OMLADINSKI KOMUNIKATIVNI CENTAR Banja Luka, Mačvanska 10, Tel/fax: 051/ , Omogućimo mladima da dostignu svoje pote

OMLADINSKI KOMUNIKATIVNI CENTAR Banja Luka, Mačvanska 10, Tel/fax: 051/430-070, okc@inecco.net, www.okcbl.org Omogućimo mladima da dostignu svoje potencijale! RAZVOJ SAVJETA UČENIKA U 65 ŠKOLA REPUBLIKE SRPSKE Štampanje ove brošure podržano je od strane: Idejno rješenje naslovne strane preuzeto je sa panoa Savjeta učenika Gimnazije u Prnjavoru

SADRŽAJ Uvod: Zašto razvijamo Savjete učenika 1. Kako smo pokrenuli razvoj Savjeta učenika? 2. Savjeti učenika u školskoj 2002/03 godini 3. Projekti realizovani od strane Savjeta učenika 4 Istraživanje 5. Evaluacija 6. Rezultati 3 6 9 28 37 45 48

ZAŠTO RAZVIJAMO SAVJETE UČENIKA? UVOD Jedan od programskih ciljeva Omladinskog Komunikativnog Centra (OKC) je razvoj AKTIVIZMA mladih! Od 1997 godine radili smo i implementirali projekte za projektom. I bilo je dobro. Puno lijepih trenutaka, iskustava sa mladima iz cijele bivše Jugoslavije. Radili smo treninge i projekte u preko 60 gradova... A što je najbitnije, vidjeli smo i plodove našeg rada. Zatvoreni klinci postajali su otvoreniji, pasivni likovi postaše lideri, oni zabetonirani u nacionalizmu postajali su umjereniji... Pa ko da ne bude zadovoljan sa time i sa sobom kad zna da je i sam doprinosio tome!? Onda smo se pitali kuda dalje i kako još bolje unaprijediti naš rad? Pitali smo se i kako će se stvari odvijati kad mi iz bilo kojih razloga ne budemo radili više s tim grupama mladih? To pitanje nije u nama ostavljalo prijatan eho, u našoj duši i tijelu. Nismo nezamjenjivi, ali stvarnost je bila najbolji argument, da u ovom društvu nema puno jačih organizacija posvećenih mladima, a DRŽAVA ŠUTI... Niti strategije razvoja, niti prostora za omladinske organizacije, niti materijalne pomoći... A mlad čovjek kada ne zna šta da radi, ide na ulicu, pa u kafanu, salon igara, pa onda u mračniju ulicu, sa iglom, pa u neku tuđu prodavnicu ili stan sa pajserom i pištoljem, a onda u još mračniju, ali ne ulicu već ZEMLJU!!! U ovom društvu se najbolje pokazala ona izreka: Dosada je izvor svih poroka, iz nje svi đavoli izlaze! A naš mlad čovjek je upravo ostavljen i prepušten sam sebi i najvećem đavolu, tj. dosadi! Htjeli smo da pobjedimo tog rivala, htjeli smo da ga nokautiramo na duže staze! Naši dotadašnji projekti sa mladima su bili OK, imali su efekta, ali koliko će to trajati... Pa ne možemo stalno visiti u svakom gradu i raditi sa svim mladima... Bilo je potrebno osmisliti model i strategiju koja će omogućiti razvijanje aktivizama mladih na duže staze. Osmisliti model u kojem mladima neće biti potrebni stalno neki mentori sa strane. Poželjno je Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 3

Zašto razvijamo Savjete učenika? da taj model obuhvati takođe i što veći broj mladih. Omladinske NVO su upravo imale nedostatak što su okupljale manji broj populacije mladih, tako da je to otpadalo kao pravo rješenje. Jedino pravo rješenje koje se nametalo su ŠKOLE! ZAŠTO? Pa kao prvo, bave se humanom i svetom stvari, tj. obrazovanjem, tako potrebnim u ovim ludim vremenima. Kao drugo, u škole ide većina populacije mladih, i kao treće, škole imaju kontinuitet, nisu institucije koje mogu sutra nestati. Kako razvijati aktivizam u školama? Opet ponavljamo, tragali smo za mehanizmom, modelom, načinom koji će biti samoodrživ, koji će imati kontinuitet i neće zavisiti od dobre, tj. loše volje pojedinaca. Znači, pojedinačni projekti, radionice, seminari nisu zadovoljavali postavljene kriterije i želje. Kao najbolje rješenje nametali su se SAVJETI UČENIKA. Savjeti učenika su udruženja svih učenika jedne škole, koja su postojale i u nekim davnim, tako kritikovanim vremenima, samo su se tada zvali Zborovi učenika. Savjeti učenika pružaju mogućnost da se učenici organizuju i rade na ostvarivanju brojnih ciljeva. Osnovni ciljevi Savjeta učenika su: - poboljšavanje odnosa između učenika i profesora, bolje ostvarivanje prava i obaveza, i jednih i drugih, - razvoj aktivizma mladih kroz neformalnu edukaciju i vannastavne sekcije, te razne akcije ekološkog, kulturnog, sportskog, naučnog tipa, - učešće učenika u procesima donošenja odluka i razvoju demokratske strukture u školi... Savjeti učenika, međutim, nisu samo vezani za život i rad škole nego zajednice i društva. U školi se vide neposredni efekti razvoja i djelovanja Savjeta učenika, ali to je i ulaganje u dalju budućnost. Aktivizam se uči, kao i hodanje i pričanje. Ukoliko neko kao mlad ne usvoji i uspostavi aktivan odnos prema okolini i društvu, teško to može nadoknaditi u poznijim godinama. A ako neko još u srednjoj školi aktivno učestvuje u raznim aktivnostima i sekcijama, on se upravo uči kako da bude aktivan, tačnije 4 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Zašto razvijamo Savjete učenika? on postaje AKTIVNA LIČNOST. Ta osoba će sigurno onda i kasnije biti aktivna. Kada u školi učimo djecu kako da budu aktivni kroz zastupanje i razvoj učeničkih prava, interesa, obaveza i uloge u školi, čišćenje školskog dvorišta, humanitarne akcije, teatar predstave, mi u stvari dajemo svoj doprinos da ti učenici za koju godinu budu uspješni članovi zajednice, privrednici, naučnici, političari, jednom rječju sposobni ljudi koji će valjda povesti ovu zemlju u nekom ljepšem pravcu!!!! Upravo u gore navedenom je smisao zašto smo počeli razvijati Savjete učenika. Prvo smo počeli u školama u Banjaluci, a onda smo proširili našu akciju na cijelu Republiku Srpsku. Rekli smo da to treba da bude održiv model, koji neće zavisiti od nečije dobre, tj. loše volje!? Kako to obezbjediti? Pa baza svega u društvu su zakoni. Da bi nešto zaista moglo biti obavezno mora da postoji u zakonu. A Savjeta učenika nije bilo u zakonu o srednjoškolskom obrazovanju. Mnogi bi rekli, to nema u zakonu i odustali bi. Mi nismo!!! Zakon je za ljude i nije nedodirljiv, zakoni mogu da se mijenjaju, a te inicijative mogu da pokrenu i obični građani, tj. mi. Vjerovali ili ne!!! I tako smo razvili strategiju, kako da damo amandman o osnivanju Savjeta učenika na zakon o srednjoškolskom obrazovanju. Pri tome smo tražili pomoć i političara, i velikih i malih, i stranih i domaćih... Put je bio dug ali dostižan. Parlamentarna skupština Bosne i Herzegovine na sjednici Prestavničkog doma, održanoj 27. juna 2003. godine, i na sjednici Doma naroda, održanoj 30. juna 2003. godine, usvojila je OKVIRNI ZAKON O OSNOVNOM I SREDNJEM OBRAZOVANJU U BOSNI I HERCEGOVINI. Član 54. definiše način osnivanja i funkcije Savjeta učenika. Znači zakonski preduslovi su ispunjeni da Savjeti učenika od naredne školske 2003/04 godine postoje u svakoj srednjoj školi. Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 5

1 KAKO SMO POKRENULI RAZVOJ SAVJETA UČENIKA? Sve je počelo u septembru 2001. godine sa realizacijom projekta Školski učenički kongres podržanog od OSCE. Projekat se realizovao u 11 banjalučkih srednjih škola i sastojao se iz nekoliko komponenti koji su realizovali OKC-ova dva koordinatora i 16 trenera. - Interaktivne radionice (480) o demokratiji, ljudskim pravima i poštovanju različitosti - Okrugli stolovi (27) sa tematskim oblastima, aktivizmom mladih, problemi mladog čovjeka, Savjet učenika, mladi i politika i poštivanje različitosti. - Radio emisija (22) na radiju Balkan, - Poster kampanje (2) na teme: Aktivizam mladih i Bogatstvo različitosti. - Školski učenički kongresi (2). Prvi Školski učenički Kongres Na prvom Školskom učeničkom kongresu (11-12.12.2001.) u Banjaluci, razvijena je ideja o osnivanju Savjeta učenika u srednjim školama. Pored predstavnika učenika bili su prisutni domaći političari, kao i međunarodni službenici, koji su dali podršku da ideju artikulišemo kroz amandman na zakon o srednjoškolskom obrazovanju. U februaru 2002. formulisan je amandman i predan Vladi Republike Srpske na razmatranje. U cilju zastupanja i promovisanja ideje zakonskog regulisanja Savjeta učenika održani su brojni konsultativni sastanci sa vodećim domaćim i stranim političarima. Drugi Školski učenički Kongres Na drugom Školskom učeničkom kongresu (23-24.04.2002) predstavnici učenika su radili na kreiranju pravilnika o radu Savjeta 6 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

