OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 > PROGRAM IZGRADNJE MIRA I RAZVOJA DEMOKRATIJE U okviru ove programske oblasti, realizujemo aktivnosti kroz tri komponente

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 PROGRAM IZGRADNJE MIRA I RAZVOJA DEMOKRATIJE U okviru ove programske oblasti, realizujemo aktivnosti kroz tri komponente: a) Razvoj demokratije u srednjim školama kroz rad sa Savjetima učenika u srednjim školama; b) Trening program (osnovni, napredni i trening za trenere) u oblasti izgradnje mira, ljudskih prava, organizacionog menadžmenta, javnog zagovaranja, dobre uprave u okviru razvoja kapaciteta nevladinih i studentskih organizacija; c) Zagovaranje i inicijativa za razvoj omladinske politike. a) U komponenti Razvoj demokratije u srednjim školama kroz rad sa Savjetima učenika, jačamo učešće mladih u procesima donošenja odluka u srednjim školama. Radili smo u oblasti reforme obrazovanja i zakonske regulative (zagovarali smo usvajanje amandmana o osnivanju Savjeta učenika srednjih škola u okviru Zakona o osnovnom i srednjem obrazovanju u Bosni i Hercegovini), razvoja struktura Savjeta učenika u 65 srednjih škola u 32 opštine (trening programi i konkursi za male projekte), a organizovali smo i Konferenciju predstavnika Savjeta učenika. b) U komponenti Trening program razvijamo kapacitete lokalnih nevladinih organizacija i studentskih organizacija Univerziteta iz Bosne i Hercegovine (prioritet), Hrvatske i Srbije i Crne Gore. Stečene vještine učesnici treninga mogu primijeniti u svakodnevnom radu u svojim organizacijama i doprinositi aktivnostima izgradnje mira u zajednicama, razvoja demokratskih procesa na lokalnom nivou između predstavnika lokalne vlasti, NVO-a i korisnika. Predstavnici studentskih i nevladinih organizacija povećali su učešće u procesima donošenja odluka u oblasti omladinske politike. c) U komponenti Zagovaranje i inicijativa za razvoj omladinske politike realizujemo aktivnosti na lokalnom, regionalnom i nacionalnom nivou. Na nacionalnom nivou, u saradnji sa CARE International, omogućili smo lokalnim nevladinim organizacijama iz Bosne i Hercegovine da prođu trening na temu zagovaranja, a sa malim grantovima podržane su aktivnosti zagovaranja koje su oni sprovodili poslije treninga. Na nivou Republike Srpske, kao entiteta Bosne i Hercegovine, razvijali smo i realizovali projekte inicirane od strane mladih na temu zagovaranja (praćenje sjednica Skupštine, učešće u stvaranju zakona o omladinskom organizovanju i razvoju omladinske politike). Na lokalnom nivou (Banja Luka) realizujemo projekte koji iniciraju zagovaranje za učešće mladih u procesima donošenja odluka o raspoređivanju gradskih resursa za nevladine organizacije, formiranju komisije za mlade i praćenju zasjedanja Skupštine. REALIZOVANI PROJEKTI PROJEKAT OSNAŽIVANJE UČEŠĆA MLADIH I DEMOKRATSKIH PROCESA KROZ RAZVOJ SAVJETA UČENIKA SREDNJIH ŠKOLA U 65 ŠKOLA Ovaj projekat smo realizovali u 32 opštine i 65 škola od oktobra 2002. do jula 2003. godine. Projekat je podržala Holandska ambasada u Bosni i Hercegovini. Osnovni cilj projekta bio je povećanje učešća učenika u procesima donošenja odluka u 65 srednjih škola Republike Srpske kroz građansko obrazovanje sa programom kreiranim na osnovu njihovih potreba i pomoć u izgradnji demokratskih struktura (Savjeta učenika) koji će voditi ka razvoju demokratije u školi i zajednici. Korisnici projekta 1. Na jednodnevnim treninzima učestvovalo je 618 učenika iz 65 škola. 2. Peer edukaciju 2850 učenika je realizovalo 618 edukovanih učenika uz korištenje priručnika tokom faze razvoja 65 Savjeta srednjih škola. 3. U realizaciji projekta (30) podržanih malim grantovima, učestvovalo je najmanje 900 srednjoškolaca. 4. Rukovodstvo u 65 škola i šira zajednica, koji imaju direktnu korist od formiranja i rada Savjeta srednjih škola. Projektne aktivnosti su realizovane kroz 7 faza: 1. KREIRANJE I ŠTAMPANJE PRIRUČNIKA ZA RAZVOJ SAVJETA UČENIKA SREDNJIH ŠKOLA Dva asistenta za edukaciju iz OKC-a pripremila su u oktobru 2002. priručnik koji sadrži teme građanskog obrazovanja i učešća mladih u izgradnji demokratskih struktura u školama. Ovaj priručnik je namijenjen za peer edukatore (srednjoškolci) u cilju razvoja Savjeta učenika u srednjim školama. 2. USPOSTAVLJANJE KONTAKATA I SARADNJE SA RUKOVODSTVIMA ŠKOLA U 32 OPŠTINE U 65 ŠKOLA NA PRIPREMI MODELA RAZVOJA SAVJETA UČENIKA. 3. JEDNODNEVNI TRENINZI U 65 SREDNJIH ŠKOLA U 32 OPŠTINE Ove treninge realizovali su asistenti za edukaciju u 65 škola u periodu od 1. novembra 2002. do 11. marta 2003. Ukupno 618 učenika pohađalo je treninge u 65 škola. Tokom treninga obrađivane su sljedeće teme: upoznavanje sa idejom o formiranju Savjeta učenika srednjih škola, 3

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 PROGRAM IZGRADNJE MIRA I RAZVOJA DEMOKRATIJE Trening u Gradišci u Gimanziji vještinama liderstva, izgradnjom tima i vještinama komunikacije koje su neophodne za formiranje Savjeta u školama, procjenom potreba učenika u školi, menadžmentom volonterskih akcija, kako motivisati učenike i podstaći njihovo učešće u procesima donošenja odluka, kako predstaviti ideje i zagovarati za Savjete učenika srednjih škola i dr. Tokom treninga sa izabranim učenicima korišten je Vodič za razvoj Savjeta učenika srednjih škola. Jednodnevni treninzi realizovani su u 65 škola u sljedećim opštinama: BANJA LUKA (11 škola), BIJELJINA (4 škole), BRATUNAC (1 škola), ČELINAC (1 škola), DERVENTA (1 škola), DOBOJ (6 škola), GACKO (1 škola), GRADIŠKA (3 škole), KNEŽEVO (1 škola), KOTOR VAROŠ (1 škola), KOZARSKA DUBICA (1 škola), MILIĆI (1 škola), MODRIČA (1 škola), MRKONJIĆ GRAD (2 škole), NOVI GRAD (2 škole), PRIJEDOR (6 škola), PRNJAVOR (2 škole), ROGATICA (1 škola), SREBRENICA (1 škola), SRBINJE/FOČA (1 škola), SRBAC (1 škola), SRPSKI BROD (1 škola), SRPSKA KOSTAJNICA (1 škola), SRPSKO NOVO SARAJEVO (2 škole), ŠAMAC (1 škola), ŠIPOVO (1 škola), TESLIĆ (2 škole),trebinje (3 škole), VIŠEGRAD (1 škola), VLASENICA (1 škola) i ZVORNIK (2 škole). 4. PEER EDUKACIJA U 65 ŠKOLA 618 edukovanih učenika je realizovalo peer edukaciju sa 2850 učenika u 65 škola koji su bili najzainteresovaniji da se uključe u formiranje i razvoj Savjeta učenika u svojim školama. Trening u Srpskom Novom Sarajevu u srednjoj stručnoj školi 28. juni 5. RAZVOJ STRUKTURE SAVJETA UČENIKA U 65 SREDNJIH ŠKOLA Razvoj strukture počeo je poslije treninga u školama i uključio je učenike koji su prošli edukaciju u procesu primjene stečenih znanja u cilju: - Uspostavljanja partnerskog odnosa između Savjeta učenika i rukovodstva škola; - Organizovanje redovnih sastanaka koji su korišteni za planiranje budućih aktivnosti Savjeta učenika u školi i zajednici. 6. REALIZACIJA PROJEKATA SAVJETA UČENIKA (30) PODRŽANIH MALIM GRANTOVIMA Na konkurs za prijedloge projekata Savjeta učenika od 65 srednjih škola odazvalo se 37 škola, čiji su Savjeti poslali prijedloge projekata. Komisija je na osnovu kriterijuma odobrila 30 projekata koji su podržani malim grantovima do 300 KM. Ovi projekti su realizovani u 18 opština u periodu od 15. aprila do 30. maja 2003. godine. Ciljevi projekata koje su realizovali Savjeti učenika su bili različiti: prevencija narkomanije, priprema i štampa školskih novina, organizovanje sportskih takmičenja, humanitarne i ekološke akcije, osavremenjavanje školske biblioteke, uređenje školskih prostorija i opreme, poboljšanje komunikacije na relaciji profesor učenik, itd. Projekti su imali uticaj na razvoj Savjeta učenika, aktivizma srednjoškolaca i njihovog učešća u procesima donošenja odluka u školi. Projekat Dan srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije Savjeti učenika 9 banjalučkih srednjih škola 4

