУРГИЈА- Кардиохирургија је медицинска дисциплина у оквиру које се обављају високоспецијализоване

Више

Microsoft Word - CroDiab Registar 2009.doc

Microsoft Word - CroDiab Registar 2009.doc HRVATSKI ZAVOD ZA JAVNO ZDRAVSTVO Zagreb, Rockefellerova 7. - SVEUČILIŠNA KLINIKA VUK VRHOVAC Dugi dol 4a, Zagreb IZVJEŠĆE ZA 2009. Nacionalni registar osoba sa šećernom bolešću CroDiab National Diabetes

Више

Microsoft Word - CroDiab Registar 2008.doc

Microsoft Word - CroDiab Registar 2008.doc HRVATSKI ZAVOD ZA JAVNO ZDRAVSTVO Zagreb, Rockefellerova 7. - SVEUČILIŠNA KLINIKA VUK VRHOVAC Dugi dol 4a, Zagreb IZVJEŠĆE ZA 2008. Nacionalni registar osoba sa šećernom bolešću CroDiab National Diabetes

Више

Acta medica Medianae (2000) 6 (21-25) PRETHODNA SAOPŠTENJA MORBIDITET OD AKUTNOG INFARKTA MIOKARDA U POPULACIJI ROMA GRADA NIŠA Marko LAZOVIĆ, Svetlan

Acta medica Medianae (2000) 6 (21-25) PRETHODNA SAOPŠTENJA MORBIDITET OD AKUTNOG INFARKTA MIOKARDA U POPULACIJI ROMA GRADA NIŠA Marko LAZOVIĆ, Svetlan Acta medica Medianae (2000) 6 (21-25) PRETHODNA SAOPŠTENJA MORBIDITET OD AKUTNOG INFARKTA MIOKARDA U POPULACIJI ROMA GRADA NIŠA i Milomir RANĐELOVIĆ Klinika za kardiovaskularne holesti Kliničkog centra

Више

NN indd

NN indd PETAK, 13. STUDENOGA 2015. NARODNE NOVINE BROJ 124 STRANICA 27 PRILOG 1. STRANICA 28 BROJ 124 NARODNE NOVINE PETAK, 13. STUDENOGA 2015. PRILOG 2. PETAK, 13. STUDENOGA 2015. NARODNE NOVINE BROJ 124 STRANICA

Више

NN indd

NN indd BROJ 81 STRANICA 9 PRILOG 1. Obrazac PISK-1 Zahtjev za priznavanje inozemnih stručnih kvalifikacija Application for recognition of professional qualifications Žensko Female Muško Male of profession 3.

Више

Zdravstveno stanje stanovništva za godinu

Zdravstveno stanje stanovništva za godinu ЗДРАВСТВЕНО СТАЊE СТАНОВНИШТВА ЗА 2010. ГОДИНУ Analysis of health of population of Republic of Srpska 2010 Prilikom korištenja podataka iz ove publikacije obavezno navesti izvor, Institut za javno zdravstvo

Више

untitled

untitled ЛЕТАЛИТЕТ У БОЛНИЦАМА У БЕОГРАДУ* (ниво установе) Табела 1 ИСПИСАНИХ БОЛЕСНИКА УМРЛИХ У ТОКУ ПРВИХ 48 САТИ ОД ПРИЈЕМА У БОЛНИЦУ УКУПАН УМРЛИХ СТОПА ЛЕТАЛИТЕТА УМРЛИХ У ТОКУ ПРВИХ 48 САТИ ОД ПРИЈЕМА У БОЛНИЦУ

Више

Odabrana poglavlja iz programskog inženjerstva

Odabrana poglavlja iz programskog inženjerstva OPIPI odabrana poglavlja iz programskog inženjerstva distributed software developmentdsd Mario Žagar Kolegij OPIPI/DSD Sveučilište u Zagrebu Fakultet elektrotehnike i računarstva Mälardalen University

Више

MAZALICA DUŠKA.pdf

MAZALICA DUŠKA.pdf SVEUČILIŠTE JOSIPA JURJA STROSSMAYERA U OSIJEKU ELEKTROTEHNIČKI FAKULTET Sveučilišni studij OPTIMIRANJE INTEGRACIJE MALIH ELEKTRANA U DISTRIBUCIJSKU MREŽU Diplomski rad Duška Mazalica Osijek, 2014. SADRŽAJ

Више

F84 Zahtjev za priznavanje inostrane visokoškolske kvalifikacije (zaokružiti) Application for academic recognition of foreign higher qualification (ci

