SADRŽAJ Januar, OPŠTE INFORMACIJE Uvod Svrha Pravni okvir Pravni status Opšte odredbe...

SADRŽAJ Januar, 2013 1. OPŠTE INFORMACIJE... 7 1.1.Uvod... 7 1.2. Svrha... 10 1.3. Pravni okvir... 10 1.4. Pravni status... 10 1.4.1. Opšte odredbe... 10 1.4.2. Odgovornost... 10 1.4.3. Procedura žalbe... 11 1.5. Struktura Izjave o mreži... 11 1.6. Period važenja i postupak ažuriranja... 11 1.6.1. Period važenja... 11 1.6.2. Postupak ažuriranja... 12 1.7. Objavljivanje... 12 1.8. Kontakti... 12 1.9. Saradnja sa drugim upravljačima infrastrukture... 13 1.9.1. One Stop Shop /OSS/... 13 1.9.2. Alati RNE-a... 14 1.9.3. Koridori za teretni prevoz... 15 1.10. Opis termina i skradenica... 15 2. USLOVI PRISTUPA... 17 2.1. Uvod... 17 2.2. Opšti uslovi pristupa... 17 2.2.1. Uslovi za podnošenje zahtjeva za dodjelu trase... 18 2.2.2. Usluge željezničkog prevoza... 18 2.2.3. Licenca za prevoz... 18 2 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

SADRŽAJ Januar, 2013 2.2.4. Sertifikat o bezbjednosti... 19 2.2.5. Pokride odgovornosti osiguranje... 19 2.3. Opšti poslovni / komercijalni uslovi... 20 2.3.1. Okvirni ugovor... 20 2.3.2. Ugovor o korišdenju željezničke infrastrukture... 20 2.4. Operativna pravila rada... 20 2.5. Prevoz naročitih pošiljki... 21 2.6. Prevoz opasnih materija... 21 2.7. Postupak prijema željezničkih vozila... 22 2.8. Postupak prijema osoblja... 22 3. INFRASTRUKTURA... 24 3.1. Uvod... 24 3.2. Veličina mreže... 25 3.2.1. Granice... 25 3.2.2. Priključne željezničke mreže... 25 3.2.3. Ostale informacije... 26 3.3. Opis mreže... 26 3.3.1. Geografski podaci... 26 3.3.2. Karakteristike infrastrukture... 27 3.3.3. Sistem upravljanja saobradajem i komunikacioni sistemi... 29 3.4. Ograničenja u saobradaju... 31 3.4.1. Posebna infrastruktura... 31 3.4.2. Ograničenja u pogledu životne sredine... 31 3.4.3. Opasne materije... 32 3.4.4. Ograničenja u tunelima... 32 3.4.5. Ograničenja na mostovima... 32 3.4.6. Ograničenja željezničke infrastrukture u pogledu visine snijega... 32 3.5. Raspoloživost infrastrukture... 32 3 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

SADRŽAJ Januar, 2013 3.6. Stanice i stajališta za prijem i otpremu putnika... 32 3.7. Robni terminali... 33 3.8. Objekti za pružanje usluga... 33 3.8.1. Stanice za formiranje vozova... 33 3.8.2. Kolosjeci za gariranje... 34 3.8.3. Objekti za održavanje voznih sredstava... 35 3.8.4. Objekti za snadbijevanje gorivom... 35 3.8.5. Tehnički objekti... 35 3.9 Razvojni projekti na infrastrukturi... 36 4. DODJELA KAPACITETA... 38 4.1. Uvod... 38 4.2 Opis procedure... 38 4.3. Dinamika podnošenja zahtjeva i dodjela kapaciteta... 39 4.3.1. Dinamika podnošenja zahtjeva za godišnji red vožnje... 39 4.3.2. Plan predaje zahtjeva za dodjelu kapaciteta izvan postupka izrade godišnjeg reda vožnje... 40 4.4. Postupak dodjele kapaciteta... 41 4.4.1. Postupak usaglašavanja... 41 4.4.2. Postupak rješavanja sporova... 42 4.4.3. Zagušena infrastruktura... 42 4.5. Dodjela kapaciteta za vozove za održavanje i rekonstrukciju... 43 4.6. Ne korišdenje dodijeljene trase/ Pravila otkazivanja... 43 4.7. Prevoz naročitih pošiljki i opasnih materija... 44 4.8. Posebne mjere koje se primjenjuju u slučaju poremedaja... 45 4.8.1. Principi... 45 4.8.2 Operativna pravila... 45 4.8.3. Predvidivi problemi... 46 4.8.4. Nepredvidivi problemi... 46 4.9. Dodjela kapaciteta za korišdenje uslužnih objekata... 47 4 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

SADRŽAJ Januar, 2013 5. USLUGE... 48 5.1. Uvod... 48 5.2. Minimalni pristupni paket usluga... 48 5.2.1. Obrada zahtjeva za infrastrukturni kapacitet... 48 5.2.2. Pravo korišdenja dodijeljenog kapaciteta... 48 5.2.3. Korišdenje kolosjeka i skretnica... 49 5.2.4. Upravljanje saobradajem vozova, uključujudi signalizaciju, regulisanje, prijem i otpremu vozova, sporazumijevanje vezano za saobradaj vozova i pružanje informacija o kretanju vozova. 49 5.2.5. Sve ostale informacije potrebne za realizaciju ili obavljanje usluge za koju je kapacitet dodijeljen... 49 5.3. Pristup prugom do uslužnih objekata i njihovo korišdenje... 49 5.3.1. Oprema za snadbijevanje električnom energijom potrebnom za vuču vlaka... 49 5.3.2. Objekti za snadbijevanje gorivom... 50 5.3.3. Stanice za prijem i otpremu putnika, stanične zgrade i ostali objekti... 50 5.3.4. Stanice za teretni saobradaj... 50 5.3.5. Ranžirne stanice... 51 5.3.6. Kolosjeci za formiranje /sastavljanje/ vozova... 51 5.3.7. Kolosjeci za gariranje... 51 5.3.8. Objekti za održavanje voznog parka i ostali tehnički objekti... 52 5.4. Dodatne usluge... 53 5.4.1. Sanbdijevanje električnom energijom za vuču vozova... 54 5.4.2. Objekti za snadbijevanje gorivom... 54 5.4.3. Manevrisanje i druge usluge... 54 5.4.4. Usluge nadzora pri prevozu opasnih materija i naročitih pošiljki... 57 5.4.5. Usluge pružanja informacija putnicima... 58 5.4.6. Ostale dodatne usluge... 58 5.5. Pratede usluge... 58 5.5.1. Pristup telekomunikacionoj mreži... 59 5 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

SADRŽAJ Januar, 2013 5.5.2. Pružanje dodatnih informacija... 59 5.5.3. Tehnički pregled voznih sredstava u stanicama... 59 5.5.4. Pružanje usluga u Saobradajno transportnim otpremništvima... 60 6. TARIFA... 61 6.1. Metod napladivanja... 61 6.1.1. Minimalni pristupni paket... 61 6.1.2. Naknada za minimalni pristupni paket... 62 6.2. Cijene... 63 6.2.1. Minimalni pristupni paket... 63 6.2.2. Cijene dodatnih usluga... 63 6.2.3. Cijene pratedih usluga... 64 6.4. Izuzeci pri tarifiranju... 64 6.5. Otkazivanje vozne trase i poništavanje planirane vožnje... 64 6.6. Promjena vozne trase... 65 6.7. Promjena cijene... 65 6.8. Sistem pokazatelja kvaliteta prevoza... 65 6.9. Način pladanja... 66 PRILOZI... 67 6 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

OPŠTE INFORMACIJE Januar, 2013 1. OPŠTE INFORMACIJE 1.1.Uvod Saglasno Strategiji Vlade Crne Gore o restrukturiranju Željeznice Crne Gore, vanredna Skupština akcionara Željeznice Crne Gore AD-Podgorica, je na sjednici održanoj dana 02.07.2008. godine donijela Odluku o restrukturiranju Željeznice Crne Gore-Infrastruktura-DOO, Podgorica u Željezničku Infrastrukturu Crne Gore AD-Podgorica. Željeznička Infrastruktura Crne Gore AD-Podgorica /u daljem tekstu ŽICG/ je upravljač željezničkom infrastrukturom u Crnoj Gori ima svojstvo pravnog lica i u granicama predmeta poslovanja samostalno istupa u pravnom prometu, zaključuje pravne poslove i preduzima druge pravne radnje od značaja za obavljanje djelatnosti. Dana 09.07.2008. godine, u Centralnom registru Privrednog suda u Podgorici registrovana je: ŽELJEZNIČKA INFRASTRUKTURA CRNE GORE AD- PODGORICA, pod registarskim brojem 4-0008771/001, kao Akcionarsko Društvo. ŽICG je, izuzimajući industrijske kolosjeke, javno dobro u opštoj upotrebi, u državnoj je svojini i dostupna je na korišćenje pod jednakim uslovima svim zainteresovanim privrednim društvima koja obavljaju prevoz, na način koji je propisao Zakon o željeznici. Upravljanje željezničkom infrastrukturom je djelatnost od opšteg interesa. Upravljanje infrastrukturom u smislu Zakona o željeznici je: održavanje infrastrukture, organizovanje i regulisanje željezničkog saobraćaja, modernizacija infrastrukture i zaštita infrastrukture. ŽICG upravlja željezničkom mrežom od 335,46 km. U skladu sa Zakonom o željeznici, ŽICG donosi i objavljuje Izjavu o mreži, kojom obezbjeđuje informacije o željezničkoj mreži, uslovima o pristupu i dodjeli infrastrukturnih kapaciteta, određivanju visine naknade za korišćenje infrastrukture, organizaciju i regulisanje saobraćaja. 7 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

OPŠTE INFORMACIJE Januar, 2013 Organizaciona šema ŽICG Organizacija željezničkog sektora u CG Direkcija za željeznice je državni organ Crne Gore za oblast željezničkog saobraćaja. Osnovana je 2010. godine na osnovu izmjena Zakona o organizaciji i načinu rada državne uprave (Sl. list CG", br. 4/09), a u skladu sa Zakonom o željeznici (Sl. list RCG", br. 21/04). Direkcija za željeznice ima svojstvo pravnog lica. Direkcija je osnovana radi obavljanja poslova investiranja u održavanje, razvoj i modernizaciju željezničke infrastrukture, regulatornih poslova i 8 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

OPŠTE INFORMACIJE Januar, 2013 poslova bezbjednosti na željeznici. Izmjene koje su nastale u željezničkom sektoru Evrope, naročito nakon 1990. godine, nametnule su realnu potrebu za postojanjem nezavisnog državnog organa za oblast željezničkog saobraćaja, koji će realizovati saobraćajnu politiku države Crne Gore u oblasti željeznice. Nadležnosti Direkcije za željeznice: Učešće u pripremi i izradi tehničkih propisa, normativa i standarda na željeznici; Izdavanje licenci za upravljanje željezničkom infrastrukturom (industrijskom željeznicom); Izdavanje licenci za prevoz; Izdavanje sertifikata o bezbjednosti za upravljanje željezničkom infrastrukturom; Izdavanje sertifikata o bezbjednosti za prevoz; Odlučivanje po prigovorima u vezi zaključenja Ugovora o korišćenju željezničke infrastrukture; Odlučivanje po žalbama kandidata koji smatraju da su predmet nepravičnog postupanja, diskriminacije ili da su na neki drugi način oštećeni, a naročito po žalbi na akte koje je donio upravljač infrastrukture; Izdavanje dozvola za korišćenje novoizgrađenih željezničkih vozila, novih tipova uređaja, djelova i opreme željezničkih vozila, kao i novih tipova uređaja, djelova i opreme za željezničku infrastrukturu; Odobravanje tehničke dokumentacije za izgradnju, rekonstrukciju i modernizaciju željezničke infrastrukture; Izrađuje planove razvoja, izgradnje, rekonstrukcije, modernizacije, održavanja i zaštite željeznica Crne Gore; Vrši poslove koji se odnose na: razvoj, izgradnju, rekonstrukciju, održavanje i zaštitu željeznica Crne Gore Kontrola korišćenja državnih subvencija za pokrivanje troškova obaveza javnog prevoza (PSO); Praćenje razvoja željezničke infrastrukture i voznih sredstava u drugim državama i predlaganje mjera modernizacije kako bi se povećao nivo interoperabilnosti; Ostvaruje i razvija međunarodnu saradnju u oblasti željezničkog saobraćaja; Predlaže usklađivanje zakonskih i podzakonskih akata sa direktivama i regulativama EU u cilju harmonizacije nacionalnih propisa sa propisima EU; Priprema poziva na nadmetanje i sprovođenje postupka ustupanja radova za izradu tehničke dokumentacije i izvođenja radova na željezničkoj infrastrukturi; Prati i kontroliše trošenje finansijskih sredstava kojima se subvencionišu upravljač infrastrukturom i prevoznici; Izdaje saglasnost za priključenje i ukrštanje javnih puteva sa željezničkom prugom, postavljanje infrastrukturnih objekata (cjevovoda, vodovoda, kanalizacije, električnih, telefonskih i telegrafskih vodova i dr.) na pružnom i zaštitnom pojasu; Izdaje saglasnost za izgradnju, rekonstrukciju, održavanje i zaštitu industrijske željeznice; Zaključivanje ugovora sa prevoznicima koji obavljaju prevoz od javnog interesa; Vrši određene poslove notifikacije; Ostvaruje međunarodnu saradnju sa međunarodnim organizacijama u kojima predstavlja državu, Evropskom željezničkom agencijom i organima drugih država nadležnim za bezbjednost i interoperabilnost u željezničkom saobraćaju i regulisanje tržišta željezničkih usluga. 9 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

OPŠTE INFORMACIJE Januar, 2013 1.2. Svrha Svrha ove Izjave o mreži je da pruži jednistven izvor osnovnih informacija koje su potrebne željezničkim prevoznicima, kako bi pružili usluge prevoza na željezničkoj infrastrukturi kojom upravlja ŽICG. Izjava o mreži predstavlja željezničku infrastrukturu kojom upravlja ŽICG, zatim pruža informacije o uslovima za pristup željezničkoj infrastrukturi i dodjeli infrastrukturnih kapaciteta kao i o modelu izračunavanja naknade za uluge koje pruža upravljač infrastrukturom. 1.3. Pravni okvir Funkcionisanje željezničke infrastrukture i saobraćaja na mreži ŽICG regulisano je pravnom regulativom Crne Gore, aktima Upravljača infrastrukture i aktima i tehničkim procedurama željezničkog prevoznika. Željeznički prevoznik se pri obavljanju prevoza mora pridržavati svih pravnih pravila sadržanih u međunarodnim izvorima prava kao i nacionalnim zakonskim i podzakonskim aktima. Propise i procedure koje se odnose na prevoznike u Crnoj Gori određuje Ministarstvo saobraćaja i pomorstva u saradnji sa Direkcijom za željeznice i ŽICG. Izdavanje ovog dokumenta je usklađivanje sa evropskom regulativom, tako da tokom izrade su korišćene preporuke i direktive EU. U Prilogu 1.c nalazi se spisak evropske regulative, nacionalnih zakona, podzakonskih akata i pravilnika koji se pominju u dokumentu i koja su korišćena u izradi Izjave o mreži. 1.4. Pravni status 1.4.1. Opšte odredbe ŽICG na osnovu Zakona o željeznici donosi i objavljuje Izjavu o mreži, redovno ažurira i po potrebi mijenja. Izjava o mreži služi prvenstveno kao izvor informacija za željezničke prevoznike. Ugovor o korišćenju željezničke infrastrukture koji sklapaju upravljač infrastrukture i željeznički prevoznik može upućivati na određene dijelove Izjave o mreži čime ti djelovi postaju obavezujući za ugovorne strane. Izjava o mreži se objavljuje na internet stranici ŽICG, www.zicg.me na crnogorskom i engleskom jeziku. U slučaju ne podudaranja crnogorske i engleske verzije teksta, mjerodavna je crnogorska. 1.4.2. Odgovornost ŽICG je odgovorna za tačnost informacija u Izjavi o mreži, ali ne odgovara za štetu koja nastane zbog štamparskih grešaka u Izjavi o mreži. Izjava o mreži je izrađena na osnovu informacija koje su bile dostupne do 01.01.2013.godine. U slučaju da Izjava o mreži nije usklađena sa važećim zakonodavstvom, mjerodavno je važeće zakonodavstvo. Zakonodavstvo koje je u procesu pripreme dok je rađen dokument Izjava o mreži, nije uzeto u obzir. Svi propisi i tehnički dokumenti koji stupe na snagu nakon objavljivanja ove Izjave o mreži biće primjenjivi i treba ih uzeti u obzir prilikom tumačenja ove Izjave o mreži. 10 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

OPŠTE INFORMACIJE Januar, 2013 1.4.3. Procedura žalbe Željeznički prevoznik, može podnijeti žalbu Direkciji za željeznice, u momentu kada smatra da se prema njemu u odnosu na druge podnosioce zahtjeva za dodjelu kapaciteta infrastrukture, postupa nejednako / diskriminatorno/ ili na bilo koji drugi način trpi štetu u vezi : Izjave o mreži, kriterijuma koje ona postavlja, postupka dodjele kapaciteta željezničke infrastrukture i rezultata te dodjele, kriterijuma za određivanje naknada za korišćenje infrastrukture, visine i strukture cijena za korišćenje kapaciteta infrastrukture, sa ostalim slučajevima koji se odnose na osiguranje pristupa i korišćenja željezničke infrastrukture. 1.5. Struktura Izjave o mreži Ova Izjava o mreži je urađena u skladu sa strukturom izjave o mreži koja je usvojena u okviru međunarodne organizacije RaliNatEurope, udruženja evropskih upravljača infrastrukturom / www.rne.eu /. Usvojena struktura Izjave o mreži omogućava da Izjava o mreži različitih upravljača infrastrukture iz različitih država budu ujednačene i da sadrže približno iste informacije. Struktura Izjave o mreži je : 1. Opšte informacije - sadrži ciljeve izdavanja Izjave o mreži 2. Uslovi pristupa - daje uslove koje željeznički prevoznik treba da ispunjava za pristup željezničkoj infrastrukturi. 3. Infrastruktura - sadrži opis željezničke infrastrukture kojom upravlja ŽICG. 4. Dodjeljivanje kapaciteta - određuje postupak i uslove dodjeljivanje infrastrukturnog kapaciteta 5. Usluge - sadrži opis usluga koje pruža ŽICG. 6. Naknada - sadrži opis metode za obračun naknada za korišćenje željezničke infrastrukture i usluge koje pruža ŽICG. 1.6. Period važenja i postupak ažuriranja 1.6.1. Period važenja Period važenja Izjave o mreži je vezan za period trajanja godišnjeg reda vožnje. Ova Izjava o mreži se odnosi na : pristup željezničkoj infrastrukturi i korišćenje željezničke infrastrukture za vrijeme važenja reda vožnje 2013/2014, postupak dodjeljivanja infrastrukturnih kapaciteta za red vožnje 2013/2014. Red vožnje 2013/2014 nastupa 15. decembra 2013., a završava se 13. decembra 2014.godine. 11 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