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 PROGRAM IZGRADNJE MIRA I RAZVOJA DEMOKRATIJE Projekat Korak naprijed u aktivnostima učenika Savjet učenika srednjoškolskog centra Srebrenica Projekat Izdavanje školskog časopisa Savjet učenika Ekonomske škole Bijeljina - U realizaciji ovih projekata direktno je bilo uključeno oko 900 srednjoškolaca 7. ŠTAMPANJE ZAVRŠNE BROŠURE RAZVOJ SAVJETA UČENIKA U 65 SREDNJIH ŠKOLA REPUBLIKE SRPSKE U završnoj brošuri detaljno smo naveli sve o razvoju Savjeta učenika u svakoj od 65 škola, ali sada želimo da naglasimo jedan opšti pregled. - Savjeti učenika srednjih škola uopšte nisu postojali na početku programa u 44 škole, a na kraju programa samo u 7 škola mi možemo ocijeniti Savjete kao nerazvijene. - Na kraju programa, u skladu sa evaluacijom, 95% (50.270 učenika) znaju ili su informisani o Savjetu učenika u njihovoj školi. - Na kraju programa, Savjeti učenika povećali su za 91% iniciranje novih aktivnosti ili poboljšanje već postojećih u školama. - Odnos učenik profesor u školama poboljšao se za 67% na kraju programa, zbog postojanja Savjeta učenika srednjih škola. - U svim školama direktori, pedagozi, profesori i učenici istakli su pozitivnu ulogu Savjeta u razvoju aktivizma kroz sekcije, poboljšanje demokratske strukture u školama (uspostavljanje novih kanala komunikacije i rješavanja problema, učešće predstavnika učenika u procesima donošenja odluka). DODATNE AKTIVNOSTI VEZANE ZA RAZVOJ SAVJETA UČENIKA SREDNJIH ŠKOLA - Organizovanje III kongresa Savjeta učenika srednjih škola Banjaluke 17. januara 2003, na kojem je učestvovalo 50 predstavnika Savjeta iz 11 banjalučkih srednjih škola, a koji je podržala Gradska uprava Banjaluke. - Realizacija projekta Razvoj volonterizma u zajednici u Banjaluci, koji je uključivao predstavnike Savjeta učenika kroz edukaciju o volonterizmu, organizovanju humanitarnih akcija, prevenciji polno prenosivih bolesti, prevenciji narkomanije i to putem okruglih stolova i kampanje. - Realizacija projekta Mladi za demokratiju politika za mlade, podržanog od strane Evropske skautske kancelarije u okviru regionalnog MOBA projekta. - Podrška projektu Policajac u školi (da bi se smanjila delikvencija mladih i upotreba droga u školama u 10 škola u 5 opština postavljeni su policajci na dužnosti). - Aktivnosti zagovaranja i lobiranja (praćenje sjednica Skupštine Republike Srpske, sastanci sa predstavnicima političkih partija u Skupštini, okrugli stolovi, konferencije za štampu i dr.) za uključenje osnivanja Savjeta učenika srednjih škola u Zakon o osnovnom i srednjem obrazovanju u Bosni i Hercegovini. (Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine, na zasjedanju Predstavničkog doma 30. juna 2003. usvojila je OKVIRNI ZAKON O OSNOVNOM I SREDNJEM OBRAZOVANJU U BOSNI I HERCEGOVINI. Paragraf 54. definiše osnivanje i funkcije Savjeta učenika.) - U toku septembra i oktobra 2003. sarađivali smo sa 65 srednjih škola u Republici Srpskoj, da na osnovu predloženih kriterijuma pripreme i realizuju izbore za Savjet učenika u svojim školama. PROJEKAT OSNAŽIVANJE KAPACITETA 75 SAVJETA UČENIKA SREDNJIH ŠKOLA KROZ RADIONICE I KONFERENCIJU Projekat je realizovan od 1. novembra do 31. decembra 2003. godine, a podržan je od strane Holandske ambasade u Bosni i Hercegovini. Osnovni cilj projekta je povećanje kapaciteta izabranih predstavnika 75 Savjeta učenika za aktivno učešće u razvoju strukture i programa njihovih Savjeta u školama. Projektne aktivnosti su uključivale: - Kroz saradnju sa 75 srednjih škola nakon izbora pripremiti predstavnike Savjeta učenika za konferenciju. - Organizovanje konferencije Lider u školi lider u budućnosti. - Priprema i štampanje brošure o zaključcima konferencije. KONFERENCIJA LIDER U ŠKOLI LIDER U BUDUĆNOSTI Konferencija je održana od 14. do 17. novembra 2003. godine u Laktašima (pored Banjaluke), a osim Holandske ambasade u okviru projekta, finansijski je podržana i od strane CARE International i Republičkog sekretarijata za sport i omladinu. Na konferenciji je učestvovalo ukupno 86 srednjoškolaca i to: - 68 predstavnika Savjeta učenika srednjih škola Republike Srpske, - 11 predstavnika Vijeća učenika kantona Sarajevo, - 3 predstavnika Unije srednjoškolaca Makedonije, - 2 predstavnika Đačke organizacije Slovenije, - 2 predstavnika Savjeta učenika iz Srbije i Crne Gore. 5