F84 Zahtjev za priznavanje inostrane visokoškolske kvalifikacije (zaokružiti) Application for academic recognition of foreign higher qualification (ci Zahtjev za priznavanje inostrane visokoškolske kvalifikacije (zaokružiti) Application for academic recognition of foreign higher qualification (circle) A. U SVRHU ZAPOŠLJAVANJA - STRUČNO PRIZNAVANJE /

Више

Оригинални радови Општа медицина 2009;15(3-4); UDC: (497.11) Прим. мр сц. мед. Нада Вукадиновић, прим. др мед. Биљана Цимбаље

Оригинални радови Општа медицина 2009;15(3-4); UDC: (497.11) Прим. мр сц. мед. Нада Вукадиновић, прим. др мед. Биљана Цимбаље Оригинални радови Општа медицина 2009;15(3-4); 156-162 UDC: 616-008.9-036-02 (497.11) Прим. мр сц. мед. Нада Вукадиновић, прим. др мед. Биљана Цимбаљевић, др мед. Србијанка Петровић Дом здравља Крушевац

Више

kvalitet INTERNA xls

kvalitet INTERNA xls Стопа леталитета 1 КЦС 5.5 4.5 5.09 4.5 2 КБЦ "Др Д. Мишовић" 9.7 11.7 12.37 6.9 3 КБЦ "Звездара" 4.9 6.3 6.06 6.1 4 КБЦ "Земун" 7.7 7.5 8.14 7.2 5 КБЦ "Бежанијска коса" 8.3 5.9 5.86 5.5 6 Институт за

Више

Master slide prezentacija

Master slide prezentacija Javnozdravstveni problem premalignih i malignih lezija vrata maternice u Republici Hrvatskoj Ante Ćorušić Zagreb,23. svibnja 2018. Cervical Cancer Second Most Frequent Cancer in Young European Women 1

Више

PRILOG I. PONUDBENI LIST S DODACIMA ZA ZAJEDNICU PONUDITELJA I PODIZVODITELJE / APPENDIX I. BIDDING LIST WITH APPENDICES FOR JOINT BIDDERS AND SUB- CO

PRILOG I. PONUDBENI LIST S DODACIMA ZA ZAJEDNICU PONUDITELJA I PODIZVODITELJE / APPENDIX I. BIDDING LIST WITH APPENDICES FOR JOINT BIDDERS AND SUB- CO PRILOG I. PONUDBENI LIST S DODACIMA ZA ZAJEDNICU PONUDITELJA I PODIZVODITELJE / APPENDIX I. BIDDING LIST WITH APPENDICES FOR JOINT BIDDERS AND SUB- CONTRACTORS Predmet nabave / Subject of procurement:

Више

ISSN СТАТИСТИКА ОБРАЗОВАЊА ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ ШКОЛСКА ГОДИНА/SCHOOL YEAR почетак/beginning of 2018/2019 EDUCATION STATISTICS ANNUAL RELEASE П

ISSN СТАТИСТИКА ОБРАЗОВАЊА ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ ШКОЛСКА ГОДИНА/SCHOOL YEAR почетак/beginning of 2018/2019 EDUCATION STATISTICS ANNUAL RELEASE П ISSN 2490-2950 СТАТИСТИКА ОБРАЗОВАЊА ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ ШКОЛСКА ГОДИНА/SCHOOL YEAR почетак/beginning of 2018/2019 EDUCATION STATISTICS ANNUAL RELEASE Претходни подаци/preliminary data 1. IV 2019. Број/No.

Више

ISSN СТАТИСТИКА ОБРАЗОВАЊА ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ EDUCATION STATISTICS ANNUAL RELEASE 1. IV Број/No. 88/19 ОБРАЗОВАЊЕ У САОБРАЋАЈУ EDU

ISSN СТАТИСТИКА ОБРАЗОВАЊА ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ EDUCATION STATISTICS ANNUAL RELEASE 1. IV Број/No. 88/19 ОБРАЗОВАЊЕ У САОБРАЋАЈУ EDU ISSN 2490-2950 2018 СТАТИСТИКА ОБРАЗОВАЊА ГОДИШЊЕ САОПШТЕЊЕ EDUCATION STATISTICS ANNUAL RELEASE 1. IV 2019. Број/No. 88/19 ОБРАЗОВАЊЕ У САОБРАЋАЈУ EDUCATION IN TRAFFIC У 2018. години, 217 ауто-школa обављало

Више

In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces RE

In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces RE In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces REPORT ON COMPANY BODY'S SESSION 63rd NIS j.s.c. Board

Више

In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces RE

In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces RE In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces REPORT ON COMPANY BODY'S SESSION LXXIX NIS j.s.c. Board