učenika i regionalnom povezivanju Savjeta učenika. Kako smo pokrenuli Razvoj Savjeta učenika? Od decembra 2001. do juna 2002. godine realizovan je projekat Parlament mladih u istočnom dijelu Republike Srpske podržan od strane Holandske ambasade. Projekat se realizovao u 10 srednjih Parlament mladih u istočnom dijelu škola u 6 opština (Bijeljina, Zvornik, Republike Srpske Vlasenica, Milići, Srebrenica, Bratunac) a uključivao je sljedeće komponente: - Trening za voditelje radionica (profesori srednjih škola i NVO lideri) i realizacija programa radionica sa 250 učenika. - Medijska (radio,tv emisije i posteri) kampanja. - Okrugli stolovi (6) u svakoj opštini o pitanjima mladih. - Parlament mladih (08.06.2002) u Bijeljini koji je uključio 50 predstavnika Savjeta učenika iz 6 opština i goste koji su nakon razmjene iskustava o stanju u školama, usaglasili Pravilnike o radu Savjeta učenika i predložili zakonsko definisanje osnivanja i uloge Savjeta učenika u srednjim školama. Kroz navedene pilot projekte, stvorila se dobra polazna osnova među učenicima i upravama škole da se sa ovakvim aktivnostima nastavi. Aktivna podrška i dozvola za rad u školama je postojala od strane Republičkog pedagoškog zavoda Republike Srpske. Projekat Razvoj Savjeta učenika u 65 srednjih škola u Republici Srpskoj smo realizovali od oktobra 2002 do jula 2003 godine uz podršku Holandske ambasade. Program se realizovao u 65 srednjih škola u 32 grada Republike Srpske. Trening/edukacija Faze programa su bile: - Izrada vodiča za razvoj Savjeta učenika u srednjim školama. - Istraživanje potreba mladih u 65 škola putem upitnika. - Trening/edukacija sa izabranim učenicima (520) i predstavnicima Savjeta učenika (gdje su već bili osnovani) u 65 škola. - Vršnjačka edukacija je podrazumijevala da Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 7

Kako smo pokrenuli Razvoj Savjeta učenika? Trening/edukacija predstavnici Savjeta učenika (520) prenesu svoje stečeno znanje na druge učenike (2600). - Razvoj Savjeta učenika (strukture i uloge u školi) je bio zajednički od strane OKC-a, predstavnika Savjeta učenika i uprava škola. - Realizacija projekata Savjeta učenika (30) podržanih sa malim grantovima. - Evaluacija programa razvoja Savjeta učenika. - Priprema i izrada brošure o razvoju Savjeta učenika u 65 škola. Dodjela grantova u srednjoj U Banjaluci je OKC u saradnji sa Savjetima školi Ivo Andrić Višegrad učenika iz 11 srednjih škola realizovao 17.01.2003. godine III Kongres Savjeta učenika srednjih škola koji je podržala gradska uprava Banjaluke. Zaključci predstavnika (50) Savjeta učenika Banja Luke su bili: - Aktivno uključivanje srednjoškolaca u prevenciji narkomanije i bolesti ovisnosti. - Organizovanje manifestacije Dan srednjoškolaca Banja Luke. - Rad na poboljšanju odnosa na relaciji učenik-profesor. Treći Kongres Savjet učenika srednjih škola OKC je uključio Savjete učenika iz Banjaluke u realizaciju projekta Razvoj volonterizma u zajednici od oktobra 2002. do jula 2003. godine podržanog od IBHI kroz realizaciju volonterske humanitarne akcije Jedan slatkiš-jedno dijete, aktivnosti prevencije narkomanije i spolno prenosivih bolesti među mladima i socijalizacije mladih sa invaliditetom kroz zajedničku edukaciju sa srednjoškolacima. Put je bio dug ali vrijedilo je. Od situacije kada su nas mnogi u Banjaluci skeptično posmatrali 2001. godine, sada imamo situaciju praktičnog razvoja Savjeta učenika u 85% srednjih škola u Republici Srpskoj. 8 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 u okviru projekta Razvoj Savjeta učenika u 65 srednjih škola u Republici Srpskoj... aktivnosti, sekcije, akcije, zanimljivosti... 2 Navedene informacije prikupljene su na redovnim sastancima OKC-a i predstavnika Savjeta učenika. BANJALUKA Ekonomska Škola Savjet učenika izuzetno aktivno radi na unapređenju odnosa na relaciju učenik profesor. Imaju veliku podršku uprave i profesora u školi. Organizovali su humanitarnu akciju Jedno dijete jedan slatkiš čiji je cilj bio prikupljanje slatkiša za novogodišnje paketiće za djecu ugroženih kategorija. Predstavnici Savjeta učenika aktivno su učestvovali na III Školskom učeničkom kongresu u Banjaluci, aktivno su radili na osnivanju Saveza srednjoškolaca i pokretanju časopisa srednjoškolaca. Predstavnik Savjeta učenika učestvovao je na konferenciji predstavnika Savjeta učenika i unija srednjoškolaca iz zemalja bivše SFRJ koja je održana u Makedoniji. Pokušavaju se povezati sa Savjetima učenika u regionu, naročito zemljama bivše SFRJ. Učenici se aktivno zalažu za unapređenje nastavnog procesa, obezbjeđen im je pristup internetu i nova oprema. Aktivni su u dramskoj, istorijskoj i sportskim sekcijama. Organizovali su sportski turnir. U partnerstvu sa još 8 škola, realizovali su projekat Dan srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije koji je podržao OKC. Gimnazija Savjet učenika ima razvijenu efikasnu strukturu. Rade na uspostavljanju partnerskog odnosa na relaciju učenik profesor. Realizuju mnoge projekte u kojima se učenici aktivno angažuju. Organizovali su sportsko takmičenje. Dobro su povezani sa mnogo škola u BiH. Predstavnik Savjeta učenika prisustvovao je sjednici Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 9

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 nastavničkog vijeća. Učenici ostvaruju zavidne rezultate u debatnom klubu. Organizovali su edukaciju o bolestima ovisnosti u sklopu programa prevencija narkomanije. Dramska, sportske, ekološka, psihiološka, novinarska i fotografska sekcija su sekcije koje okupljaju najveći broj učenika. Organizovali su humanitarnu akciju prikupljanja novčanih donacija za omogućavanje liječenja dječaka iz Banjaluke. Aktivirali su se u osnivanju Saveza srednjoškolaca i zajedničkog časopisa učenika banjalučkih srednjih škola. Aktivno su učestvovali u akciji Drozi je o zvon lo koja je realizovana u okviru Dan srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije. Predstavnik Savjeta učenika aktivno je učestvovao u programu povezivanja Savjeta učenika sa policijom koji je realizovan u okviru projekta Policajac u školi. Škola učenika u privredi Savjet učenika intenzivno radi na izgradnji partnerskih odnosa na relaciji profesor učenik. Bave se zaštitom i promocijom učeničkih prava i obaveza. Organizovali su humanitarnu akciju Jedno dijete jedan slatkiš. Zahvaljujući njihovom angažmanu stavljen je u funkciju školski razglas. U školi djeluje mnogo sekcija a najaktivnije su dramska, novinarska i kreativna (stručna). Predstava Holivud dramske sekcije izvedena je u okviru akcije Drozi je o zvon lo. Savjet učenika je podržan od strane profesora i uprave škole. Angažovali su se u osnivanju Saveza srednjoškolaca i pokretanju prvog časopisa srednjoškolaca Banjaluke. Učestvovali su aktivno na III Školskom učeničkom kongresu. Realizovali su u partnerstvu sa još 8 srednjih škola projekat Dan srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije koji je podržan od OKC-a. U okviru akcije dobili su dvije nagrade: nagrada za najbolji Savjet učenika koji je učestvovao u akciji i nagrada za najaktivnijeg učesnika akcije. Tehnička škola Kako je Tehnička škola, škola sa najvećim brojem učenika, Savjet učenika radi na pokušaju povezivanja učenika i organizovanja najefikasnije strukture. Bave se promocijom i zaštitom učeničkih prava i obaveza. Predstavnik Savjeta učenika aktivno je sarađivao na programu povezivanja Savjeta učenika sa policijom u okviru projekta Policajac u školi. Realizovali su projekat Dan srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije u saradnji sa još 8 škola uz podršku OKC-a. U okviru škole izuzetno uspješno djeluje učenička zadruga. Učestvovali su na III Školskom učeničkom kongresu. Aktivirali su se pri osnivanju Saveza srednjoškolaca Banjaluke 10 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 i pri pokretanju časopisa za srednjoškolce. Organizovali su humanitarnu akciju Jedno dijete - jedan slatkiš. Tehnološka škola Savjet učenika radi na zaštiti i promociji prava i obaveza učenika i na izgrađivanju partnerskog odnosa između učenika i profesora. Pokušavaju organizovati volonterske akcije u školi i zajednici koje će aktivizam među učenicima podići na viši nivo. Organizovali su humanitarnu akciju Jedno dijete jedan slatkiš i u okviru nje su sakupili mnogo paketića i igračaka za djecu ugroženih kategorija. Svoje kreativne radove stalno izlažu i predstavljaju na panoima u školi. Najaktivnije su sportska, košarkaška sekcija i sekcija Crvenog krsta. Aktivno su učestvovali u osnivanju Saveza srednjoškolaca i pokretanju prvog časopisa učenika srednjih škola Banjaluke. Svojim fotoaparatima propratili su sve akcije srednjoškolaca koje su se realizovale u proteklom periodu. Učestvovali su na III Školskom učeničkom kongresu. Realizovali su projekat Dan srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije u partnerstvu sa još 8 srednjih škola. U okviru akcije Drozi je o zvon lo prikazali su reviju frizura koje su kreirali njihovi učenici i izložili su panoe na kojima su prezentovali svoju školu. Predstavnik Savjeta učenika ponekad prisustvuje sjednicama nastavničkog vijeća. Učestvovali su aktivno u programu povezivanja Savjeta učenika sa policijom u okviru projekta Policajac u školi. Poljoprivredna škola Savjet učenika radi na poboljšanju odnosa na relaciji učenik profesor i na izgrađivanju partnerskih odnosa. Aktivno su se uključili u organizaciju ekskurzija u okviru škole. Učenici su najviše angažovani u dramskoj, košarkaškoj i fudbalskoj sekciji. Pri osnivanju Saveza srednjoškolaca Banjaluke imali su aktivnu ulogu. Učestvovali su na III Školskom učeničkom kongresu. Realizovali su projekat Dan srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije u partnerstvu sa još 8 škola koji je podržao OKC. Učestvovali su u osnivanju prvog časopisa srednjoškolaca Banjaluke. Organizovali su sportsko takmičenje i humanitarnu akciju Jedno dijete jedan slatkiš. Građevinska škola Savjet učenika ima izuzetno dobru podršku od strane uprave i profesora u školi. Aktivni su po pitanju zaštite i promocije učeničkih prava i obaveza. Veoma uspješno su organizovali humanitarnu akciju Jedno dijete jedan slatkiš u okviru koje su prikupili mnogo novogodišnjih Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 11

