OSNIVANJE I REGISTRACIJA UDRUŽENJA GRAÐANA SA POSEBNIM OSVRTOM NA SPORTSKE KLUBOVE Advokatska firma SAJIÆ o.d. Banja Luka Knežopoljska br. 10, Banja Luka, BiH tel: +387 51 227 620 fax: +387 51 227 623 mail: info@afsajic.com www.advokatskafirmasajic.com
SADRŽAJ: Postupak osnivanja Udruženja građana... 2 Postupak upisa promjena i brisanje Udruženja iz sudskog registra... 4 OSNIVANJE I REGISTRACIJA SPORTSKIH ORGANIZACIJA (KLUBOVI)... 5 Postupak osnivanja sportskih organizacija kao Udruženja građana... 6 Postupak upisa sportskog udruženja u sportski registar... 7 Drugi oblici osnivanja sportskih organizacija... 8 Publikaciju pod nazivom OSNIVANJE I REGISTRACIJA UDRUŽENJA GRAĐANA SA POSEBNIM OSVRTOM NA SPORTSKE KLUBOVE napisao je Željko Vlačić.
OSNIVANJE I REGISTRACIJA UDRUŽENJA GRAĐANA SA POSEBNIM OSVRTOM NA SPORTSKE KLUBOVE Osnivanje, registracija, unutrašnja organizacija i prestanak rada Udruženja građana u Republici Srpskoj regulisano je Zakonom o udruženjima i fondacijama RS ( Službeni glasnik RS broj 52 od 17. oktobra 2001; 42/2005). Inače u samoj državi Bosni i Hercegovini postoje 4 zakona koja regulišu ovu oblast zavisno od entiteta tj. mjesta (sjedišta suda) registracije (BIH, RS, FBIH, BDBIH). Udruženje u smislu ovih zakona je svaki oblik dobrovoljnog povezivanja više fizičkih ili pravnih lica radi unapređenja ili ostvarivanja nekog zajedničkog ili opšteg interesa ili cilja, u skladu sa Ustavom i zakonom, a čija osnovna svrha nije sticanja dobiti. Postupak osnivanja Udruženja građana Udruženje mogu osnovati najmanje tri fizička ili pravna lica, a isto nastaje donošenjem osnivačkog akta. Svojstvo pravnog lica udruženje može steći upisom u registar, s tim da isto mora imati svoje sjedište i naziv koji je na službenom jeziku Republike Srpske. Osnivačka skupština udruženja donosi osnivački akt, statut udruženja i imenuje organe upravljanja. Osnivački akt udruženja sadrži: - imena i prezimena i adrese, odnosno naziv i sjedište osnivača; - naziv, sjedište i adresu udruženja; - osnovne ciljeve osnivanja udruženja; - ime i prezime lica koje je ovlašćeno da obavi poslove upisa u registar udruženja; - potpise osnivača i jedinstveni matični broj građana, ukoliko su osnivači državljani Republike Srpske, odnosno Bosne i Hercegovine; Osnivački akt (odluku o osnivanju) potpisuje predsjednik Skupštine.
Statut udruženja sadrži: - naziv i sjedište udruženja; - ciljevi, zadaci i djelatnost udruženja; - postupak prijema i isključenja članova; - prava i obaveze članova udruženja; - organi udruženja, način njihovog izbora i opoziva, ovlašćenja, kvorum i pravila glasanja, pitanja o kojima se odlučuje kvalifikovanom većinom, trajanje njihovog mandata, postupak za sazivanje skupštine; - način podnošenja finansijskog izvještaja i izvještaja o radu; pravila koja se primjenjuju za sticanje i raspolaganje sredstvima udruženja i organ koji je ovlašćen za nadzor nad korišćenjem ovih sredstava; - postupak za izmjenu i dopunu statuta, ovlašćenje i način donošenja drugih opštih akata; - oblik i sadržaj pečata udruženja; - zastupanje; - uslovi i postupak za spajanje, razdvajanje, transformaciju ili prestanak udruženja; - postupak raspodjele preostale imovine u slučaju prestanka rada udruženja; Statut može sadržavati i druge odredbe koje nisu u suprotnosti sa ovim zakonom. Lice ovlašćeno da obavi poslove upisa podnosi zahtjev za upis udruženja u registar koji vodi Osnovni sud u sjedištu Okružnog suda na čijem području udruženje ima sjedište. Zahtjev za upis u registar sadrži: - naziv; - sjedište; - adresu; - datum osnivanja; - ciljeve i zadatke; - imena članova organa upravljanja; - imena lica ovlaštenih za zastupanje i predstavljanje; - potpis predstavnika udruženja.