Више

dsaSDdssadsad

dsaSDdssadsad Položaj vanjskotrgovinske razmjene gospodarstva Karlovačke županije Karlovac, 28. svibnja 2019. Tvornica špancir štapova, 1888. HS Produkt, 2019. Izvor: Državni zavod za statistiku (DZS), Obrada: HGK Županijska

Више

AM_Ple_LegReport

AM_Ple_LegReport 6.12.2018 A8-0417/158 Amandman 158 Uvodna izjava 21. (21) Studije, uključujući ispitivanja, koje poslovni subjekti podnose u sklopu zahtjeva za odobrenje na temelju sektorskih propisa Unije o hrani obično

Више

ES01-KA Vodic za ucenje Modul 4: Strategije za osmišljavanje i procenu planova ličnog razvoja 1

ES01-KA Vodic za ucenje Modul 4: Strategije za osmišljavanje i procenu planova ličnog razvoja 1 2016-1-ES01-KA204-025061 Vodic za ucenje Modul 4: Strategije za osmišljavanje i procenu planova ličnog razvoja 1 1. UVOD Ovaj modul ima za cilj da obezbedi strategije za osmišljavanje i procenu ličnog

Више

CONFIDA_Mesecni_Newsletter_SRB_JUL

CONFIDA_Mesecni_Newsletter_SRB_JUL BELGRADE ZAGREB LJUBLJANA VIENNA TIRANA SARAJEVO BANJA LUKA SKOPJE PODGORICA Your reference for Tax News in SERBIA July 2019. and international businesses with answers to key questions regarding tax regulations

Више

Adresa: Maršala Tita 9a/I Telefon: (033) Faks: (033) Web: Datum i vrijeme slanj

Adresa: Maršala Tita 9a/I Telefon: (033) Faks: (033) Web:   Datum i vrijeme slanj Adresa: Maršala Tita 9a/I Telefon: (033) 251-590 Faks: (033) 251-595 E-mail: ejn@javnenabavke.gov.ba Web: https://www.ejn.gov.ba Datum i vrijeme slanja obavještenja na objavu:27.6.2016. u 13:59 ISPRAVKA

Више

Microsoft Word - reprint prelom1.doc

Microsoft Word - reprint  prelom1.doc Pretisci iz graditeljskog tiska VIESTI KLUBA INŽINIRA I ARHITEKTA IV. (1883), 1, 1-2 Prof. dr. sc. Dražen Aničić, dipl. ing. građ. redoviti član Akademije tehničkih znanosti Hrvatske SUSTAV JAVNIH STUBA

Више

In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces RE

In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces RE In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces REPORT ON COMPANY BODY'S SESSION 132nd NIS j.s.c. Board

Више

Adresa: Maršala Tita 9a/I Telefon: (033) Faks: (033) Web: Datum i vrijeme slanj

Adresa: Maršala Tita 9a/I Telefon: (033) Faks: (033) Web:   Datum i vrijeme slanj Adresa: Maršala Tita 9a/I Telefon: (033) 251-590 Faks: (033) 251-595 E-mail: ejn@javnenabavke.gov.ba Web: https://www.ejn.gov.ba Datum i vrijeme slanja obavještenja na objavu:27.6.2016. u 15:49 ISPRAVKA

Више

In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces RE

In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces RE In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces REPORT ON COMPANY BODY'S SESSION 68th NIS j.s.c. Board

Више

EUROPSKE REFERENTNE MREŽE POMOĆ PACIJENTIMA S RIJETKIM ILI KOMPLEKSNIM BOLESTIMA S NISKIM STUPNJEM RAŠIRENOSTI Share. Care. Cure. zdravlje

EUROPSKE REFERENTNE MREŽE POMOĆ PACIJENTIMA S RIJETKIM ILI KOMPLEKSNIM BOLESTIMA S NISKIM STUPNJEM RAŠIRENOSTI Share. Care. Cure. zdravlje EUROPSKE REFERENTNE MREŽE POMOĆ PACIJENTIMA S RIJETKIM ILI KOMPLEKSNIM BOLESTIMA S NISKIM STUPNJEM RAŠIRENOSTI Share. Care. Cure. zdravlje ŠTO SU EUROPSKE REFERENTNE MREŽE? Europske referentne mreže (ERN)

Више

EUROPSKE REFERENTNE MREŽE POMOĆ PACIJENTIMA S RIJETKIM ILI KOMPLEKSNIM BOLESTIMA S NISKIM STUPNJEM RAŠIRENOSTI Share. Care. Cure. zdravlje