OPŠTE INFORMACIJE Januar, 2013 Izjava o mreži se objavljuje najkasnije 3 mjeseca prije početka krajnjeg roka za podnošenje zahtjeva za dodjelu trase i važi za cio period važenja reda vožnje 2013/2014. 1.6.2. Postupak ažuriranja ŽICG mora redovno ažurirati Izjavu o mreži u slučaju izmjena važnih informacija koje su objavljene. Sve izmjene i dopune Izjave o mreži će biti objavljene na web stranici www.zicg.me. ŽICG će o donošenju izmjena i dopuna obavijestiti željezničke prevoznike sa kojima ima sklopljen ugovor o korišćenju željezničke infrastrukture. 1.7. Objavljivanje Izjava o mreži dostupna je bez naknade u štampanom obliku (limitiran broj) i u elektronskom obliku na web stranici ŽICG www.zicg.me. Izjava o mreži se objavljuje na crnogorskom i engleskom jeziku. Izjava o mreži na engleskom jeziku objavljuje se samo u elektronskom obliku. U slučaju nepodudaranja crnogorske i engleske verzije teksta, mjerodavna je crnogorska verzija. 1.8. Kontakti ŽICG će na zahtjev prevoznika staviti na raspolaganje i druge informacije koje nijesu sadržane u Izjavi o mreži. Kontakti: Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 267 fax: 00 382 20 441 255 e-mail: operativna.rukovodilac@zicg.me Ministarstvo saobraćaja i pomorstva Rimski trg 46 CG 81 000 Podgorica Direktorat za željeznički saobraćaj tel: 00 382 20 482 192 fax: 00 382 20 234 331 www.minsab.gov.me Direkcija za željeznice Hercegovačka 75 CG - 81000 Podgorica tel: 00 382 20 232 127 fax: 00 382 20 232 128 www.dzzcg.me 12 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

OPŠTE INFORMACIJE Januar, 2013 1.9. Saradnja sa drugim upravljačima infrastrukture RailNetEurope /RNE/ je organizacija koju su 2004. godine osnovali evropski upravljači infrastrukturom. RNE je neprofitna organizacija upravljača infrastrukture i tijela za dodjelu infrastrukturnog kapaciteta i posvećena je olakšavanju međunarodnog prevoza na evropskoj željezničkoj infrastrukturi. Cilj RNE-a Cilj RNE-a je da pruža podršku željezničkim prevoznicima u njihovim međunarodnim aktivnostima (i u teretnom i u putničkom prevozu) i da poboljša učinak postupaka upravljača infrastrukture. Zajednički, članovi RailNetEuropa harmonizuju uslove u međunarodnom željezničkom prevozu i uvode korporativni pristup u promociji evropskog željezničkog poslovanja koja je u korist cjelokupnoj željezničkoj privredi u Evropi. Sprovođenje zadataka RNE-a RNE organizacija sprovodi svoje zadatake kroz četiri stalne radne grupe i kroz ad-hoc projektne timove kojima koordinira zajednička kancelarija RNE-a koja ima sjedište u Beču, Austrija. Mreža RNE-a RailNetEurope je organizacija koju čini 37 upravljača infrastrukture za dodjelu infrastrukturnog kapaciteta koji su ili punopravni ili pridruženi članovi ili članovi kandidati. Članovi RNE-a raspolažu sa željezničkom mrežom od preko 230 000 km. U svom radu, RNE je posvećen pojednostavljenju, harmonizaciji i optimizaciji međunarodnih željezničkih procesa, gdje se misli na : izradu reda vožnje na evropskom nivou, zajednički pristup marketingu i prodaji (uključujući Izjave o mreži), saradnju među upravljačima infrastrukture u njihovom području djelovanja, razmjenu informacija o prekograničnim vozovima u stvarnom vremenu, usluge koje se pružaju nakon prodaje (tj. izvještavanje). Više informacija na: http://www.rne.eu/index.php/corporate.html. 1.9.1. One Stop Shop /OSS/ RNE je u svakoj državi članici osnovao jedan OSS kontakt, koji predstavlja jedan šalter za prodaju ili One Stop Shop/OSS/. Ovi nacionalni kontakti predstavljaju zajedničku mrežu kontakt tačaka za korisnike unutar RNE-a. U pogledu međunarodnih zahtjeva za trasama, korisnici treba samo da kontaktiraju jednu od ovih OSS kancelarija koja će onda inicirati cjelokupan proces međunarodnog dodjeljivanja trasa. Korisnici usluga međunarodnog željezničkog prevoza koje pružaju članovi RNE-a, mogu koristiti usluge RNE- ovih kontakt punktova OSS, gdje će dobiti: 13 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

OPŠTE INFORMACIJE Januar, 2013 mrežu kontakata koji korisnike vode kroz cijeli postupak koji se odnosi na uslove pristupa infrastrukturi i ponudu za željezničke trase na cijelom prevoznom putu u međunarodnom saobraćaju, sve informacije o uslugama koje pruža bilo koji upravljač infrastrukturom, obradu zahtjeva za dodjelu međunarodnih trasa unutar RNE-a, da se zahtjevi za sljedeći red vožnje na vrijeme uzmu u obzir prilikom sastavljanja godišnjeg reda vožnje. Popis OSS kontakata je dostupan na: http://www.rne.eu/index.php/oss_network.html. Više informacija o OSS-u na: http://www.rne.eu/index.php/one-stop-shop.html. 1.9.2. Alati RNE-a PCS /ranije PATHFINDER/ PCS /Path Coordination System sistem koordinacije trasa/ je RNE-ova web aplikacija za upravljače infrastrukturom, tijela za dodjelu kapaciteta i podnosioca zahtjeva za trasu pomoću koje se obavlja komunikacija i koordinacija postupaka za obradu zahtjeva za dodjelu međunarodnih trasa i ponude međunarodnih trasa. Ovaj alat u potpunosti odgovara međunarodnom postupku za pripremu novog i korekciju postojećeg reda vožnje. Takođe pomažu željezničkim prevoznicima i podnosiocima zahtjeva u njihovim predkoordinacionim obavezama vezanim za studije trasa kako bi pripremili svoje zahtjeve za međunarodne trase. Alat PCS obuhvata funkciju One Stop Shop za pružanjem podrške pri poslovnim postupcima i svakodnevnim aktivnostima. Za više informacija posjetite web stranicu: www.pfndr.org ili pišite na helpdesk: support.pcs@ rne.eu. Više informacija na: http://www.rne.eu/index.php/pcs.html. CIS /ranije EICIS/ CIS /Charging Information System Informacioni sistem o naplati naknada/ je RNE-ov međunarodni alat za procjenu visine naknade za korišćenje željezničke infrastrukture, koji korisnicima daje informacije o cijenama. Internetski krovni sistem za razne nacionalne sisteme naplate željezničke infrastrukture može izračunati naknadu za korišćenje međunarodne trase u minuti, 24 sata na dan uključujući naknade za trasu voza, korišćenje stanica i troškove manevrisanja. Sadašnji cilj razvoja CIS-a je uskladiti informacije koje daje CIS sa informacijama iz Izjava o mreži. TIS /ranije EUROPTIRAILS/ TIS /Train Information System sistem informacija o vozu/ je aplikacija na internetu koja prati saobraćaj međunarodnih vozova od mjesta polaska do odredišnog mjesta. Podržava upravljanje međunarodnim vozovima davanjem podataka koji se odnose na međunarodne vozove za prevoz putnika i na teretne vozove na RNE koridorima. TIS se ne odnosi na usluge nacionalnog prevoza. TIS u stvarnom vremenu preko interneta pruža podatke o vozovima i generiše izvještaje na osnovu arhivskih podataka. Ova dva proizvoda TIS-a se oslanjaju na istim osnovnim podacima: 14 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

OPŠTE INFORMACIJE Januar, 2013 pregled informacija o vozovima prikuplja u stvarnom vremenu, centralizuje ih i objavljuje informacije o vozovima koji saobraćaju na većini RNE koridora (u rastućem broju država što uključuje Austriju, Belgiju, Francusku, Njemačku, Italiju, Luksemburg, Nizozemsku, Sloveniju i Švajcarsku) kao što su: trenutna i prethodna lokacija voza informacije o dogovorenom dnevnom redu vožnje informacije o kašnjenju i razlozima kašnjenja funkcija izvještavanja omogućuje praćenje informacija o vozu i kašnjenju u određenom vremenskom periodu. Pored toga, planira se i treći proizvod koji će omogućiti razmjenu podataka u stvarnom vremenu između upravljača infrastrukture i željezničkih prevoznika koji koriste TAF TSI format. TIS je prateći alat EPR-a /European Performance Regime Evropski sistem pokazatelja kvalitete transporta/ zajedničkog projekta RNE-a i UIC-a. Na TIS se može pristupiti: https://www.europtirails.eu. Službu za korisnike možete kontaktirati na email: support.tis@rne.eu. Više informacija na: http://www.rne.eu/index.php/tis.html. 1.9.3. Koridori za teretni prevoz Evropski parlament i Vijeće su 22. septembra 2010. godine usvojili Uredbu /EU/ br. 913/2010 o evropskoj željezničkoj mreži za konkurentni teretni prevoz. Ovom uredbom se određuju pravila za osnivanje i organizaciju međunarodnih željezničkih koridora za konkurentni teretni prevoz sa namjerom razvijanja evropske željezničke mreže za konkurentni teretni prevoz. Kroz Crnu Goru, za sada, ne prolazi nijedan koridor za teretni prevoz u smislu EU Uredbe 913/2010. 1.10. Opis termina i skraćenica Pojmovi koji su korišćeni u Izjavi o mreži. Ad hoc zahtjev One Stop Shop PSC Pravo pristupa Robni terminal TAF TSI Zahtjev za dodjelu infrastrukturnog kapaciteta kojim se traži dodjela trase voza izvan postupka dodjele trasa za godišnji red vožnje. Predstavnik Upravljača infrastrukture koji zajedno sa predstavnicima drugih upravljača infrastrukture čini međunarodnu mrežu kojom se korisnicima olakšava pristup međunarodnoj željezničkoj infrastrukturi. Internetski komunikacioni sistem za optimalnu koordinaciju međunarodnih trasa vozova. Pravo željezničkog prevoznika da koristi željezničku infrastrukturu. Sva službena mjesta otvorena za robni rad gdje se vrši prijem i otprema pošiljaka. Tehničke specifikacije interoperabilnosti za telematske aplikacije u teretnom prevozu. 15 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