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 PROGRAM IZGRADNJE MIRA I RAZVOJA DEMOKRATIJE Konferencija Lider u školi - Lider u budućnosti - Laktaši, 14-17.novembar 2003. Tokom četiri dana konferencije učesnici su imali priliku da razmjene dosadašnja iskustva o radu Savjeta učenika i doprinosu programa koje je OKC realizovao tokom 2001/03. Kroz interaktivne radionice učesnici su sticali znanja i vještine demokratskog načina donošenja odluka, definisali probleme u školama i načine učešća učenika kroz Savjete u izgradnji demokratske strukture u školama. Predstavnici Savjeta učenika donijeli su zaključke o: - Problemima sa kojima se susreću Savjeti učenika u svom radu; - Metodama i mehanizmima izgradnje partnerstva na relaciji učenik profesor; - Volonterskim akcijama koje će Savjeti učenika poduzeti tokom školske 2003/04. godine i o načinima podsticanja i razvoja volonterizma u srednjim školama; - Okvirnom pravilniku o radu Savjeta učenika; - Planu razvoja Savjeta učenika za školsku 2003/04. godinu. Zaključke je gostima iz vladinih institucija i drugih organizacija predstavila izabrana radna grupa od 9 predstavnika Savjeta učenika. strane trenerskog tima OKC-a (od decembra 2002. do januara 2003); Četvrti trening održan je u Višegradu, 23-24.januara 2003. na kojem je učestvovalo 15 predstavnika iz 5 lokalnih omladinskih savjeta iz Goražda, Rogatice, Višegrada, Ruda i Foče. 2. Mali grantovi za inicijative zagovaranja (od marta do jula 2003). Ova komponenta je uključivala podršku za 11 projekata zagovaranja lokalnih NVO-a podržanih do $1,000. U okviru ove komponente podržan je i projekat Pet zakona za bolju budućnost. SARADNJA SA CARE INTERNATIONAL PROJEKAT OMLADINSKA INICIJATIVA ZAGOVARANJA realizovan je u partnerstvu sa CARE International od oktobra 2002. do jula 2003. godine. Projekat se odvijao kroz dvije komponente: 1. Treninzi o zagovaranju za lokalne NVO-e, realizovani od PROJEKAT PET ZAKONA ZA BOLJU BUDUĆNOST Realizovan je od 17. marta do 31. jula 2003. u partnerstvu sa još 3 organizacije Omladinskim savjetom Republike Srpske, Studentskom unijom Republike Srpske i Omladinskom koalicijom Republike Srpske. Cilj projekta bio je posmatranje sjednica Narodne skupštine Republike Srpske i učešće predstavnika mladih u procesu 6

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 PROGRAM IZGRADNJE MIRA I RAZVOJA DEMOKRATIJE stvaranja i zagovaranja za usvajanje pet zakona (Zakona o osnovnom i srednjem obrazovanju, Zakona o univerzitetu, Zakona o omladinskom organizovanju i omladinskoj politici, Zakona o studentskom organizovanju i Zakona o studentskom standardu). Aktivnosti projekta: - štampanje promotivnog materijala o ulozi omladinskih predstavnika u posmatranju rada Narodne skupštine; - organizovanje 4 okrugla stola u Banjaluci, Doboju, Zvorniku i Trebinju o ulozi omladinskih predstavnika u Narodnoj skupštini; - učešće u komisijama za kreiranje zakona; - organizovanje konferencija za štampu o rezultatima posmatranja i stvaranja zakona; - štampanje materijala sa nacrtima zakona. II) Okrugli stolovi (8) organizovani uz pomoć Savjeta na slijedeće teme: Mladi i mediji, Brak kao institucija, Savjeti učenika srednjih škola i aktivizam mladih, Seksualna kultura, Informatika i internet, Politika za mlade, Odnosi polova, Odnosi prema strancima. Oko 260 učenika bilo je uključeno u rad okruglih stolova. Okrugli sto o Savjetima učenika srednjih škola PROJEKAT RAZVOJ PROGRAMA DOBRE UPRAVE I ZAGOVARANJA Kao komponenta o građanskom društvu u okviru projekta Integrisani i održivi povratak, realizovanog od strane CARE International od maja do novembra 2003. U okviru dijela projekta Zagovaranje, učestvovali smo kao partnerska organizacija i bili smo odgovorni za program treninga (trening, praćenje i tehnička pomoć), koji smo realizovali u četiri opštine Mrkonjić Grad, Jajce, Bratunac i Srebrenica. Realizovali smo petodnevni trening u junu 2003 (zagovaranje i saradnja sa lokalnim vlastima) u Srebrenici za predstavnike 9 NVO-a iz opština Bratunac i Srebrenica. Trening u Srebrenici Realizovali smo i šestodnevni trening u Jajcu za predstavnike 7 NVO-a. Sve ove nevladine organizacije konkurisale su CARE International-u u julu 2003. za 8 grantova do 2,500 eura za projekte zagovaranja u zajednici. Od septembra do novembra 2003. dva OKC-ova trenera su bila odgovorna za praćenje i tehničku pomoć nevladinim organizacijama tokom realizacije 8 projekata. Nakon implementacije projekata organizovan je jednodnevni trening u Tesliću, na kojem su prisustvovale sve organizacije koje su implementirale projekte a čiji je cilj bio evaluacija rada i osmišljavanje regionalnih inicijativa i akcija javnog zagovaranja koje bi ove organizacije mogle realizovati u budućnosti. Okrugli sto o Savjetima učenika srednjih škola III) Razvoj saradnje lokalnih NVO-a i banjalučke Gradske uprave kroz zajedničke sastanke i trening o načinima saradnje i modelima dodjele sredstava Gradske uprave kroz konkurse za grantove REALIZOVANI TRENINZI 1) TRENING O JAČANJU KAPACITETA ZA UMCOR Tokom aprila 2003. naši treneri realizovali su dva petodnevna treninga u Sanskom Mostu i Prijedoru. To su bili treninzi za jačanje kapaciteta udruženja nastavnika i roditelja u osnovnim školama u okviru projekta Razvoj škola. Ovi treninzi bavili su se slijedećim temama: građenje tima, ljudska prava, građenje zajednice, zagovaranje i pisanje prijedloga projekata. Nakon treninga, škole su mogle da konkurišu za grantove koji bi unaprijedili procese u školama i saradnju među učenicima, roditeljima i profesorima. PROJEKAT: MLADI ZA DEMOKRATIJU POLITIKA ZA MLADE Podržan je od strane Evropske skautske kancelarije u okviru regionalnog MOBA projekta. Projekat smo realizovali u Banjaluci od februara do juna 2003. godine. Cilj projekta bio je da se poveća učešće mladih u tijelima odgovornim za donošenje odluka u školama, opštinama, te u strukturama na nivou entiteta, doprinoseći tako stvaranju omladinske politike. Projekat smo realizovali kroz tri faze: I) Trening o jačanju kapaciteta (odnosi s javnošću, zagovaranje i debata) za predstavnike 11 banjalučkih Savjeta učenika srednjih škola. Trening o jačanju kapaciteta za UMCOR 2) TRENING O RJEŠAVANJU KONFLIKTA ZA NVO FONDACIJU Trening za facilitatore u zajednici je održan 15. marta i okupio je 20 predstavnika lokalnih NVO-a. Oni će koristiti stečena znanja tokom realizacije projekata jačanja kapaciteta lokalnih zajednica u Jajcu, Mrkonjić Gradu, Bratuncu i Srebrenici. 7