EUROPSKE REFERENTNE MREŽE POMOĆ PACIJENTIMA S RIJETKIM ILI KOMPLEKSNIM BOLESTIMA S NISKIM STUPNJEM RAŠIRENOSTI Share. Care. Cure. zdravlje EUROPSKE REFERENTNE MREŽE POMOĆ PACIJENTIMA S RIJETKIM ILI KOMPLEKSNIM BOLESTIMA S NISKIM STUPNJEM RAŠIRENOSTI Share. Care. Cure. zdravlje ŠTO SU EUROPSKE REFERENTNE MREŽE? Europske referentne mreže (ERN)

Више

PowerPoint Presentation

PowerPoint Presentation Како ревизије сврсисходности пословања утичу на рад корисника јавних средстава у Србији? Налази ревизија сврсисходности пословања као средства за унапређење вредности добијене за уложен новац Београд,

Више

untitled

untitled StruËni rad / Professional article Registar perkutanih koronarnih intervencija u KliniËkom bolniëkom centru Sestre milosrdnice Percutaneous Coronary Intervention Registry in University Hospital Centre

Више

No Slide Title

No Slide Title Akreditacija laboratorijskih pretraga - sadašnjost ili budućnost? Dr. sc. Sonja Perkov, spec.medicinske biokemije Klinički zavod za medicinsku biokemiju i laboratorijsku medicinu, Kliničke bolnice Merkur

Више

Prednosti telekirurgije

Prednosti telekirurgije Telekonferencije u kirurgiji uha (telemikrokirurgija) Dr. sc. Srećko Branica, Medicinski fakultet u Zagrebu, Šalata 3, 10000 Zagreb Sažetak Telekonferencije su danas u medicini, a posebno u kirurgiji,

Више

Jasna Kellner

Jasna Kellner 1 Broji. 19 Ne pričaj. 37 Reci "Hvala". 2 Ne kasni. (Budi točan.) 20 Ne razumijem. 38 Reci "Molim". 3 Čitaj. 21 Ne spavaj. 39 Sjedni dolje. 4 Crtaj 22 Ne varaj. 40 Slušaj i ponovi. 5 Razumiješ li? 23 Obriši

Више

VRAČEVIĆ FRANJO.pdf

VRAČEVIĆ FRANJO.pdf SVEUČILIŠTE JOSIPA JURJA STROSSMAYERA U OSIJEKU ELEKTROTEHNIČKI FAKULTET Sveučilišni studij IZRADA PROJEKTA AKTIVNE ENERGETSKI NEOVISNE KUĆE Diplomski rad Franjo Vračević Osijek, 2015 godina. SADRŽAJ 1.

Више

Dragi trkac i/ice, I ove godine imamo preporuku za vaš smještaj na Jahorini, ali ovog puta je to c ista eksluziva po STVARNO POSEBNIM cijenama u izuze

Dragi trkac i/ice, I ove godine imamo preporuku za vaš smještaj na Jahorini, ali ovog puta je to c ista eksluziva po STVARNO POSEBNIM cijenama u izuze Dragi trkac i/ice, I ove godine imamo preporuku za vaš smještaj na Jahorini, ali ovog puta je to c ista eksluziva po STVARNO POSEBNIM cijenama u izuzetnom hotelu Lavina s zvjezdice! Hotel ima izvrsnu hranu,

Више

Z A P I S N I K

Z A P I S N I K HRVATSKI LIJEČNIČKI ZBOR - CROATIAN MEDICAL ASSOCIATION HRVATSKO DRUŠTVO ZA GINEKOLOGIJU I OPSTETRICIJU CROATIAN SOCIETY OF GYNAECOLOGY AND OBSTETRICS Adresa/Adress: Petrova 13, 10 000 Zagreb, Croatia

Више

GSK radionica hipertenzije

GSK radionica hipertenzije Uloga liječnika obiteljske medicine u liječenju šećerne bolesti Ivica Cvetković Samobor, Gajeva 37 www.ordic.hr 9/24/2011 ŠEĆERNA BOLEST Termin šećerna bolest označava metabolički poremećaj multiple etiologije

Више

Preliminarni prikaz programa / Preliminary programme Tabelarni prikaz naučnog program XXII kongresa Udruženja kardiologa Srbije (UKS) oktobar, 2

Preliminarni prikaz programa / Preliminary programme Tabelarni prikaz naučnog program XXII kongresa Udruženja kardiologa Srbije (UKS) oktobar, 2 Preliminarni prikaz programa / Preliminary programme Tabelarni prikaz naučnog program XXII kongresa Udruženja kardiologa Srbije (UKS) 17-20 oktobar, 2019, Zlatibor, Srbija Program-at-a-glance of the XXII

Више

HBIS GROUP SERBIA IRON & STEEL D.O.O. BEOGRAD CI Sektor Kontinualno poboljša je Continuous Improvement Sector..