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 paketića za djecu iz ugroženih kategorija. Učestvovali su na III Školskom učeničkom kongresu. U školi djeluje mnogo sekcija kroz koje učenici imaju priliku razvijati svoju kreativnost. Realizovali su projekat Dan srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije u partnerstvu sa još 8 škola. U okviru akcije Drozi oje o zvon lo njihovi učenici su crtali grafite na Trgu Krajine. U okviru sportskog dijela akcije njihova ekipa je osvojila prvo mjesto. Učestvovali su u osnivanju Saveza srednjoškolaca i pokretanju časopisa srednjoškolaca Banjaluke. Muzička škola Vlado Milošević Savjet učenika u školi funkcioniše dobro uprkos tome što ova škola broji najmanje učenika. Angažovani su na izgrađivanju partnerskog odnosa između profesora i učenika i na zaštiti i promociji učeničkih prava i obaveza. Organizovali su humanitarnu akciju Jedno dijete jedan slatkiš sa ciljem prikupljanja slatkiša za djecu ugroženih kategorija. Sekcije u ovoj školi uglavnom su vezane njihovu najveću ljubav muziku. Učenici su najaktivniji u orkestru harmonike, gudački orkestar i gudački sastav (kamerna muzika). Ponose se horom svoje škole. Realizovali su projekat Dan srednjoškolca u borbi protiv narkomanije u partnerstvu sa još 8 srednjih škola. Projekat je podržao OKC. U okviru akcije Drozi je o zvon lo koncertni orkestar njihove škole je svirao svoj repertoar. Angažovali su se na osnivanju Saveza srednjoškolaca i pokretanja prvog časopisa srednjoškolaca Banjaluke. Učestvovali su na III Školskom učeničkom kongresu. Medicinska škola Savjet učenika radi na uspostavljanju partnerskih odnosa između učenika i profesora. Bave se promocijom i zaštitom prava i obaveza učenika. Organizovali su edukaciju u sklopu programa prevencija narkomanije. Učenici su angažovani u mnogim vannastavnim aktivnostima koje se u školi organizuju. Imaju dobru saradnju sa drugim školama u zemlji i šire. Organizovali su humanitarnu akciju Jedno dijete jedan slatkiš. Učestvovali su u realizaciji Dana srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije u okviru akcije Drozi je o zvon lo. Aktivirali su se pri osnivanju Saveza srednjoškolaca i pri pokretanju časopisa srednjoškolaca Banjaluke. Učestvovali su na III Školskom učeničkom kongresu. Elektrotehnička škola Nikola Tesla Savjet učenika radi na izgrađivanju partnerskih odnosa između učenika i profesora i na zaštiti i promociji prava i obaveza učenika. Imaju veliku podršku od strane profesora i uprave škole. Učenici su aktivni u 12 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 mnogobrojnim, naročito u sportskim sekcijama. Organizovali su akciju Jedno dijete jedan slatkiš. Predstavnik Savjeta učenika prisustvovao je sjednicama nastavničkog vijeća. Inicirali su pokretanje prvog časopisa srednjoškolaca Banjaluke. Realizovali su projekat Dan srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije u partnerstvu sa još 8 škola. Aktivirali su se u osnivanju Saveza srednjoškolaca. Učestvovali su na III Školskom učeničkom kongresu. Predstavnik Savjeta učenika učestvovao je na konferenciji predstavnika Savjeta učenika i unija srednjoškolaca iz zemalja bivše SFRJ koja je održana u Makedoniji. Pokušavaju se povezati sa Savjetima učenika u regionu, naročito zemljama bivše SFRJ. Ugostiteljsko-trgovinsko-turistička škola Savjet učenika radi na zaštiti i promociji prava i obaveza učenika i na izgrađivanju partnerskog odnosa na relaciji učenik profesor. Aktivno su učestvovali u programu prevencije narkomanije i spolno prenosivih bolesti. Organizovali su diskusije i debate na teme vezane za omladinsku problematiku. Uprava škole i profesori pružaju veliku podršku njihovom radu. Organizovali su humanitarnu akciju Jedno dijete jedan slatkiš. Realizovali su projekat Dan srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije u partnerstvu sa još 8 srednjih škola, koji je podržao OKC. U okviru akcije Drozi je o zvon lo učenici njihove škole pripremali su hranu za sve učesnike. Učestvovali su na III Školskom učeničkom kongresu. Aktivirali su se pri osnivanju Saveza srednjoškolaca i pri pokretanju prvog časopisa srednjoškolaca Banjaluke. BIJELJINA Ekonomska škola Savjet učenika je radio na pokretanju školskog razglasa i na opremanju učionice za vannastavne aktivnosti učenika. Realizovali su projekat Podrška izdavanja školskog lista BOOM press koji je podržan od strane OKCa. Organizovali su zajednički sportski turnir sa još 2 srednje škole. Savjet učenika će uskoro dobiti na korištenje sopstvenu prostoriju sa propratnom opremom. Planiraju da putem Savjeta pokrenu nove sekcije u školi kako bi obezbjedili veće učešće učenika u vannastavnim aktivnostima. Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 13

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 Gimnazija Filip Višnjić Učenici su aktivni u dramskoj, literarnoj, ekološkoj i sportskim (fudbal, košarka, odbojka) sekcijama. Učestvuju i u akcijama Crvenog krsta u dobrovoljnom davanju krvi. U okviru škole djeluje i debatni klub. Poljoprivredna i medicinska škola Savjet učenika bazira svoj rad na pokušaju da učenici doprinesu radu škole na najbolji mogući način. Postavljeno je sanduče za učeničke sugestije. Organizovali su razglas u školi, čišćenje školskog dvorišta, takmičenje Svi za školu- škola za sve, turnir u malom fudbalu. Sarađuju sa nevladinim organizacijama iz Bijeljine, naročito sa omladinskim organizacijama. Tehnička škola Mihajlo Pupin Savjet učenika realizovao je akciju čišćenja školskog dvorišta. Organizovali su turnir u košarci. Realizovali su projekat Ljepota školskog života podržan od strane OKC-a. U okviru ovog projekta učenici su se angažovali na uređenju škole i školskog dvorišta. BRATUNAC Srednjoškolski centar Savjet učenika organizovao je akciju čišćenja grada i sportsko takmičenje na nivou škole. Predstavnik Savjeta prisustvuje nastavničkom vijeću ukoliko se radi o riješavanju određenih učeničkih problema. Učenici su aktivni u likovnoj, ekološkoj i sportskim sekcijama. Predstavnik Savjeta učenika je aktivan član Omladinskog savjeta Bratunca. ČELINAC Srednja škola Savjet učenika ove škole uglavnom radi na određivanju glavnih problema i potreba učenika u školi. Sproveli su anketu koja ima za cilj da pokaže stvarno stanje stvari među mladima po pitanju konzumiranja 14 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 narkotičkih sredstava. Planiraju edukaciju o ovom sve raširenijem problemu. DERVENTA Gimnazija i tehnička škola Savjet učenika organizovao je akciju uređenja školskog dvorišta. Radili su na problemu uništavanja školskog inventara od strane učenika. Učenici su najviše angažovani u školskom horu i dramskom studiju. Pored toga učestvuju u radu novinarske, ekološke i sekcije o demokratiji. Stručna škola za radnička zanimanja Savjet učenika je organizovao okrugle stolove i sportska takmičenja. Obilježen je i Dan planete Zemlje, održana je debata o usklađenosti privrednih subjekata sa ekološkim zakonima. DOBOJ Saobraćajna i elektro škola Savjet učenika radi na uspostavljanju bolje saradnje između učenika i profesora. Realizovali su projekat Uređenje školskog dvorišta koji je podržan od strane OKC-a. U okviru projekta učenici su volonterskim radom omogućili da okolina škole bude mjesto gdje će učenici u budućnosti rado boraviti. Gimnazija Savjet učenika u osnivanju. Medicinska škola Savjet učenika radi na podizanju motivacije učenika za uključivanje u volonterske aktivnosti. Učenici su angažovani u mnogim sekcijama, naročito u onim koje su vezane za njihovu struku. Organizuju zidne novine preko kojih predstavljaju dešavanja i anegdote iz svakog razreda. Svaka aktivnost u školi propraćena je prigodnim panoima. Kreiraju edukativne materijale kroz koje učenici stiču znanja o različitim zdravstvenim oblastima. Partnerski su sudjelovali u realizaciji projekta Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 15