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 PROGRAM IZGRADNJE MIRA I RAZVOJA DEMOKRATIJE 3) TRENING RAZVOJ OMLADINSKE POLITIKE KROZ ZAGOVARANJE ZA CARE INTERNATIONAL Od 21. do 27. avgusta 2003. godine, u Crnoj Gori, u Tivtu, u organizaciji Care International, održan je treći trening za učesnike programa Omladinska i studentska demokratska inicijativa zapadnog Balkana. Treningu su prisustvovala ukupno 22 predstavnika omladinskih i studentskih nacionalnih organizacija iz Bosne i Hercegovine, Hrvatske i Srbije i Crne Gore. Trening se sastojao iz dva dijela. Za prvi dio pod nazivom Razvoj omladinske politike kroz zagovaranje bio je zadužen trenerski tim OKC-a. U okviru ovog dijela treninga učesnici su osmišljavali inicijative i kampanje zagovaranja u cilju stvaranja prvenstveno nacionalnih, a zatim i regionalne omladinske politike. direktori škola, predstavnici studenata i savjeta roditelja, te organizacija građanskog društva) daju preporuke za nacrt ovog dokumenta, tokom javne rasprave o PRSP dokumentu (obrazovni sektor) u Bosni i Hercegovini. 3) 9. RADIONICA O PRIKUPLJANJU SREDSTAVA ZA SREDNJU I ISTOČNU EVROPU Radionicu je organizovala Civil Society Development Foundation, a održana je u Budimpešti od 6. do 9. januara. Naš predstavnik bio je jedan od 165 učesnika iz nevladinog sektora iz 35 zemalja. Učesnici su mogli birati i pohađati neke od 14 radionica, 10 treninga i 6 studijskih grupa. 4) RADIONICA POMIRENJE ZA BUDUĆNOST Jedan naš predstavnik učestvovao je od 4. do 6. aprila na radionici u Solunu, koju je organizovao Center for Democracy and Reconciliation in Southeast Europe (CDRSEE) u okviru Pakta stabilnosti za jugoistočnu Evropu. Radionici je prisustvovalo 90 učesnika iz NVO-a i institucija koje se bave razvojom građanskog društva. 5) STUDIJSKA SJEDNICA UČENIČKA PRAVA Ova sjednica organizovana je od strane OBESSU (Organizing Buerau of European School Students Unions) u Evropskom omladinskom centru u Strasburu od 13. do 20. jula. Učesnici, njih 39, a među njima i naš predstavnik, pohađali su radionice o učeničkim strukturama u školama i razvoju projekata. Trening o rješavanju konflikta za NVO Fondaciju 4) TRENING O JAVNOM ZAGOVARANJU U partnerstvu sa Catolic Relief Services (CRS), u decembru 2003. godine realizovan je trening za predstavnike nevladinih organizacija iz Banjaluke iz oblasti javnog zagovaranja. Nakon treninga organizacijama čiji su predstavnici prisustvovali treningu biće omogućeno da apliciraju za male projekte iz oblasti javnog zagovaranja. Pored ove saradnje planirano je da CRS i OKC u 2004. godini organizuju treninge iz oblasti komunikacije i etičkog kodeksa za predstavnike lokalnih vlasti u Banjaluci. USAVRŠAVANJE OSOBLJA I TRENERA 1) TRENING ZA TRENERE Od 30. maja do 6. juna na Sinai (Rumunija) naš trener je učestvovao na treningu za trenere na temu Unapređenje transparentnosti i odgovornosti lokalnih vlasti, organizovanog od strane Partnership for Development of Local Community/FPDL Partners Romania. Na treningu je učestvovalo 27 učesnika iz 9 zemalja (Bugarska, Rumunija, Albanija, Hrvatska, Makedonija, Bosna i Hercegovina, Srbija i Crna Gora i Kosovo). 2) KONFERENCIJA O STRATEŠKOM DOKUMENTU ZA SMANJENJE SIROMAŠTVA (PRSP) Naš predstavnik je učestvovao 22. januara na konferenciji u Sarajevu, čiji je cilj bio da učesnici (predstavnici ministarstava obrazovanja, republičkih pedagoških zavoda, Studijska sjednica Učenička prava 6) KONFERENCIJA UJEDINJENI UČENICI Dva naša člana prisustvovala su konferenciji koja je održana od 16. do 20. aprila u Skoplju, organizovanoj od strane Unije učenika srednjih škola Makedonije. Cilj je bio da se podijele iskustva učesnika iz Makedonije, Slovenije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine, Srbije i Crne Gore o radu učeničkih asocijacija. 7) TRENING UNAPREÐENJE VJEŠTINA UPRAVLJANJA KONFLIKTOM U LOKALNIM VLASTIMA Trener OKC-a je prisustvovao ovom šestodnevnom tre-ningu za trenere u septembru 2003. godine u Sofiji, Bugarska, organizovanom u partnerstvu FPDL Partners Romania i Partners Bulgaria Foundation. Ovaj trening dio je regionalnog projekta, čiji je cilj osnaživanje demokratskih procesa u regionu pakta stabilnosti. Prisustvovali su tre-neri iz 9 zemalja, koji su sticali znanja i vještine vođenja treninga za predstavnike lokalnih vlasti. Nakon treninga učesnicima je omogućeno da u cilju usavršavanja svog rada apliciraju za projekat kroz koji će raditi na jačanju saradnje između građanstva i lokalne uprave. 8

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 VOLONTERSKI PROGRAMI I GLOBALNA PARTNERSTVA Sa sigurnošću možemo reći da je 2003. godina do sada bila najplodnija godina razvoja i implementacije različitih projekata i aktivnosti u okviru Volonterskih programa i Globalnih partnerstava! Saradnju sa drugim organizacijama bazirali smo na planiranju i implementaciji aktivnosti koje promovišu volonterizam i volonterski rad. Pokušali smo da spojimo ove dvije komponente kroz aktivnosti koje smo implementirali, a rezultati svakako nisu izostali. Još od svojih početaka, OKC prepoznje i ističe snagu volonterizma i partnerstva sa drugim organizacijama, te njihov uticaj na kvalitetne i uspješne programe i projekte osmišljenih za mlade. Nakon 2003. godine vjerovatno mnogo toga više neće biti isto. Ovi programi sada znaju svoj put u kojem žele dalje da napreduju. Volonterski kampovi, dugoročna razmjena volontera, projekti javnog zagovaranja, humanitarne aktivnosti, info servis i podizanje kapaciteta drugih organizacija su aktivnosti prepoznate kao najbitnije za ove programske oblasti, a tokom 2004. godine pokušaćemo da ih što više unaprijedimo i povećamo. PROJEKTI OKC-a PROJEKAT RAZVOJ VOLONTERIZMA U LOKALNOJ ZAJEDNICI podržan je od strane Nezavisnog biroa za humanitarna pitanja (IBHI) u okviru projekta Reforma sistema i režima centralne i lokalne socijalne politike u Bosni i Hercegovini finansiranog od strane DIFID-a. Projekat je realizovan u Banjaluci u periodu od oktobra 2002. do jula 2003. godine. Cilj projekta je bio razviti model učešća mladih u razvoju volonterizma kroz Savjete učenika srednjih škola, te ih edukovati o volonterizmu, humanitarnim aktivnostima i razvoju informativnog centra za mlade sa posebnim potrebama. Ovakav model omogućio je učešće mladih u procesima donošenja odluka i razvoju volonterizma među mladima u školama i zajednici kroz pružanje pomoći ljudima u stanju socijalne potrebe. Ovaj projekat realizovali smo u partnerstvu sa Republičkim pedagoškim zavodom i lokalnom nevladinom organizacijom Partner kroz sljedeće aktivnosti: - Edukacija učenika iz 11 banjalučkih srednjih škola o volonterizmu (novembar decembar 2002); - Realizacija humanitarne akcije Jedan slatkiš jedno dijete, u kojoj su učestvovali edukovani volonteri (decembar 2002 januar 2003); - Edukacija volontera o prevenciji narkomanije i polno prenosivim bolestima i peer edukacija u školama okrugli stolovi i medijska kampanja (mart april 2003); - Zajednička edukacija volontera i mladih s posebnim potrebama (mart april 2003); - Razvoj informativnog centra za mlade s posebnim potrebama, koji je odgovoran za štampu mjesečnog časopisa (decembar 2002 maj 2003); - Štampanje završne brošure koja obuhvata teme razvoja volonterizma u zajednici sa lekcijama naučenim tokom realizacije aktivnosti, uz preporuke za budućnost. HUMANITARNA AKCIJA JEDAN SLATKIŠ JEDNO DIJETE (2002/2003) Od 3. decembra 2002. do 31. januara 2003. u opštini Banjaluka realizovali smo tradicionalnu volontersku akciju u kojoj je u svim fazama učestvovalo oko 100 volontera. Volonteri su sakupljali slatkiše donirane od djece i mladih iz 16 vrtića, 5 osnovnih i 10 srednjih škola, a zatim ih pripremili i raspodijelili u paketiće za 907 djece kao novogodišnje poklone. Paketiće su dobili djeca iz 21-og sela u okolni Banjaluke, iz institucija za djecu sa posebnim potrebama, iz Doma Rada Vranješević, dječije klinike, juvenilne psihijatrije i dr. Akciju su podržali Jedan slatkiš - jedno dijete 2002/2003 IBHI, Gradska uprava Banjaluke, CARE International, privatni subjekti i građani Banjaluke. HUMANITARNA AKCIJA JEDAN SLATKIŠ JEDNO DIJETE BUDI I TI DJEDA MRAZ! (2003/2004) U decembru 2003. godine, po četvrti put za redom, počela je realizacija humanitarne akcije Jedan slatkiš jedno dijete budi i ti Djeda Mraz! Pored uspostavljanja kontakata sa partnerima i korisnicima projekta, vršeno je prikupljanje slatkiša i igračaka po vrtićima, osnovnim i srednjim školama, fakultetima, a svoj doprinos imali su šansu da pruže i razni privredni subjekti, kao i građani grada Banjaluke. 9