HBIS GROUP SERBIA IRON & STEEL D.O.O. BEOGRAD CI Sektor Kontinualno poboljša je Continuous Improvement Sector.. CI.. (Continuous Improvement CI) je eđu arod o priz ata metodologija implementirana 00. godi e u ašoj fa ri i Continuous Improvement (CI) is an internationally recognized methodology implemented in our

Више

ПОКАЗАТЕЉИ КВАЛИТЕТА ЗА ХИРУРШКЕ ГРАНЕ МЕДИЦИНЕ

ПОКАЗАТЕЉИ КВАЛИТЕТА ЗА ХИРУРШКЕ ГРАНЕ МЕДИЦИНЕ ПОКАЗАТЕЉИ КВАЛИТЕТА РАДА СТАЦИОНАРНИХ ЗДРАВСТВЕНИХ УСТАНОВА У БЕОГРАДУ ЗА ПЕРИОД 1.7.-31.12.27. ГОДИНЕ -ХИРУРШКЕ ГРАНЕ МЕДИЦИНЕ- Хируршке гране медицине обухватају: општу хирургију, абдоминалну хирургију,

Више

Slađana Pavić 1, Aleksandra Andrić 2, Marija Antić 1, Milica Jovanović 3, Aleksa Novković 4, Aleksandra Pavić 4 Etiologija, epidemiološki i klinički p

Slađana Pavić 1, Aleksandra Andrić 2, Marija Antić 1, Milica Jovanović 3, Aleksa Novković 4, Aleksandra Pavić 4 Etiologija, epidemiološki i klinički p Slađana avić 1, Aleksandra Andrić 2, Marija Antić 1, Milica Jovanović 3, Aleksa Novković 4, Aleksandra avić 4 Etiologija, epidemiološki i klinički parametri infekcija urinarnog trakta kod bolesnika sa

Више

Министарство здравља и социјалне заштите Републике Српске а на приједлог Савјета за здравље акредитовало је сљедеће Програме континуиране едукације: 1

Министарство здравља и социјалне заштите Републике Српске а на приједлог Савјета за здравље акредитовало је сљедеће Програме континуиране едукације: 1 ство здравља и социјалне заштите Републике Српске а на приједлог Савјета за здравље акредитовало је сљедеће Програме континуиране едукације: 1. Друштвa доктора медицине Републике Српске, Подружница доктора

Више

SG/NJ 2018;23:13-7 DOI: /sgnj Mišljenje medicinskih sestara i tehničara o metodama vođenja sestrinske dokumentacije-iskustva žu

SG/NJ 2018;23:13-7 DOI: /sgnj Mišljenje medicinskih sestara i tehničara o metodama vođenja sestrinske dokumentacije-iskustva žu DOI: 10.11608/sgnj.2018.23.004 13 Mišljenje medicinskih sestara i tehničara o metodama vođenja sestrinske dokumentacije-iskustva županijske bolnice Opinion of nurses and technicians about the methods of

Више

ЗАВОД ЗА ЈАВНО ЗДРАВЉЕ Ул. Стари шор 47, Сремска Митровица web: Тел:022/ Тел/Факс:

ЗАВОД ЗА ЈАВНО ЗДРАВЉЕ Ул. Стари шор 47, Сремска Митровица   web:   Тел:022/ Тел/Факс: ЗАДОВОЉСТВО КОРИСНИКА РАДОМ СЛУЖБИ У КОЈИМА РАДЕ ИЗАБРАНИ ЛЕКАРИ Истраживање је спроведено анонимним анкетирањем корисника у Служби за здравствену заштиту одраслих, Служби за здравствену заштиту деце и

Више

ЗАВОД ЗА ЈАВНО ЗДРАВЉЕ ВАЉЕВО АНАЛИЗА ПОКАЗАТЕЉА КВАЛИТЕТА РАДА У ЗДРАВСТВЕНИМ УСТАНОВАМА КОЛУБАРСКОГ ОКРУГА ЗА ПЕРИОД ЈАНУАР - ДЕЦЕМБАР ГОДИНЕ