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 Narkomanija bolest savremenog društva sa Tehničkom školom iz Doboja, koji je podržan od OKC-a. Tehnička škola Savjet učenika ostvaruje izuzetno dobre partnerske odnose sa upravom i profesorima škole. Učestvuju u realizaciji mnogih projekata koji imaju za cilj da unaprijede život i rad u školi. Izdaju školski časopis Tehničar. Predstavnici Savjeta učenika prisustvuju nastavničkom vijeću. Škola je izuzetno dobro povezana sa školama u inostranstvu preko kojih unaprijeđuje svoj stručni rad i razmijenjuje iskustva. U školi djeluje mnogo sekcija tako da je većina učenika izuzetno angažovana u vannastavnim aktivnostima. Realizovali su projekat Narkomanija bolest savremenog društva u saradnji sa još 2 srednje škole iz Doboja. Projekat je podržan od strane OKC-a. U budućnosti planiraju povezivanje sa Savjetima učenika iz Doboja i čitave Bosne i Hercegovine i zajednički rad na realizaciji ekoloških i humanitarnih projekata. Ekonomska i trgovinska škola Savjet učenika uglavnom radi na ostvarivanju prava i obaveza učenika u školi. Realizovali su projekat Čista škola čist grad koji je podržan od OKC-a. U budućnosti planiraju realizovati ekološke projekte koji će uključiti veliki broj učenika volontera. Upravna, ugostiteljska i škola učenika u privredi Savjet učenika u osnivanju. GACKO Srednjoškolski centar Pero Slijepčević Savjet učenika radi na promociji prava i obaveza učenika u cilju unaprijeđenja odnosa između učenika i profesora. Postavili su pravilnik o ocjenjivanju učenika u nastavi u svaku učionicu, zbornicu i na oglasnu tablu. Predstavnik Savjeta učenika prisustvuje nastavničkom vijeću. Organizovali su volonterske akcije: čišćenje i uređenje školskog dvorišta i grada i akcija dobrovoljnog davanja krvi. Realizovali su edukaciju o narkomaniji u cilju prevencije bolesti ovisnosti. Ostvaruju zavidne rezultate na takmičenjima iz fizike, matematike i informatike. Prva su košarkaška ekipa srednje škole u Republici Srpskoj. Sarađuju sa Savjetom učenika Ekonomske škole iz Trebinja. 16 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 GRADIŠKA Srednja stručna i tehnička škola Jedna od najbolje organizovanih učeničkih organizacija djeluje u ovoj školi kroz Forum učenika. Realizuju mnoge aktivnosti i akcije u kojima je uključen veliki broj učenika. Kroz projekat Učinimo nemoguće podižu nivo ekološke svijesti i rade na očuvanju prirode i zaštiti okoline. Učestvovali su u akciji čišćenja grada, organizovali su sportsko takmičenje u školi, organizovali akciju Jedan učenik- jedna knjiga, izdaju školske novine. Za Valentinovo su organizovali akciju razmjene anonimnih pozitivnih poruka koje su učenici i učenice upućivali jedni drugima. Planiraju organizovati humanitarni koncert i zabavu za učenike. Svake godine realizuju prigodne aktivnosti za dan škole (izložbe, revije, teatar itd). Pomogli su i podržali osnivanje Foruma roditelja. Njihov statut i pravilnik o radu Foruma učenika korišten je kao model dobre prakse u mnogim školama pri osnivanju Savjeta učenika. Gimnazija Savjet učenika izuzetno je angažovan na organizovanju humanitarnih akcija. Putem ankete ispitivali su stanje u zajednici po pitanju mentalno nedovoljno razvijenih lica. Prikupljali su novčane donacije u školi i zajednici za pomoć ovim licima. Planiraju da se aktivno uključe u riješavanje ovog problema i da organizuju prigodan program pomoći licima koja pripadaju ovoj kategoriji. Organizovali su akciju Jedan učenik-jedna knjiga kojom su povećali broj knjiga u školskoj biblioteci. Organizovali su sportsko takmičenje na nivou škole, učestvovali u akciji čišćenja grada. Izdaju časopis Gimnazijalac. Osvajaju značajna mjesta na takmičenjima iz fizike. Uređivali su školsko dvorište. Tehnička škola Savjet učenika postoji od oktobra 2002. godine. Uglavnom se bavi riješavanjem tekuće problematike na koju nailaze učenici i profesori u svom radu. Aktivno rade na izgrađivanju partnerskih odnosa na relaciji učenik profesor. Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 17

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 KNEŽEVO Srednja stručna škola Jovan Dučić Savjet učenika organizovao je učenike koji su učestvovali u akciji čišćenja grada, postavljen je kontejner, planiraju reciklirati staklo. Organizovali su sportski dan. Realizovali su projekat Oglasna tabla sa sandučetom koji je podržan od OKC-a. KOTOR VAROŠ Srednjoškolski centar Savjet učenika uglavnom radi na pokušaju riješavanja učeničkih problema, prevenciji pušenja i agresivnog ponašanja. Imaju u planu uređenje učionica. Organizuju edukacije u cilju prevencije bolesti ovisnosti. KOZARSKA DUBICA Mješovita srednja škola Nikola Tesla Savjet učenika organizuje sportska takmičenja (kros i takmičenje u košarci i rukometu). Učenici su aktivni u dramskoj sekciji. Realizovali su projekat Ozvučenje škole koji je podržan od OKC-a. Planiraju urediti školski hol koji bi se u budućnosti koristio za vannastavne aktivnosti. MILIĆI Srednjoškolski centar Savjet učenika radi na uspostavljanju partnerskog odnosa između učenika, uprave i profesora škole. Organizovali su edukaciju i aktivnosti u 18 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 cilju prevencije narkomanije. Realizovali su košarkašku utakmicu sa ekipom iz Šekovića. MODRIČA Srednjoškolski centar Jovan Cvijić Savjet učenika radi na ostvarivanju prava i obaveza učenika. Imaju dobru saradnju sa upravom i profesorima škole. Realizovali su projekat Organizovanje turnira u fudbalu (M) i odbojci (Ž) koji je podržan od strane OKC-a. Ostvarili su saradnju sa Savjetom učenika iz Gradačca. Predstavnici Savjeta posjetili su školu u Gradačcu a uzvratna posjeta očekuje se u narednoj školskoj godini. Pokreću foto sekciju. MRKONJIĆ GRAD Gimnazija Savjet učenika radi na unapređenju odnosa između učenika i rukovodstva škole. Uspostavili su razglas u školi i kreiraju program za učenike. Realizovali su projekat Osavremenjivanje informatičkog kabineta koji je podržan od strane OKC-a. Planiraju uređenje školskog dvorišta i uređenje prostorija za Savjet učenika. Planiraju zajedno sa upravom škole uvođenje interneta u školi. Srednjoškolski centar Savjet učenika radi na unapređenju odnosa između učenika i rukovodstva škole. Promovišu sport kroz pokušaj da unapređenjem sportskih sekcija aktiviraju što veći broj učenika u njihovo slobodno vrijeme. NOVI GRAD Gimnazija Savjet učenika radi na povezivanju sa Savjetima učenika iz regije. Inicirali su osnivanje likovne sekcije u školi u kojoj bi učenici razvijali svoju kreativnost u slobodno vrijeme. Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 19

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 Mješovita srednja škola Đuro Radmanović Savjet učenika pokušava u saradnji sa profesorima raditi na osavremenjavanju nastavnih sredstava u školi. Promovišu i rade na zaštiti prava i obaveza učenika. Izgrađuju partnerski odnos na relaciji učenik profesor. PRIJEDOR Elektrotehnička škola U školi djeluju novinarska, ekološka i sportske (odbojka i stoni tenis) sekcije. Povodom 8. marta organizovali su akciju pomoći starim osobama. Ponose se svojom ekipom prve pomoći. Partnerski odnos između učenika i profesora se ostvaruje i unapređuje putem sandučeta za sugestije koje uprava škole razmatra i u saradnju sa učenicima realizuje. Gimnazija Sveti Sava Savjet učenika je organizovao dvije humanitarne akcije i to: sakupljanje novogodišnjih paketića za ugroženu djecu i sakupljanje garderobe za djecu iz doma za djecu sa posebnim potrebama. Učenici su aktivni u dramskoj sekciji. Realizovali su mali projekat Promjene uz pomoć OKC-a kroz koji su obnovili jednu učionicu koja se koristi za potrebe Savjeta učenika. Mašinska škola Savjet učenika ima svog predstavnika na nastavničkom vijeću. Aktivirali su se oko proslave mature. Ugostiteljsko-ekonomska škola Savjet učenika je veoma aktivan. Osnovali su Klub za učenike i napravili pravilnik o radu da bi izbjegli eventualne probleme i unaprijedili rad. Predstavnik Savjeta učenika prisustvuje nastavničkom vjeću i učestvuje u radu komisije za odabir ekskurzije. Odlično sarađuju sa direktorom i profesorima. Organizovali su humanitarnu akciju sakupljanja paketića za djecu iz ugroženih kategorija u okviru koje su sakupili oko 200 paketića. Postoji nekoliko sekcija: geografska, istorijska, novinarska i ekološka. 20 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 Medicinsko-tehnološka i građevinska škola Savjet učenika aktivno radi, razvili su efikasnu strukturu rukovođenja. Imaju svoju kancelariju i kompjuter. Osvojili su 1. mjesto na takmičenju iz prve pomoći u BiH. Organizovali su izlet na Mrakovicu. Zadovoljni su odnosom između učenika i profesora. Poljoprivredna i prehrambena škola Savjet učenika u osnivanju. PRNJAVOR Gimnazija Savjet učenika je izuzetno dobro organizovan. Imaju veliku podršku uprave i profesora u školi. Pokušavaju obezbjediti podršku od opštinskih struktura za obnovu škole i uređenje školskog dvorišta. Organizovali su: veče poezije i izložbu slika, okrugle stolove, uređenje učionica i školskog dvorišta, akciju prikupljanja novčanih sredstava kroz donacije iz lokalne zajednice za plaćanje ekskurzije učenicima slabog materijalnog stanja. Predstavnici Savjeta učenika ove škole su posjetili Savjet učenika iz Gradiške. Srednja mješovita škola Savjet učenika uglavnom radi na obezbjeđivanju poštivanja učeničkih prava i obaveza. Organizovali su akciju uređivanja učionica i takmičenje za najljepšu učionicu. ROGATICA Srednja škola Savjet učenika u ovoj školi je jedan od najboljih i najorganizovanijih Savjeta učenika u Republici Srpskoj. Učenici su aktivni u geografskoj, ekološkoj, likovnoj, matematičkoj, sportskim (košarka, odbojka) sekcijama, literarnoj, dramskoj i sekciji prve pomoći. Organizovali su nekoliko volonterskih akcija kao što su : prikupljanje knjiga, dobrovoljno davanje krvi, čišćenje Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 21