OPŠTE INFORMACIJE Januar, 2013 Trasa voza Ugovor o pristupu Upravljač infrastrukturom Željeznički prevoznik Zagušena infrastruktura Infrastrukturni kapacitet potreban za vožnju voza između dva mjesta u određeno vrijeme. Ugovor kojim upravljač infrastrukture odobrava željezničkom prevozniku pravo pristupa na željezničku infrastrukturu i kojim se uređuju međusobna prava i obaveze, određuje dodijeljeni kapacitet, visina naknade za korišćenje željezničke infrastrukture i ostala pitanja u vezi sigurnosti prevoza i zaštite sredine. Privredno društvo koje je ovlašćeno za upravljanje željezničkom infrastrukturom. Privredno društvo koje ima licencu za prevoz i sertifikat o bezbjednosti za prevoz putnika, lica i stvari u željezničkom saobraćaju, izdate od nadležnog organa uprave. Dio infrastrukture na kojoj potražnja za infrastrukturnim kapacitetom ne može biti u potpunosti zadovoljena čak i nakon sprovođenja postupka usaglašavanja dodjele infrastrukturnog kapaciteta. Skraćenice koje se koriste u Izjavi o mreži ATC sistem automatskog upravljanja saobraćajem /automatic train control/ EVP elektrovučna podstanica GIŠ gornja ivica šine KM kontaktna mreža OSS One Stop Shop RID Pravilnik o međunarodnom prevozu opasnih materija željeznicom RNE RailNetEurope UI Upravljač infrastrukturom UIC Međunarodna željeznička unija TK Telekomanda ŽP Željeznički prevoznik ŽPCG Željeznički prevoz Crne Gore MC Akcionarsko Društvo Montecargo OŽVS Akcionarsko drutvo Održavanje željezničkih voznih sredstava ŽS Železnice Srbije HSH Albanske željeznice Pored pojmova navedenih u tablici gore, RNE je izradio jednostavan rječnik na engleskom jeziku svih pojmova koji su vezani za Izjavu o mreži. Defnicije u rječniku su napisane jasno uz korišćenje što manje tehničkog i pravnog žargona. Predstavljaju praktični vodič za upravljače infrastrukture/tijela za dodjelu kapaciteta i njihove korisnike. Rječnik služi samo u informativne svrhe i u njemu sadržane definicije nijesu pravno obavezujuće. Rječnik RNE-a je dostupan na: http://www.rne.eu/index.php/ns_glossary.htm. 16 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLOVI PRISTUPA Januar, 2013 2. USLOVI PRISTUPA 2.1. Uvod Zakon o željeznici predstavlja pravni okvir za pristup željezničkoj infrastrukturi. 2.2. Opšti uslovi pristupa Opšti uslovi pristupa željezničkoj infrastrukturi Crne Gore određeni su Zakonom o željeznici, podzakonskim aktima donesenim na osnovu ovog Zakona /Pravilnik o izdavanju licence za upravljanje željezničkom infrastrukturom, Pravilnik o izdavanju sertifikata o bezbjednosti za upravljanje željezničkom infrastrukturom, Pravilnik o izdavanju licence za prevoz u željezničkom saobraćaju i Pravilnik o izdavanju sertifikata o bezbjednosti za prevoz u željezničkom saobraćaju/ i drugih propisa. ŽICG, kao upravljač infrastrukturom, odobrava pristup na željezničku infrastrukturu zaiteresovanim prevoznicima, tako što ŽICG i željeznički prevoznik sklapaju ugovor o korišćenju infrastrukture. Ugovorom o korišćenju infrastrukture se bliže uređuju međusobna prava i obaveze, određuje dodijeljeni kapacitet, visina i plaćanje naknade za trase i ostala pitanja oko organizacije i regulisanja željezničkog saobraćaja. ŽICG odobrava korišćenje infrastrukture za sve željezničke prevoznike koji imaju važeću licencu za prevoz i sertifikat o bezbjednosti za prevoz izdate od Direkcije za željeznice, odnosno u drugoj državi na osnovu reciprociteta sa kojom Crna Gora ima sklopljen Sporazum o uzajamnom priznavanju sertifikata i ugovora o korišćenju infrastrukture. 17 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLOVI PRISTUPA Januar, 2013 2.2.1. Uslovi za podnošenje zahtjeva za dodjelu trase Zahtjev za dodjelu infrastrukturnog kapaciteta može podnijeti željeznički prevoznik koji u vrijeme podnošenja zahtjeva ima važeću licencu za prevoz i sertifikat o bezbjednosti za prevoz izdate od Direkcije za željeznice, odnosno u drugoj državi na osnovu reciprociteta sa kojom Crna Gora ima sklopljen Sporazum o uzajamnom priznavanju sertifikata, registrovan za obavljanje javnog željezničkog prevoza ili prevoza za sopstvene potrebe. Željeznički prevoznik kod podnošenja zahtjeva za dodjelu infrastrukturnog kapaciteta mora poštovati rokove određene u Poglavlju 4. ove Izjave o mreži. Dodijeljeni infrastrukturni kapacitet, podnosilac zahtjeva ne smije prenijeti drugom prevozniku. Svaka trgovina infrastrukturnim kapacitetom nedopuštena je i ima za posledicu isključenje prevoznika iz dalje raspodjele kapaciteta. 2.2.2. Usluge željezničkog prevoza Usluge željezničkog prevoza mogu obavljati samo prevoznici koji ispunjavaju uslove iz Zakona o željeznici, a to su da imaju važeću licencu za prevoz i sertifikat o bezbjednosti za prevoz izdate od Direkcije za željeznice, odnosno u drugoj državi na osnovu reciprociteta sa kojom Crna Gora ima sklopljen Sporazum o uzajamnom priznavanju sertifikata i ugovora o korišćenju infrastrukture. 2.2.3. Licenca za prevoz Licencu za prevoz, prevozniku u Crnoj Gori izdaje Direkcija za željeznice u skladu sa Zakonom o željeznici i Pravilnikom o izdavanju licence za prevoz u željezničkom saobraćaju. Uslovi za izdavanje licence za prevoz uz podnesen zahtjev su: Prevoznik treba da bude registrovan za obavljanje prevoza u željezničkom saobraćaju /sa ili bez vuče vozova ili samo vuča vozova/, Da nije pokrenut ili nije u toku stečajni postupak, Da član njegove uprave nije pravosnažno osuđen na jednu ili više godina zatvora za krivično djelo u privrednom poslovanju, krivično djelo protiv opšte sigurnosti ljudi, imovine, bezbjednosti u željezničkom saobraćaju, povrede prava na rad i drugih prava po osnovu rada, Da je finansijski sposoban da svoje stvorene i buduće obaveze može pod normalnim uslovima poslovanja ispuniti u određenom roku, Da u radnom odnosu ima stručno zaposlena lica koja osuguravaju bezbjednost prevoza u željezničkom saobraćaju, Da posjeduje kvalitetna sredstva prevoza i odgovarajuću tehničku opremljenost, Da je osiguran kod osiguravajućeg društva i sposobno nadoknaditi eventualnu štetu nastalu po osnovu odgovornosti u obavljanju svoje djelatnosti, i da može pružiti garanciju za nadoknadu štete u slučaju udesa u odnosu na putnike, prtljag, teret, treća lica i okolinu u skladu sa zakonom i drugim propisima, kao i ugovorima koji obavezuju Crnu Goru. 18 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLOVI PRISTUPA Januar, 2013 Na podnesen zahtjev, Direkcija za željeznice izdaje prevozniku licencu u skladu sa Pravilnikom o izdavanju licence za prevoz u željezničkom saobraćajaju, na period od 5 godina koja je neprenosiva na drugog prevoznika. Direkcija za željeznice može prevozniku produžiti važnost licence za prevoz na period od 5 godina, ako prevoznik ispunjava uslove propisane zakonom i pravilnikom. U slučaju započetog stečaja ili sličnog postupka nad prevoznikom, Direkcija za željeznice neće dozvoliti da prevoznik zadrži licencu. Direkcija za željeznice Hercegovačka 75 CG - 81000 Podgorica tel: 00 382 232 127 fax: 00 382 232 128 www.dzzcg.me 2.2.4. Sertifikat o bezbjednosti Sertifikat o bezbjednosti za prevoz na podnesen zahtjev prevoznika izdaje Direkcija za željeznice u skladu sa Zakonom o bezbjednosti u željezničkom saobraćaju i Pravilnikom o izdavanju sertifikata o bezbjednosti za prevoz u željezničkom saobraćaju, na period od 5 godina i ne može biti prenijet na drugog prevoznika. Uslovi za izdavanje sertifikata o bezbjednosti za prevoz uz podnesen zahtjev su: Da željeznička vozna sredstva prevoznika imaju upotrebnu dozvolu i da su tehnički ispravna u skladu sa propisima i standardima kojima se uređuje bezbjednost željezničkog saobraćaja u Crnoj Gori, Da je osoblje angažovano na poslovima upravljanja i korišćenja željezničkih voznih sredstava stručno osposobljeno i zdravstveno sposobno u skladu sa propisima i standardima kojima se uređuje bezbjednost željezničkog saobraćaja u Crnoj Gori, Da prevoznik ima organizovanu službu za nadzor nad obavljanjem prevoza u željezničkom saobraćaju. Direkcija za željeznice može prevozniku produžiti važnost sertifikata o bezbjednosti za prevoz na period od 5 godina, ako prevoznik ispunjava uslove propisane zakonom i pravilnikom. Direkcija za željeznice Hercegovačka 75 CG - 81000 Podgorica tel: 00 382 232 127 fax: 00 382 232 128 www.dzzcg.me 2.2.5. Pokriće odgovornosti osiguranje Sposobnost da se nadoknadi šteta nastala u obavljanju željezničkog prevoza i davanja garancije za pokriće štete u skladu sa zakonom i drugim propisima, kao i ugovorima koji obavezuju Crnu Goru, je jedan od uslova za dobijanje licence za prevoz, tako da prevoznik koji ima licencu za prevoz koju je izdala Direkcija za željeznice ispunjava navedene uslove. 19 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLOVI PRISTUPA Januar, 2013 2.3. Opšti poslovni / komercijalni uslovi 2.3.1. Okvirni ugovor Okvirni ugovor je pravno obavezujući sporazum kojim se uređuju prava i obaveze podnosioca zahtjeva za dodjelu infrastrukturnog kapaciteta i upravljača infrastrukture za period duži od jednog reda vožnje. Okvirni ugovor ne smije biti takav da unaprijed isključi korišćenje infrastrukture od strane ostalih podnosilaca zahtjeva. Okvirni ugovor konkretizuje sklapanje Ugovora o korišćenju željezničke infrastrukture. 2.3.2. Ugovor o korišćenju željezničke infrastrukture Ugovor o korišćenju željezničke infrastrukture je ugovor koji sklapaju upravljač infrastrukturom i prevoznik, kojim se bliže uređuju međusobna prava i obaveze, određuje dodijeljeni kapacitet, visina naknade za korišćenje željezničke infrastrukture, kao i druga pitanja vezana za tehničke i druge uslove za bezbjedno odvijanje željezničkog saobraćaja, organizaciju i regulisanje saobraćaja. Ugovorom o korišćenju željezničke infrastrukture, ŽICG odobrava željezničkom prevozniku korišćenje željezničke infrastrukture. Ugovor o korišćenju se sklapa nakon sprovođenja postupka za dodjelu infrastrukturnog kapaciteta. Dodijeljeni infrastrukturni kapacitet, odnosno trasa voza se može koristiti tek nakon zaključenja ugovora o korišćenju infrastrukture. Potpisivanjem ugovora o korišćenju željezničke infrastrukture, željeznički prevoznik priznaje i prihvata opšte uslove, koji time postaju sastavni dio ugovora o korišćenju. Za ostale usluge koje pruža upravljač infrastrukture mogu se sklopiti posebni ugovori. 2.4. Operativna pravila rada Željeznička infrastruktura se mora koristiti pod uslovima i na način koji je utvrđen Zakonom o željeznici, Zakonom o bezbjednosti u željezničkom saobraćaju i drugim zakonima i propisima iz oblasti željezničkog saobraćaja. Željeznički prevoznik je dužan poštovati sva pravila kojima je utvrđuje bezbjedno odvijanje željezničkog saobraćaja. Zakonom o bezjednosti u željezničkom saobraćaju se propisuju uslovi i način za bezbjedno, uredno i nesmetano odvijanje željezničkog saobraćaja i funkcionisanje željezničkog saobraćaja na teritoriji Crne Gore. Ministarstvo saobraćaja i pomorstva je nadležno za donošenje podzakonskih akata kojima se uređuje odvijanje željezničkog saobraćaja. Službeni jezik sporazumijevanja u obavljanju saobraćaja na željezničkoj infrastrukturi kojom upravlja ŽICG je crnogorski. 20 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLOVI PRISTUPA Januar, 2013 2.5. Prevoz naročitih pošiljki Prevoz naročitih pošiljki u unutarašnjem i međunarodnom željezničkom prevozu odobrava upravljač infrastrukture, kao i uslove pod kojima se taj prevoz može obavljati. Prevoz naročitih pošiljki je uređen Pravilnikom 20 o prevozu naročitih pošiljki u željezničkom saobraćaju. Željeznički prevoznik u međunarodnom prevozu mora poštovati odredbe UIC-ove objave 502 kojom su uređeni postupci za odobravanje zahtjeva za prevoz naročitih pošiljki. Naročite pošiljke se prihvataju na prevoz samo kada su ispunjeni posebni tehnički i operativni uslovi. U međunarodnom prevozu naročitih pošiljki, prevoznik se mora pridržavati i odredbi sledećih međunarodnih sporazuma: RIV (2000) Sporazum o razmeni i korišćenju teretnih kola između željezničkih preduzeća, RIC (2001) Sporazum o razmeni i korišćenju putničkih kola između željezničkih preduzeća SMGS Sporazum o međunarodnom željezničkom teretnom saobraćaju, UIC objava 502. Detaljnije informacije o prevozu opasnih materija mogu se naći u Poglavlju 4. i 5. Izjave o mreži. Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 267 fax: 00 382 20 441 255 e-mail: operativna.rukovodilac@zicg.me 2.6. Prevoz opasnih materija Opasne materije su one koje mogu ugroziti zdravlje ljudi, izazvati kontaminaciju životne sredine ili nanijeti materijalnu štetu, koje imaju opasna svojstva za ljudsko zdravlje i okolinu, koje su kao takve definisane zakonima, drugim propisima i međunarodnim ugovorima, koje na osnovu njihove prirode ili svojstava i stanja, a u vezi sa prevozom mogu biti opasne za bezbjednost ili koje imaju dokazano toksične, nagrizajuće, nadražujuće, zapaljive, eksplozivne ili radioaktivne posledice. Opasnim materijama smatraju se i sirovine od kojih se proizvode opasne materije i otpadi ako imaju svojstva opasnih materija. Prevoz opasnih materija je uređen Zakonom o prevozu opasnih materija, Pravilnikom o međunarodnom željezničkom prevozu opasnih materija RID i Zakonom o potvrđivanju Protokola od 3. juna 1999.g. o izmjenama Konvencije o međunarodnim željezničkim prevozima (COTIF) od 9. maja 1980.g. ( Protokol iz 1999.g.) i Konvencije o međunarodnom željezničkom prevozu (COTIF) od 9. maja 1980.g. u verziji na osnovu Protokola o izmjenama od 3. maja 1999.g. (Sl. list CG Međunarodni ugovori br. 4/09). 21 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLOVI PRISTUPA Januar, 2013 Zakoni koji tretiraju skladištenje i transport opasnih materija u Crnoj Gori su i Zakon o oružju, Zakon o proizvodnji i prometu otrova, Zakon o životnoj sredini i Zakon o eksplozivnim materijama, zapaljivim tečnostima i gasovima. Detaljnije informacije o prevozu opasnih materija mogu se naći u Poglavlju 4. i 5. Izjave o mreži. Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 267 fax: 00 382 20 441 255 e-mail: operativna.rukovodilac@zicg.me 2.7. Postupak prijema željezničkih vozila Jedan od uslova za dobijanje sertifikata o bezbjednosti za obavljanje željezničkog prevoza je da vozni park kojeg prevoznik namjerava koristiti za obavljanje djelatnosti prevoza na željezničkoj mreži u Crnoj Gori, ispunjava sve tehničke uslove i standarde propisane Zakonom o bezbjednosti u željezničkom saobraćaju, kojim se uređuje bezbjednost u željezničkom saobraćaju. Vozni park željezničkog prevoznika koji ima važeći sertifikat o bezbjednosti za obavljanje željezničkog prevoza i važeću licencu za prevoz treba da ispunjava navedene uslove. Željeznička vozila koja se mogu koristiti na prugama Crne Gore su domaća vozila nacionalnih operatera i imaju dozvolu za korišćenje izdatu u skladu sa Zakonom o bezbjednosti u željezničkom saobraćaju i Zakonom o željeznici, zatim inostrana teretna i putnička vozila koja nose oznake RIV, RIC i TEN, kao i ona vozila koja su predmet posebnih bilateralnih i multilateralnih sporazuma i lokomotive i garniture koje imaju isprave u skladu sa bilateralnim sporazumima. Inostrana željeznička vozila mogu saobraćati na prugama Crne Gore ako ispunjavaju uslove utvrđene međunarodnim ugovorima, međunarodnim željezničkim propisima i propisima Crne Gore. Inostrana željeznička vozila koja ne ispunjavaju uslove utvrđene međunarodnim propisima mogu saobraćati na prugama Crne Gore kao naročita pošiljka ako ispunjavaju posebne uslove za bezbjedan željeznički saobraćaj i ako za to dobiju odobrenje u skladu sa Zakonom o bezbjednosti u željezničkom saobraćaju od Direkcije za željeznice. 2.8. Postupak prijema osoblja Jedan od uslova za dobijanje sertifikata o bezbjednosti za obavljanje željezničkog prevoza je da osoblje koje prevoznik namjerava koristiti za upravljanje i korišćenje željezničkih voznih sredstava na željezničkoj mreže u Crnoj Gori za obavljanje djelatnosti prevoza, tj. izvršno osoblje, mora ispunjavati uslove u pogledu stručne osposobljenosti i zdravstvene sposobnosti u skladu sa Zakonom o bezbjednosti u željezničkom saobraćaju i propisima koji uređuju bezbjednost u željezničkom saobraćaju. Osoblje prevoznika koji posjeduje važeći sertifikat o bezbjednosti ispunjava navedene uslove. 22 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLOVI PRISTUPA Januar, 2013 Izvršno osoblje prevoznika su radnici koji neposredno učestvuju u obavljanju poslova vezanih za željeznički saobraćaj. Tako da ti radnici moraju ispunjavati propisane uslove stručne i zdravstvene sposobnosti. Stručno osposobljavanje i stručno usavršavanje odnosno pouku može obavljati upravljač infrastrukture, željeznički prevoznik, kao i druga pravna lica ako ispunjavaju uslove iz posebnih propisa. Stručne ispite i provjeru znanja izvršnog osoblja, sprovodi Komisija koju sačinjavaju predstavnici Direkcije za željeznice, upravljača infrastrukture i željezničkog prevoznika, a koju imenuje Ministarstvo saobraćaja i pomorstva. Komisija izdaje uvjerenje o položenom stručnom ispitu. Zdravstvena sposobnost izvršnog osoblja radnika utvrđuje se zdravstvenim pregledom o čemu se izdaje uvjerenje o zdravstvenoj sposobnosti. Zdravstveni pregled obavlja zdravstvena ustanova i o utvrđenoj zdravstvenoj sposobnosti, radniku se izdaje uvjerenje o zdravstvenoj sposobnosti. 23 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 3. INFRASTRUKTURA 3.1. Uvod U ovom poglavlju Izjave o mreži opisana je željeznička infrastruktura koja je u vlasništvu države Crne Gore i kojom upravlja ŽICG i dostupna je na korišćenje svim zainteresovanim željezničkim prevoznicima kojima se odobri pristup. Informacije o željezničkoj infrastrukturi prezentovane u ovoj Izjavi o mreži, bazirane su na podacima koji su bili poznati u trenutku pisanja ove Izjave o mreži. Sve promjene koje mogu nastati nakon objavljivanja ove Izjave o mreži biće ažurirane na web stranici ŽICG. O infrastrukturnim kapacitetima sa kojima ne upravlja ŽICG, daju se kontakt adrese na kojima se mogu dobiti detaljne informacije o mogućnostima korišćenja istih. 24 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 3.2. Veličina mreže Dužina željezničke mreže u Crnoj Gori je 248,50 km. Sva pruga je jednokolosječna. Elektrificirano je 223,8 km, jednofaznim sistemom 25Kv 50Hz. Neelektrificirano je 24,7 km otvorene pruge. Osnovne informacije o mreži željezničkih pruga prikazane su u formi mapa i tablica koje se nalaze u prilozima Izjave o mreži. Pregled mreže željezničkih pruga u Crnoj Gori predstavljen je u Prilogu 2. 3.2.1. Granice Željeznička mreža u Crnoj Gori je u državnom vlasništvu, a na upravljanje je data ŽICG, tako da su granice prema željezničkim infrastrukturama susjednih država državne granice. Kod prelaska državnih granica nema promjene širine kolosijeka. Promjene sistema električne vuče nema kod prelaska državne granice. Granična stanica sa susjednom željezničkom upravom Republike Srbije je stanica Bijelo Polje, a sa susjednom željezničkom upravom države Albanije je stanica Tuzi. Promjena vuče vozova vrši se kod realizacije teretnog željezničkog saobraćaja sa Železnicama Srbije a.d. u graničnoj stanici Bijelo Polje. Kod putničkih vozova koji saobraćaju između Crne Gore i Republike Srbije vrši se samo promjena voznog osoblja u graničnoj stanici Bijelo Polje. Pri realizaciji željezničkog saobraćaja između ŽICG i Albanskih željeznica vrši se promjena vuče vozova naizmjenično u graničnim stanicama Tuzi /Crna Gora/ i Bajze / Albanija/. Za red vožnje 2013/2014 vuču vozova na graničnom sektoru vršiće Albanska željeznica /HSH/. 