HITNA STANJA U NEFROLOGIJI

Транскрипт

1 Akademija strukovnih studija Beograd Visoka zdravstvena škola Mr Sanja Stanisavljević HITNA STANJA U NEFROLOGIJI

2 NAJĈEŠĆA HITNA STANJA Akutna bubreţna insuficijencija Akutni glomerulonefritis Renalna kolika Oligurija Anurija Retencija urina Uremiĉna koma 2

3 AKUTNA BUBREŢNA INSUFICIJENCIJA -intervencije medicinske sestre- 3

4

5 Akutna bubrežna insuficijencija (ABI) se karakteriše naglim padom glomerularne filtracije (porast uree i kreatinina u serumu) obično sa smanjenom količinom urina na nivou oligurije ili anurije. Prisutan je i poremećaj sastava ekstracelularne teĉnosti (hiperhidracija, hiperkalijemija, metabolička acidoza, azotemija, poremećaj elektrolita...). Deli se na: prerenalnu, renalnu i postrenalnu. 5

6

7

8 Uzroci ABI Renalna ABI Prerenalna ABI Hipovolemija (dijareja, vomitus, hemoragija, poliurija...) Vazodilatacija (sepsa, lekovi, anafilaksa) KV poremećaji (AIM, srčana insuficijencija...) Renalna hipoperfuzija Bolesti bubrega (intersticijalni nefritis, glomerulonefritis, vaskulitisi, hipotenzija...) Postrenalna ABI Intrarenalna Ekstrarenalna (kristali, kalkulusi, neoplazme, opstrukcija uretre ili vrata bešike...)

9 Policistiĉni bubrezi

10 Lekovi koji izazivaju akutnu bubreţnu slabost Čak 10% svih ABI je izazvano lekovima ACEI (angiotenzin-konvertujućeg-enzima-inhibitori) Kaptopril, Zorkaptil, Prilazid, Tritace, Enalapril, Monopril... ARB (angiotenzinskih receptora blokatori) Losartan, Cozaar, Erynorm, Diovan, Lorista... Cirkulaciju bubrega oštećuju i lekovi protiv upale i bolova (Aspirin, Brufen i slični), Imunosupresivi, antibiotici (aminoglikozidi, neki cefalosporini, hinoloni, tetraciklini, amfotericin B i aciklovir),

11 Lekovi koji izazivaju akutnu bubreţnu slabost (nastavak) anestetici, kontrastna sredstva, antiulkusna sredstva, citostatici, organski rastvaraĉi, razne hemikalije, narkotici...

12 Kliniĉki pokazatelji oboljenja smanjenje mokrenja ili potpuni prestanak mokrenja tokom 24h, pojava krvi u mokraći (crvena, braon ili mokraća boje Koka-kole), otoci, posebno oko članaka, na nogama ili na stopalima, znaci dehidracije organizma, pospanost, umor, povraćanje ili gubitak apetita, hipertenzija ili hipotenzija, konfuzno ponašanje, dezorijentisanost, grčenje mišića, epi-napadi.

13

14 Sestrinske intervencije Pacijenta smestiti u jedinicu intenzivne nege; Pratiti vitalne znake (obratiti pažnju na hipotenziju, poremećaj rada srca i acidozu) i EKG promene i obavestiti lekara; Otvoriti 2 venske linije; Plasirati urinarni kateter i pratiti bilans unosa i izlučene tečnosti; Uzeti krv i urin za biohemijske analize (urea, kreatinin, elektroliti, hematokrit, hemoglobin...); Svakodnevno merenje telesne težine;

15 Negovati edematoznu kožu; Negovati usnu duplju; Učešće u dijagnostici po nalogu (rendgenska, ehokardiogravska, CT i NMR ispitivanja); Podesiti režim ishrane (hiponatrijemijska i hipokalijemijska ishrana sa vitaminima); Održavati mobilnost bolesnika, omogućiti bolesniku da se što pre pokrene.

16 AKUTNI GLOMERULONEFRITIS -Intervencije medicinske sestre- 16

17 Zapaljenje bubrežnih glomerula, najčešće nastalo kao imunološka reakcija na beta-hemolitički streptokok grupe A nakon infekcije gornjih disajnih puteva ili kože. Streptokokni faringitis Streptokok

18 Kliniĉki pokazatelji oboljenja Edemi; Bledo, podbulo lice; Subfebrilnost; Hipertenzija; Tahikardija; Mučnina, povraćanje; Bol u lumbalnom delu; Oligurija, hematurija, proteinurija.

19

20 Za postavljanje dijagnoze pored anamneze (lekarske i sestrinske) potrebno je odrediti jačinu glomerulske filtracije, ASTO, lab.analize krvi i urina (urea, kreatinin, imunološki parametri). Lečenje: antibiotici, diuretici, antihipertenzivi, urgentna dijaliza. Sestrinske intervencije: isto kao kod ABI.

21 RENALNA KOLIKA -Intervencije medicinske sestre- 21

22 Akutni napad oštrih bolova u vidu probadanja; Bez prodromalnih znakova; Najčešće simptom kalkulozne bolesti. Lokalizacija i radijacija bolova kod renalne kolike

23

24 Mokraćna bešika

25 Renalni kalkulusi

26 Bledilo, hladan znoj, hipotenzija, tahikardija, kolaps Mučnina, povraćanje Radijacija bola u slabinski predeo Dijagnoza: UZ, Cistoskopija, I.V. Pijelografija, Rtg dg, Krv: Ca, mokraćna kiselina, PTH Analiza konkremenata. Hematurija, Dizurija, Polakizurija Oštar, iznenadan, jak bol. Može zavisiti od pomeranja kalkulusa Faktori rizika: Infekcije, staza urina, hiperkalcemija, nepokretnost, povišen nivo mokraćne kiseline i urinarnih oksalata.

27 Ureteroskopija

28 Ultrazvuĉno razbijanja renalnih kalkulusa

29 Leĉenje Spazmolitici (Baralgin, Spazmeks, Buskopan; Diklofen...), Rowatineks, Oko 3l tečnosti u kratkom vremenskom roku, Antiemetici (Klometol).

30 UREMIĈNA KOMA -Intervencije medicinske sestre- 30

31 Uremijska koma predstavlja terminalni stadijum uremije tj. uremijske encefalopatije, koja nastaje usled teške i terminalne bubreţne insuficijencije Izazvana je nagomilavanjem toksiĉnih supstanci u organizmu (azotemijom, metaboliĉkom acidozom, infekcijom i hipoksijom)

32 PROCENA STANJA PACIJENTA Uremijski sindrom čini niz pokazatelja kao što su: Uremiĉno inje (taloženje kristala ureje po koži) i intenzivni svrab kože Česte ekskorijacije (ogrebotine) od češanja Produbljeno i ubrzano disanje (Kussmaulovo disanje) zbog metaboličke acidoze Grĉevi u mišićima, posebno potkolenica, izazvani dehidratacijom Iregularan puls Hipertenzija

33 Sestrinske intervencije Kontinuiran nadzor bolesnika od prijema do otpusta iz intenzivne jedinice; Merenje vitalnih funkcija (monitoring sistem); Otvaranje dve venske linije; Bočni koma položaj; Uzimanje krvi i urina za laboratorijske analize;

34 Plasirati urinarni kateter; Meriti diurezu i voditi listu bilansa tečnosti; Pareteralna ishrana bolesnika; Nega bolesnika u postelji; Prevencija dekubitusa; Pasivne vežbe u postelji;

35 Hvala na paţnji!