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 dvorišta, sportski turniri itd. Odnosi između učenika, direktora i profesora su na zavidnom nivou. U školi postoji sanduče za sugestije preko kojeg učenici imaju priliku dati svoje konstruktivne prijedloge koji se od uprave škole uglavnom uvažavaju. Na ovaj način se efikasno izgrađuje i unapređuje partnerski odnos između učenika i profesora. Savjet učenika ove škole funkcioniše kao izuzetno dobar tim koji ima efikasnu strukturu i podjelu uloga. Sve aktivnosti Savjeta propraćene su detaljnim pismenim izvještajima koji služe unapređenju sadašnjeg rada i stvaranju osnova za rad u budućnosti. Realizovali su projekat Iz školskih klupa do bitnih informacija koji je podržan od strane OKC-a. SREBRENICA Srednjoškolski centar Savjet učenika je organizovao nekoliko volonterskih akcija koje su uključile veliki broj učenika. Akcija Jedan učenik, jedna knjiga obezbjedila je povećanje broja knjiga u školskoj biblioteci. Organizovali su prodajnu izložbu učeničkih, uglavnom likovnih radova. Cilj akcije bio je prikupljanje sredstava za učeničke aktivnosti. Ostvarili su dobru saradnju sa Savjetom mladih Srebrenice i pomogli su organizovanju koncerta. Realizovali su projekat Korak naprijed u aktivnostima učenika koji je podržan od strane OKC-a. Učestvovali su u akciji čišćenja grada i organizovali su akciju pomoći starim i bolesnim licima. Redovno izrađuju panoe i zidne novine. Savjet učenika je uz podršku foto sekcije realizovao prezentaciju škole za učenike osnovnih škola iz Potočara, Bratunca i Srebrenice. SRBAC Mješovita srednja škola Petar Kočić Savjet učenika pokrenuo je školske novine. Organizovali su teatar predstavu putem koje su prikupljali novčana sredstva za odlazak na ekskurziju. Realizovali su debatu o reformi školstva. Radili su na ostvarenju učeničkih prava i obaveza kroz diskusije sa profesorima o načinima ocjenjivanja i uspostavljanja saradnje sa profesorima. Realizovali su projekat Edukacija mladih u okviru reproduktivnog zdravlja koji je podržan od OKC-a. Planiraju organizovati javne tribine o aktuelnim problemima mladih. 22 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 SRBINJE/FOČA Srednjoškolski centar Savjet učenika je realizovao projekat Dani sporta koji je podržan od strane OKC-a. Organizovali su humanitarnu akciju Od nas nama u okviru koje su prikupljali novčane donacije i odjeću za učenike slabog imovinskog stanja. Rade na izgrađivanju partnerskih odnosa između učenika, uprave i profesora škole. Učenici su aktivni u ekološkoj, matematičkoj, sekciji fizike, sportskim (fudbal, šah i košarka) sekcijama i debatnom klubu. SRPSKI BROD Srednja škola Nikola Tesla U školi aktivno radi Zbor učenika škole (ZUŠ). Organizovali su predstavu za učenike škole, akciju čišćenja školskog dvorišta. Redovno izrađuju panoe o svojim aktivnostima koje izlažu u holu škole. Učenici škole su učestvovali u akciji čišćenja rijeke Save. Sarađuju sa Ribolovačkim udruženjem, preko kojeg je u školi organizovana škola za ribare, i sa Udruženjem izviđača. Novinarska sekcija izdaje školski časopis. Realizovali su projekat Pozorišni Petar Pan predstavlja prvi list ZUŠ koji je podržan od strane OKC-a. SRPSKA KOSTAJNICA Srednja stručna škola Savjet učenika u osnivanju. Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 23

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 SRPSKO NOVO SARAJEVO Gimnazija Savjet učenika ove škole dobro funkcioniše. Sastanke održavaju dva puta u mjesecu. U školi postoji likovna, ekološka, foto, dramska, muzička, folklor, novinarska, istorijska sekcija i debatni klub. Savjet učenika je organizovao sljedeće akcije: izbor za miss i mistera škole, humanitarnu akciju za pomoć djeci sa posebnim potrebama kroz donacije u slatkišima i školskom priboru i sportski turnir. Savjet učenika aktivno sarađuje sa Vijećem učenika iz Kantona Sarajevo. Srednja škola 28. Juni Savjeta učenika ove škole ima efikasnu strukturu. Njihov rad je izuzetno dobro prihvaćen i podržan od uprave škole. Organizovali su ekološku kampanju i prikupljanje donacija u odjeći za Gerijatrijski centar. Pokrenuli su akciju uređenja školskog dvorišta i sa ponosom ističu da je u ovoj akciji učestvovalo oko 600 učenika. U školi djeluje nekoliko sekcija: dramska, film i video, novinarska, ekološka, demokratija, istorijska i sportske (fudbal i košarka). Realizovali su projekat Učimo i živimo u zdravoj, čistoj i lijepoj sredini koji je podržan od strane OKC-a. ŠAMAC Srednja škola Nikola Tesla Savjet učenika u toku protekle školske godine organizovao je mnoge akcije i aktivnosti čiji su glavni nosioci bili učenici. Nakon popravke razglasa organizuje se program za učenike od strane svakog razreda u školi. Postavili su sanduče za učeničke sugestije koje ima za cilj da poboljša komunikaciju između učenika, uprave i profesora u školi. Uredili su školsko dvorište, postavili su nove koševe na košarkaško igralište. Održali su predavanja o spolno prenosivim i bolestima ovisnosti. Organizovali su sportsko takmičenje u okviru škole i učesvovali na opštinskom krosu. U okviru projekta 24 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 Nabavka knjiga za školsku biblioteku koji je podržan od OKC-a, povećan je fond knjiga u školskoj biblioteci. ŠIPOVO Srednjoškolski centar Petar Kočić Savjet učenika u osnivanju. TESLIĆ Mješovita škola Nikola Tesla Savjet učenika radi na unapređenju odnosa na relaciji učenik profesor. Realizovali su projekat Obogatimo naš biokutak koji je podržan od strane OKC-a. Učenici se angažuju u radu eko sekcije i na taj način doprinose zaštiti okoline. Srednja škola Jovan Dučić Savjet učenika u osnivanju. TREBINJE Srednja tehnička i srednja stručna škola Savjet učenika ima razvijenu efikasnu strukturu koja im omogućava da sav svoj rad usmere na izgrađivanje partnerskog odnosa na relaciji učenik profesor. Predstavnik Savjeta učenika redovno prisustvuje sjednicama nastavničkog vijeća. Realizovali su akciju dobrovoljnog davanja krvi i organizovali su zajedničku matursku svečanost. Učenici su angažovani u matematičkoj sekciji. Realizovali su projekat Obnova bibliotekarskog fonda koji je podržan od strane OKC-a. Ekonomska, trgovačka, ugostiteljska i medicinska škola Savjet učenika ima razvijenu efikasnu Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 25

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 strukturu. Realizovali su akciju uređenja školskog dvorišta i projekat Cvijećem protiv trave koji je podržan od strane OKC-a. Organizovali su edukaciju u cilju prevencije narkomanije i bolesti ovisnosti. U sklopu akcije prevencije organizovali su zabavu za učenike pod simboličnim nazivom Veče bez poroka. Gimnazija Savjet učenika u osnivanju. VIŠEGRAD Srednjoškolski centar Ivo Andrić Savjet učenika je odradio nekoliko volonterskih akcija kao što su dobrovoljno davanje krvi, čišćenje školskog dvorišta itd. Aktuelne sekcije u školi su: novinarska, ekološka, matematička, planinarska, folklorna i sportska (odbojka). Realizovali su projekat Školski časopis - Znakovi koji je podržan od strane OKC-a. VLASENICA Srednjoškolski centar Milorad Vlačić Savjet učenika radi na ostvarivanju prava i obaveza učenika. U školi postoji mnogo sekcija kroz koje se učenici aktivno angažuju: geografska, šahovska, sportske (košarka, fudbal, stoni tenis), ekološka, hor, recitatorska, novinarska, planinarska. Novinarska sekcija izdaje časopis Mi pišemo. Organizovali su akciju čišćenja grada i školskog dvorišta. Redovno učestvuju u pripremi i realizaciji priredbi putem kojih obilježavaju značajne datume za školu i zajednicu. Organizuju izlete i sportske turnire. 26 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Savjeti učenika u školskoj 2002/03 ZVORNIK Gimnazija i srednja stručna škola Petar Kočić Savjet učenika radi na osnivanju Kluba učenika. Organizovali su humanitarnu akciju sakupljanja slatkiša za novogodišnje paketiće za djecu iz ugroženih kategorija i humanitarnu akciju prikupljanja donacija za stare osobe.učenici su aktivni u dramskoj, plesnoj i arheološkoj sekciji. Organizovali su uređenje školskog dvorišta. Tehnički školski centar Savjet učenika promoviše svoje aktivnosti putem školskog razglasa. U školi se učenici angažuju u novinarskoj i dramskoj sekciji. Izdaju školski časopis Vidici. Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 27