3.2.2. Priključne željezničke mreže Željeznička infrastruktura Crne Gore, kojom upravlja ŽICG, povezana je sa željezničkom infrastrukturom dvije države: Albanije i Republike Srbije. U narednoj tabeli dat je pregled graničnih stanica. Pregled graničnih stanica Granična Pruga Susjedna Upravljač Napomena stanica država infrastrukturom 1. Bijelo Polje Bijelo Polje Bar Srbija ŽS za teretne i putničke vozove 2. Tuzi Podgorica - Tuzi Albanija HSH za teretne vozove 25 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 Željeznička infrastruktura Crne Gore, kojom upravlja ŽICG, je povezana sa određenim brojem industrijskih kolosjeka koji su u privatnom vlasništvu drugih pravnih lica. Željeznička infrastruktura Crne Gore, kojom upravlja ŽICG, je povezana sa javnom željezničkom infrastrukturom luke kojom upravljaju Luka Bar AD i AD Kontejnerski terminal i generalni tereti Bar u stanici Bar. 3.2.3. Ostale informacije Ostale informacije o željezničkoj infrastrukturi kojom upravlja ŽICG, a koje nijesu obuhvaćene ovom Izjavom o mreži mogu se dobiti putem sledećeg kontakta: Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 267 fax: 00 382 20 441 255 e-mail: operativna.rukovodilac@zicg.me 3.3. Opis mreže 3.3.1. Geografski podaci 3.3.1.1. Vrste pruge Pruge koje čine željezničku mrežu u Crnoj Gori su sve jednokolosječne. Pregled vrsta pruge dat je Prilogu 3. 3.3.1.2. Širina kolosjeka Širina kolosjeka cjelokupne željezničke mreže iznosi 1435 mm. 3.3.1.3. Stanice i službena mjesta Naziv stanica i ostalih službenih mjesta na mreži pruga i njihov geografski položaj su dati u Prilogu 5. Udaljenost između službenih mjesta na željezničkoj mreži izražena je u metrima i nalazi se u Prilogu 8. Pregled najvećih dopuštenih dužina vozova u stanicama obzirom na korisnu dužinu glavnih kolosjeka nalazi se u Prilogu 9. 26 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 3.3.2. Karakteristike infrastrukture 3.3.2.1. Slobodni profil Slobodni profil je ograničeni prostor u poprečnom presjeku pruge odnosno kolosjeka, upravno na osu kolosjeka i čija osa prolazi sredinom kolosjeka, a koji mora biti slobodan za prolaz željezničkih vozila. Po objavi UIC-a 506 na mreži željezničkih pruga u Crnoj Gori slobodni profil je GB. Skica slobodnog profila se nalazi u Prilogu 6. Pruge Crne Gore nijesu kodirane za profil kombinovanog transporta, međutim izvršena mjerenja su pokazala da je dozvoljen saobraćaj vozova tovarenih sa HIGH CUBE kontejnerima na relaciji Bar Podgorica Bijelo Polje i Podgorica Tuzi, bez posebnih uslova i ograničenja. Na dijelu pruge Bijelo Polje Vrbnica /granica sa RS/, Nikšić Podgorica i Tuzi Bajze, saobraćaj ovih vozova dozvoljava se samo kao naročita pošiljka. Imenik ruta sa kodnim brojevima dopuštenih profila za prevoz naročitih pošiljki u skladu sa UIC Objavom 502 nalazi se na web stranici UIC-a: http://www.uic.org/etf/codex/codex-detail.php?codefiche=502-2&langue_fche=e 3.3.2.2. Dozvoljena opterećenja U skladu s Objavom UIC-a 700 zavisno od sposobnosti pruge da primi opterećenja vozila na mreži željezničkih pruga u primjeni su različita dozvoljena opterećenja, izražena u tonama po osovini i tonama po dužnom metru. Opterećenje željezničkog vozila po dužnom metru je opterećenje praznog ili natovarenog željezničkog vozila podijeljenog sa dužinom vozila izraženom u metrima i mjereno od čela do čela nesabijenog odbojnika, odnosno automatskih kvačila željezničkog vozila bez odbojnika. Osovinsko opterećenje željezničkog vozila je opterećenje praznog ili natovarenog željezničkog vozila podijeljenog sa brojem osovina na vozilu. Pruge željezničke mreži u Crnoj Gori su kategorije D4 i na svim prugama je najveće dopušteno osovinsko opterećenje 22,5 t po osovini i 8 t po dužnom metru. 3.3.2.3. Nagib i otpor pruge Mjerodavni nagib pruge za kočenje je veličina uzdužnog nagiba na osnovu kojeg se određuje procenat kočenja, odnosno potrebna kočna masa vozova na nekoj željezničkoj pruzi, odnosno pružnoj dionici. Kao mjerodavan nagib neke pruge, odnosno pružne dionice uzima se najveći uzdužni nagib /uspon ili pad/ na toj pruzi, odnosno pružnom dijelu dužine 1000 metara ili više. 27 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 Pod mjerodavnim otporom neke pruge ili nekog dijela pruge podrazumijeva se veličina njenog specifičnog otpora uslijed nagiba, krivine i tunela prema kojoj se određuje masa voza, odnosno vučna masa lokomotive. Pregled mjerodavnih nagiba i otpora željezničkih pruga po dionicama nalazi se u Prilogu 7. 3.3.2.4. Brzine Pod najvećom dopuštenom brzinom u odnosu na sposobnost pruge, podrazumijeva se najveća brzina koja je dopuštena na nekoj pruzi ili dionici pruge s obzirom na stanje gornjeg stroja, građevinskih objekata, postrojenja za električnu vuču i opremljenosti pruge signalno - sigurnosnim uređajima. Pregled udaljenosti između službenih mjesta i najveća dopuštena brzina na prugama nalazi se u Prilogu 8. 3.3.2.5. Najveća dopuštena dužina voza Najveća dopuštena dužina koju mogu imati vozovi na nekoj pruzi da bi se bez smetnje obavljao njihov prihvat i sastavljanje na kolosjecima, određuje se na osnovu najveće dopuštene dužine voza, obzirom na korisnu dužinu glavnog kolosjeka u pojedinim stanicama na određenoj pruzi. Pregled najvećih dopuštenih dužina vozova dat je u Prilogu 9. 3.3.2.6. Sistem napajanja ŽICG obezbjeđuje potrebnu električnu energiju iz državnog elektroenergetskog sistema EPCG, i putem elektrovučnih podstanica /EVP/ i kontaktne mreže omogućava elektro vuču vozova. Na mreži pruga koristi se jedan sistem elektro vuče, tako da se elektrificirana pruga snadbijeva sistemom napajanja - jednofazni sistem 25 kv, 50 Hz. Pregled sistema elektrifikacije željezničkih pruga nalazi se u Prilogu 10. Opis sistema elektro vuče Visina kontaktnog voda Visina kontaktnog provodnika je Hkpmin=5000 mm, Hkpnom=5500 mm, a Hkpmax=6000 mm. Poligonacija u pravcu iznosi ± 200 mm u odnosu na osu statičkog oduzimača struje /pantografa/, a u krivinama je dopušteno izvlačenje voznog voda do maksimalno ± 300 mm. 28 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 Vozni vod Vozni vod se sastoji od kontaktnog provodnika i nosećeg užeta, a podaci o oznakama i presjecima su dati u narednoj Tablici 1. Tablica 1. Podaci o voznom vodu sistem kontaktni vod noseće uže ekvivalentni oznaka presjek /mm²/ oznaka presjek /mm²/ presjek /mm²/ 25 Kv 50 Hz KP 500 200 100 NU 500100 65,8 137 Pantograf U sistemu 25 kv, 50 Hz u upotrebi je pantograf čiji je profil prikazan u Prilogu 11., a osnovni parametri navedeni u Tablici 2. Tablica 2. Osnovni parametri pantografa sistem Dozvoljena širina glave/mm/ Min. dužina klizača /mm/ Statična sila Fs/N/ Maks. aerodinamička sila Fa/N/ Maks. dopuštena brzina /km/h/ Tip klizača 25Kv50 Hz 1600 800 6 10 70 160 grafitni 3.3.3. Sistem upravljanja saobraćajem i komunikacioni sistemi Saobraćajem vozova, uključujući signalizaciju, regulisanje, prijem i otpremu vozova, sporazumijevanje vezano za saobraćaj vozova na mreži željezničkih pruga upravlja se signalnosigurnosnim uređajima i telekomunikacionim sredstvima. 3.3.3.1. Sistem signalizacije Signalima se signališu i daju signalni znaci kojima se željezničko osoblje brzo i pouzdano međusobno sporazumijeva o vožnji vozova, manevrisanju, zabranjenoj i dopuštenoj vožnji preko određenog mjesta, stanju na pruzi i potrebi smanjenja brzine. U pogledu upotrebe signala i signalnih oznaka važi Signalni pravilnik 1, kojim su propisani saobraćajni signali, signalni znaci i oznake na pruzi, vrsta, značenje, oblik, boja i najmanja daljina vidljivosti signalnih znakova i oznaka, mjesto postavljanja i način njihove upotrebe. 29 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 3.3.3.2. Sistem upravljanja saobraćajem Saobraćaj suprotnih i uzastopnih vozova reguliše se traženjem i davanjem dopuštenja odnosno privole, aviziranjem vozova, odnosno prijavljivanjem i aviziranjem vozova i davanjem odjave. Stanice na pruzi sa uređajima međustanične zavisnosti /MZ/ opremljeni su relejnim grupama i signalno sigurnosnim uređajima koji je u potrebnoj zavisnosti sa uređajima MZ. Uređajima se rukuje postavnicom iz službene prostorije otpravnika vozova /stanična postavnica SP/ koja omogućava centralno rukovanje skretnicama i provjeravanje njihovog pravilnog i ispravnog položaja, rukovanje iskliznicama i uređejima za osiguranje putnih prelaza na području stanice, glavnih i drugih signala, provjera slobodnosti kolosjeka i puta pretrčavanja kao i provjeru slobodnosti staničnog prostornog odsjeka. Dopuštenja, avize, prijave i odjave daje i prima otpravnik vozova putem telekomunikacionih uređaja na dokazan način. Uzastopni vozovi mogu da se slijede, jedan za drugim samo u prostornom razmaku. U jednom prostornom odsjeku, na istom kolosjeku i u isto vrijeme smije se nalaziti samo jedan voz. Osim dopuštenja i odjave, za svaki voz koji odlazi iz stanice mora se dati najava susjednoj stanici i svim službenim i radnim mjestima između njih. Na pruzi Bijelo Polje Bar i Podgorica Tuzi, upravljanje i regulisanje saobraćaja se vrši primjenom elektrorelejnih sistema SpDr64 SIMENS sa kontrolom međustaničnog rastojanja na principu brojača osovina. Na pruzi Nikšić Podgorica upravljanje i regulisanje saobraćaja se vrši telekomandnim sistemom upravljanja sa postavnice ESA -11 sa kontrolom međustaničnog sistema putem elektronskih senzora, koja se nalazi u stanici Podgorica. 3.3.3.3. Telekomunikacioni sistem Sporazumijevanje između otpravnika vozova koji regulišu saobraćaj vozova, otpravnika vozova i mašinovođe i TK dispečera i mašinovođe obavlja se pomoću telefonskih i informatičkih uređaja. Saopštenja koja se odnose na regulisanje kretanja vozova daju se sredstvima za dokazno sporazumijevanje. Komunikacija u upravljanju saobraćaja između otpravnika vozova i mašinovođe odvija se na crnogorskom jeziku. Sporazumijevanje otpravnika vozova i manevarskog osoblja u rasporednim stanicama vrši se radio uređajima. 30 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 Pregled vrsta telekomunikacionih uređaja na prugama nalazi se u Prilogu 12. 13. i 14. Uslovi za saobraćaj vozova u jednoposjedu propisani su članom 2., 3., 4. 5.,6.,7.,8. i 9. Pravilnika 248 o upravljnju vučnim vozilima u jednoposjedu. Pregled pruga koje ne ispunjavaju uslove za upravljanje vučnim vozilima u jednoposjedu i Pregled vučnih vozila koja ispunjavaju uslove za upravljanje u jednoposjedu se nalaze u Prilogu 15. i 16. 3.3.3.4. ATC sistemi sistemi automatskog upravljanja Na mreži željezničkih pruga Crne Gore za sada ne postoji sistem automatskog upravljanja saobraćajem, već je na mreži željezničkih pruga u upotrebi autostop uređaj (AS) INDUSI (I 60). Autostop uređaj služi za kontrolu kretanja vozova na pruzi. Prema načinu funkcioniranja spada u grupu uređaja za kontrolu kretanja vozova u jednoj tački, tzv. punktualni sistem, za razliku od kontinuiranih sistema, gdje se prenos informacija s pruge na vučno vozilo obavlja neprekidno duž cijele pruge. Namjena autostop uređaja je povećanje sigurnosti u željezničkom saobraćaju u slučajevima kada mašinovođa ne primjeti ili ne preduzme odgovarajuće mjere za smanjenje brzine ispred signalnog znaka Ograničena brzina, odnosno za zaustavljanje voza ispred signalnog znaka Stoj. Način djelovanja i rukovanja autostop uređajem detaljno je propisan Uputstvom o rukovanju induktivnim autostop uređaju I60 /Uputstvo 425/. Pregled pruga opremljenih autostop uređajem nalazi se u Prilogu 17. 3.4. Ograničenja u saobraćaju 3.4.1. Posebna infrastruktura Pod pojmom posebna infrastruktura podrazumijeva se željeznička infrastruktura ili dio željezničke infrastrukture namijenjen samo za određene vrste saobraćaja odnosno davanje prioriteta određenoj vrsti saobraćaja. Na mreži željezničkih pruga kojom upravlja ŽICG ne postoji posebna infrastruktura u tom smislu. 3.4.2. Ograničenja u pogledu životne sredine Ograničenja u pogledu zaštite životne sredine, kao npr. u pogledu visine buke, nema. 31 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 3.4.3. Opasne materije Opasne materije prevoze se na mreži željezničkih pruga Crne Gore u skladu sa RID-om i Zakonom o prevozu opasnih materija. Sve stanice na mreži željezničkih pruga Crne Gore su za prijem robe razred 1. RID-a /eksplozivne materije i predmeti sa eksplozivnim materijama/ zatvorene, osim onih stanica kojima se specijalno to odobri. 3.4.4. Ograničenja u tunelima Ograničenja u smislu posebnih nametnutih uslova koji ne proizilaze iz konstrukcijskih parametara tunela, kao što je zabrana upotrebe dizel vuče u saobraćaju u tunelima i sl., nema na prugama Crne Gore. 3.4.5. Ograničenja na mostovima Ograničenja u smislu posebno nametnutih uslova koji ne proizilaze iz konstrukcijskih parametara mostova, nema na prugama Crne Gore. 3.4.6. Ograničenja željezničke infrastrukture u pogledu visine snijega Ograničenja željezničke infrastrukture u pogledu visine snijega regulisana su Uputstvom o obezbjeđenju saobraćaja u toku zime 333. 3.5. Raspoloživost infrastrukture Sve željezničke pruge otvorene su za cjelokupni željeznički saobraćaj od 0-24 h, osim pruge Podgorica Tuzi koja radi sa ograničenim radnim vremenom od 08-20h. Upravljač infrastrukturom je odgovoran za održavanje, obnovu i poboljšanje infrastrukture kako bi pružio adekvatnu i sigurnu uslugu. U tom smislu ŽICG planira svoja tekuća održavanja pruga koja mogu uticati na kapacitete infrastrukture, i odnose se na zatvaranje određenih dionica za saobraćaj na određeni vremenski period ili uvođenje laganih vožnji. Ograničenja infrastrukture potrebna za redovno održavanje infrastrukture dio su postupka dodjele kapaciteta i objavljuju se u materijalima uz važeći red vožnje. ŽICG će obavijestiti na vrijeme, dva mjeseca unaprijed sve željezničke prevoznike o svim ostalim dužim planiranim radovima na željezničkoj infrastrukturi koji bi mogli imati uticaj na odvijanje saobraćaja, kao što je smanjenje brzine, kašnjenje vozova, zamjene vozova autobusima, prekidu saobraćaja na određenoj dionici zbog zatvaranja saobraćaja, kako bi prevoznik mogao da planira prebacivanje saobraćaja u druge djelove dana /pomjeranje trasa vozova/ ili na druge vidove saobraćaja. Upravljač infrastrukture i željeznički prevoznici zajednički će se dogovoriti o najpovoljnijim mogućim rješenjima. 3.6. Stanice i stajališta za prijem i otpremu putnika Pregled stanice i stajališta za prijem i otpremu putnika nalazi se u Prilogu 18. 32 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 Stanice za putnički saobraćaj su opremljene odgovarajućim objektima i opremom za pružanje usluga putnicima, odnosno gdje je omogućen ulazak i izlazak putnika u putničke vozove. U ovim stanicama je obezbijeđeno davanje informacija putujućem svijetu putem javnog razlasnog sistema i na šalterima informacija. Na mreži pruga u Crnoj Gori je 48 službenih mjesta stanica, stajališta i ukrsnica otvoreno za putnički saobraćaj. 3.7. Robni terminali Pod nazivom robni terminali na željezničkoj mreži kojom upravlja ŽICG podrazumijevaju se sva službena mjesta u kojima je željezničkim prevoznicima omogućeno obavljanje utovarnoistovarnih i pretovarnih radnji. Terminala za kombinovani transport nema na mreži pruga u Crnoj Gori. Lučki robni terminali koji su povezani sa mrežom pruga ŽICG, su AD Luka Bar i AD Kontejnerski treminal i generalni tereti Bar. Pregled stanica za obavljanje utovarno-istovarnih i pretovarnih radnji nalazi se u Prilogu 19. 3.8. Objekti za pružanje usluga 3.8.1. Stanice za formiranje vozova Stanice za formiranje teretnih vozova Stanice za formiranje teretnih vozova su mjesta gdje se sastavljaju i rastavljaju vozovi. Formiranje teretnih vozova se obavlja u sledećim stanicama: Bar, Podgorica i Nikšić. Uslugu tehničkog pregleda vozova i uslugu manevrisanja pružaju prevoznici MC i ŽPCG. AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 e-mail: id@montecargo.me Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 e-mail: milovan.jankovic@zpcg.me 33 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 Stanice za formiranje putničkih vozova Formiranje putničkih vozova se obavlja u sledećim stanicama: Bijelom Polju. Baru, Podgorici, Nikšiću i Uslugu tehničkog pregleda vozova i uslugu manevrisanja pružaju prevoznici MC i ŽPCG. AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 e-mail: id@montecargo.me Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 e-mail: milovan.jankovic@zpcg.me 3.8.2. Kolosjeci za gariranje Gariranje klasičnih putničkih garnitura se obavlja u polaznim stanicama vozova za prevoz putnika na posebno za to određenim kolosjecima u stanicama Bar, Podgorica i Nikšić. Usluge manevrisanja u tehničko putničkim stanicama pruža ŽPCG. Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 e-mail: milovan.jankovic@zpcg.me Gariranje teretnih vagona vrši se uglavnom na posebnim kolosjecima za gariranje teretnih vagona u ranžirnim stanicama Bar, Podgorica i Nikšić, po potrebi se gariranje može izvršiti i u manjim stanicama na pruzi. Detaljne informacije o gariranju kola se mogu dobiti kod upravljača infrastrukturom. Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 267 fax: 00 382 20 441 255 e-mail: operativna.rukovodilac@zicg.me 34 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 Gariranje elektromotornih garnitura /EMV/ vrši se u depou u stanici Podgorica, a gariranje elektrolokomotiva za realizaciju putničkog saobraćaja se vrši u depou stanice Bar. Gariranje dizel lokomotiva i elektro lokomotiva za teretni saobraćaj vrši se u dizel depou u stanici Podgorica. 3.8.3. Objekti za održavanje voznih sredstava ŽICG ne upravlja objektima za održavanje voznih sredstava. Informacije o adresama i kontaktima za korišćenje objekata za održavanje voznih sredstava nalaze se u Poglavlju 5. Usluge. 3.8.4. Objekti za snadbijevanje gorivom Objekte za snadbijevanje gorivom posjeduju ŽICG i OŽVS, usluge istih ne pružaju, već ih koriste samo za sopstvene potrebe. 3.8.5. Tehnički objekti Postrojenja za njegu i snadbijevanje vodom putničkih kola Postrojenje za čišćenje, pranje, njegu i snadbijevanje vodom putničkih kola nalazi se u stanici Bar, u vlasništvu je ŽPCG koji pruža navedenu uslugu. Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 e-mail: milovan.jankovic@zpcg.me Kolske vage i mjerači tovarnog profila Pregled stanica u kojima se nalaze kolske vage i mjerači tovarnog profila se nalazi u Prilogu 19. Ovi objekti su u vlasništvu upravljača infrastrukturom, a usluge vaganja i mjerenja tovarnog profila na njima vrši Montecargo. AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 e-mail: id@montecargo.me 35 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 3.8.6. Ostali objekti Rampe za utovar, istovar i pretovar tereta Pregled rampi za utovar i istovar tereta nalazi se u Prilogu 20. Ovim objektima upravlja ŽICG, a usluge na njima pruža MC. Usluge manevrisanja na rampama za utovar, istovar i pretovar tereta obezbjeđuje MC. AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 e-mail: id@montecargo.me Rampe za utovar i istovar pratećih automobila Utovarno-istovarne rampe za prevoz praćenih automobila nalaze se u stanicama: Bar i Podgorica. Usluge na istima pruža ŽPCG. Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 e-mail: milovan.jankovic@zpcg.me 3.9 Razvojni projekti na infrastrukturi Željeznička infrastruktura kojom upravlja ŽICG se stalno obnavlja i osavremenjuje kako bi se korisnicima omogućila kvalitetnija usluga. Osavremenjivanje i izgradnja željezničke infrastrukture realizuje se kroz razvojne projekte koji su u skladu sa Strategijom razvoja saobraćaja Crne Gore i usvojenim godišnjim Planom rada. Mogućnost realizacije planiranih radova zavisi od visine finansijskih sredstava koje država Crna Gora opredjeli svake godine iz državnog Budžeta za tekuće održavanje željezničke infrastrukture i od ostalih izvora fnansiranja. Planirani radovi na rekonstrukciji i izgradnji željezničke infrastrukture nalaze se u Prilogu 21. 36 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