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 VOLONTERSKI PROGRAMI I GLOBALNA PARTNERSTVA Jedan slatkiš - jedno dijete - budi i ti Djeda Mraz 2003/2004 Upravo pred Novu godinu izvršena je i prva podjela novogodišnjih paketića za štićenike odjela juvenilne psihijatrije. Akcija se nastavlja u 2004. godini. Akciju su podržali IBHI i Gradska uprava Banjaluke. DEBATNI KLUB ECHO Voditelji debatnog kluba su edukovali nove članove od juna 2003. godine, a 15 članova je organizovalo nekoliko javnih debata u Banjaluci. Voditelj debatnog kluba je učestvovao kao facilitator radionica i sudija debata od 28.8. do 2.9. na Jahorini na debatnom kampu za 130 učesnika. U septembru i oktobru članovi su učestvovali na različitim predavanjima i radionicama, a u novembru su realizovali pet debata kao pripremu za državno takmičenje. 8.12. 2003. u OKC-u je održan debatni susret predstavnika klubova parlamentarne debate iz Tuzle, Sarajeva i Banjaluke sa temom Studiranje je gubljenje vremena. Od 19 21.12.2003. godine su četiri naša predstavnika učestvovala na državnom debatnom takmičenju iz parlamentarne debate. SARADNJA U OKVIRU MREŽE MLADIH JUGOISTOČNE EVROPE (SEEYN) SEEYN je mreža neprofitnih i nevladinih omladinskih organizacija iz različitih zemalja jugoistočne Evrope. MS Danska podržava ovu mrežu kroz FRESTA program. - Volonterski centar Zagreb (Hrvatska), - Centar za romsku zajednicu DROM (Makedonija), - Ekološki pokret Makedonije DEM (Makedonija), - Beogradski centar za ljudska prava (Srbija), - Omladinski savjet Gjirokastra (Albanija), - Mladi istraživači Srbije (Srbija), - Asocijacija za demokratski razvoj Zid, Podgorica (Crna Gora), - Balkanski omladinski klub (Bugarska), - Omladinski kulturni centar Bitola (Makedonija), - Omladinska informativna agencija (Bosna i Hercegovina), - Omladinska mirovna grupa Dunav (Hrvatska), - Omladinski centar @ Livno (Bosna i Hercegovina), - Omladinski centar postpesimisti Crne Gore (Crna Gora). Pridružene članice: - Albanski omladinski savjet (Albanija), - Albansko udruženje za planiranje porodice (Albanija), - Omladinski savjet Vojvodine (Srbija), - Edukativni centar Kruševac. Naša organizacija je punopravni član mreže, a naš koordinator volonterskih programa je do kraja 2003.godine bio član Izvršnog odbora SEEYN-a i odgovoran za razvoj EVS projekata sa drugim organizacijama i mrežama u ime SEEYN-a. SEEYN SASTANCI (IZVRŠNOG ODBORA I SKUPŠTINE MREŽE) - Sastanci izvršnog odbora održani su u Zagrebu (23 27.1), Beogradu (17 22.4), Tivtu (31.7 3.8) i Mostaru (19 22.10), a za cilj su imali evaluaciju realizovanih aktivnosti i projekata i planiranje budućeg finansiranja i partnerske projekte sa drugim organizacijama. - Prva godišnja Skupština SEEYN-a održana je u Gjirokastra (Albanija) od 25. do 30. maja. Učestvovao je 31 predstavnik iz 16 organizacija-članica mreže i MS partnera iz Danske. Težište sastanka stavljeno je na razvoj budućih aktivnosti, strukture i samoodrživosti mreže. - Druga godišnja Skupština i strateško planiranje SEEYN- Vizija SEEYN-a je postići stabilan region sa razvijenim m e đ u s o b n i m razumijevanjem, bez predrasuda među mladim ljudima kroz njihovu mobilnost, saradnju i aktivnu ulogu u društvu. SEEYN se sastoji od 19 nevladinih organizacija-članica (15 punopravnih i 4 pridružene). Punopravne članice su sljedeće organizacije: - Omladinski Komunikativni Centar Banjaluka (Bosna i Hercegovina), - Zelena akcija (Hrvatska), SEEYN skupština u Gjirokastra, Albanija 10

a održana je u Topuskom (Hrvatska) od 17. do 23. novembra. Strateški plan je identifikovan kao jedan od veoma važnih dokumenata za budući razvoj mreže, te iz tih razloga, predstavnici skoro svih SEEYN organizacijačlanica su se skupili u radu na istom. Nakon strateškog planiranja organizovan je sastanak Skupštine mreže, na kojoj su predstavnici SEEYN diskutovali i odlučivali o budućim projektima i aktivnostima, a koje bi trebalo da budu realizovane od strane SEEYN. Takođe, na ovoj Skupštini su izabrani novi članovi Izvršnog odbora, kao i prijem novih punih i pridruženih organizacija-članica. TRENING I JAČANJE KAPACITETA MREŽE - Naša organizacije realizovala je trening zagovaranja od 17. do 22. aprila u Banjaluci za 16 predstavnika organizacija SEEYN-a i partnerskih organizacija iz Bosne i Hercegovine, Albanije, Bugarske, Makedonije, Srbije i Crne Gore. Ljetnji volonterski kamp u Banja Luci (Teatar festival) Treći kamp je organizovan od 18. do 22. jula na planini Bjelašnici u saradnji sa njemačkom fondacijom Wings of Hope, na kojem je učestvovalo 250 mladih iz Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Makedonije i Srbije i Crne Gore. Poslali smo tokom ljeta 2003. godine ukupno 19 volontera iz Bosne i Hercegovine na kampove u saradnji sa Legambiente (Italija), Zelena akcija (Hrvatska), Volonterski centar Zagreb (Hrvatska), Concordia (Francuska) i IJGD (Njemačka). U periodu od 1. marta do 31. avgusta primili smo dugoročnog volontera iz Volonterskog centra Zagreb, koji je radio na poziciji koordinatora kampova i bio odgovoran za slanje/ primanje volontera na ljetnje volonterske kampove. Trening javnog zagovaranja, Slatina, Banja Luka - Trening za kamp lidere (LTS) održan je na Lošinju (Hrvatska) od 29. aprila do 7.maja i okupio je 36 predstavnika iz Hrvatske, Austrije, Grčke, Francuske, Bosne i Hercegovine, Albanije, Rumunije, Bugarske, Makedonije, Srbije i Crne Gore. Budući kamp-lideri stekli su znanja i vještine o tome kako planirati, realizovati i evaluirati ljetne kampove. Trening su podržali SEEYN, European Youth Foundation i Youth net. Jedan od trenera na treningu bio je i član naše organizacije. Od 24. do 26. oktobra u Topuskom (Hrvatska) realizovana je i LTS evaluaciona radionica koja je imala za cilj evaluaciju uspješnosti održanog LTS-a, tj. koliko je trening pomogao učesnicima u realizaciji ljetnih volonterskih kampova tokom godine. LJETNJI KAMPOVI I DUGOROČNA RAZMJENA VOLONTERA Naša organizacija realizovala je tri ljetna volonterska kampa podržana od strane SEEYN-a i Gradske uprave Banjaluke. Dva ljetna kampa (pozorišni i muzički festival) organizovali smo u Banjaluci od 25. juna do 9. jula u saradnji sa DIS pozorištem i Kulturno-informativnim centrom uz podršku banjalučke Gradske uprave. U sklopu ova dva kampa ugostili smo 19 volontera u saradnji sa organizacijama IJGD (Njemačka), MS (Danska), INEX (Češka), YAP (Italija), UNA Exchange (UK), Solidarites Jeunesses (Francuska), Alianssin Nuorisovaihto (Finska), Volunteers for Peace (USA) i Concordia (Francuska). EVS SEEYN YAP Naš koordinator volonterskih programa prisustvovao je na dva sastanka komiteta direktora YAP-a (Youth Action for Peace), održana od 20. do 23. februara 2003. u Briselu (Belgija) i od 17. do 19. oktobra u Klužu (Rumunija), na kojima je dogovorena buduća saradnja na razvoju zajedničkog EVS projekta, koji treba da uključi dugoročnu razmjenu 10 volontera između SEEYN-a i YAP-a. Prijedlog EVS aplikacije razvili su zajedno SEEYN i YAP predstavnici od 20. do 23. maja u prostorijama naše organizacije. Kreiranju aplikacije prisustvovalo je 6 NVO organizacija iz regiona, a Sastanak u Banja Luci u cilju kreiranja EVS aplikacije SEEYN-YAP aplikacija je predana 1. juna 2003. Projekat je odobren od Evropske komisije početkom oktobra mjeseca, te će njegova implementacija početi od marta 2004. godine. 11