3 PROJEKTI REALIZOVANI OD STRANE SAVJETA UČENIKA U ŠKOLSKOJ 2002/2003 GODINI I PODRŽANI OD OKC-a U sklopu projekta Razvoj savjeta učenika u 65 škola u Republici Srpskoj koji je finasirala Holandska ambasada, koji smo realizovali od oktobra 2002. do jula 2003. godine postojala je i komponenta finansijske podrške projektima Savjeta učenika kroz male grantove do 300KM. Savjeti učenika u 65 škola su mogli aplicirati za sredstva ali samo 37 je iskoristilo tu mogućnost. Od pristiglih projekata, komisija je odabrala najboljih 30. Kriteriji za odobravanje projekata su bili: koliko je projekat usmjeren na rješavanje nekih bitnih problema u školi, koliko utiče na razvoj Savjeta učenika i uopšte omladinskog aktivizma, koliko su ciljevi u projektu realni i ostvarivi tj. u skladu sa mogućnostima i kapacitetima Savjeta učenika. A sada ćete se moći upoznati sa 30 projekata koji su realizovali 30 Savjeta učenika u 18 opština u periodu od 15.04-30.05.2003. godine. Projekat: Dan srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije Zajedno realizovali: Savjeti učenika 9 Banjalučkih srednjih škola (Elektrotehnička škola Nikola Tesla, Tehnička, Građevinska, Muzička škola Vlado Milošević, Poljoprivredna, Škola učenika u privredi, Ekonomska, Tehnološka i Ugostiteljskotrgovinsko-turistička škola) Vrijeme realizacije: 15.04-15.05.2003. godine. O projektu: 50 predstavnika iz 9 Savjeta učenika su pripremili akciju. Kada: 13. maja 2003. godine, od 10 do 15 časova. 28 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Projekti realizovani od strane Savjeta učenika 2002/03 Gdje: na Trgu Krajine u Banjaluci. Šta: Akcija Dan srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije. Moto, geslo: Drozi je o zvon lo i Nedajte da vas navuku. Ko: Savjeti učenika iz 11 banjalučkih srednjih škola (učenici iz Medicinske i Gimnazija su se priključili akciji) uz podršku OKC-a. Koliko: U akciji je učestvovalo po 50 predstavnika svake srednje škole, ukupno njih 550. Ko još: Pored srednjoškolaca u akciji su značajno učešće imali i predstavnici policije koji učestvuju u projektu Policajac u školi. Na šta je ličilo: Bilo je šareno i plavo. Plavo je bilo gore a šareno oko vrata, oko noge, oko glave, preko čela, preko oka i svugdje gdje možete i ne možete zamisliti. Nosili smo plave majice, tražili smo da bude ROJAL plavo. Mladi zaslužuju kraljevski tretman. Na majicama je žutom bojom pisalo ime škole iz koje dolaze, znak OKC-a, a preko grudi je pisalo Dro zi je o zvon lo. Znali smo da nije gramatički pravilno ali je u duhu jezika mladih. Pored toga svjesni smo da nepravilnosti i greške privlače pažnju a željeli smo da je dobijemo u potpunosti od svih makar i na ovaj način. I dijelili smo flajere slučajnim i namjernim prolaznicima u cilju prevencije narkomanije i promocije akcije. I bombone uz flajere. Znamo da ljudi vole poklone i slatkiše, a tek što vole poklonjene slatkiše. I kad već dobiju poklon red je onda da pročitaju flajer i ne bace ga odmah kako se to inače čini. Šta se pričalo: Održana je javna debata pod nazivom Zašto se drogiramo. Bilo je žučno u nekim momentima, zanimljivo u svim. Glumilo se: Učenici Škole učenika u privredi odigrali su predstavu Holivud. Kostimi su bili za Oskara, a tekst za naslovnu stranu tračerskog magazina. I kažu da su oslikali svakodnevnicu u našem gradu. Vjerodostojno, nema šta. I sviralo se: Koncertni orkestar Muzičke škole svirao je svoj repertoar. Imaju mladog profesora pa im nije bilo teško da dovuku sve instrumente, primjereno se obuku na nepristojnoj vrućini i zasjene muzikom i stvore tišinu na trgu u kojoj su se samo mogli čuti maestralni tonovi njihovih instrumenata. Gdje su mladi tu je i: revija frizura koju su pripremili učenici Tehnološke škole. Neke frizure su bile neshvatljive ali kažu da su u trendu. Crtali su: grafite učenici Građevinske škole i nisu uništili trg. Naprotiv tim Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 29

Projekti realizovani od strane Savjeta učenika 2002/03 grafitima ukrasiće svoju školu. I zezali se konstantno kroz sport: Kako je Olimpijada daleko i vjerovatno se neće održati u našem gradu, odlučili su da se igraju i takmiče u igrama bez granica. Ali granice uvijek postoje. Tako su i ovaj put postavili konopac i dvije ekipe sa svake strane, odredili sudiju i rekli : Nedajte da vas navuku. Nije im bilo dosta pa su i skakali u vrećama. I opet bi kažu upražnjavali ove alternativne sportove i načine provođenja slobodnog vremena. Pobjednici su slavili a ostali otišli sa nadom da će za iduću godinu navlačiti bolje i skakati više. Moraju vježbati za to. Izlagali su: svoja tijela vrućini i radove srednjoškolaca na temu narkomanija. Drozi je STVARNO o zvo nlo: sudeći po tome što su neprestano zviždali cijeli dan i kad je bilo predviđeno programom i kad nije. I takmičili su se ko to može duže, jače, glasnije, mislimo zviždanje. I jeli smo i pili smo: Tokom akcije hranu za učesnike su pripremali učenici Ugostiteljsko-trgovinsko-turističke škole. Iako imaju nezgrapan naziv škole sendviči su bili fenomenalno ukusni i u kratkom roku postali nevidljivi. Magija. Sve smo očistili: Pili smo sokove, i konzerve i papiriće uredno pospremali na za to propisano mjesto. Prolaznici kažu da je nakon spektakla bilo čišće nego inače. I slušali smo muziku: Medijski pokrovitelj akcije bio je radio Balkan, koji je osim praćenja akcije obezbjedio i muziku na trgu tokom čitave akcije. Dijelili smo pehare: najboljoj ekipi u navlačenju konopca (Gimnazija), najboljoj ekipi u skakanju u vrećama (Građevinska škola), najaktivnijim policajcima- policajcima u školi, najaktivniji savjet učenika (Škola učenika u privredi) i 2 pojedinačne nagrade: najboljoj pišti akcije (učenik Gimnazije), najaktivniji učesnik akcije (učenica ŠUP škole). Bili smo i na TV-u: Novinari su sve vjerodostojno propratili čak su nas stavili i na naslovnu stranicu jednog časopisa. Pa sad vi recite da mladi ne moraju da urade MNOGO da bi dobili zasluženu pažnju. Bili smo: fantastični, prevazišli smo očekivanja, pokazali smo da možemo kad hoćemo. I bićemo : možda ne istog datuma ali u proljeće 2004. sigurno. 30 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Projekti realizovani od strane Savjeta učenika 2002/03 Projekat Iz školskih klupa do bitnih informacija Realizovao: Savjet učenika Srednje škole, Rogatica Vrijeme realizacije: 15.04-30.04. 2003. godine O projektu: Savjet učenika je instalirao ozvučenje u školi koje se ne koristi samo za puštanje muzike već i za svakodnevnu distribuciju bitnih informacija u školi o aktivnostima Savjeta, sekcijama i zanimljivostima koje pripremaju učenici.u direktnoj realizaciji projekta aktivno je učestvovalo 8 osoba, pri čemu su imali i pomoć profesora a korisnici su svi učenici i profesori u školi. Projekat: Pozorišni Petar Pan predstavlja prvi list ZUŠ-a Realizovao: Savjet učenika Srednje škole Nikola Tesla, Srpski Brod Vrijeme realizacije: 02.05-30.05. 2003. godine O projektu: Učenici su pripremili prvi list ZUŠ-a i to u tiražu od 300 primjeraka. List se bavi problematikom mladih škole i njihovim interesovanjima. U drugom dijelu projekta je pozorište DIS izvelo predstavu Petar Pan. Tokom ove manifestacije, list je predstavljen i širem broju učenika. Pri realizaciji projekta aktivno je učestvovalo 10 učenika, a ukupan broj korisnika je 300. Takođe treba napomenuti da su učenici ove škole realizovali i veliku ekološku akciju, čišćenje rijeke Save. Projekat: Dani sporta Realizovao: Savjet učenika Srednjoškolskog centra, Srbinje/Foča Vrijeme realizacije: 03-10.05. 2003. godine O projektu: Savjet učenika ove škole je organizovao turnire u fudbalu, košarci, stonom tenisu i šahu. U organizaciji aktivno je učestvovalo 8 učenika iz Savjeta i 5 profesora. Korisnici su bili svi učenici škole. Najbolje ekipe su dobile prelazne pehare i majice. Učenici su nakon toga organizovali humanitarnu akciju: Od nas nama. Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 31