ЗАВОД ЗА ЈАВНО ЗДРАВЉЕ ВАЉЕВО АНАЛИЗА ПОКАЗАТЕЉА КВАЛИТЕТА РАДА У ЗДРАВСТВЕНИМ УСТАНОВАМА КОЛУБАРСКОГ ОКРУГА ЗА ПЕРИОД ЈАНУАР - ДЕЦЕМБАР ГОДИНЕ ЗАВОД ЗА ЈАВНО ЗДРАВЉЕ ВАЉЕВО АНАЛИЗА ПОКАЗАТЕЉА КВАЛИТЕТА РАДА У ЗДРАВСТВЕНИМ УСТАНОВАМА КОЛУБАРСКОГ ОКРУГА ЗА ПЕРИОД ЈАНУАР - ДЕЦЕМБАР 2010. ГОДИНЕ ПОКАЗАТЕЉИ КВАЛИТЕТА У ПРИАМРНОЈ ЗДРАВСТВЕНОЈ ЗАШТИТИ

Више

KONTINUIRANA MEDICINSKA EDUKACIJA What can we learn from the Three Vessel and Tracheal View? Gardiner Helena Reader and Director of perinatal Cardiolo

KONTINUIRANA MEDICINSKA EDUKACIJA What can we learn from the Three Vessel and Tracheal View? Gardiner Helena Reader and Director of perinatal Cardiolo What can we learn from the Three Vessel and Tracheal View? Gardiner Helena Reader and Director of perinatal Cardiology Imperial College London Honorary Consultant at Queen Charlotte s and Chelsea & Royal

Више

TITLE

TITLE Travnik, 18.5.2017. Sveučilište Hercegovina Herzegovina University Institucionalni rani i predškolski odgoj i obrazovanje u BIH Institutional early and pre-school education in BIH Ograničenja obrazovnih

Више

Microsoft Word - Pozivno_pismo_KVB_2014.doc

Microsoft Word - Pozivno_pismo_KVB_2014.doc Evropski centar za mir i razvoj Terazije 41 11000 Beograd, Serbia ECPD Headquarters European Center for Peace and Development Centre Européen pour la Paix et le Développement Centro Europeo para la Paz

Више

Microsoft PowerPoint - Donacija-Zca [Compatibility Mode]

Microsoft PowerPoint - Donacija-Zca [Compatibility Mode] Donacija naučnih časopisa i knjiga Zenica, 16.05.2013 Humanost u akciji (HIA) je međunarodna neprofitna obrazovna organizacija koja obrazuje, inspirira i i povezuje studente i mlade profesionalce u globalnu

Више

46th Croatian & 6th International Symposium on Agriculture

46th Croatian & 6th International Symposium on Agriculture IZVORNI ZNANSTVENI RAD Smanjenje prinosa poljoprivrednih kultura u uvjetima bez navodnjavanja na području sjeveroistočne Bosne Univerzitet u Sarajevu, Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, Zmaja od Bosne

Више

In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces RE

In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces RE In accordance with Article 33 Paragraph 2 Item 4 of the Listing Rules of the Belgrade Stock Exchange j.s.c. Belgrade, NIS j.s.c. Novi Sad announces REPORT ON COMPANY BODY'S SESSION 126th NIS j.s.c. Board

Више

KARDIO LIST Davor Miličić, u ime Hrvatskoga kardiološkog Članak zaprimljen: društva, te radnih skupina za akutni koronarni sindrom, klini

KARDIO LIST Davor Miličić, u ime Hrvatskoga kardiološkog Članak zaprimljen: društva, te radnih skupina za akutni koronarni sindrom, klini KARDIO LIST Davor Miličić, u ime Hrvatskoga kardiološkog Članak zaprimljen: 30. 5. 2007. društva, te radnih skupina za akutni koronarni sindrom, kliničku kardiovaskularnu farmakologiju i za intervencijsku

Више

GLEDANOST TELEVIZIJSKIH PROGRAMA TRAVANJ Agencija za elektroničke medije u suradnji s AGB Nielsenom, specijaliziranom agencijom za istraživanje

GLEDANOST TELEVIZIJSKIH PROGRAMA TRAVANJ Agencija za elektroničke medije u suradnji s AGB Nielsenom, specijaliziranom agencijom za istraživanje GLEDANOST TELEVIZIJSKIH PROGRAMA TRAVANJ 2018. Agencija za elektroničke medije u suradnji s AGB Nielsenom, specijaliziranom agencijom za istraživanje gledanosti televizije, mjesečno će donositi analize

Више

Adresa: Maršala Tita 9a/I Telefon: (033) Faks: (033) Web: Datum i vrijeme slanj

Adresa: Maršala Tita 9a/I Telefon: (033) Faks: (033) Web:   Datum i vrijeme slanj Adresa: Maršala Tita 9a/I Telefon: (033) 251-590 Faks: (033) 251-595 E-mail: ejn@javnenabavke.gov.ba Web: https://www.ejn.gov.ba Datum i vrijeme slanja obavještenja na objavu:7.2.2019. u 10:21 OBAVJEŠTENJE