37 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG DODJELA KAPACITETA Januar, 2013

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 4. DODJELA KAPACITETA 4.1. Uvod Prema Zakonu o željeznici, ŽICG kao upravljač željezničkom infrastrukturom Crne Gore odgovorna je za dodjelu infrastrukturnih kapaciteta za potrebe međunarodnog i unutrašnjeg prevoza na transparentan i nediskriminatoran način, ukoliko su prethodno zadovoljene sve zakonske odredbe o uslovima pristupa željezničkoj infrastrukturi koji je definisan u Poglavlju 2. Izjave o mreži. 4.2 Opis procedure Dodjela infrastrukturnog kapaciteta kao trase voza vrši se prema postupcima koji su propisani u ovom dokumentu, i to za: postupak dodjele infrastrukturnog kapaciteta za godišnji red vožnje, postupak dodjele infrastrukturnog kapaciteta izvan postupka izrade godišnjeg reda vožnje. Zahtjevi za dodjelu infrastrukturnog kapaciteta se podnose prema postupcima koji su definisani u tački 4.3. Izjave o mreži. U zahtjevu je potrebno dostaviti sledeće podatke: naziv željezničkog prevoznika, vrstu voza (putnički, teretni, prazan, lokomotivski, i sl.), željeni odlazak/dolazak, prevozni put, potrebna zaustavljanja sa minimalnim vremenima zadržavanja, period i dani saobraćanja, vrstu i broj vagona/vrstu i broj garnitura, dužinu i masu voza (dužina u metrima; masa u tonama), vrstu i serijski broj vučnog vozila, dodatne lokomotive (vrstu i serijski broj) i na kojoj dionici, maksimalnu brzinu voza, vrstu i procenat kočenja, posebne odredbe kao što su: manevrisanje vozilima, promjena sastava voza, veza i sačekivanje, promjena osoblja, vrsta intermodalne transportne jedinice, vrsta opasne materije, naročite pošiljke, postupci primopredaje na graničnim prelazima, tehničke pauze (pregled, namirenje vodom, skaldištenje otpada i sl.) i potreban vremenski period, potreba za dodatnim kolosječnim kapacitetima (gariranje, predgrijavanje, formiranje vozova i sl.) i ostale potrebe za dodatnim uslugama. Zahtjev za dodjelu kapaciteta upućen ŽICG koji je predat u propisanom roku i koji sadrži sve potrebne elemente čini osnovu za konstrukciju reda vožnje i dodjelu trase. Ukoliko željeznički prevoznik mijenja svoj zahtjev bilo u potpunosti ili djelimično nakon zadatih rokova za podnošenje zahtjeva snosi i rizik da njegovom zahtjevu neće biti udovoljeno. Sve podatke koji nedostaju, 38 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 željeznički prevoznik je dužan na zahtjev ŽICG dostaviti u roku od pet radnih dana. U protivnom smatraće se kao da zahtjev nije podnesen. Nakon sprovedenih postupaka izrade nacrta reda vožnje, završnih konsultacija sa željezničkim prevoznicima i postupka dodjele trasa prema zahtjevima pristiglim do 30.04.2013. vrši se dodjela preostalih raspoloživih kapaciteta prema rokovima definisanim u Prilogu 22. prema redosledu prispjeća zahtjeva. Način dodjele kapaciteta ŽICG odlučuje o dodjeli kapaciteta uzimajući u obzir sve pravovremeno dostavljene zahtjeve i zakonske odredbe koje su na snazi. U skladu sa Zakonom o željeznici u tački 4.3. Izjave o mreži definisani su postupci i rokovi u procesu dodjele kapaciteta. Mjerodavna tijela uključena u postupak dodjele kapaciteta i njihova odgovornost Tijela koja učestvuju u postupku dodjele kapaciteta su: ŽICG kao upravljač infrastrukture koji vrši dodjelu kapaciteta, Željeznički prevoznici željeznički prevoznici koji podnose zahtjev za dodjelu kapaciteta, FTE ForumTrainEurope evropska organizacija željezničkih prevoznika koja predstavlja evropski forum za tehničko planiranje međunarodnog putničkog i teretnog prevoza. 4.3. Dinamika podnošenja zahtjeva i dodjela kapaciteta Svake godine ŽICG izrađuje plan rokova za predaju zahtjeva i dodjelu kapaciteta koji se primjenjuje u postupku izrade godišnjeg reda vožnje i postupku dodjele kapaciteta izvan postupka izrade godišnjeg reda vožnje. Prevoznik podnosi zahtjev za dodjelu kapaciteta po dinamici za izradu reda vožnje Prilog 1b. 4.3.1. Dinamika podnošenja zahtjeva za godišnji red vožnje Željeznički prevoznik zahtjev za dodjelu kapaciteta za godišnji red vožnje podnosi na propisanom zahtjevu i prema utvrđenim rokovima na sledeći način: u pisanoj formi na adresu Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica faxom na broj : + 00382 20 441 349. 39 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 Rokovi za predaju zahtjeva i dodjelu kapaciteta za red vožnje 2013/2014 koji započinje 15.12.2013. i traje do 13.12.2014. nalaze se Prilogu 22. 4.3.2. Plan predaje zahtjeva za dodjelu kapaciteta izvan postupka izrade godišnjeg reda vožnje Za potrebe željezničkih prevoznika koji žele naručiti dodatne kapacitete ili promijeniti već dodijeljene trase vozova, ŽICG postupa na sledeći način: koristeći odgovarajuću trasu koja je ponuđena od strane ŽICG i objavljena u redu vožnje. U slučaju da prevoznik nije zadovoljan, ŽICG neće garantovati da će ispuniti u cjelosti vrijeme vožnje od polazne do uputne stanice na osnovu zahtjeva, formiraće novu trasu tako što će napraviti red vožnje posebnog voza u roku od 30 dana od dana prijema zahtjeva (samo u slučaju da je kapacitet dovoljan na zahtijevanim dionicama). 4.3.2.1. Dodjela kapaciteta tokom važećeg reda vožnje za kraći vremenski period pružanja usluge, uzimajući u obzir redovne izmjene i dopune godišnjeg reda vožnje Zahtjevi za dodjelu kapaciteta tokom važećeg godišnjeg reda vožnje za kraći vremenski period pružanja usluge uzimajući u obzir redovne izmjene i dopune godišnjeg reda vožnje podnose se prema propisanim rokovima redovnih izmjena i dopuna godišnjeg reda vožnje koji se nalaze u Prilogu 22. Zahtjevi se podnosi: u pisanoj formi na adresu Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica faxom na broj : + 00382 20 441 349. 4.4.2.2. Dodjela ad hoc kapaciteta Zahtjev za dodjelu ad hoc kapaciteta u tokom važećeg godišnjeg reda vožnje podnosi se: u pisanoj formi na adresu Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica faxom na broj : + 00382 20 441 349. telefonski putem, uz kasnije izvršenu pismenu potvrdu na tel: + 00382 20 441 268. 40 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 4.4. Postupak dodjele kapaciteta Nakon završetka krajnjeg roka za predaju zahtjeva za izradu godišnjeg reda vožnje, ŽICG započinje sa konstrukcijom i izradom nacrta reda vožnje na transparentan i nediskriminatoran način. Zahtjevi primljeni nakon krajnjeg roka za podnošenje zahtjeva neće se razmatrati pri izradi nacrta godišnjeg reda vožnje. Svi zahtjevi pristigli nakon krajnjeg roka razmatraće se nakon što se definišu sve trase prema zahtjevima pristiglim do krajnjeg roka. Zahtjevi za dodjelu kapaciteta primljeni nakon završetka izrade nacrta godišnjeg reda vožnje ne mogu uticati na izmjenu nacrta, osim uz pristanak željezničkog prevoznika kome je kapacitet prvobitno dodijeljen. Dodijeljeni kapacitet mogu se koristiti posle zaključenja Ugovora o korišćenju željezničke infrastrukture između ŽICG i željezničkog prevoznika koji je podnio zahtjev za dodjelu kapaciteta. ŽICG ima ovlašćenje da preferencijalno dodjeli kapacitete onom kandidatu koji pruža usluge prevoza na osnovu obaveze javnog prevoza, odnosno čija je osnovna djelatnost obavljanje javnog prevoza. Dodijeljeni kapaciteti nijesu prenosivi na drugog željezničkog prevoznika. 4.4.1. Postupak usaglašavanja ŽICG će na početku svake godine prije početka postupka dodjele kapaciteta sprovesti konsultacije sa željezničkim prevoznicima o njihovim planovima za budući red vožnje. Tokom konsultacija ŽICG će informisati željezničke prevoznike o važnijim radovima koji su planirani na održavanju i rekonstrukciji željezničke infrastrukture. Nakon što je prošao krajnji rok za predaju zahtjeva za dodjelu kapaciteta za godišnji red vožnje, ŽICG će započeti sa konstrukcijom reda vožnje i izradom nacrta reda vožnje u koordinaciji sa željezničkim prevoznicima, nastojeći da pri tome što je moguće više udovolji potrebama korisnika i to na nediskriminatoran i transparentan način. U slučaju nastanka konfliktne situacije dok se podnosio zahtjev, ŽICG će u koordinaciji sa zainteresovanim željezničkim prevoznicima nastojati postići rješenje koje bi zadovoljile sve zainteresovane strane na nediskriminatoran i transparentan način. Izrada nacrta reda vožnje uključuje uzimanje u obzir svih pristiglih zahtjeva uključujući sva ograničenja nametnuta od strane ŽICG i predviđenih planova održavanja infrastrukture. Ukoliko broj zahtjeva za dodjelu istog infrastrukturnog kapaciteta prelazi dozvoljeni kapacitet određene linije, ŽICG će sazvati sastanak sa svim zainteresovanim prevoznicima i pokušati da koordinira sa pristiglim zahtjevima, i u slučaju da su uslovi isti za sve kandidate, pribjegava se rješenju da je dan podnošenja zahtjeva odlučujući faktor. 41 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 Po dovršenju postupka koordinacije ŽICG dostavlja nacrt reda vožnje željezničkim prevoznicima u skladu s rokom navedenim u Prilogu 22. Željeznički prevoznici moraju se u pisanoj formi izjasniti o prihvatanju nacrta reda vožnje ili dostaviti pisane primjedbe na nacrt reda vožnje u skladu s rokom navedenim u Prilogu 22., ŽICG će zajedno sa željezničkim prevoznicima izvršiti finalne konsultacije i definisati red vožnje prema zahtjevima pristiglim do 30.04.2013. u skladu s rokom navedenim u Prilogu 22. Nakon toga ŽICG vrši dodjelu preostalih raspoloživih kapaciteta prema zahtjevima pristiglim nakon 30.04.2013. prema redoslijedu prispjeća zahtjeva, a sve u skladu s rokovima navedenim u Prilogu 22. O dodijeljenom kapacitetu željeznički prevoznik i upravljač infrastrukture sklapaju Ugovor o korišćenju željezničke infrastrukture. 4.4.2. Postupak rješavanja sporova Željeznički prevoznik svoje neslaganje u pogledu koordinacije mora podnijeti u pisanoj formi najkasnije 3 dana od dana prijema predloga za dodjelu kapaciteta, ŽICG. ŽICG će početi sa rješavanjem sporova odmah po prijemu pisanih primjedbi željezničkih prevoznika i konačnu odluku donijeti najkasnije u roku od 5 radnih dana. Pisane primjedbe se upućuju ŽICG: u pisanoj formi na adresu Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica faxom na broj : + 00382 20 441 349. Ako se čak i poslije koordinacije zahtjeva, ne postigne udovoljenje svih pristiglih zahtjeva za dodjelu kapaciteta, ŽICG ima obavezu da datu dionicu pruge proglasi zagušenom. Na odluku ŽICG željeznički prevoznici mogu podnijeti žalbu Direkciji za željeznice. Eventualna žalba željezničkih prevoznika ne može biti razlog za kašnjenja postupka donošenja i stupanja na snagu reda vožnje. 4.4.3. Zagušena infrastruktura Ukoliko zbog ograničenja kapaciteta ŽICG u postupku koordinacije ne može zadovoljiti sve zahtjeve željezničkih prevoznika, taj dio infrastrukturnog kapaciteta će biti proglašen zagušenim o čemu će biti obavještena Direkcija za željeznice. 42 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 Kada dođe do nedostatka kapaciteta, ŽICG će preferencijalno dodjelu trasa izvršiti prema sledećem redosledu: 1) usluge javnog prevoza putnika, 2) usluge međunarodnog prevoza putnika, 3) usluge teretnog prevoza, 4) usluge ostalog teretnog prevoza. ŽICG će u slučaju proglašenja zagušenosti infrastrukturnog kapaciteta ponuditi prevozniku druge trase sa dovoljnim kapacitetom. Prevoznik ne mora da se složi sa predloženim kapacitetom već može sam da predloži preusmjeravanje saobraćaja na druge dionice ili dionicu. U slučaju kada ŽICG proglasi zagušenom infrastrukturu, biće urađena analiza kapaciteta na zagušenoj infrastrukturi i definisati ograničenja zbog kojih nije bilo moguće udovoljiti zahtjevima za dodjelu kapaciteta, te predložiti plan za poboljšanje određenog kapaciteta. Ukoliko željeznički prevoznik smatra da je zakinut u svojim pravima može uložiti žalbu Direkciji za željeznice. 4.5. Dodjela kapaciteta za vozove za održavanje i rekonstrukciju Dodjela infrastrukturnih kapaciteta za potrebe radova na održavanju i rekonstrukciji željezničke infrastrukture sastavni je dio postupka dodjele kapaciteta, ako je planirana veća rekonstrukcija željezničke infrastrukture koja zahtjeva dopremu materijala vozovima, istim će biti dodijeljena trasa u redu vožnje kao prioritet, odnosno dodijeljene trase će biti uključene u kapacitet pruge. U cilju održavanja određenog nivoa kvaliteta, bezbjednosti i pouzdanosti željezničke infrastrukture, ŽICG će u postupku izrade reda vožnje rezervisati dio infrastrukturnog kapaciteta za redovno održavanje željezničke infrastrukture, za određene periode vremena i određene dionice. 4.6. Ne korišćenje dodijeljene trase/ Pravila otkazivanja Željeznički prijevoznik može otkazati dodijeljeni kapacitet bez naknade: 5 dana prije izvršenja usluge u slučaju međunarodnog voza, 6 sati prije izvršenja usluge prije planiranog polaska voza iz polazne stanice. ŽICG zadržava pravo otkazivanja dodijeljenog kapaciteta na zagušenoj infrastrukturi ukoliko se dodijeljeni kapacitet koristi manje od 50% kvote mjesečno, osim ukoliko su razlozi državnog karaktera i izvan kontrole željezničkog prevoznika. ŽICG će nekorišćeni kapacitet trasa dodijeliti prevoznicima tokom važećeg reda vožnje prema redosledu podnošenja zahtjeva za infrastrukturni kapacitet. U ovoj dodjeli ŽICG preferencijalno daje na korišćenje infrastrukturni kapacitet onim prevoznicima koji imaju potvrdu od države da obezbjeđuju usluge u regionu na osnovu sporazuma o obavljanju prevoza i čija osnovna djelatnost je javni prevoz na željezničkoj infrastrukturi. 43 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 Željeznički prevoznik mora otkazati dodijeljeni kapacitet u pisanoj formi: na adresu Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica faxom na broj : + 00382 20 441 349. 4.7. Prevoz naročitih pošiljki i opasnih materija Prevoz naročitih pošiljki ŽICG omogućava uslugu prevoza naročitih pošiljki u skladu sa uslovima za prevoz naročitih pošiljki koje su propisane Pravilnikom 20 o prevozu naročih pošiljki u željezničkom saobraćaju. Željeznički prevoznici moraju od ŽICG dobiti odobrenje sa uslovima za prevoz naročitih pošiljki. Zahtjev za odobrenje prevoza naročite pošiljke sa svim potrebnim podacima o naročitoj pošiljci koja će se prevoziti željeznicom, prevoznici podnose na adresu: Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 267 fax: 00 382 20 441 255 rok za podnošenje zahtjeva je najkasnije 2 sedmice prije izvršenja usluge, rok za odgovor najkasnije 2 sedmice od prijema zahtjeva. Zavisno od vrste naročite pošiljke obrada zahtjeva može zahtijevati duži ili kraći vremenski period obrade zahtjeva, stoga su potrebne konsultacije željezničkog prevoznika sa ŽICG o mogućnostima prevoza pošiljke i shodno tome predati zahtjev na vrijeme. Detaljnije informacije željeznički prevoznici mogu dobiti na gore navedenoj adresi. Uzimajući u obzir sve potrebne elemente za izvršenje prevoza naročite pošiljke, ŽICG odlučuje da li je moguće prihvatiti određeni prevoz i uz koje uslove. Željeznički prevoznici su dužni da obavijeste ŽICG o svim naročitim pošiljkama koje će se prevoziti. Prevoz opasnih materija Prevoz opasnih materija na željezničkoj infrastrukturi kojom upravlja ŽICG regulisano je Zakonom o prevozu opasnih materija i Pravilnikom o međunarodnom željezničkom prevozu opasnih materija RID. 44 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 Željeznički prevoznici su dužni ŽICG prijaviti svaku pošiljku opasnih materija koja će se prevoziti u redovnom vozu, razred RID-a i mjesto uvrštavanja kola u vozu. Željeznički prevoznici su odgovorni za sprovođenje odgovarajućih saglasnosti što se tiče sigurnosti prevoženja opasnih materija. Detaljne informacije o prevozu opasnih materija mogu se dobiti na adresi: Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 267 fax: 00 382 20 441 255 4.8. Posebne mjere koje se primjenjuju u slučaju poremećaja 4.8.1. Principi U slučaju poremećaja saobraćaja, koji je izazvan nepredviđenim događajem kao što su vanredni događaji, prirodne katastrofe izazvane klimatskim uticajima, ekološke katastrofe, tehnički kvarovi na voznim sredstvima ili na željezničkoj infrastrukturi i imaju uticaja na sigurno, bezbjedno, tačno i neometano odvijanje željezničkog saobraćaja, ŽICG će zajedno sa željezničkim prevoznicima preduzeti sve potrebne mjere za uspostavljanje normalnih uslova saobraćaja što je prije moguće. ŽICG i željeznički prevoznici će u slučaju vanredne situacije, odmah izvršiti međusobno informisanje o svim elementima vanredne situacije i preduzeti sve neophodne mjere koje su potrebne za zaštitu života i zdravlja ljudi, sprečavanje daljeg nastanka štete i normalizaciju saobraćaja. U cilju otklanjanja poremećaja u saobraćaju ŽICG može primijeniti operativna pravila iz tačke 4.8.2., otkazati neke vozove ili im odrediti neku drugu trasu u dogovoru sa željezničkim prevoznikom, a sve u zavisnosti od vrste poremećaja, kao i o očekivanoj dužini trajanja prekida. ŽICG može zatražiti pomoć željezničkog prevoznika u cilju normalizacije operativnih uslova saobraćaja, čak i onda kada oni nijesu direktno uzrok smetnji, što može uključivati i korišćenje njihovih voznih sredstava i osoblja kako bi se normalizovao saobraćaj. 4.8.2 Operativna pravila U cilju uspostavljanja normalnog toka saobraćaja kada je narušen važeći red vožnje, ŽICG mora primjenjivati operativna pravila za regulisanje željezničkog saobraćaja koja su propisana Zakonom o bezbjednosti u željezničkom saobraćaju, Saobraćajnim pravilnikom 2 i ostalim podzakonskim aktima i propisima koji regulišu navedeno. 45 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 Potrebne mjere koje se preduzimaju u slučaju vanrednog događaja propisane su Zakonom o bezbjednosti u željezničkom saobraćaju, Uputstvom o postupcima za slučaj vanrednog događaja 79 i Sporazumom o primjeni Uputstva 79 o postupcima za slučaj vanrednog događaja koji je potpisan između ŽICG, ŽPCG i MC br. 2-3460 od 01.04.2010.g. Vozovi koji učestvuju u otklanjanju smetnji nastalih kao posljedica vanrednog događaja imaju prednost ispred svih ostalih vozova. Cilj operativnog upravljanja koje sprovodi upravljač infrastrukturom, ŽICG je: poštovanje važećeg reda vožnje, obezbjeđivanje uslova za nesmetano odvijanje željezničkog saobraćaja, pridržavanje usvojenog plana koji je pripremljen u skladu sa postojećim zahtjevima željezničkog prevoznika, obezbjeđivanje prevoza u posebnim slučajevima. 4.8.3. Predvidivi problemi ŽICG u skladu sa važećim propisima može da prekine odvijanje saobraćaja onoliko dugo koliko je potrebno da se izvrši preduzimanje potrebnih mjera u slučajevima predvidivih problema kao što su: tehničke smetnje na SS i TK uređajima, uređajima za regulisanje saobraćaja i sl. ŽICG za otklanjanje predvidivih problema na početku godine donosi spisak planiranih zatvora pruge i specijalne komisije redovno ažuriraju spisak kako bi se odredili rokovi i obim radova. O svakom prekidu saobraćaja prevoznici su obaviješteni unaprijed, kako bi izvršili i dostavili predloge za preusmjeravanje saobraćaja sa dodijeljenih trasa. 4.8.4. Nepredvidivi problemi ŽICG može otkazati dodijeljene trase vozova bez prethodnog obavještavanja u hitnim slučajevima kada se željeznička infrastruktura privremeno ne može koristiti usled nastale vanredne situacije odnosno na zahtjev javne uprave i sve dok se tokom perioda dovoljno dugog, sistem ne povrati u prvobitno stane i osposobi za saobraćaja. ŽICG će u slučaju težih vanrednih događaja udesa (sudar i nalet vozova i pružnih vozila, iskliznuća voza i vozila pri manevrisanju, požara i eksplozija, težih elementarni nepogoda itd.) u kojem je jedno ili više lica poginulo ili je pričinjena veća materijalna šteta odnosno u kom je došlo do dužeg prekida, ugrožavanja i otežavanja željezničkog saobraćaja obavijesti organ državane uprave islednog organa čije je prisustvo obavezno. ŽICG može zatražiti pomoć željezničkog prevoznika u cilju normalizacije operativnih uslova saobraćaja, čak i onda kada oni nijesu direktno uzrok smetnji, što može uključivati i korišćenje njihovih voznih sredstava i osoblja kako bi se normalizovao saobraćaj. 46 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