Projekti realizovani od strane Savjeta učenika 2002/03 Projekat: Učimo i živimo u zdravoj, čistoj i lijepoj sredini Realizovao: Savjet učenika Srednje škole 28. Juni Srpsko Novo Sarajevo Vrijeme realizacije: 15.04-30.05. 2003. godine O projektu: Savjet učenika ove škole je realizovao ekološku akciju čišćenja i uređivanja dvorišta škole. Posijali su travu, zasadili cvijeće, čistili smeće. Takođe su i postavli metalne kočiće da bi zaštitili taj dio dvorišta od uništavanja i gaženja. Učestvovalo je u realizaciji 400 učenika, likovna i filmska sekcija škole. Projekat: Obogatimo naš biokutak Realizovao: Savjet učenika Mješovite škole Nikola Tesla, Teslić Vrijeme realizacije: 30.04-15.05. 2003. godine O projektu: U sklopu ovog projekta Savjet učenika je sređivao okolinu škole tako što su pokupili postojeće smeće i dodatno uredili dvorište i obogatili novim biljkama. Kupili su sadnice, zemlju, te organizovali akciju zasađivanja sadnica. U akciji su najaktivniji bili 22 učenika iz ekološke sekcije, 10 učenika iz Savjeta i 2 profesora. Projekat Narkomanija-bolest savremenog društva Realizovao: Savjet učenika Tehničke škole, Doboj Vrijeme realizacije: 16-23.05. 2003. godine O projektu: Projekat se odnosio na prevenciju narkomanije i to kroz nekoliko različitih aktivnosti. Učenici su prvo organizovali okrugli sto na temu Narkomanija-bolest savremenog društva uz podršku MUPa i učestvovanje učenika iz Ekonomske i Medicinske škole. Nakon toga organizovana je prezentacija najboljih literarnih i likovnih radova na temu prevencija narkomanije.organizovano je međuškolsko sportsko takmičenje u košarci i fudbalu. Najbolje ekipe su dobile nagrade, a mediji sve propratili. Ukupno je 22 učenika organizovalo a 88 korisnika učestvovalo u aktivnostima. Projekat: Oglasna tabla sa sandučetom Realizovao: Savjet učenika Srednje stručne škole Jovan Dučić,Kneževo Vrijeme realizacije: 30.04-15.05. 2003. godine O projektu: Učenici u ovoj školi su u okviru odobrenog projekta od drveta i stakla napravili sanduče i oglasnu tablu za učeničke radove. Predviđeno je da sanduče služi za sugestije učenika, upućene upravi škole. U realizaciji je učestvovalo 20 učenika a 454 će biti korisnici. 32 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Projekti realizovani od strane Savjeta učenika 2002/03 Projekat: Korak naprijed u aktivnostima učenika Realizovao: Savjet učenika srednjoškolskog centra, Srebrenica Vrijeme realizacije: 15.4-30.5.2003. godine O projektu: Projektom je uspješno realizovana prodajna izložba likovnih radova likovne sekcije škole. Napravljena je i izložba fotografija o Centru, za učenike osmih razreda u Bratuncu, Potočarima i Srebrenici koji su tada bili informisani o obrazovnim profilima u Srednjoškolskom centru. Tom prilikom je promovisana i uloga Savjeta učenika. Učestvovalo je u realizaciji sedam učenika a korisnici su učenici škole. Profesori su aktivno sarađivali u realizaciji. Projekat: Cvijećem protiv trave Realizovao Savjet učenika Ekonomske, trgovačke, ugostiteljske i medicinske škole, Trebinje Vrijeme realizacije: 15-17.04. 2003. godine O projektu: Savjet učenika je radio na uređenju ulaznog hola škole, sadili su cvijeće u velike saksije. Takođe su štampali i podijelili 1,000 letaka sa tekstom Šta je droga. 25 učenika je aktivno učestvovalo u realizaciji a oko 1,000 učenika i profesora su bili korisnici. Projekat: Ljepota školskog života Realizovao: Savjet učenika Tehničke škole Mihajlo Pupin, Bijeljina Vrijeme realizacije: 05-15.05. 2003. godine O projektu: Učenici su napravili nove klupe i postavili ih u školskom dvorištu. Stare klupe su popravili i ofrbali. Kupili su i cvijeće, koje su potom zasadili ispred škole. Deset učenika je učestvovalo u realizaciji a korisnici su svi učenici. Projekat: Obnova bibliotekarskog fonda Realizovao: Savjet učenika srednje tehničke i srednje stručne škole, Trebinje Vrijeme realizacije: 15.04-30.05.2003. godine O projektu: Tokom ovog projekta učenici su prvo stupili u kontakt sa adekvatnim knjižarama. Nakon toga su napravili anketu među učenicima o najpotrebnijim knjigama, uz pomoć profesora odabrane su knjige, a potom i kupljene 43 knjige. Projekat je naišao na veoma pozitivan odjek Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 33

Projekti realizovani od strane Savjeta učenika 2002/03 među učenicima jer su i oni donirali svoje knjige za biblioteku. Ukupno je učestvovalo u realizaciji deset učenika i dva profesora a korisnici će biti svi učenici škole. Projekat: Uređenje školskog dvorišta Realizovao: Savjet učenika Saobraćajne i elektro škole, Doboj Vrijeme realizacije: 15.04-30.05. 2003. godine O projektu: U ovom projektu učenici su radili na sređivanju školskog dvorišta koje je bilo zapušteno. Nabavljene su i zasađene sadnice. Popravljene su klupe, a u realizaciji je učestvovalo 30 učenika. Projekat: Osavremenjavanje informatičkog kabineta Realizovao: Savjet učenika Gimanazije, Mrkonjić Grad Vrijeme realizacije: 15.04-30.05. 2003. godine O projektu: Kroz projekat, učenici su kupili skener i CD rezač. Ovom opremom Savjet učenika je dodatno obogatio svoj informatički kabinet koji mogu koristiti likovna i foto sekcija. Projekat: Nabavka knjiga za školsku biblioteku Realizovao: Savjet učenika Srednjoškolskog centra Nikola Tesla, Šamac Vrijeme realizacije: 15.04-26.05. 2003. godine O projektu: Učenici iz ove škole su anketirali učenike o najpotrebnijim knjigama za lektiru, u saradnji sa profesorom odbrali knjige koje su im najpotrebnije, a nakon toga iste i poručili. Knjige će dobro doći učenicima posebno za izradu maturskih radova. Projekat: Čista škola-čist grad Realizovao: Savjet učenika Ekonomske i trgovačke škole, Doboj Vrijeme realizacije: 16.04-30.05.2003. godine O projektu: Učenici su kupili kante od metala koje bi se najbolje uklopile u školski ambijent. Nakon toga su se angažovali da ih ofarbaju u najprikladniju boju. Sve je bilo u cilju čistije školske sredine. Projekat je aktivno realizovalo 7 učenika uz podršku profesora. Projekat: Promjene Realizovao: Savjet učenika Gimanzije Sveti Sava, Prijedor Vrijeme realizacije: 13-16.05. 2003. godine 34 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

O projektu: Savjet učenika je dobio na korištenje jednu učionicu koja je bila u veoma lošem stanju. Kroz projekat je 12 učenika učestvovalo u obnovi ove učionice tako što su farbali stolice i stolove, krečili zidove, prali parkete i farbali prozore. Projekti realizovani od strane Savjeta učenika 2002/03 Projekat: Školski časopis-znakovi Realizovao: Savjet učenika Srednjoškolskog centra Ivo Andrić, Višegrad Vrijeme realizacije: 15.04-30.05.2003. godine O projektu: Savjet učenika je radio na realizaciji školskog časopisa. Formirali su redakciju, nabavili toner i papir, izabrali tekstove za časopis. Izdali su dva lista i pripremili treći... 15 učenika je aktivno učestvovalo. Profesori su pomogli u lektorisanju teksta i prelomu teksta na računaru. Projekat: Ozvučenje škole Realizovao: Savjet učenika Mješovite srednje škole Nikola Tesla, Kozarska Dubica Vrijeme realizacije: 29.04-30.05.2003. godine O projektu: Savjet učenika je u okviru projekta organizovao da se ispita trenutno stanje vezano za ozvučenje škole. Nakon toga su pristupili popravci miksete, pojačala, zvučnih kutija i kupovini mikrofona i kablova. Ozvučenje je nakon toga stavljeno u funkciju. 4 profesora su veoma aktivno sarađivala, a od učenika 9 ih je aktivno bilo angažovano. Razglas se koristi od strane učenika u cilju informisanja i puštanja muzike na odmoru. Projekat: Izdavanje školskog časopisa Realizovao: Savjet učenika Ekonomske škole, Bijeljina Vrijeme realizacije: 15.04-08.05.2003. godine O projektu: Inicijatori projekta su se potrudili da animiraju učenike za pisanje tekstova. Nakon toga je oformljena i redakcija. Poslije se pristupilo sakupljanju tekstova i biranju najboljih koji će biti stavljeni u list. List BOOM press je štampan i izdat 08.06.2003. Podršku izdavanju lista dali su i profesori iz škole. Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 35

Projekti realizovani od strane Savjeta učenika 2002/03 Projekat: Organizovanje turnira u fudbalu i odbojci Realizovao: Savjet učenika Srednjoškolskog centra Jovan Cvijić Modriča Vrijeme realizacije: 30.04-09.05. 2003.godine O projektu: U okviru ovog projekta učenici su organizovali sportski turnir. Prije početka obavljene su konsultacije sa nastavnicima i obavještavanje učenika. Nakon toga prikupljene su prijave ekipa. U realizaciji je učestvovalo 8 učenika iz Savjeta a 742 učenika su prisustvovali u gradskoj sali turniru. Nakon turnira obezbjeđene su nagrade za najbolje ekipe. Projekat: Edukacija mladih u okviru reproduktivnog zdravlja Realizovao: Savjet učenika Mješovite srednje škole Petar Kočić, Srbac Vrijeme realizacije: 10-30.05.2003. godine O projektu: U okviru ovog projekta organizovane su edukativne radionice o reproduktivnom zdravlju za 160 učenika. Nakon toga je i ispitano znanje učenika kroz anketu. Najuspješniji su dobili majice kao nagrade. 36 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Istraživanje... 4 U okviru programa razvoja Savjeta učenika u Republici Srpskoj u školskoj godini 2002/03 imali smo prilike raditi sa srednjoškolcima iz 32 grada iz 65 škola. Na samom početku projekta odlučili smo istražiti stavove učenika po pojedinim pitanjima, ispitati na koji način provode svoje slobodno vrijeme, kako vide društvo u kojem žive, koliko često koriste narkotička sredstva, kako vide svoju budućnost itd. Ukupno je ispitano 1 820 učenika koji pohađaju prvi (1987 godište), drugi (1986 godište), treći (1985 godište) i četvrti razred (1984 godište) srednje škole. Ispitivanje je obavljeno u oktobru, novembru i decembru 2002. godine. Upitnik koji su učenici popunjavali anonimno sastojao se od 45 pitanja. Izradu upitnika, ispitivanje i obradu podataka obavio je tim Omladinskog Komunikativnog Centra. U nastavku navodimo rezultate do kojih smo došli. Da li ste za zajednički nastavni program u svim školama BiH? Da li su nastavni programi pretrpani nastavnom građom? Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 37