Више

SVEUČILIŠTE U ZAGREBU

SVEUČILIŠTE U ZAGREBU Etičko povjerenstvo Sveučilišni odjel zdravstvenih studija Ruđera Boškovića 31, 21000 Split SVEUČILIŠTE U SPLITU Sveučilišni odjel zdravstvenih studija Mjesto: Datum: TEMELJNI OBRAZAC ZA PRIJAVU ZNANSTVENOG

Више

januar siječanj JANUARY Greške se mogu ispraviti. Even if you make a mistake, you can fix it.

januar siječanj JANUARY Greške se mogu ispraviti. Even if you make a mistake, you can fix it. januar siječanj JANUARY 2020. Greške se mogu ispraviti. Even if you make a mistake, you can fix it. Naslov: Probudi, pokreni, promijeni! Izdavač: TPO Fondacija Ilustracije i dizajn: Neven Misaljević Štampa:

Више

НИС a.д. Нови Сад / NIS j.s.c. Novi Sad Народног фронта 12 / Narodnog fronta 12 СКУПШТИНА АКЦИОНАРА / SHAREHOLDERS ASSEMBLY Број (No.): 70/SA-od/VIII-

НИС a.д. Нови Сад / NIS j.s.c. Novi Sad Народног фронта 12 / Narodnog fronta 12 СКУПШТИНА АКЦИОНАРА / SHAREHOLDERS ASSEMBLY Број (No.): 70/SA-od/VIII- НИС a.д. Нови Сад / NIS j.s.c. Novi Sad Народног фронта 12 / Narodnog fronta 12 СКУПШТИНА АКЦИОНАРА / SHAREHOLDERS ASSEMBLY Број (No.): 70/SA-od/VIII-2/5 Датум (Date): 28.06.2016 На основу члана 329. став

Више

Zbirni izvjestaj za DZ za 2018

Zbirni izvjestaj za DZ za 2018 Fond za zdravstveno osiguranje Crne Gore INFORMACIJA O REALIZACIJI UGOVORA DOMOVA ZDRAVLJA 01.01.-31.12.2018. GODINE Podgorica, april 2019. godine Adresa: Ul. Vaka Đurovića bb 81000 Podgorica, Crna Gora

Више

Safety with Car Seats and Booster Seats - Bosnian

Safety with Car Seats and Booster Seats - Bosnian Safety with Car Seats and Booster Seats Car crashes are the main cause of accidental death and serious injury of children. Correctly using a car or booster seat can save your child s life. Throughout the

Више

Microsoft Word - 21Prom1,16.doc

Microsoft Word - 21Prom1,16.doc 21-1. PRIJEVOZ PUTNIKA I ROBE TRANSPORT OF PASSENGERS AND GOODS Željeznički prijevoz Railway 1) 1) roba, tis. t 2) 2) Cestovni prijevoz Road roba, tis. t 3) 3) Cjevovodni Pipeline irano nafte i plina,

Више

Izvorni znanstveni članak Original scientific paper Perkutana koronarna intervencija balonom obloženim lijekom: hrvatsko iskustvo Percutaneous Coronar

Izvorni znanstveni članak Original scientific paper Perkutana koronarna intervencija balonom obloženim lijekom: hrvatsko iskustvo Percutaneous Coronar Izvorni znanstveni članak Original scientific paper Perkutana koronarna intervencija balonom obloženim lijekom: hrvatsko iskustvo Đeiti Prvulović 1 *, Vjekoslav Tomulić 2, Maja Strozzi 3, Lovel Giunio

Више

Кадрови / нормативи у здравству

Кадрови / нормативи у здравству Нормативи кадра и кадровска обезбеђеност Прим. др sc. med. Верица Јовановић Миљан Љубичић Златибор, 27.06.2018 Норма и стандард Норма: Мера феномена генерално прихваћена као идеалан стандард извршења (перформансе),

Више

Microsoft Word - TABELE UZ PRAVILNIK za doc

Microsoft Word - TABELE UZ PRAVILNIK za doc I САДРЖАЈ И ОБИМ ПРЕВЕНТИВНИХ МЕРА * У ОБЛАСТИ ЗДРАВСТВЕНЕ ЗАШТИТЕ ПОПУЛАЦИОНA ГРУПA Новорођенче (први месец) Одојче (од другог месеца до краја прве године) ВРСТА САДРЖАЈ ОБИМ туберкулозе и против хепатитиса

Више

Registar za AKS, LEKTORISANO (2)