Uz zahtjev za upis u registar (5 primjeraka), prilažu se sledeći akti udruženja: 1. Odluka o osnivanju (osnivački akt) x5; 2. Statut x5; 3. Odluka o izboru lica (organa) ovlaštenog za zastupanje i predstavljanje x5; 4. Izvod iz zapisnika sa osnivačke skupštine koji sadrži: kad je Skupština održana, koliko je bilo prisutnih članova, dnevni red i koje su odluke donesene (za udruženje); 5. Spisak osnivača koji sadrži: ime i prezime, adrese, JMBG osnivača i svojeručne potpise x5; - Taksa za upis u registar iznosi 300,00 KM. Nakon dobijenog rješenja o upisu osnivanja potrebno je podnijeti zahtjev (prijavu) za razvrstavanje poslovnog subjekta po djelatnosti. Prijava se podnosi APIF-u (Agencija za posredničke, informatičke i finansijske usluge RS). Uz prijavu se u jednom primjerku dostavlja ovjerena kopija rješenja o upisu. Po dobijenom obavještenju o razvrstavanju poslovnog subjekta po djelatnosti iz Republičkog zavoda za statistiku RS, lice ovlašteno za osnivanje udruženja na propisanom obrascu Poreske Uprave RS (prijava za registraciju/evidentiranje pravnog lica) podnosi zahtjev za dobijanje JIB-a. Uz prijavu potrebno je priložiti ovjereno rješenje o upisu, obavještenje o razvrstavanju poslovnog subjekta po djelatnosti, ovjerena kopija lične karte predsjednika Udruženja. Svi pomenuti obrasci mogu se preuzeti na sajtovima gore navedenih organizacija kojima se podnose. Postupak upisa promjena i brisanje Udruženja iz sudskog registra Nakon izvršenog osnivanja i registrovanja Udruženja postoji mogućnost nastanka nekih promjena (npr. promjena sjedišta). Postoji obaveza upisa u registar svih nastalih promjena.
Uz Zahtjev za upis promjena (5 primjeraka) potrebno je priložiti: 1. Odluka nadležnog organa po Statutu o izvršenim promjenama (x5); 2. Izvod iz zapisnika sa sjednice nadležnog organa (kad je sjednica održana, koliko je bilo prisutno članova, koji je bio dnevni red i koje su odluke donijete (x5); 3. Ukoliko se vrši izmjena Statuta, dostaviti prečišćeni tekst novog Statuta (x5): - Taksa za izmjenu statuta je 260,00 KM; - Taksa za promjenu lica ovlaštenih za zastupanje Ii predstavljanje je 100,00 KM; - Taksa za promjenu adrese je 100,00 KM. Uz Zahtjev za brisanje Udruženja iz sudskog registra (5 primjeraka) potrebno je priložiti: 1. Odluku nadležnog organa po Statutu o prestanku sa radom, i navesti razloge prestanka rada (x5); 2. Izvod iz zapisnika sa sjednice na kojoj je donesena odluka o prestanku sa radom (x5); 3. Kopija rješenja o registraciji. - Taksa za brisanje iznosi 200,00 KM. OSNIVANJE I REGISTRACIJA SPORTSKIH ORGANIZACIJA (KLUBOVI) Iako je očigledna tj. na prvi pogled vidljiva je neusklađenost Zakona o sportu RS ( Službeni glasnik RS broj 4 od 25. januara 2002; 66/03, 73/08, 102/08) sa Zakonom o privrednim društvima RS ( Službeni glasnik RS broj 127 od 31. decembra 2008, 58/09, 100/11, 67/13) treba ipak istaći da je u toku izrada novog Zakona koji će regulisati i izmijeniti dio koji se odnosi na oblik organizovanja, osnivanje, registraciju sportskih organizacija. Sportske organizacije se mogu osnovati kao udruženja građana i to se novim zakonom sigurno neće mijenjati.
Postupak osnivanja sportskih organizacija kao Udruženja građana Sportsku organizaciju kao udruženje građana (sportsko udruženje građana) mogu da osnuju najmanje tri fizička ili pravna lica u skladu sa zakonom. Sport u Republici Srpskoj je djelatnost od opšteg interesa. Sportske organizacije su nevladine organizacije i njihov rad je javan. Postupak osnivanja sportskih udruženja ne razlikuje se od standardnog postupka osnivanja udruženja. Sportska organizacija stiče svojstvo pravnog lica upisom u registar koji vodi Osnovni sud u sjedištu okružnog suda na čijem području sportska organizacija ima sjedište. Osnivačka skupština sportskog udruženja donosi osnivački akt, statut i imenuje organe upravljanja. Osnivački akt Sportskog udruženja sadrži: 1. ime, adresu, naziv i sjedište osnivača; 2. ciljeve i zadatke udruživanja; 3. ime i prezime lica ovlašćenih za zastupanje od izbora organa udruživanja; 4. usvojen i potvrđen statut udruženja. Naziv sportskog udruženja glasi na službenom jeziku Republike Srpske. Statutom sportskog udruženja može se propisati da dio sportskog udruženja (klubovi, selekcije, pordužnice i organizacione jedinice i dr.) imaju svojstvo pravnog lica. Dio sportskog udruženja koji ima svojstvo pravnog lica upisuje se u sportski registar. Međunarodna sportska udruženja i njihova predstavništva i drugi organizacioni oblici, odnosno organizacioni oblici stranih sportskih udruženja mogu imati sjedište na teritoriji Republike Srpske pod uslovom da su registrovani u skladu sa zakonom, uz prethodno pribavljenu saglasnost Republičkog sekretarijata za omladinu i sport koji se nalazi u sastavu Ministarstva za porodicu, omladinu i sport RS.