Istraživanje Da li ste za vjeronauku u školama? Da li se po vašem mišljenju poštuju učenička prava? Da li nastavni programi zadovaljavaju potrebe mladih sa posebnim potrebama? Da li društvo na adekvatan način tretira mlade sa posebnim potrebama? Ukoliko bi vam bila potrebna psihološka podrška ili savjet, da li bi ste se obratili psihologu za pomoć? Da li je potrebno da u vašem mjestu postoji psihološko savjetovalište za mlade? 38 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Istraživanje Da li mislite da će vam vaše obrazovanje omogućiti da se zaposlite u budućnosti? Mislite li kad završite školu da ćete dobiti posao? Kada biste mogli da li biste se iselili u drugu zemlju? Da li mladi treba da učestvuju u odlučivanju u društvu? Da li društvo vodi brigu o mladima? Koliko vas zanima politika? Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 39

Istraživanje Da li mladi mogu uticati na politiku u BiH? Da li ste član neke političke partije? Da li treba izlaziti na izbore? Da li vjerujete u Boga? Koliko se u vašoj zajednici vodi briga o zaštiti okoline? Da li ste za civilno služenje vojnog roka? 40 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Istraživanje Kako provodite slobodno vrijeme? Da li ste član nekog sportskog saveza ili kluba? Da li ste član neke omladinske organizacije ili udruženja građana? Koliko često koristite internet? Da li pušite? Koliko često pijete alkohol? Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 41

Istraživanje Da li odobravate seks prije braka? Da li koristite kontracepciju? Koliko često konzumirate marihuanu? Koliko često konzumirate ekstazi? Koliko često konzumirate tablete sa narkotičkim djelovanjem? Koliko često konzumirate jače narkotike (heroin, kokain...)? 42 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Istraživanje Koliko se osjećate vezanim za BiH? Koliko se osjećate vezanim za SR Jugoslaviju? Koliko se osjećate vezanim za Republiku Hrvatsku? Koliko se osjećate povezani sa nacijom kojoj pripadate? Da li biste stupili u brak sa nekim ko je druge vjeroispovjesti ili nacije? Da li su u BiH Bošnjaci, Srbi i Hrvati ravnopravni? Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 43

Istraživanje Da li Srbi, Bošnjaci i Hrvati treba da žive zajedno u jednoj državi? Da li ste za integraciju BiH u Evropsku Uniju? Da li ste za nezavisnost Republike Srpske? Da li mislite da međunarodna zajednica postupa pravedno? Da li treba slušati i slijediti predsjednika države? Da li mislite da u vašem okruženju postoji kriminal i korupcija? Da li mislite da su naši političari korumpirani? 44 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Evaluacija... 5 Projekat Razvoj Savjeta učenika u 65 škola u Republici Srpskoj realizovan je od oktobra 2002. do juna 2003. godine. Evaluacija projekta obavljena je u toku maja i juna 2003. godine, putem evaluacionog upitnika u 65 škola. Ukupno 2 640 upitnika anonimno su popunili učenici od prvog do četvrtog razreda (82%) i profesori (18%). Upitnik se sastojao od 10 pitanja. Rezultati evaluacije slijede. Da li u vašoj školi postoji Savjet učenika? Koliko su učenici po vašem mišljenju upoznati sa idejom i radom Savjeta učenika u vašoj školi? Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 45

Evaluacija Koliko su profesori po vašem mišljenju upoznati sa idejom i radom Savjeta učenika u vašoj školi? Kako biste ocijenili rad savjeta učenika na početku školske godine? Kako biste ocijenili rad savjeta učenika na kraju školske godine? Da li su od osnivanja Savjeta učenika u vašoj školi pokrenute neke nove aktivnosti i sekcije ili je poboljšan rad postojećih? 46 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Evaluacija Da li Savjeti učenika utiču na bolje ostvarivanje prava i obaveza učenika i profesora u vašoj školi? Da li se kroz rad Savjeta učenika poboljšao odnos na relaciji učenik - profesor? Da li po vašem mišljenju svaka škola treba da ima Savjet učenika ili učeničku organizaciju? Da li mislite da postojanje Savjeta učenika ili učeničkih organizacija utiču na razvoj aktivizma i razvoj mladih u društvu uopšte? Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 47

6 Rezultati... Tokom našeg rada na razvoju Savjeta učenika u školskoj 2002/03. godini postigli smo, ostvarili, dostigli, realizovali, štampali, organizovali, uspjeli... Kreirali smo Vodič za razvoj Savjeta učenika. Sproveli smo istraživanje koje treba da prezentuje stavove srednjoškolaca po pojedinim pitanjima i aktuelnu problematiku. Obavili smo edukaciju o razvoju Savjeta učenika u 65 srednjih škola u Republici Srpskoj. Organizovali smo humanitarnu akciju Jedno dijete jedan slatkiš sa Savjetima učenika iz 11 srednjih škola u Banjaluci. U akciji je skupljeno ukupno 907 paketića koji su distribuirani djeci iz ugroženih kategorija. Štampali smo promotivni materija koji je imao za cilj promociju akcije u lokalnoj zajednici i promociju rezultata akcije. Organizovali smo III Školski učenički kongres koji je održan u Banjaluci, u januaru 2003. godine. Štampali smo promotivni materijal koji sadrži zaključke III Školskog učeničkog kongresa i koji je distribuiran u 65 srednjih škola. Organizovali smo sa Savjetima učenika volontersku akciju Prvencija spolnoprenosivih i bolesti ovisnosti. Akcija je sprovedena u Banjaluci i sastojala se od edukacije, okruglih stolova i medijske kampanje (emisije na radiju Balkan ). Podržali smo osnivanje Saveza srednjoškolaca Banja Luke. Radili smo na povezivanju Predstavnike Saveza srednjoškolaca Banjaluke sa Savjetima učenika iz zemalja bivše SFRJ i Evrope. 48 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Rezultati Dva predstavnika su boravila na Konferenciji Savjeta učenika iz zemalja bivše SFRj u Makedoniji. Jedna predstavnica je prisustvovala treningu u Strasbourg-u koji je organizovao Organising Bureau of European School Student Union (OBESSU). Organizovali smo volontersku akciju integracije mladih sa invaliditetom kroz edukaciju. Zastupali smo zakonsko regulisanje Savjeta učenika u zakonu o osnovnim i srednjim školama u Bosni i Hercegovini. Podržali smo ukupno 30 malih projekata u iznosu od 300 KM koje su realizovali Savjeti učenika. Promovisali smo u javnosti rezultate koje su tokom godine postizali Savjeti učenika. Pomogli smo planiranje i realizaciju projekta Dan srednjoškolaca u borbi protiv narkomanije. Projekat su realizovali Savjet učenika iz 9 srednjih škola a u samoj akciji Drozi je o zvon lo je učestvovalo 11 srednjih škola iz Banjaluke. Radili smo na povezivanju Savjeta učenika sa predstavnicima policije u okviru pilot projekta Policajac u školi. Štampali smo promotivni materijal o rezultatima 30 projekata koje su realizovali Savjeti učenika. Štampali smo brošuru o Volonterizmu u kojem su opisane volonterske akcije srednjoškolaca u Banjaluci. Od ukupno 65 škola koje su učestvovale u projektu Savjet učenika funkcioniše u 57 škola. Objavili smo brošuru koja sadrži prikaz cjelokupnog projekta, rezultate istraživanja, evaluaciju i rezultate koji su postignuti. Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 49

OKC Naša misija OMLADINSKI KOMUNIKATIVNI CENTAR Omladinski Komunikativni Centar (OKC) je nevladina i neprofitna organizacija sa sjedištem u Banjaluci, osnovana 1997 sa ciljem promovisanja vrijednosti civilnog društva, koja djeluje na lokalnom i regionalnom nivou. Edukativnim, volonterskim, medijskim, psihosocijalnim i aktivnostima izgradnje mira i razvoja demokratije mi doprinosimo poboljšanju kvaliteta života mladih i razvoju društva jednakih mogućnosti. Naši ciljevi 1. Edukacijom o izgradnji mira i nenasilnoj transformaciji konflikta doprinositi pomirenju, razvoju mirovnih aktivnosti i poštovanju ljudskih prava u regionu. 2. Promovisati i razvijati volonterizam i mobilnost mladih kroz volonterske programe. 3. Promovisanje pitanja mladih i aktivnosti trećeg sektora na našem radiju Balkan. 4. Razvoj programa za veće učešće mladih u procesima donošenja odluka. 5. Podrška razvoju i izgradnji kapaciteta nevladinih organizacija putem treninga i seminara. OKC realizuje projekte i aktivnosti kroz programske oblasti: 1. Program izgradnje mira i razvoja demokratije 2. Volonterski programi 3. Programi globalnih i regionalnih partnerstava 4. Radio Balkan 5. Edukativni programi 6. Psihosocijalni programi. Naš moto: Omogućimo mladima da dostignu svoje potencijale Omladinski Komunikativni Centar Mačvanska 10, 78 000 Banja Luka Bosna i Hercegovina Tel/fax:051/430-070 E-mail:okc@inecco.net www.okcbl.org 50 Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske

Razvoj Savjeta učenika u 65 škola Republike Srpske 51