Registar za AKS, LEKTORISANO (2) Институт за јавно здравље Србије,, Др Милан Јовановић Батут Institute of Public Health of Serbia Dr Milan Jovanovi ć Batut ИНЦИДЕНЦИЈА И МОРТАЛИТЕТ ОД АКУТНОГ КОРОНАРНОГ СИНДРОМА У СРБИЈИ INCIDENCE AND

Више

ISSN HRVATSKI ZAVOD ZA ZAPOŠLJAVANJE Područni ured VUKOVAR Mjesečni statistički bilten Ispostave: Vukovar Ilok Broj 09/2017. godine

ISSN HRVATSKI ZAVOD ZA ZAPOŠLJAVANJE Područni ured VUKOVAR Mjesečni statistički bilten Ispostave: Vukovar Ilok Broj 09/2017. godine ISSN 1332-8794 HRVATSKI ZAVOD ZA ZAPOŠLJAVANJE Područni ured VUKOVAR Mjesečni statistički bilten Ispostave: Vukovar Ilok Broj 09/2017. godine HRVATSKI ZAVOD ZA ZAPOŠLJAVANJE PODRUČNI URED VUKOVAR Mjesečni

Више

ANOMALIJE SRČANIH ZALISTAKA

ANOMALIJE SRČANIH ZALISTAKA Uvod Trikuspidalna atrezija Trikuspidalna stenoza Trikuspidalna insuficijencija Ebsteinova bolest Insuficijencija plućnih zalistaka Stenoza arterije pulmonalis Urođena mitralna stenoza Urođena mitralna

Више

KATUŠIĆ ANTONIO.pdf

KATUŠIĆ ANTONIO.pdf SVEUILIŠTE JOSIP JURAJ STROSSMAYER ELEKTROTEHNIKI FAKULTET OSIJEK Preddiplomski studij raunarstva PROGRAMSKI JEZIK RUBY ZAVRŠNI RAD Antonio Katuši OSIJEK, svibanj 2015. SVEUILIŠTE JOSIP JURAJ STROSSMAYER

Више

MODUL 12

MODUL 12 ANKETAO MJERENJU @IVOTNOG STANDARDA U BiH MODUL 11 Nepoljoprivredne aktivnosti KOMENTARI 1 NIVO FBiH 11.3.1 Procentualni raspored stanovni{tva koje posjeduje nepoljoprivredna preduze}a i polu vlasnika

Више

4 CONTENTS 2 2 5 5 POD SOJOM U POVRŠINAMA NA RAZLIČITE VELIČINE U AP VOJVODINI 1 Bošnjak Danica, Rodić Vesna, Karapandžin Jelena 2 Rezime Veličina gazdinstva, iskazana raspoloživim poljoprivrednim zemljištem,

Више

Microsoft Word - i.doc

Microsoft Word - i.doc ПИСАНА ПРИПРЕМА ЗА РЕАЛИЗАЦИЈУ УГЛЕДНОГ БИЛИНГВАЛНОГ НАСТАВНОГ ЧАСА ОШ Павле Савић, Београд Наставник информатике и рачунарства: Иван Стојановић Наставник енглеског језика: Мирјана Дамљановић Разред: шести

Више

2. internisticke grane 2014

2. internisticke grane 2014 ПОКАЗАТЕЉИ КВАЛИТЕТА РАДА СТАЦИОНАРНИХ ЗДРАВСТВЕНИХ УСТАНОВА У БЕОГРАДУ ЗА ПЕРИОД 1.01.-31.12.2014. ГОДИНЕ -ИНТЕРНИСТИЧКЕ ГРАНЕ МЕДИЦИНЕ- Интернистичке гране медицине обухватају: интерну медицину са свим

Више

SRBIJA / CRNA GORA

SRBIJA / CRNA GORA SRBIJA / CRNA GORA SERBIA / MONTENEGRO KONTROLA LETENJA SRBIJE I CRNE GORE SMATSA doo BEOGRAD / SERBIA AND MONTENEGRO AIR TRAFFIC SERVICES SMATSA llc AIS / AERONAUTICAL INFORMATION SERVICE Trg Nikole Pašića,

Више

GLEDANOST TELEVIZIJSKIH PROGRAMA LIPANJ Agencija za elektroničke medije u suradnji s AGB Nielsenom, specijaliziranom agencijom za istraživanje g

GLEDANOST TELEVIZIJSKIH PROGRAMA LIPANJ Agencija za elektroničke medije u suradnji s AGB Nielsenom, specijaliziranom agencijom za istraživanje g GLEDANOST TELEVIZIJSKIH PROGRAMA LIPANJ 2016. Agencija za elektroničke medije u suradnji s AGB Nielsenom, specijaliziranom agencijom za istraživanje gledanosti televizije, mjesečno će donositi analize

Више