Svojstvo pravnog lica stiče upisom u sudski registar a pravo obavljanja sportskih aktivnosti i djelatnosti stiču tek nakon upisa u Registar koji vodi Republički sekretarijat (sportski registar). U istom mjestu (opštini) i pod istim imenom ne mogu se registrovati u jednoj sportskoj grani dve sportske organizacije, izuzev ako se ne radi o ženskoj i muškoj kategoriji članstva. Postupak upisa sportskog udruženja u sportski registar Postupak za upis u sportski registar pokreće se prijavom za upis od strane ovlašćenog lica sportske organizacije. Uz prijavu za upis u sportski registar prilažu se: - rješenje o upisu u sudski registar; - osnivački akt; - statut; - spisak članova organa upravljanja; - imena lica ovlašćenih za zastupanje. Republički sekretarijat je obavezan da na osnovu propisno podnesene prijave donese rješenje o upisu u roku od 30 dana od dana prijema prijave. U sportski registar upisuju se sledeći podaci: 1. naziv i sjedište sportske organizacije; 2. ime, prebivalište, lični broj, odnosno naziv i sjedište osnivača; 3. ciljevi udruživanja i osnivanja; 4. ime, prebivalište i lični broj ovlašćenog lica za zastupanje sportske organizacije; 5. vrsta sportske aktivnosti, odnosno djelatnosti; 6. izvori sredstava za aktivnost; 7. način obavljanja stručnog rada; 8. sportski objekti koji se koriste za obavljanje sportskih aktivnosti; 9. dio sportske organizacije koji ima svojstvo pravnog lica; 10. broj i datum rješenja o upisu u sudski registar suda nadležnog za upis; 11. u registar se upisuju i drugi podaci utvrđeni ovim zakonom i drugim propisima.
Sportska organizacija briše se iz sportskog registra na osnovu konačnog rješenja o prestanku rada zasnovanog na pravosnažnoj presudi o zabrani rada sportske organizacije, ili ako nadležni organ sportske organizacije donese odluku o prestanku rada, odnosno odluku o statusnoj promjeni ako je sportska organizacija presatala djelovati. Drugi oblici osnivanja sportskih organizacija Zakonom o sportu RS propisano je osnivanje sportskih organizacija i kao: - preduzeća; - ustanova; - sportskih saveza; - sportskih društava. Izradom i usvajanjem novog Zakona o sportu RS desiće se sigurno neke promjene u pogledu gore pomenutih oblika osnivanja sportskih organizacija jer postojeći zakon nije u skladu sa Zakonom o privrednim društvima RS a ne može se tretirati ni kao lex specialis u odnosu na pomenuti zakon. Repubici Srpskoj je hitno potreban novi Zakon o sportu koji će pratiti savremene tendencije organizovanja Sportskih organizacija (klubova) pa i pripremiti privatizaciju istih. U svijetu su poznati razni oblici organizovanja sportskih klubova. Najpoznatiji od njih su oblici: - socios model (Barcelona, Real Madrid); - njemački model sportsko udruženje sa izdvojenim i registrovanim akcionarskim društvom (FC Bayern Munchen); - Sportska akcionarska (dionička) društva (Hajduk Split). Naši zakoni ne predviđaju ove oblike organizovanja.
ŽELJKO VLAČIĆ, stručni saradnik Rođen je 1986. godine u Vlasenici. Diplomirao na Pravnom fakultetu u Banjaluci 2011. godine, a u Advokatskoj firmi Sajić zaposlen je od 2011. godine kao advokatski pripravnik. U Imenik stručnih saradnika upisan je 2014. godine. Jezik: Engleski E-mail: zeljko@afsajic.com Telefon: 051/227-620, 051/227-625 Advokatska firma Sajić je ortačko društvo Banja Luka osnovano 2003.godine sa sjedištem u Banja Luci. Bavimo se pretežno građanskim i privrednim pravom. Pružamo pravne savjete iz različitih oblasti prava, zastupamo klijente pred svim sudovima i državnim institucijama u Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini, učestvujemo u pregovorima sa stranim i domaćim pravnim i fizičkim licima, dajemo mišljenje i preporuke u vezi sa primjenom propisa, i sl. Naš tim broji 20 zaposlenih, od čega je 7 advokata. Svako od nas se specijalizuje za samo nekoliko užih pravnih oblasti, što nam omogućava da našim klijentima pružimo vrlo kvalitetnu, profesionalnu uslugu. Banja Luka, mjesec oktobar 2015.godine