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 VOLONTERSKI PROGRAMI I GLOBALNA PARTNERSTVA PROJEKAT VOLONTERIZAM I JAVNE INSTITUCIJE U Podgorici (Crna Gora) od 20. do 22. juna organizovan je pripremni sastanak za ovaj projekat, koji podržava FRESTA preko SEEYN-a. Projekat je realizovan od jula do decembra 2003. od strane naše organizacije u Bosni i Hercegovini, ADP Zid Podgorica u Crnoj Gori, Volonterski centar Zagreb u Hrvatskoj i Omladinski kulturni centar Bitola u Makedoniji. Cilj projekta je početak rada na stvaranju volonterske politike u zemljama jugoistočne Evrope, preko definisanja modela saradnje između javnih institucija i nevladinih organizacija koje rade sa volonterima. PROJEKAT ALBERT AJNŠTAJN Nakon održavanja dva pripremna sastanka u Banjaluci u martu i julu mjesecu, razvijen je prijedlog projekta Albert Ajnštajn o zagovaranju za zakon o volonterizmu. Projekat je tokom oktobra mjeseca odobren od strane FRESTA. Pripremni sastanak u okviru projekta je održan od 18. do 22. decembra u Crnoj Gori, na njemu je određen projektni tim, njegove odgovornosti i uloge, te akcioni plan koji će biti implementiran tokom 2004. godine. U projekat su uključene SEEYN organizacije (Hrvatska, Bosna i Hercegovina, Srbija i Crna Gora, Bugarska i Albanija), Asociatia Pro Democratia (Rumunija), Omladinski forum Oko (Makedonija), Balkanska mreža ljudskih prava i UNV. Pripremni sastanak Albert Ajnštajn u Crnoj Gori SARADNJA SA INTERNATIONAL CULTURAL YOUTH EXCHANGE (ICYE) EVS PROJEKTI Naša organizacija učestvuje kao partner u realizaciji EVS projekta, podržanog od strane Evropske komisije, u kojima učestvuju ICYE, kao vodeća organizacija i partnerske organizacije koje primaju/šalju volontere na dugoročne razmjene iz Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Bugarske, Islanda, Francuske, Italije i Srbije i Crne Gore. Ovo je prvi EVS projekat koji omogućava volonterima iz zemalja jugoistočne Evrope volontiranje u zapadnoj Evropi. Poslali smo dva volontera u Francusku i Italiju, a primili smo takođe dva volontera iz Finske i Francuske na period od šest mjeseci. Volonteri koje smo primili na volontiranje radili su na kreiranju kratkih filmova o mladima u Bosni i Hercegovini i kao ispomoć u realizaciji ljetnih volonterskih kampova. ICYE EASTLINKS PROJEKAT INFORMISANJA U JUGOZAPADNOJ EVROPI Naša organizacija kao partner učestvuje u realizaciji projekta koji ima za cilj promociju Programa za mlade Evropske komisije u zemljama jugoistočne Evrope. Uspostavljene su nacionalne organizacije (lokalne NVO) koje bi trebalo da podržavaju mobilnost mladih i EVS aktivnosti širom Evrope. Projekat je trajao od decembra 2002. do decembra 2003. godine. - U Radovljicama (Slovenija), od 20. do 25. januara organizovan je drugi pripremni sastanak u okviru ovog INFO projekta i on je okupio predstavnike partnerskih organizacija (Omladinski Komunikativni Centar Banjaluka, Volonterski centar Zagreb, ADP Zid Podgorica, Mladi istraživači Srbije, Centar mladih Livno, Omladinski forum EYE, ZaMir Net, ICYE, EASTLINKS i Movit Mladina Resursni centar za jugoistočnu Evropu), koji su definisali sredstva za promociju aktivnosti uz korištenje interneta, štampanih materijala i uspostavljanja nacionalnih informativnih antena. - U Livnu (Bosna i Hercegovina) od 13. do 18. maja organizovan je treći sastanak u okviru projekta, koji je pored već uključenih organizacija, uključio i predstavnike UN volontera u Bosni i Hercegovini, EURODESK Italije i YMCA. - U Strugi (Makedonija) je od 18 do 21. septembra održan trening seminar za partnere na projektu, gdje se raspravljalo o aktivnostima u okviru projekta, te alatima za rad. Konkretan proizvod ove aktivnosti je multilateralan EVS projekat na temu Ljudska prava i pomirenje. - U Topuskom (Hrvatska) održan je evaluacioni sastanak ICYE EASTLINKS Info-projekta. Ovo je bila prilika za sve partnere u projektu da ocjene svoj dosadašnji rad, te sredstva koja su im omogućila da postignu vidljivost i mogućnost Programa za mlade u regionu. Mnogo više urađeno je na vidljivosti rezultata projekta i mogućnosti za informisanje mladih o Programu za mlade i sličnim programima koji podstiču mobilnost mladih i razvoj volonterizma putem interneta (www.seeyouth.info). U pripremi su i dva treninga o Izgradnji partnerstava među omladinskim organizacijama i projektnom menadžmentu. SARADNJA SA FONDACIJOM WINGS OF HOPE I ove godine smo nastavili sa realizacijom trogodišnjeg projekta Mladi lideri u Bosni i Hercegovini kao partnerska organizacija fondaciji Wings of Hope. Od 23. do 28. marta u Ruhpoldingu (Njemačka) održali smo seminar za 15 mladih lidera iz Bosne i Hercegovine, sa ciljem da se razviju teme i radionice koje će se realizovati na ljetnjem kampu. 14. juna organizovali smo sastanak u našoj organizaciji svih omladinskih lidera koji su završili pripreme za kamp Respekt za perspektivu. 12