DODJELA KAPACITETA Januar, 2013 4.9. Dodjela kapaciteta za korišćenje uslužnih objekata Željeznički prevoznici mogu podnijeti zahtjeve za korišćenje samo onih uslužnih objekata kojima upravlja ŽICG, a one su navedene u tački 5.3. Izjave o mreži. Zahtjeve za korišćenje uslužnih objekata željeznički prevoznici podnose: u okviru Zahtjeva za trasu vozova, u skladu s postupcima za dodjelu kapaciteta propisanima u tački 4.2. i 4.3., posebnim pisanim zahtjevom koji se dostavlja poštom, na adresu: Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica ili faxom, na broj: +00 382 20 441 255 Prednost pri dodjeli kapaciteta uslužnih objekata imaju zahtjevi podneseni u okviru Zahtjeva za trasu vozova. 47 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLUGE Januar, 2013 5. USLUGE 5.1. Uvod ŽICG pruža željezničkim prevoznicima sledede usluge: minimalni pristupni paket usluga, pristup prugom do uslužnih objekata i njihovo korišdenje, dodatne usluge, pratede usluge. ŽICG omogućava svim željezničkim prevoznicima na nediskriminatornoj osnovi korišćenje minimalnog pristupnog paketa usluga i pristup prugom do uslužnih objekata. ŽICG omogućava svim željezničkim prevoznicima korišćenje gore navedenih usluga na njihov zahtjev potpisivanjem Ugovora o korišćenju željezničke infrastrukture, odnosno posebnih ugovora. Korišćenje uslužnih objekata kojima ne upravlja ŽICG, kao i dodatnih i pratećih usluga koje ne pruža ŽICG, predstavljaju predmet posebnih ugovora s upravljačima tih uslužnih objekata odnosno onih koji pružaju te usluge. 5.2. Minimalni pristupni paket usluga Minimalni pristupni paket usluga koji pruža ŽICG obuhvata sledeće usluge: obradu zahtjeva za infrastrukturni kapacitet, pravo korišćenja dodijeljenog kapaciteta, korišćenje kolosjeka, skretnica na dodijeljenom kapacitetu, upravljanje saobraćajem, uključujući signalizaciju, regulisanje, prijem i otpremu vozova, sporazumijevanje vezano za saobraćaj vozova, obezbjeđenje svih ostalih informacija potrebnih za realizaciju i obavljanje usluga za koje je kapacitet dodijeljen. 5.2.1. Obrada zahtjeva za infrastrukturni kapacitet Obrada zahtjeva za infrastrukturni kapacitet predstavlja dio postupka dodjele kapaciteta koji je opisan u Poglavlju 4. Dodjela kapaciteta, Izjave o mreži. Zahtjevi za dodjelu infrastrukturnog kapaciteta koje su podnijeli željeznički prevoznici obrađuju se u saradnji sa željezničkim prevoznicima, tako što se provjeravaju sve mogućnosti realizacije istih, rješavaju se problemi i nesuglasice i priprema se ponuda za trasu voza koja predstavlja red vožnje. 5.2.2. Pravo korišćenja dodijeljenog kapaciteta Ako su zadovoljeni svi potrebni uslovi za vožnju voza u skladu sa važećim zakonodavstvom, gdje se misli na licencu i sertifikat za prevoz, potpisan ugovor o korišćenju željezničke infrastrukture, željeznički prevoznik ima pravo korišćenja dodijeljenog kapaciteta u formi trase voza. 48 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLUGE Januar, 2013 5.2.3. Korišćenje kolosjeka i skretnica Korišćenje kolosjeka i skretnica na dodijeljenom infrastrukturnom kapacitetu omogućava željezničkom prevozniku realizaciju saobraćaja vozova po ugovorenom redu vožnje. 5.2.4. Upravljanje saobraćajem vozova, uključujući signalizaciju, regulisanje, prijem i otpremu vozova, sporazumijevanje vezano za saobraćaj vozova Cjelokupno upravljanje saobraćajem vozova, uključujući signalizaciju, regulisanje, prijem i otpremu vozova, sporazumijevanje vezano za saobraćaj vozova i pružanje informacija uz korišćenje telekomunikacijskih uređaja omogućava željezničkim prevoznicima izvršenje saobraćaja vozova na dodijeljenoj trasi. 5.2.5. Sve ostale informacije potrebne za realizaciju ili obavljanje usluge za koju je kapacitet dodijeljen Nakon donošenja i objavljivanja reda vožnje, materijal reda vožnje koji izrađuje i objavljuje ŽICG će biti dostavljen željezničkim prevoznicima. Prevoznicima će biti pružene sve dodatne informacije za realizaciju trase voza u okviru minimalnog pristupnog paketa usluga. 5.3. Pristup prugom do uslužnih objekata i njihovo korišćenje Pristup prugom do uslužnih objekata i njihovo korišćenje obuhvata: opremu za snadbijevanje električnom energijom potrebnom za vuču vozova, objekata za snadbijevanje gorivom, stanice za prijem i otpremu putnika, staničnih zgrada, i ostalih objekata, stanice za teretni saobraćaj, ranžirne stanice, kolosjeka za formiranje vozova, objekata za održavanje voznog parka i ostalih tehničkih objekata. ŽICG će omogućiti pristup prugom do svih navedenih uslužnih objekata željezničkim prevoznicima kojima je dodijeljen minimalni pristupni paket usluga, na nediskriminatoran način, na njihov zahtjev, pod uslovom da je sklopljen Ugovor o korišćenju željezničke infrastrukture. ŽICG će omogućiti korišćenje svih uslužnih objekata kojima upravlja. Potrebu pristupa prugom do uslužnih objekata i njihovo korišćenje, željeznički prevoznici moraju iskazati u postupku dodjele kapaciteta, kako je opisano u Poglavlju 4. Izjave o mreži. 5.3.1. Oprema za snadbijevanje električnom energijom potrebnom za vuču vozova ŽICG će omogućiti korišćenje opreme za snadbijevanje električnom energijom koja je potrebna za vuču vozova svim željezničkim prevoznicima na nediskriminatoran način. Potrošnja same energije nije dio ove usluge. 49 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLUGE Januar, 2013 5.3.2. Objekti za snadbijevanje gorivom ŽICG ima svoju opremu za snadbijevanje gorivom koju koristi isključivo za sopstvene potrebe, i usluge na istim ne pruža. 5.3.3. Stanice za prijem i otpremu putnika, stanične zgrade i ostali objekti ŽICG će omogućiti korišćenje svih stanica i stajališta za prijem i otpremu putnika, staničnih zgrada i ostalih staničnih objekata svim željezničkim prevoznicima na nediskriminatoran način i na njihov zahtjev. Korišćenje stanica i stajališta za prijem i otpremu putnika, staničnih zgrada i ostalih objekata, podrazumijeva korišćenje perona i ostalih površina potrebnih za pristup i prelaz putnika u stanicama i stajalištima, kao i ostalih površina koje omogućavaju kretanje putnika između javnih površina i vozova. U Prilogu 18. Izjave o mreži se nalazi pregled službenih mjesta za prijem i otpremu putnika. 5.3.4. Stanice za teretni saobraćaj U stanicama koje su otvorene za teretni saobraćaj na željezničkoj mreži kojom upravlja ŽICG, omogućava se obavljanje utovarno-istovarnih i pretovarnih radnji. Dostavu kola na utovarnoistovarne i pretovarne kolosjeke vrši MC. AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 e-mail: id@montecargo.me ŽICG svim željezničkim prevoznicima omogućava uslugu korišćenja kapaciteta stanica za teretni saobraćaj na nediskriminatoran način i na njihov zahtjev. Korišćenje stanica za teretni saobraćaj podrazumijeva korišćenje rampi za utovar, istovar i pretovar tereta, kolosječnih kapaciteta i skretnica u stanici, uključujući signalizaciju i regulisanje kao i korišćenje kontaktne mreže kada je to potrebno. Tehnički pregled kola za prevoz tereta obavlja MC. Pregled rampi za utovar i istovar tereta nalazi se u Prilogu 20. Izjave o mreži. Za korišćenje lučkih terminala povezanih sa željezničkom infrastrukturom kojom upravlja ŽICG obratiti se na adrese: Luka Bar A.D. Obala 13. jula bb- Bar CG-85 000 Bar tel: + 382 30 300 590 fax: + 382 30 300 444 50 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLUGE Januar, 2013 AD Kontejnerski terminal i generalni tereti Obala 13.jula bb Bar CG 85 000 Bar tel: + 382 30 300 440 fax: + 382 30 300 442 5.3.5. Ranžirne stanice Na mreži pruga kojom upravlja ŽICG ranžirne stanice su u Baru, Podgorici i Nikšiću. Usluge u ranžirnim stanicama pruža ŽICG svim zainteresovanim prevoznicima na nediskriminatoran način i njihov zahtjev. Korišćenje ranžirnih stanica podrazumijeva korišćenje kolosječnih kapaciteta i skretnica u stanicama, uključujući signalizaciju i regulisanje kao i korišćenje kontaktne mreže kada je to potrebno. Usluge tehničkog pregleda vozova i uslugu manevrisanja pružaju prevoznici MC i ŽPCG. AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 5.3.6. Kolosjeci za formiranje /sastavljanje/ vozova ŽICG će omogućiti korišćenje kolosjeka za formiranje /sastavljanje/ vozova svim prevoznicima na nediskriminatoran način na njihov zahtjev u stanicama Bar, Podgorica, Tuzi, Nikšić i Bijelo Polje. Usluge tehničkog pregleda vozova i uslugu manevrisanja pružaju prevoznici MC i ŽPCG. Korišćenje kolosjeka za formiranje vozova podrazumijeva korišćenje kolosječnih kapaciteta i skretnica u stanicama, uključujući signalizaciju i regulisanje kao i korišćenje kontaktne mreže kada je to potrebno. 5.3.7. Kolosjeci za gariranje ŽICG će omogućiti korišćenje kolosjeka za gariranje svim željezničkim prvoznicima koji imaju potrebu za gariranjem voznog parka, na nediskriminatoran način i na njihov zahtjev. 51 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLUGE Januar, 2013 Korišćenje kolosjeka za gariranje podrazumijeva korišćenje odgovarajućih kolosječnih kapaciteta koji su željezničkom prevozniku potrebni za gariranje voznog parka. Potrebu za gariranjem voznog parka koji se koristi u redovnom željezničkom saobraćaju prevoznici moraju iskazati u postupku dodjele kapaciteta. Gariranje teretnih vagona ne podrazumijeva čekanje vagona na utovar/istovar kraće od 24 sata. Gariranje garnitura/vagona za prevoz putnika (klasičnih ili EMV-a) ne smatra se stajanje garnitura/vagona u polaznim odnosno krajnjim stanicama kraće od 4 sata. 5.3.8. Objekti za održavanje voznog parka i ostali tehnički objekti Objektima za održavanje željezničkih voznih sredstava ne upravlja ŽICG. Usluge u objektima za održavanje pruža OŽVS i za mogućnosti korišćenja objekata obratiti se na adresu: AD Održavanje željezničkih voznih sredstava Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG 81 000 Podgorica tel: + 382 20 634 353 fax: + 382 20 634 224 Ostali tehnički objekti Kolske vage ŽICG je vlasnik kolskih vaga, ali uslugu na istim pruža MC i za mogućnost korišćenja objekata obratiti se na adresu: AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 Pregled kolskih vaga se nalazi u Prilogu 19. Izjave o mreži. Tovarni profili ŽICG je vlasnik tovarnih profila, ali uslugu na istim pruža MC i za mogućnost korišćenja objekata obratiti se na adresu: AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 Pregled tovarnih profila se nalazi u Prilogu 19. Izjave o mreži 52 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLUGE Januar, 2013 Objekti za snadbijevanje vodom putničkih kola ŽICG nije upravljač objektima za snadbijevanje putničkih kola vodom, uslugu na istim pruža ŽPCG i za mogućnosti korišćenja objekata obratiti se na adresu: Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 Rampe za utovar i istovar pratećih automobila Na mreži pruga ŽICG u stanicama Bar i Podgorica postoje rampe za utovar i istovar pratećih automobila na kojima usluge pruža ŽPCG i za mogućnost korićenja objekata obratiti se na adresu: Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 Objekti za čišćenje i pranje putničkih vagona Usluge čišćenja i pranja putničkih vagona pruža ŽPCG i za mogućnost korišćenja objekata obratiti se na adresu: Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 5.4. Dodatne usluge Dodatne usluge koje pruža ŽICG prevoznicima su: snadbijevanje električnom energijom za vuču vozova, posebni ugovori : nadzor pri prevozu opasnih materija, pomoć pri prevozu vozova sa naročitim pošiljkama. Korišćenje gore navedenih dodatnih usluga koje pruža ŽICG omogućeno je svim zainteresovanim željezničkim prevoznicima na nediskriminatoran način i na njihov zahtjev. Korišćenje gore navedenih dodatnih usluga, ugovoraju se sa ŽICG, detaljnije informacije o pružanju dodatnih usluga mogu se dobiti na adresu: 53 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLUGE Januar, 2013 Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 267 fax: 00 382 20 441 255 e-mail: operativna.rukovodilac@zicg.me 5.4.1. Snadbijevanje električnom energijom za vuču vozova ŽICG pruža usluge snadbijevanja i prenosa električne energije koja je potrebna za vuču vozova svim željezničkim prevoznicima ne nediskriminatoran način, putem distribucije električne energije od Elektroprivrede Crne Gore AD do vučnih postrojenja EVP i KM. Usluga snadbijevanja električnom energijom visokog napona za vuču vozova, predstavlja predmet ugovaranja željezničkog prevoznika i ŽICG u Ugovoru o korišćenju željezničke infrastrukture. ŽICG će svakog mjeseca ispostavljati račun za utrošenu električnu energiju visokog napona za vuču vozova željezničkom prevozniku, shodno potpisanom Ugovoru o korišćenju željezničke infrastrukture na naplatu i željeznički prevoznik je u obavezi isti izmiriti prema ŽICG. 5.4.2. Objekti za snadbijevanje gorivom ŽICG ne pruža usluge snadbijevanja gorivom, već te objekte koristi isključivo za sopstvene potrebe. 5.4.3. Manevrisanje i druge usluge ŽICG ne pruža uslugu manevrisanja na prugama u Crnoj Gori. Uslugu manevrisanja prevoznici MC i ŽPCG, za mogućnosti pružanja istih obratiti se na adrese: pružaju AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 Sastavljanje i rastavljanje vozova Usluge pri sastavljanju i rastavljanju vozova vrše prevoznici MC i ŽPCG, kako slijedi: ispostavlja i preuzima propratnu dokumentaciju vozova, popis vozova i sravnjenje dokumentacije, kontrolu pravilnog sastava voza, 54 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLUGE Januar, 2013 ispravnost tovara na vagonima koji su uvršteni u voz, tehnički pregled kola, u polaznim stanicama vrši potpunu probu kočnica, uslugu manevrisanja. AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 Promjena sastava vozova Usluge pri promjeni sastava vozova koje obuhvataju: dodavanje ili skidanje kola sa voza, popis voza, ispostavljanje propratne dokumentacije, pružaju prevoznici MC i ŽPCG, za mogućnost obratiti se prevoznicima: AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 Proba kočnica Usluge probe kočnica pruža ŽPCG i MC. Potpuna proba kočnica na vozovima se vrši u polaznim stanicama, a skraćena proba kočnica se vrši u službenim mjestima gdje je organizovana tehničko pregledna djelatnost. Takođe skraćena proba kočnica se obavlja i u posebnim slučajevima u službenim i drugim mjestima u kojima nije organizovana tehničko-pregledna djelatnost probe 55 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLUGE Januar, 2013 kočenja, sa mašinovođom, gdje dužnosti preglednog radnika obavljaju drugi stručno osposobljeni radnici u skladu sa Uputstvom o kočenju vozova 233. Probu kočnica pruža ŽPCG i MC u stanicama gdje je organizovana tehničko pregledna djelatnost i to su : Bar, Podgorica, Nikšić i Bijelo Polje. AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 Tehnički pregled kola MC i ŽPCG pružaju usluge tehničkog pregleda kola i to pojedinačno i u vozovima. Tehničko pregledna djelatnost je organizovana u stanicama Bar, Podgorica, Nikšić i Bijelo Polje. AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 Uslugu vaganja kola Uslugu vaganja kola ne pruža ŽICG, već MC i za mogućnosti pružanja iste obratiti se na adresu: AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 Pregled kolskih vaga za vaganje teretnih kola nalazi se u Prilogu 19. Izjave o mreži. 56 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLUGE Januar, 2013 5.4.4. Usluge nadzora pri prevozu opasnih materija i naročitih pošiljki Usluge prevoza naročitih pošiljki ŽICG omogućava uslugu prevoza naročitih pošiljki u skladu sa odredbama Pravilnika o prevozu naročitih pošiljki u željezničkom saobraćaju 20. Usluga obuhvata obradu zahtjeva željezničkog prevoznika za prevoz naročite pošiljke u cilju provjere posebnih uslova prevoza roba koje ne zadovoljavaju opšte tehničke standarde za prevoz na predviđenoj dionici pruge, kao npr. slobodni profil, osovinsko opterećenje i definisanje uslova pod kojima se može obaviti prevoz. Svako odstupanje od standarda smatra se naročitim prevozom i zahtijeva poseban postupak. Osim navedenog, usluga može uključivati i dodatni angažman zaposlenih u ŽICG za pripremu i izvršenje prevoza naročite pošiljke kao što su: privremeno izmještanje objekata na pruzi, angažovanje dodatnog osoblja za praćenje prevoza, kao i pregled pruge nakon izvršenog prevoza. ŽICG odlučuje da li je moguće prihvatiti određeni prevoz i uz koje uslove. Željeznički prevoznici moraju od ŽICG zatražiti odobrenje za prevoz naročite pošiljke. Zahtjev za odobrenje prevoza naročite pošiljke željeznički prevoznici podnose u skladu s odredbama koje su date u tački 4.7. Izjave o mreži. Detaljnije informacije se mogu dobiti na adresu: Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Služba za operativne poslove Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 267 fax: 00 382 20 441 255 e-mail: operativna.rukovodilac@zicg.me Usluge prevoza opasnih materija Prevoz opasnih materija na željezničkoj infrastrukturi kojom upravlja ŽICG regulisan je Zakonom o prevozu opasnih materija i Pravilnikom o međunarodnom željezničkom prevozu opasnih materija RID. ŽICG ne pruža posebne usluge vezane za prevoz opasnih materija. Željeznički prevoznik i ŽICG će definisati obim i specifičnost svakog pojedinačnog prevoza opasnih materija. 57 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLUGE Januar, 2013 Detaljnije informacije se mogu dobiti na adresu: Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Služba za operativne poslove Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 267 fax: 00 382 20 441 255 e-mail: operativna.rukovodilac@zicg.me 5.4.5. Usluge pružanja informacija putnicima ŽPCG pruža uslugu davanja informacija putnicima preko razglasa o vremenu i mjestu dolaska odnosno odlaska vozova, kašnjenju vozova, eventualnoj promjeni prevoznog puta, kao i drugim potrebnim informacijama u vezi saobraćaja vozova. Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 5.4.6. Ostale dodatne usluge Za sve ostale dodatne usluge, potrebno je da prevoznik sa ŽICG definiše obim i specifikaciju traženih usluga. U slučajevima kada se troškovi usluge ne mogu unaprijed procijeniti već je to jedino moguće poslije pružanja usluge, ŽICG će utvrditi svoje odgovarajuće troškove i fakturisati ih prevozniku na osnovu i nakon pružene usluge (kao - na primjer prelazak državne granice službenog osoblja ŽICG). Informacije o ostalim dodatnim uslugama koje pruža ŽICG mogu se dobiti na adresu: Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Služba za operativne poslove Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 267 fax: 00 382 20 441 255 e-mail: operativna.rukovodilac@zicg.me 5.5. Prateće usluge Prateće usluge mogu biti: pristup telekomunikacionoj mreži, pružanje dodatnih informacija, 58 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLUGE Januar, 2013 tehnički pregled voznih sredstava. ŽICG nije u obavezi da pruži prve dvije usluge koje su gore navedene kao prateće usluge, tako da zadržava pravo odlučivanja koje usluge će pružati i pod kojim uslovima. Prateću uslugu tehničkog pregled voznih sredstava pružaju ŽPCG AD i AD Montecargo. AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 5.5.1. Pristup telekomunikacionoj mreži ŽICG pruža uslugu korišćenja telekomunikacione mreže u skladu sa tržišnim uslovima. 5.5.2. Pružanje dodatnih informacija ŽICG pruža dodatne informacije o korišćenju željezničke infrastrukture kojom ona upravlja i usluga koje pruža, a koje nijesu obuhvaćene Izjavom o mreži. Detaljnije informacije mogu se dobiti na adresu: Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica Sektor za upravljanje i regulisanje sobraćaja Trg Golootočkih žrtava 7 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 267 fax: 00 382 20 441 255 e-mail: operativna.rukovodilac@zicg.me 5.5.3. Tehnički pregled voznih sredstava u stanicama ŽPCG i MC pružaju uslugu tehničkog pregleda voznih sredstava koja se odnosi na poslove pregledača kola u stanicama Bar, Podgorica, Nikšić i Bijelo Polje. AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 59 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