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 VOLONTERSKI PROGRAMI I GLOBALNA PARTNERSTVA projektima Albert Ajnštajn i Razvoj Savjeta učenika. SARADNJA SA SOCIAL CULTURAL ASSOCIATION BARAKA, RUMUNIJA Omladinski Komunikativni Centar bio je partnerska organizacija rumunskoj društveno-kulturnoj asocijaciji Baraka u studijskom putovanju Mladi u Evropi 17 30. novembra 2003. Ispred OKC-a na ovo studijsko putovanje otišlo je 5 mladih iz Bosne i Hercegovine. Kamp Respekt za perspektivu na Bjelašnici Kamp je realizovan od 18. do 22. jula na planini Bjelašnici (Sarajevo), sa učešćem 250 mladih iz Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Makedonije i Srbije i Crne Gore. Mi smo bili odgovorni za selekciju i pozivanje učesnika kampa izvan Bosne i Hercegovine. SARADNJA SA UNITED NATION VOLUNTEERS (UNV) Naša organizacija uključena je u projekat UNV Regionalna inicijativa, kao organizacija koja razvija građansko društvo u ulozi nacionalnog trening i resursnog centra za Bosnu i Hercegovinu u okviru dugoročne razmjene volontera. Inicijativa za ovaj projekat pokrenuta je od strane UNV BiH. Projekat je počeo od septembra 2003. kada je održan trening za nacionalne centre iz BiH i Albanije od strane VSO u Engleskoj. U projekat su uključeni Omladinski Komunikativni Centar, SEEYN, VSO, Albanski omladinski savjet, Crveni krst SARADNJA SA CENTER FOR DEMOCRACY AND RECONCILITATION IN SOUTH EAST EUROPE (CDRSEE) U sklopu saradnje sa CDRSEE učestvujemo u 18-to mjesečnom projektu pod nazivom Pomirenjem za budućnost. U okviru ovog projekta će se implementirati tri radionice, na kojima će učestvovati mladi različitih profila (novinari, NVO aktivisti, studenti, itd.) u cilju stvaranja mogućih regionalnih projekata. Tokom 2003. godine od 1. do 9. septembra implementirana je prva radionica u Grčkoj, na kojoj je učestvovao naš predstavnik, a na kojoj su identifikovane i razvijane moguće ideje za projekte koji bi se mogli implementirati tokom 2004. i 2005. godine. Radionica održana u Grčkoj Trening u Engleskoj Albanije, One World, UNV BiH i UNV Albanije. SARADNJA SA VOLUNTEER SERVICE OVERSEAS (VSO) U sklopu saradnje sa VSO, OKC je primio jednog dugoročnog volontera iz Velike Britanije na period oktobar 2003 oktobar 2004. Volonter je uključen u realizaciji kurseva engleskog jezika, 13

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 RADIO BALKAN Radio Balkan emituje program 24 sata dnevno, a pored redovnog programa bavi se i: 1. Medijskom podrškom projektima koje realizuju Omladinski Komunikativni Centar i druge nevladine organizacije, 2. Trening programom za radio-produkciju i tonske realizatore, 3. Saradnjom sa drugim radio-stanicama i razmjenom programa. domu, stipendija, studiranja u drugim zemljama i dr. Ovaj program podiže svijest o studentskim pitanjima, a druge partnerske radio-stanice ga reemituju na svojim frekvencijama. 2. TRENING PROGRAM U 2003. godini, trening za radio-produkciju i tonske realizatore završilo je 16 polaznika, među kojima je i osoblje radio-stanice MIR iz Sarajeva. 1. MEDIJSKA PODRŠKA PROJEKTIMA Osoblje radija Balkan priprema emisije i program, koji podržavaju sljedeće projekte: - Razvoj volonterizma u zajednici kroz seriju emisija o humanitarnoj volonterskoj akciji Jedan slatkiš jedno dijete, edukaciji o prevenciji polno prenosivih bolesti, prevenciji narkomanije i dr. - Mladi za demokratiju politika za mlade emisije o zaključcima sa okruglih stolova koji su bili organizovani u srednjim školama na razne teme. - Pet zakona za bolju budućnost emisije koje su prenosile dešavanja tokom procesa nadgledanja zasjedanja sjednica Skupštine. - PIPs show emisija o srednjoškolcima koje su podržali UNV i dr. Mi, takođe, izvještavamo i o drugim našim aktivnostima, ali i projektima drugih NVO-a iz Banjaluke i Bosne i Hercegovine u okviru sedmične jednočasovne NVO emisije. 3. SARADNJA SA DRUGIM RADIO STANICAMA Nastavili smo saradnju sa CROSS radio mrežom nezavisnih radio-stanica, nevladinih organizacija i omladinskih klubova iz regiona jugoistočne Evrope. Ova saradnja uključuje 11 radio-stanica iz Slovenije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine, Makedonije, Srbije i Crne Gore, koje sedmično proizvode i razmjenjuju svoj program. Radio Balkan organizovao je i žurku sa internacionalnim DJ-ima za 200 ljudi, za dvogodišnjicu radio-emisije House Vibes. 30. juna 2003. obilježili smo 6. godinu postojanja radija Balkan! Proslavi je prisustvovalo oko 150 zvanica iz drugih medija, NVO-a i ostalih partnera. Projekat Studentski žurnal podržan je od strane Francuske ambasade, a uključuje studente žurnalistike sa Banjalučkog univerziteta u istraživanje i pripremu programa koji se bavi studentskim temama. Ovi programi emituju se kao sedmična emisija koja obuhvata teme poput reforme obrazovanja, studentskog standarda, uslova u studentskom Usavršavanje osoblja Naše osoblje odgovorno za marketing pohađalo je napredni trening/seminar organizovan od strane IREX pro Media, u cilju jačanja kapaciteta lokalnih radio-stanica u Bosni i Hercegovini. Više informacija o radiju Balkan može se naći na službenom web sajtu radija: www.radio-balkan.com 14

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 EDUKATIVNI PROGRAMI Omladinski Komunikativni Centar je i u toku 2003. godine nastavio sa realizacijom edukativnih kurseva. Zahvaljujući svojoj dugogodišnjoj tradiciji, kvalitetu pruženih usluga i pristupačnim cijenama naši kursevi su postali više nego prepoznatljivi u zajednici. Kurseve engleskog jezika ukupno je završilo 596 polaznika. Od tog broja 195 je završilo prvi stepen, 146 je završilo 2. stepen, 128 polaznika je završilo 3. stepen, a 91 polaznik je pohađao 4. stepen. S toga smo početkom ljeta 2003. pokrenuli reklamnu kampanju (uz radio reklame, plakate i flajere) uz moto Iskoristite ovo ljeto - obogatite svoje znanje uz OKC kurseve nudeći našim polaznicima i određene popuste. Odaziv je bio znatno veći od očekivanog i tokom čitavog ljetnog perioda smo uspjeli da nastavimo sa kontinuiranim radom. Zbog velikog broja zainteresovanih polaznika organizovali smo i 5. stepen, koji je u toku 2003. godine pohađalo 36 polaznika. Peti stepen je novost u okviru edukativnih programa, kako zbog predavača, tako i zbog načina rada. Naime, u OKC-u je na dugoročnom volontiranju u 2003/04. godini volonter iz Engleske, koji kroz interaktivne radionice predaje časove konverzacije engleskog jezika. Ovakav vid rada podrazumijeva aktivno učešće polaznika koje se ne temelji samo na klasičnim predavanjima i na učenju pravila, već uključuje svakog polaznika da pričajući o svakodnevnim situacijama vježba svoju komunikaciju na engleskom jeziku. Naš volonter je takođe uveo još jednu novost a to je da se nastava nije nužno odvijala u učionici već u prirodi, koristeći čak i neformalna druženja i izlete sa polaznicima za komunikaciju pokazujući da učenje može biti efikasnije u ugodnijem okruženju. Treba posebno naglasiti da smo u 2003. godini imali izuzetno uspješan ljetnji period. Poznato je da je ljeto sinonim za odmor i ono predstavlja godišnje doba kada većina ljudi odlazi na godišnje odmore. Samim tim i posjećenost naših kurseva u ovom periodu biva znatno manja. Kurseve računara je u toku 2003. godine završilo 308 polaznika. Kao i do sada polaznici su imali mogućnost da pohađaju dva kursa: početni i napredni. Tako je početni kurs rada na računaru, koji obuhvata osnove operativnog sistema Windows 2000 i program za obradu teksta Word 2000, završilo 190 polaznika, a napredni kurs koji obuhvata program za rad sa tabelama Excel 2000, završilo je 118 polaznika. Računarski kurs Kurs engleskog jezika 15

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 PSIHOSOCIJALNI PROGRAMI Tokom 2003. godine osoblje i volonteri Omladinskog Komunikativnog Centra su u partnerstvu sa vladinim institucijama i nevladinim organizacijama razvijali i realizovali projektne aktivnosti u okviru Reforme sistema i režima centralne i lokalne socijalne politike u Bosni i Hercegovini. Takođe, diplomirani psiholozi su kroz aktivnosti Psihološkog savjetovališta OKC-a u Banjaluci pružali osobama u stanju potrebe individualni i grupni savjetodavni rad. U okviru projekta Razvoj volonterizma u lokalnoj zajednici, podržanog od strane IBHI, realizovali smo ili podržali slijedeće aktivnosti u partnerstvu sa Republičkim pedagoškim zavodom i NVO Partner u periodu od januara do jula 2003. godine: - Razvoj informativnog centra za mlade s posebnim potrebama, - Štampanje mjesečnog biltena koji se bavi pitanjima ljudi s posebnim potrebama, - Socijalizacija ljudi sa posebnim potrebama sa volonterima, kroz program zajedničke edukacije (kurs obuke rada na računaru, kurs engleskog jezika i trening radio- produkcije). Ovaj projekat je projekat aktivnosti u zajednici (PAZ) u okviru projekta Reforma sistema i režima centralne i lokalne socijalne politike u Bosni i Hercegovini, podržanog od strane DIFID-a. PROJEKAT VOLONTERIZAM U JAVNIM INSTITUCIJAMA OKC će u periodu od decembra 2003. do juna 2004. godine realizovati ovaj projekat u Banjaluci u partnerstvu sa Republičkim pedagoškim zavodom i Unijom studenata socijalnog rada. Ovaj projekat je projekat aktivnosti u zajednici (PAZ 2) u okviru projekta Reforma sistema i režima centralne i lokalne socijalne politike u Bosni i Hercegovini, podržanog od strane IBHI i Gradske uprave Banjaluka. Cilj projekta je razvijanje organizovanog sistema volontiranja srednjoškolaca u institucijama koje se bave mladima. Projekat se sastoji od 3 dijela - Edukacija srednjoškolaca iz 11 banjalučkih škola o volonterizmu u okviru odjeljenskih zajednica. Na ovaj način edukacija o volonterizmu kroz partnerstvo sa Republičkim pedagoškim zavodom treba da uđe u formalan sistem obrazovanja. Pored edukacije o volonterizmu srednjoškolci će preko Savjeta učenika organizovati volonterske akcije u svojim školama i lokalnoj zajednici. Naša organizacija je bila partner sa Centrom za socijalni rad Banjaluke i NVO Pro Familia u realizaciji projekta Socijalno-edukativni program za maloljetne delikvente kao alternativa sudskom postupku, koji je u okviru projekta Reforma sistema i režima centralne i lokalne socijalne politike u Bosni i Hercegovini podržan od strane DIFID-a. Vrijeme realizacije projekta je od novembra 2002. do jula 2003. Realizovali smo sljedeće aktivnosti: edukacija predstavnika institucija koje se bave maloljetnom delikvencijom, edukacija roditelja i delikvenata i aktivnosti zagovaranja sa ciljem da se promijeni zakonska regulativa vezano za ove teme. Okrugli sto o volonterizmu - Organizovan sistem volontiranja u socijalnim institucijama za mlade. Odabrani srednjoškolci će tokom perioda februar juni 2004. godine, pod supervizijom studenata završne godine socijalnog rada, volontirati u 3 institucije koje za svoje korisnike imaju djecu 16

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 PSIHOSOCIJALNI PROGRAMI i omladinu i to: Dom Rada Vranješević, Centar Zaštiti me i Zavod za rehabilitaciju Dr Miroslav Zotović. Srednjoškolci i studenti će kroz organizovan program volontiranja obezbijediti bolje usluge za korisnike u ovim institucijama. Primjećuje se veliko zadovoljstvo učinkom tretmana kod klijenata, kao i razvoj pozitivnog odnosa prema psihološkom savjetovanju samim tim što klijenti upućuju svoje poznanike u savjetovalište. Volontiranje u Domu Rada Vranješević - Medijska kampanja Sastoji od kreiranja kontinuiranih radio-emisija na Balkan radiju, koje imaju za cilj da promovišu volonterizam. Kroz ove radio-emisije predstaviće se projekat Volonterizam u javnim institucijama i još 13 projekata koji se finansiraju u okviru reforme socijalne zaštite u Banjaluci. Pored toga tokom radio-emisija prezentovaće se sve volonterske inicijative i akcije koje se u našem gradu budu dešavale u narednom periodu. PSIHOLOŠKO SAVJETOVALIŠTE OKC-A U savjetovalištu volontira 9 psihologa, koji svakim radnim danom od 17 do 20 časova pružaju usluge korisnicima kojima je potreban ovaj vid usluge. U toku 2003. godine u savjetovalište se javilo preko 50 osoba, različitog uzrasta. Kroz rad u savjetovalištu psiholozi koji rade sa korisnicima uočili su da socijalno-ekonomska situacija u lokalnoj zajednici izuzetno negativno utiče na mentalno zdravlje ljudi a naročito mladih. Pored toga, iako je od rata protekao relativno dug period, još uvijek se osjećaju posljedice vremena u kojem su ljudi u cilju obezbjeđivanja egzistencijalnih potreba uglavnom zanemarivali svoje psihološke potrebe, te su se na taj način kod njih stvorile poteškoće koje im otežavaju napredovanje, rast i razvoj. Savjetovalište je u proteklom periodu svojim korisnicima ponudilo i novu uslugu profesionalne orijentacije. Dileme oko izbora škole, fakulteta ili zanimanja na taj način se efikasnije prevazilaze, naročito kod mladih koji u najvećoj mjeri ispoljavaju potrebu za ovim vidom usluge. Tim koji realizuje ovu aktivnost intenzivno radi na promociji ovog vida usluge i na taj način utiče na prevazilaženje predrasuda koje su vezane za odlazak psihologu ili traženje ovakve vrste pomoći. U radu sa klijentima do sada smo se susreli sa različitim poteškoćama u svakodnevnom funkcionisanju klijenata, od treme, nedostatka samopouzdanja, poteškoća sa koncentracijom, učenjem, snalaženjem u interpersonalnim odnosima itd., ali i sa ozbiljnim krizama, kako razvojnim (problemima identiteta), tako i sa situacionim, koje su u većini slučajeva zakomplikovane ratnim zbivanjima (izbjeglištvo, direktna izloženost ratnim dejstvima, odvajanje od porodice, gubitak bliskog člana porodice, itd.). 17

OKC GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2003 DONATORI Omladinski Komunikativni Centar želi se zahvaliti sljedećim donatorima za njihov finansijski doprinos i njihovu podršku našim projektima tokom 2003. godine: Charles Stewart Mott fondacija Danski fond za mir i stabilnost (FRESTA) Nezavisni biro za humanitarna pitanja (IBHI) Whalen family fondacija Holandska ambasada u Bosni i Hercegovini CARE international Evropska komisija Wings of Hope fondacija Evropska Skautska kancelarija Gradska uprava Banja Luka Republički sekretarijat za sport i omladinu Ovom prilikom se zahvaljujemo svima koji su pomogli razvoju programa i strukture naše organizacije u toku 2003.godine, a posebno svim volonterima i ljudima dobre volje koji su učestvovali u pripremi i realizaciji aktivnosti, te time doprinijeli ulozi Omladinskog Komunikativnog Centra u društvu. 18