USLUGE Januar, 2013 Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 Tehnički pregled voznog parka, koji se odnosi na poslove tehničkog pregleda i popravke voznih sredstava u radionicama i na kolosjecima sa specijalno urađenim kanalima za pregled, pruža OŽVS. Informacije o uslugama tehničkog pregleda voznog parka mogu se dobiti na adresu: AD Održavanje željezničkih voznih sredstava Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG 81 000 Podgorica tel: + 382 20 634 353 fax: + 382 20 634 224 5.5.4. Pružanje usluga u Saobraćajno transportnim otpremništvima Pružanje usluga u Saobraćajno transportnim otpremništvima u Nikšiću i Podgorici vrši MC a u stanici Bar ŽPCG. AD Montecargo Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 303 fax: 00 382 20 601 525 Željeznički prevoz Crne Gore AD Podgorica Trg Golootočkih žrtava 13 CG - 81 000 Podgorica tel: 00 382 20 441 370 fax: 00 382 20 441 234 60 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

TARIFA Januar, 2013 6. TARIFA Prema Zakonu o željeznici, član 16., ŽICG na osnovu kriterijuma utvrđuje visinu naknade za korišćenje infrastrukture, organizovanje i regulisanje željezničkog saobraćaja. U cilju izvršenja prevoza na željezničkoj infrastrukturi, prevoznik plaća naknade za: minimalni pristupni paket usluga, pristup prugom do službenih objekata i njihovo korišćenje, korišćenje uslužnih objekata, dodatne usluge i prateće usluge. 6.1. Metod naplaćivanja 6.1.1. Minimalni pristupni paket U sklopu minimalnog pristupnog paketa naknada za korišćenje trasa podrazumijeva troškove za obradu zahtjeva za kapacitetom, korišćenje dodijeljenog kapaciteta, korišćenje infrastrukture na prijemno otpremnim kolosjecima, upravljanje, regulisanje saobraćaja i kontrolu kretanja vozova / uključujući signalizaciju, propise, sistem za operativno praćenje saobraćaja, komunikaciju i informisanje o kretanju vozova/. Visina naknade utvrđuje se na osnovu ostvarenih voznih kilometara, koeficijenta ponderisanja za kategoriju pruge, koeficijenta habanja kolosjeka i faktora zahtjeva željezničkog prevoznika. 61 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

TARIFA Januar, 2013 6.1.2. Naknada za minimalni pristupni paket Naknada za minimalni pristupni paket usluga izračunava se prema sledećoj formuli: U =(Qvlkm(mg) x P(mg) + Qvlkm(mp) x P(mp) + Qvlkm(l) x P(l)) x Cvlkm x K x F U Qvlkm(mg) Qvlkm(mp) Qvlkm(l) P(mg) P(mp) P(l) Cvlkm K F - naknada za dodijeljenu voznu trasu - broj voznih kilometara ostvarenih na međunarodnoj glavnoj željezničkoj pruzi - broj voznih kilometara ostvarenih na međunarodnoj priključnoj željezničkoj pruzi - broj voznih kilometara ostvarenih na lokalnoj željezničkoj pruzi - koeficijent za ponderisanje za međunarodnu glavnu željezničku prugu - koeficijent za ponderisanje za međunarodnu priključnu željezničku prugu - koeficijent za ponderisanje za lokalnu željezničku prugu - cijena za vozne kilometre - koeficijent habanja kolosjeka - faktor koji iskazuje zahtjeve prevoznika po pitanju reda vožnje Koeficijent ponderisanja (P) Određen je na osnovu kategorizacije pruge u dodijeljenom kapacitetu. Kategorizacija pruga : Pruga Bar Bjelo Polje (granica sa R. Srbijom) Podgorica - Tuzi (granica sa Albanijom) Nikšić - Podgorica Kategorija pruge međunarodna glavna međunarodna priključna lokalna Koeficijent ponderisanja iznosi: P (mg) međunarodna glavna 1,00 P (mp) međunarodna priključna 0,70 P (l) lokalna pruga 0,90 Koeficijent habanja kolosjeka (K) za teretne vozove Koeficijent habanja kolosjeka za teretne vozove se odnosi na bruto masu voza. Koeficijent habanja kolosjeka iznosi: K 1 voz bruto težine više od 1501 t 1,50 K 2 voz bruto težine od 1101 t do 1500 t 1,20 K 3 voz bruto težine od 701 t do 1100 t 1,00 K 4 voz bruto težine do 700 t 0,60 K 5 prazan teretni voz 0,30 K 6 lokomotivski voz 0,10 62 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

TARIFA Januar, 2013 Koeficijent habanja kolosjeka (K) za putničke vozove Koeficijent habanja kolosjeka iznosi: K 7 putnički voz 0,066 Faktor za zahtjev željezničkog prevoznika u odnosu na red vožnje (F) Faktor se odnosi na vrijeme podnošenja zahtjeva željezničkog operatera za dodjeljivanje kapaciteta infrastrukture. Ako je zahtjev za dodjelu kapaciteta željeznički prevoznik uputio prije stupanja na snagu reda vožnje njegova vrijednost iznosi: F 1 = 1,0 Ako je kapacitet dodijeljen na osnovu ad hoc zahtjeva vrijednost faktora iznosi: F 2 = 1,2 Dužina trase voza (Qvlkm) - Broj voznih kilometara ostvarenih pri realizaciji trase dobija se zbrajanjem kilometra trase na svakoj liniji. 6.2. Cijene 6.2.1. Minimalni pristupni paket Cijena po voznom kilometru Osnovna cijena po voznom kilometru (Cvlkm) za uslugu korišćenja minimalnog pristupnog paketa usluga za red vožnje 2013/2014 iznosi: za sve vrste vozova 3 sa uključenim PDV-om. U cijenu minimalnog pristupnog paketa uključena je usluga pristupa uslužnim objektima i korišćenje uslužnih objekata iz tačke 5.3. Izjave o mreži kojima upravlja ŽICG. 6.2.2. Cijene dodatnih usluga Spisak dodatnih usluga nalazi se u tački 5.4. Izjave o mreži. Obim i visina dodatne usluge koju pruža ŽICG biće definisana ugovorom o korišćenju željezničke infrastrukture. Cjenovnik usluga za naročite pošiljke koje pruža ŽICG nalazi se u Prilogu 24. Izjave o mreži. Cjenovnik je donesen odlukom Odbora direktora ŽICG br. 2742/10 od 22.03.2010. godine. Cijena za uslugu prevoza naročite pošiljke podrazumijeva obradu zahtjeva željezničkog prevoznika za prevoz naročite pošiljke u smislu provjere uslova za prevoz robe koja ne zadovoljava opšte tehničke standarde za prevoz na predviđenoj dionici pruge, kao na primjer slobodni profil, osovinsko 63 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

TARIFA Januar, 2013 opterećenje itd., kao i definisanje uslova prevoza naročite pošiljke, angažovanje prisustva radnika ŽICG za pripremu i izvršenje prevoza. Vozovima koji prevoze naročite pošiljke smatraju se vozovi za koje je ŽICG dala posebne uslove prevoza, osim vozova koji kao naročitu pošiljku prevoze HC kontejnere. 6.2.3. Cijene pratećih usluga Spisak pratećih usluga koje pruža ŽICG dat je u tački 5.5. Izjave o mreži. Obim usluga i visina plaćanja će biti definisana ugovorom o korišćenju željezničke infrastrukture. 6.4. Izuzeci pri tarifiranju Korisnici javne željezničke infrastrukture koji je održavaju ili vrše modernizaciju, gdje pri realizaciji radova koriste radne vozove, pomoćne vozove, drezine, mehanizaciju, snjegočistače i protiv - požarne vozove su izuzeti od plaćana naknade za korišćenje iste. 6.5. Otkazivanje vozne trase i poništavanje planirane vožnje Otkazivanje vozne trase Otkazivanje vozne trase predstavlja finalno poništavanje puta vožnje za cijeli dogovoreni period trajanja reda vožnje. Otkazivanjem vozne trase, željeznički prevoznik gubi pravo da nastavi sa korišćenjem te vozne trase u dogovorenom periodu reda vožnje. Poništavanje vozne trase Poništavanje vozne trase podrazumijeva poništavanje jedne trase voza za određeni dan ili više dana. Željeznički prevoznik zadržava pravo da i dalje koristi voznu trasu u dogovorenom periodu reda vožnje. U narednoj tabeli su dati uslovi otkazivanja i plaćanje naknada za korišćenje. Uslov Plaćanje naknada za korišćenje 1. Otkazivanje najkasnije do 60 dana prije prve planirane vožnje ne plaća se naknada za korišćenje trase. 2. Otkazivanje nakon više od 30 dana i manje od 60 dana prije prve planirane vožnje - vozna trasa 3. Otkazivanje nakon manje od 30 dana prije prve planirane vožnje: - vozna trasa 4. Poništavanje više od 24 sata prije planirane vožnje: - vozna trasa 5. Poništavanje manje od 24 sata prije planirane vožnje: - vozna trasa 6. Vozna trasa se ne otkazuje niti poništava: - vozna trasa 64 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG 50% naknade za korišćenje za svaku voznu trasu 1 x naknade za korišćenje za svaku voznu trasu 50% naknade za korišćenje za svaku voznu trasu 1 x naknada za korišćenje za svaku voznu trasu 2 x naknada za korišćenje za svaku voznu trasu

TARIFA Januar, 2013 Ugovorom o korišćenju željezničke infrastrukture se definiše primjena naplate naknade za otkazivanje trase i poništavanje planirane vožnje. 6.6. Promjena vozne trase Promjena vozne trase podrazumijeva promjenu osnovnih podataka u postojećoj voznoj trasi u ime željezničkog prevoznika, što podrazumijeva izmjene u redu vožnje koji je uredno predvidio voznu trasu i kao posledicu ima izradu nove trase. Cijena promjene je 30 po voznoj trasi. 6.7. Promjena cijene Upravljač infrastrukturom zadržava pravo izmjene cijene objavljenih u Izjavi o mreži. Upravljač infrastrukture će nove cijene objaviti u izmjenama i dopunama Izjave o mreži i o tome bez odlaganja obavijestiti željezničke prevoznike. 6.8. Sistem pokazatelja kvaliteta prevoza ŽICG vodi pregled kretanja vozova za prevoz putnika, konstatuje uzroke kašnjenja i naknadu za kašnjenje vozova za onog željezničkog prevoznika sa kojim je Ugovorom o korišćenju željezničke infrastrukture tako ugovoreno. ŽICG će Ugovorom o korišćenju željezničke infrastrukture definisati vozove za prevoz putnika kako bi se vršilo praćenja kašnjenja, konstatovali uzroci i izvršio obračun naknade. Kašnjenje vozova se prati u odnosu na uzroke kašnjenja koji se kao takvi dijele na primarna i sekundarna kašnjenja. Primarna kašnjenja su sva kašnjenja vozova koja su uzrokovana smetnjom ili poremećajem koji je doveo do kašnjenja, a nijesu kao uzrok imali kašnjenje ili otkazivanje drugog voza. Sekundarna kašnjenja su kašnjenja nastala kao posledica već postojećeg ranijeg kašnjenja. Odgovornost za primarne uzroke kašnjenja mogu biti na teret: upravljača infrastrukture, željezničkog prevoznika, spoljnih uticaja. Pregled primarnih i sekundarnih uzroka kašnjenja vozova se nalazi se u Prilogu 25. Izjave o mreži. Kašnjenje vozova se prati na način da se prate odstupanja od stvarnih vremena vožnje vozova u odnosu na vremena vožnje vozova predviđenih redom vožnje. Kašnjenja vozova koja su nastala zbog vanrednih događaja, kod kojih se bez istražnog postupka ne može sa sigurnošću utvrditi odgovornost za kašnjenje voza, obračunavaju se naknadno. 65 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

TARIFA Januar, 2013 Naknada se obračunava za sva primarna kašnjenja vozova prema minuti kašnjenja svakog pojedinog voza. Naknada za kašnjenje iznosi 0,1% naknade za cjelokupnu trasu voza za svaku minutu kašnjenja. Ukupan iznos naknade za kašnjenje pojedinog voza može iznositi do 5% naknade za cjelokupnu trasu tog voza za svaku odgovornu stranu. 6.9. Način plaćanja Nakon isteka obračunskog perioda, ŽICG će do 10 tog u mjesecu izvršiti obračun naknade za izvršene usluge za prethodni mjesec i račune dostaviti na adresu željezničkog prevoznika. Željeznički prevoznik je dužan platiti račun u roku od 15 dana od dana prijema računa. Izuzetak je račun za obračun električne energije visokog napona za vuču vozova. Rokovi plaćanja ovog računa će biti definisani u Ugovoru o korišćenju željezničke infrastrukture sa željezničkim prevoznikom. U slučaju da željeznički prevoznik ne izvrši plaćanje obaveze u predviđenom roku, ŽICG će naplatiti zateznu kamatu za svaki dan kašnjenja u skladu sa važećim zakonom. Željeznički prevoznik je u obavezi da podmiri u cijelosti sve svoje pristigle obaveze prije sklapanja ugovora za naredni period. 66 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 PRILOZI 67 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 1a. Sektor za upravljanje i regulisanje saobraćaja Podgorica, Trg Golootočkih žrtava 13 tel. 382 20 441 267, fax. 382 20 441 349 Obrazac za naručivanje trase voza Ţeljeznički prevoznik: Adresa: Kontakt osoba: Tel. Fax. e-mail: Mjesto i datum: 1. OSNOVNI PODACI O TRAŽENOJ TRASI VOZA Broj voza u Vrsta voza prethodnom RV Željeno vrijeme Relacija odlazak dolazak od do preko NAPOMENE 2. PODACI VEZANI UZ RED VOŽNJE VOZA Vrijeme zadrţavanja Zaustavljanja u sluţbenim mjestima u sluţbenim mjestima (min) Kalendar saobraćaja 3. PODACI O VOZU Vrsta vuče, serijski broj vučne jedinice, relacija Dodatna vučna vozila, serijski broj vučne jedinice, funkcija kod voza, relacija Vrsta i broj vagona / motorne garniture Masa voza (kg) Duţina voza (m) Vrsta Kočenje Procenat (%) Maksimalna brzina voza (km/h) 4. POSEBNE ODREDBE M.P. POTPIS 68 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 1b. Obrazac za naručivanje trase voza Uputstvo za popunjavanje Obrasca za naručivanje trase voza 1. Vrsta voza Navesti vrstu voza: Voz za prevoz putnika (EuroCity, InterCity, ekspresni, brzi, ubrzani, putnički, pogranični, prigradski, voz za prevoz praćenih automobila, agencijski voz, prazna garnitura); Teretni (voz sa jednorodnim tovarom, voz sa pojedinačnim vagonima, voz iz kombinovanog transporta, ekspresni, brzi, direktni, dionički, maršrutni, sabirni, kružni, industrijski, vojni, prazni, lokomotivski, probne vožnje) Broj voza u prethodnom redu vožnje Željeno vrijeme Navesti broj voza iz prethodnog reda vožnje čiji elementi odgovaraju zahtjevu podnosioca (npr. 47660, 432, ) Navesti željeno vrijeme odlaska voza iz polazne stanice i dolaska u uputnu stanicu Relacija Navesti polaznu i uputnu stanicu vožnje voza i karakteristično službeno mjesto između tih stanica koje određuje prevozni put voza 2. Zaustavljanja u službenim mjestima Navesti sva službena mjesta u kojima je potrebno zaustavljanje voza Vrijeme zadržavanja u službenim mjestima Kalendar saobraćaja 3. Vrsta vuče, serijski broj vučne jedinice, relacija Dodatna vučna vozila, serijski broj vučne jedinice, funkcija kod voza, relacija Vrsta i broj vagona/motorne garniture Masa voza Dužina voza Navesti potrebno vrijeme zadržavanja u svakom službenom mjestu u minutama Navesti dane saobraćaja voza. Kod vozova kod kojih se kalendar saobraćaja proteže kroz više dana navesti na cijelom prevoznom putu Navesti vrstu vuče (elektro ili dizel), serijski broj vučne jedinice i relaciju vožnje svake pojedine lokomotive ukoliko se na traženoj relaciji mijenja vrsta vuče Navesti broj dodatnih vučnih vozila, vrstu vučnih jedinica (elektro ili dizel), serijski broj, mjesto u vozu (vozna zaprežna, potiskivalica), relaciju dodatne vučne jedinice Navesti vrstu vagona (slovnu oznaku serije vagona) i koliko ih ima u vozu odnosno vrstu, broj i serijski broj motornih garnitura (DMVEMV) Navesti masu svih vozila uvrštenih u voz bez mase radnih lokomotiva Navesti dužinu voza u metrima bez dužine radnih lokomotiva Kočenje Maksimalna brzina voza Vrsta kočenja: navesti vrstu kočenja (R, P, G, Mg ) Procenat kočenja: navesti procenat kočenja koji treba uzeti s obzirom na karakteristike vozila u vozu Navesti maksimalnu brzinu voza s obzirom na karakteristike vozila u vozu 69 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 4. Posebne odredbe Navesti posebne odredbe kao što su: manevrisanje vozilima, promjena sastava voza, veze i sačekivanja, promjena osoblja, vrsta intermodalne transportne jedinice, vrsta opasne stvari, naročite pošiljke, postupci primopredaje na graničnim prelazima, tehničke pauze (pregled, namirivanje vodom, skladištenje otpada i sl.) i potreban vremenski period, potreba za dodatnim kolosječnim kapacitetima (gariranje, predgrijavanje, formiranje vozova i sl.), ostale potrebe za dodatnim uslugama 70 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 1c. Evropska regulativa, zakoni, podzakonska akta, pravilnici i Odluke ŽICG 1. Evropska regulativa Direktiva Savjeta 91/440/ECC od 29. jula 1991. o razvoju željeznica Zajednice EU, Direktiva 95/18/EC Evropskog parlamenta i Savjeta od 19. juna 1995. o davanju licenci željezničkim preduzedima, Direktiva Evropskog Parlamenta 96/35/EC od 3. juna 1996. o postavljenju i stručnim kvalifikacijama savjetnika za bezbjednost pri prevozu opasnih materija u drumskom, željezničkom i unutrašnjem vodnom saobradaju, Direktiva 2001/14/EC Evropskog parlamenta i Saveta od 26. februara 2001. o dodjeli kapaciteta željezničke infrastrukture i naplati naknada za korišdenje željezničke infrastrukture i sertifikata o bezbjednosti, Direktiva 2004/49/EC Evropskog parlamenta i Savjeta od 29. aprila 2004. o bezbjednosti na prugama Zajednice i dopunjena Direktiva Savjeta 95/18/EC o davanju licenci željezničkim preduzedima, Direktiva 2001/16/EC Evropskog parlamenta i Savjeta od 19. marta 2001. o interoperabilnosti konvencionalnog željezničkog sistema, Propis Savjeta Evrope (EEC) br. 1191/69 od 26. juna 1969. o aktivnostima država članica u vezi sa obavezama javnog prevoza u željezničkom, drumskom i unutrašnjem vodnom saobradaju, Propis Savjeta Evrope (EEC) br. 1192/69 od 26. juna 1969. o zajedničkom pravilima za normalizaciju računa željezničkih preduzeda, Propis Savjeta Evrope (EEC) br. 1108/70 od 04. juna 1970. koji uvodi računovodstveni sistem troškova na infrastrukturi u odnosu na željeznički, drumski i unutrašnji vodni saobradaj, Odluka Evropskog parlamenta i Odluka Savjeta br. 96/1692 od 23. jula 1996. o smjernicama EU za razvoj Trans-evropske saobradajne mreže, Odluka Savjeta Evrope (EEC) od 22. januara 1990. godine o uspostavljanju zajedničkih pravila za određene tipove kombinovanog transporta robe između država članica, Odluka Evropskog Parlamenta (EC) od 19. juna 1995. o razvoju željezničkog i kombinovanog transporta. Pravilnik za međunarodni željeznički prevoz opasne robe RID Direktiva 2012/34/EU Evropskog parlamenta i Savjeta od 21. novembra 2012. god o formiranju jedinstvenog evropskog željezničkog područja ( prečišdeni tekst ). Pravilnik (EU) br. 913/2010 Evropskog parlamenta i Savjeta od 22. septembra 2010. godine o evropskoj željezničkoj mreži za konkurentni teretni saobradaj. Direktiva 2008/57/EC Evropskog parlamenta i Savjeta od 17.juna 2008. godine Komisijin pravilnik (EU) br.445/2011 od 10. maja 2011. godine o sistemu sertifikacije entiteta nadležnih za održavanje teretnih vagona i izmjena i dopuna pravilnika (EC) br 653/2007. 2. Zakoni Zakon o željeznici ( Službeni list RCG, broj 21/04 i Službeni list CG, broj 54/09), 71 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Zakon o bezbjednosti u željezničkom saobraćaju ( Službeni list CG, broj 4/08), Zakon o ugovornim odnosima u željezničkom saobraćaju ( Službeni list CG, broj 41/10), Zakona o inspekcijskom nadzoru ( Službeni list RCG, broj 39/03), Zakon o ratifikaciji sporazuma o uspostavljanju željezničke mreže visoke performanse u Jugoistočnoj Evropi ( Službeni list RCG, broj 44/07), Zakon o prevozu opasnih materija ( Službeni list CG, broj 5/08), Zakon o oružju ( Službeni list RCG, broj 49/04, Službeni list CG, broj 49/08 i Službeni list CG, broj 20/11 ), Zakon o proizvodnji i prometu otrova ( Službeni list RCG, br. 31/77; 40/77; 29/89; 39/89; 48/91; 17/92), Zakon o životnoj sredini ( Službeni list CG, broj 48/08), Zakon o eksplozivnim materijama (Sl. list CG 049/08-59.058/08-8), Zakon o prevozu opasnih materija (Sl.list CG 005/08-6), Zakon o zaštiti od buke u životnoj sredini (Sl. list CG 028/11), Zakon o potvrđivanju Protokola od 3.juna 1999. godine o izmjenama Konvencije o međunarodnim željezničkim prevozi ( COTIF) od 9. maja 1980. godine (Protokol iz 1999.) i Konvencije o međunarodnim željezničkim prevozima (COTIF) od 9.maja 1980. godine u verziji na osnovu Protokola o izmjenama od 3.juna 1999. godine ( Službeni list CG Međunarodni ugovori broj 4/09) Zakon o potvrđivanju Sporazuma između Vlade Crne Gore i Vlade Republike Srbije o graničnoj kontroli u željezničkom saobraćaju ( Službeni list CG Međunarodni ugovori, broj 04/09). 3. Podzakonska akta, pravilnici, uputstva i odluke Pravilnik o izdavanju licence za upravljanje željezničkom infrastrukturom ( Službeni list CG, broj 56/08), Pravilnik o izdavanju sertifikata o bezbjednosti za prevoz u željezničkom saobraćaju ( Službeni list CG, broj 56/08), Pravilnik o izdavanju licence za prevoz u željezničkom saobraćaju ( Službeni list CG, broj 56/08), Pravilnik o izdavanju sertifikata o bezbjednosti za upravljanje željezničkom infrastrukturom ( Službeni list CG, broj 56/08), Pravilnik o prevozu naročitih pošiljki 20 ( Službeni glasnik ZJŽ, broj 27/94), Signalni pravilnik ( Službeni glasnik ZJŽ, broj 4/96), Saobraćajni pravilnik 2 ( Službeni glasnik ZJŽ, broj 3/94), Pravilnik o izradi reda vožnje 4 ( ZJŽ od 01.01.1988.g.), Saobraćajno uputstvo 40 (ZJŽ od 01.01.1981.g.), Uputstvo o manevrisanju 42 (ZJŽ 01.01.1981.g.), Uputstvo o izradi reda vožnje 49 ( ZJŽ 28.05.1995.g.), Uputstvo o tehničkim normativima i podacima za izradu reda vožnje 52 (ZJŽ 28.05.1989.g.), Uputstvo o izračunavanju i iznalaženju vremena vožnje 69, Uputstvo o postupcima za slučaj vanrednog događaja 79 (ZJŽ 01.08.1992.g.), 72 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Sporazum o primjeni Uputstva o postupcima za slučaj vanrednog događaja 79 potpisan između ŽICG, ŽPCG i MC br. 2-3460 od 01.04.2010.g., Uputstvo o kočenju vozova 233 (ZJŽ od 1998.g.), Pravilnik o posijedanju vučnih vozila željezničkim radnicima ( Službeni list CG, broj 15/13 ) Uputstvo za pregledače kola 253 (ZJŽ 1990.g.), Uputstvo o obezbjeđenju saobraćaja tokom zime 333 (ZJŽ 15.01.2004.g.), Pravilnik o utvrđivanju poslova na kojima radnici neposredno učestvuju u vršenju željezničkog saobraćaja 645, Pravilnik o stručnoj spremi radnika koji neposredno učestvuju u vršenju željezničkog saobraćaja 646, Pravilnik o posebnim zdravstvenim uslovima koje moraju ispunjavati željeznički radnici koji neposredno učestvuju u vršenju željezničkog saobraćaja 655, Uputstvo za dokazivanje prisustva alkohola u organizmu radnika za vrijeme rada 670, Pravilnik o održavanju željezničkih vozila 241, Odluka o utvrđivanju cjenovnika usluge za naročite pošiljke ŽICG br. 2742/10 od 22.03.2010.g., Uputstvo o rukovanju induktivnim autostop uređajima I 60 425. 73 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 2. Pregled mreže željezničkih pruga u Crnoj Gori 74 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 3. Vrste pruga 75 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 4. Podjela pruge 76 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 5. Stanice i ostala službena mjesta na mreži 77 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 6. Skica slobodnog profila GB A B na otvorenoj pruzi za stubove, signale i slično C D na glavnim prolaznim kolosjecima za stubove, signale i slično, kao i na glavnim prolaznim kolosjecima i na otvorenoj pruzi za željezničke građevine (mostove, tunele i slično) E F na ostalim staničnim kolosijecima za stubove, signale i slično, kao i za željezničke objekte (mostove, tunele i slično) GIŠ gornja površina šine V.V. vozni vod Hkpmin = 5000 mm minimalna visina kontaktnog provodnika Hkpnom = 5500 mm normalna visina kontaktnog provodnika Hkpmax = 6000 mm maksimalna visina kontaktnog provodnika 78 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 7. Mjerodavni nagibi i otpori pruga Pružna dionica Vozni smjer A B Vozni smjer B A Mjerodavan nagib Uspon [ ] Pad [ ] Mjerodava n otpor pruge [ dan/t ] Mjerodavan nagib Uspon [ ] Pad [ ] Mjerodava n otpor pruge [ dan/t ] 1 2 3 4 5 6 7 1. DG - Bijelo Polje - Bar Državna granica Bijelo Polje 8 5 8 5 8 5 Bijelo Polje - Kruševo 18 6 19 6 18 7 Kruševo - Mijatovo Kolo 18 0 19 0 18 0 Mijatovo Kolo - Mojkovac 16 10 19 10 16 12 Mojkovac - Trebaljevo 18 0 19 0 18 0 Trebaljevo - Kolašin 17 2 18 2 17 3 Kolašin - Kos 2 17 3 17 2 20 Kos - Trebešica 0 24 0 24 0 26 Trebešica - Lutovo 0 24 0 24 0 26 Lutovo - Bratonožići 0 24 0 24 0 26 Bratonožići - Bioče 0 24 0 24 0 25 Bioče - Podgorica 2 25 4 25 2 25 Podgorica - Golubovci 0 6 0 6 0 6 Golubovci - Morača 0 1 0 1 0 1 Morača - Zeta 0 1 0 1 0 2 Zeta - Vranjina 0 1 0 1 0 1 Vranjina - Virpazar 1 2 2 2 1 3 79 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Virpazar - Crmnica 8 0 8 0 8 0 Crmnica - Sutomore 4 3 5 3 4 4 Sutomore - Bar 0 8 0 8 0 8 Pružna dionica Vozni smijer A B Vozni smijer B A Mjerodavan nagib Uspon Pad [ ] [ ] Mjerodava n otpor pruge [dan/t] Mjerodavan nagib Uspon Pad [ ] [ ] Mjerodava n otpor pruge [dan/t] 1 2 3 4 5 6 7 2. Nikšić - Podgorica Nikšić - Ostrog 2 25 2 25 2 26 Ostrog - Danilovgrad 1 25 1 25 1 26 Danilovgrad - Spuž 7 7 7 7 7 7 Spuž - Podgorica 8 6 8 6 8 6 3. Podgorica - Tuzi - DG Podgorica - Tuzi 6 8 7 8 6 8 Tuzi - Državna granica 4 7 6 7 4 7 80 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 8. Pregled udaljenosti između službenih mjesta i najveća dopuštena brzina na prugama Naziv stanice / dionice km položaj Dužina dionice Međustanični razmak Najveća dopuštena brzina ( m ) ( m ) ( km/h ) 1 2 3 4 5 DG - Bijelo Polje - Bar Državna granica 287+400 Državna granica Sutivan 4500 80 Sutivan 292 +300 80 Sutivan Bijelo Polje 4500 80 Bijelo Polje 296+900 24500 80 Bijelo Polje - Lješnica 2900 80 Lješnica 299+800 80 Lješnica - Kruševo 4400 80 Kruševo 304+200 80 Kruševo - Ravna Rijeka 4100 80 Ravna Rijeka 308+300 80 Ravna Rijeka - Slijepač Most 2100 80 Slijepač Most 310+400 80 Slijepač Most - Mijatovo Kolo 3200 80 Mijatovo Kolo 313+600 80 Mijatovo Kolo - Žari 3000 80 Žari 316+600 80 Žari - Mojkovac 4800 80 Mojkovac 321+400 80 81 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Mojkovac - Štitarička Rijeka 3000 19200 80 Štitarička Rijeka 324+400 80 Štitarička Rijeka - Trebaljevo 6700 80 Trebaljevo 331+100 80 Trebaljevo - Oblutak 3700 80 Oblutak 334+800 80 Oblutak - Kolašin 5800 80 Kolašin 340+600 80 Kolašin - Padeţ 3200 18200 50 Padeţ 343+800 50 Padeţ - Mateševo 3300 50 Mateševo 347+100 50 Mateševo - Kos 4400 50 Kos 351+500 50 Kos - Selište 2500 50 Selište 354+000 50 Selište - Trebešica 4800 50 Trebešica 358+800 50 Trebešica - Kruševački Potok 5700 46300 50 Kruševački Potok 364+500 50 Kruševački Potok - Lutovo 5100 50 Lutovo 369+600 50 Lutovo - Pelev Brijeg 4300 50 Pelev Brijeg 373+900 50 Pelev Brijeg - Bratonoţići 5200 50 Bratonoţići 379+100 50 Bratonoţići - Podkrš 4500 60 82 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Podkrš 383+600 60 Podkrš - Bioče 6000 60 Bioče 389+600 60 Bioče - Zlatica 10700 60 Zlatica 400+300 60 Zlatica - Podgorica 4800 60 Podgorica 405+100 70 Podgorica - Aerodrom 8000 10700 70 Aerodrom 413+100 70 Aerodrom - Golubovci 2700 70 Golubovci 415+800 70 Golubovci - Morača 3200 18200 70 Morača 419+000 70 Morača - Zeta 5300 70 Zeta 424+300 70 Zeta - Vranjina 3200 70 Vranjina 427+500 70 Vranjina - Virpazar 6500 70 Virpazar 434+100 70 Virpazar - Crmnica 3500 12100 70 Crmnica 437+500 70 Crmnica - Sutomore 8600 70 Sutomore 446+100 70 Sutomore - Šušanj 5900 8700 70 Šušanj 452+000 70 Šušanj - Bar 2800 70 Bar 454+800 70 83 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Nikšić - Podgorica Nikšić 0+295 75 Nikšić - Stubica 8705 17005 75 Stubica 9+000 75 Stubica - Dabovići 5400 75 Dabovići 14+400 75 Dabovići - Ostrog STO 2900 75 Ostrog STO 17+300 75 Ostrog STO - Šobajići 3700 17100 75 Šobajići 21+000 75 Šobajići - Šumanovića Bare 2300 75 Šumanovića Bare 23+300 75 Šumanovića Bare - Slap 2300 75 Slap 25+600 75 Slap - Danilovgrad 8800 75 Danilovgrad 34+400 75 Danilovgrad - Ljutotuk 3900 9300 100 Ljutotuk 38+300 100 Ljutotuk - Spuţ 5400 100 Spuţ 43+700 80 Spuţ - Pričelje 3200 12900 80 Pričelje 45+900 80 Pričelje - Podgorica 9700 80 Podgorica 56+600 80 84 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Podgorica - Tuzi DG Podgorica 0+000 70 Podgorica - Tuzi 13700 13700 70 Tuzi 13+700 70 Tuzi - Drţavna granica 11000 70 Drţavna granica 24+700 70 85 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 9. Najveća dopuštena dužina vozova Naziv službenog mjesta Vozni smjer A B Vozni smjer B A (smijer prema nazivu pruge ) (smijer suprotan od naziva pruge ) Najveća dopuštena dužina voza Kolosijeci za prihvat najdužih vozova Najveća dopuštena dužina voza [ m ] [ m ] Kolosijeci za prihvat najdužih vozova 1 2 3 4 5 DG - Bijelo Polje - Bar Bijelo Polje 694 3. 4. i 5. 694 3. 4. i 5. Kruševo 657 2. i 3. 669 2. i 3. Mijatovo Kolo 553 2. i 3. 556 2. i 3. Mojkovac 505 2. 3. i 4. 506 2., 3. i 4. Trebaljevo 573 1. i 2. 572 1. i 2. Kolašin 601 3. i 4. 601 3. i 4. Kos 592 2. i 3. 594 2. i 3. Trebešica 578 3. i 4. 577 3. i 4. Lutovo 532 2. i 3. 532 2. i 3. Bratonožići 508 2. i 3. 509 2. i 3. Bioče 510 1. i 2. 507 1. i 2. Podgorica 665 4. 5. 6. 7 i 8. 635 3. 4. 5. 6. 7 i 8. Golubovci 589 2. 3. i 4. 598 2. 3. i 4. Zeta 595 2. i 3. 594 2. i 3. Virpazar 698 2. 3. i 4. 687 2. 3. i 4. Sutomore 569 2. i 3. 590 2. i 3. Bar 700 1. 2. i 3. 700 1. 2. i 3. 86 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Naziv službenog mjesta Vozni smjer A B Vozni smjer B A (smijer prema nazivu pruge ) (smijer suprotan od naziva pruge ) Najveća dopuštena dužina voza Kolosijeci za prihvat najdužih vozova Najveća dopuštena dužina voza [ m ] [ m ] Kolosijeci za prihvat najdužih vozova 1 2 3 4 5 Nikšić - Podgorica Nikšić 610 2. 492 4. Ostrog ( STO ) 532 3. 532 3. Danilovgrad 537 1.2.3. 537 1.2.3. Spuž 620 3. 620 3. Podgorica 628 4. 5. 6. 7 i 8. 632 3. 4. 5. 6. 7 i 8. Podgorica Tuzi - DG Podgorica 665 4. 5. 6. 7.i 8. 635 3. 4. 5. 6. 7 i 8. Tuzi 641 3. 642 3. 87 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 10. Sistem elektrifikacije 88 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 11. Dimenzije i izgled pantografa za sistem 25 Kv 50 Hz 89 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 12. Sistem bakarnih kablova 90 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG

PRILOZI Januar, 2013 Prilog 13. Digitalne centrale 91 IZJAVA O MREŽI 2014 ŽICG